ÖZET: TDSYMB Başkanı Kamil Özcan: “Ulusal Süt Konseyinin toplantısında üretici temsilcileri, son dönemde yem, mazot, işçilik baş-ta olmak üzere üretim, girdi maliyetlerindeki artışı gerekçe göstererek; çiğ süt fiyatı belirlemede 1,3 oranındaki çiğ süt / kesif yem paritesinin esas alınmasını talep ettiler. Bu paritede esas: Üretici üretmiş olduğu 1 litre beher çiğ sütü satarak 1,3 kg fabrika süt yemi alabilmesidir… Türki-ye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği olarak 8 aydır yönetiminde bulunduğumuz Ulusal Süt Konseyi’nde çiğ süt fiyatının belirlenmesi konusunda her yıl yaşanan karmaşanın ve üretici mağduriyetlerinin önlenmesi açısından referans çiğ süt fiyatının süt/yem paritesine dayalı bir sisteme bağlanıp, otomatik olarak belirlenmesini talep ediyoruz.”
ANAHTAR KELİMELER: Çiğ Süt, maliyet, süt yemi, gıda desteği.
ABSTRACT: Chairman of TBGCA Kamil Özcan said: “In the mee-ting of the National Milk Council, producer representatives have been cautious about the recent increase in production, input costs, especi-ally feed, diesel and labor, demanding that the raw milk / concentrate feed parcel be based on a ratio of 1.3 for determining the price of raw milk. Fundamental to this pair: producer that has produced it can get factory dairy farming 1.3 kg by selling 1 liter beaker raw milk ... Turkey Cattle Breeders we found the management of the Central Union is as 8 months on the determination of the National Dairy Council raw milk price turmoil taking place every year and manufacturer grievances of we request that the reference raw milk price be linked to a system ba-sed on the milk / feed rate and be automatically determined. “
KEY WORDS: Raw Milk, cost, milk feed, food support.
2018 yılının ikinci yarısını kap-sayan ve tüm Türkiye’deki üreticileri yakinen ilgilendiren Ulusal Süt Konse-yi toplantısı 27 Temmuz tarihinde ger-çekleştirildi. Toplantıya çiğ süt beher fiyatının belirlenmesinde görev alan paydaşlar katıldı. Türkiye Damızlık Sı-ğır Yetiştiricileri Merkez Birliği Başka-nı (Genel Başkan) Kamil Özcan’la bu konu hakkındaki yaptığımız söyleşiyi yayınlıyoruz.
DERGİ AYRINTI
DERGİ AYRINTI: Türkiye Da-mızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Bir-liği (TDSYMB) Başkanı Sayın Kamil Özcan, Türkiye’deki tüm yetiştiricileri yakından ilgilendiren 27 Temmuz’da-ki Ulusal Süt Konseyinin toplantısı-nın içeriği nasıldı?
TDSYMB BAŞKANI KAMİL ÖZCAN: Süt piyasa düzeni açısından
büyük önem taşıyan referans çiğ süt fiyatını, yılda iki kez Tarım ve Orman Bakanlığı, Süt Sanayi ve Üretici Temsil-cileri Ulusal Süt Konseyi çatısı altında bir araya gelerek belirlemektedir. Top-lantı akışı itibariyle, çiğ sütün maliyeti-nin değerlendirilmesine müteakip, çiğ süt üretici temsilcileri yeni dönemde
olması gereken fiyat taleplerini belirt-melerinin ardından,süt sanayi tem-silcileri de yeni dönemde çiğ süte uygulayacakları fiyat tekliflerini arz etmektedirler. Konu, Bakanlık yetkilisi tarafından Bakanlık makamına ve son bir yıldır enflasyon hesapları ile ilgili olarak Merkez Bankası Gıda Komitesi-ne de sunulmaktadır. Karar mercileri, üretici ve sanayi temsilcilerinin teklif-lerini dikkate alarak bir fiyat belirleme-si yoluna gitmekte ve belirledikleri re-ferans çiğ süt fiyatını sektör toplantısı sonunda ilan etmektedirler.
Bu kapsamda 2018 yılı ikinci yarısına yönelik olarak Haziran ayında yapılması gereken referans çiğ süt fiyat görüşmeleri 24 Haziran seçimlerinden dolayı 27 Temmuz 2018 tarihinde ger-çekleştirilebilmiştir. Anılan toplantıya, süt sektör paydaşları olarak sanayici ve süt üretici kesimlerini temsilen 50’den fazla kişi katılım sağlamıştır.
AYRINTI: Toplantı nasıl ilerledi ve sonuçta hangi kararlar alındı?
ÖZCAN: Toplantıda, Tarım ve
Orman Bakanlığı, Hayvancılık Genel Müdürünün açılış konuşmasının
ar-dından, Ulusal Süt Konseyi Başkan Yardımcısı tarafından sunulan 2018 yılı haziran ayı itibariyle çiğ süt maliyeti üzerinde görüşmeler yapıldı. Mütea-kiben Bakanlık Genel Müdürü tarafın-dan çiğ süt üreticilerinin temsilcilerine ve süt sanayi temsilcilerine sırayla söz verilerek 2018 yılı ikinci yarısı için çiğ süt fiyat teklifleri alındı.
Üretici temsilcileri, son dönem-de yem, mazot, işçilik başta olmak üzere üretim, girdi maliyetlerindeki artışı gerekçe göstererek; çiğ süt fiya-tı belirlemede 1,3 oranındaki çiğ süt / kesif yem paritesinin esas alınmasını talep ettiler. Bu paritede esas: Üretici üretmiş olduğu 1 litre beher çiğ sütü satarak 1,3 kg fabrika süt yemi alabil-mesidir.
Sanayi temsilcilerinin yeni dö-nem için uygulanacak beher litre çiğ süt için uygulamayı düşündükleri fiyat tekliflerini, 1,60 TL ila 1,65 TL arasında Bakanlık Genel Müdürlüğüne sundu-lar. Bu teklife karşılık üretici temsilcileri maliyetin yüksekliği sebebiyle sanayici temsilcilerinin vermiş oldukları teklif-lerin üretimin sürdürülebilmesi açısın-dan yeterli olmadığını beyan ettiler.
Hayvancılık Genel Müdürlüğü, üretici kesimi ve sanayi kesimi temsil-cilerinin beher litre çiğ süt için refe-rans fiyat tekliflerini alarak, Bakanlık makamına arz edip, yapılan değerlen-dirme sonrası üretici eline geçen çiğ süt fiyatını 1,70 TL olarak açıklandı. Bu rakamın üzerine soğutma ve toplama gibi hizmet bedelinin üretici örgütü ve sanayi arasında yapılacak anlaşma miktarı kadar ilave edilmesi karara bağlanarak toplantı sona erdirildi.
AYRINTI: TDSYMB olarak sizin bu konudaki yaptırımlarınız neler-dir?
ÖZCAN: Buraya kadar ifade
et-tiklerimden anlaşılacağı gibi, referans
çiğ süt fiyatı, Ulusal Süt Konseyi çatısı altında Bakanlığımızın hakemliğin-de sektör temsilcilerinin görüşmeleri doğrultusunda belirlenmektedir. Bu itibarla, Ulusal Süt Konseyinin görevi, bölgeler itibariyle çiğ süt üretim mali-yetlerini hesaplayarak ilan etmek, sek-törle ilgili sorunların çözümü için çaba göstermek ve sektörün temsil edilme-sinden ibarettir.
Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiri-cileri Merkez Birliği olarak 8 aydır yö-netiminde bulunduğumuz Ulusal Süt Konseyi’nde çiğ süt fiyatının belirlen-mesi konusunda her yıl yaşanan kar-maşanın ve üretici mağduriyetlerinin önlenmesi açısından referans çiğ süt fiyatının süt/yem paritesine dayalı bir sisteme bağlanıp, otomatik olarak
be-lirlenmesini talep ediyoruz. Bu sayede, girdi maliyetlerinde meydana gelen artış karşısında üreticinin mağduriyet yaşamasının önlenmesi ve üretimin sürdürülebilir hale getirilebileceğini her zaman ifade ediyoruz. Süt fiyatı için 1,70 TL üreticiyi kurtaran rakam değil, bu fiyata eklenecek 9 Krş soğut-ma primi ve 12 Krş devlet desteği ile biraz kurtarıyor. Ancak sanayici 1,70 TL’yi manipüle ederek ilave destekleri 1,70 TL’nin içinde göstermeye çalışıyor. Bizim rakamlarla işimiz yok, 1,3 süt/ yem paritemiz garanti altına alınırsa o zaman fiyatlar düşse de yükselse de üreticiyi zarara uğratmayacak ve üre-timde sürdürülebilirlik sağlanmış ola-caktır.
Burada Ulusal Süt Konseyi Yö-netim Kurulunda olmamıza rağmen kamuoyuna doğru bilgiyi vermekten çekinmiyoruz. Daha öncede ifade etti-ğim gibi süt fiyatını Ulusal Süt Konseyi Yönetim Kurulu toplanarak belirlemi-yor. Bakanlığın nezaretinde ve tüm sektör taraflarının hazır bulunduğu bir ortamda referans çiğ süt fiyatı belirle-niyor. Burada Konsey sadece toplantıyı organize edip tarafları bir araya getir-me görevini üstleniyor.
Daha önceki toplantılar gibi 27 Temmuz 2018 tarihinde sektörün üretici ve sanayici temsilcilerinin katı-lımıyla gerçekleştirilen referans çiğ süt fiyat belirleme toplantısını kullanarak siyaset yapılmasını ve toplantıda
alınan kararın sonradan manipüle etme çabalarını doğru bulmadığımızı ifade etmek isterim. Bu tür girişimlerin süt sektörü istikrarı açısından onarıla-maz sonuçlara yol açabileceği unutul-mamalıdır.
Özellikle süt sektörü ile ilgili oluşturulacak tüm politika ve planla-rın üretici kesimini küstürmeden süt üretmeye teşvik etme ve kazandırma prensibi yanında sanayiciyi sürdürüle-bilir bir üretimde tutmayı ve tüketiciyi de koruma esasına dayanmalıdır. Bu zincirin temeli ve hayati unsurunun üretici olduğu malumunuzdur. Üret-meden işlemek ve tüketmek mümkün değildir. Katar’da baş gösteren am-bargo krizi Türkiye’nin gıda desteği ile aşılmıştır. Türkiye’nin böyle bir yardı-ma muhtaç durumda kalyardı-mayardı-ması için üretimi ve üreticiyi korumak mecburi-yetindeyiz.
AYRINTI: Efendim gerek top-lantıya ilişkin ve gerekse Birliğinizin misyon ve vizyonlarına ilişkin son olarak ne söylemek istersiniz?
ÖZCAN: Dün, bugün ve yarın
çiğ süt piyasa istikrarına zarar verecek her bir olumsuz gelişmenin Türkiye’nin gıda üretimi açısından bağımsızlığının temeli olan üretici kesimini üretimden uzaklaştırdığı unutulmamalıdır. Daha da önemlisi çiğ süt piyasa istikrarında-ki olumsuz dalgalanmaların kırsalda yetişen genç neslin büyük bir bölü-münün anne ve babalarının mesleği-ni devam ettirme konusunda kararsız kalmaları veya mesleğe olumsuz bakı-yor olması ülkemizin gelecekteki gıda güvenliği açısından endişe verici bir durum olarak da değerlendirilmekte-dir.
Sonuç itibariyle biz sektörü bir bütün olarak görüyoruz. Üretici ve sa-nayici kesiminin birbirini tamamlayan unsurlar olduğu unutulmamalıdır. Bu anlamda süt piyasası bir gemi, üretici, tüketici ve sanayici olarak tüm sektör paydaşları aynı geminin yolcularıdır. Geminin batması demek herkesin za-rar görmesi anlamını taşımaktadır.
