Yağ AsitleriTrigliseritler(Triaçilgliseroller)Polar lipidlerSteroidler ve Diğer lipidler LİPİDLER

(1)

LİPİDLER

Yağ Asitleri

Trigliseritler(Triaçilgliseroller) Polar lipidler

Steroidler ve Diğer lipidler

(2)

Lipidlerin Sınıflandırılması

Yağ asitleri

Doymuş Doymamış

Açilgliseroller

Nötral yağlar Fosfogliseroller

Kompleks Lipidler

Lipoproteinler Glikolipidler

Açilgliseroller olmayan

Sfingolipidler Steroidler

Mumlar

(3)

Lipidlerin Fonksiyonları



Hücre membran yapısına katılırlar

Organizma ile dış ortam arasında yer alarak koruma sağlayan dış koruyucu tabakanın parçası

Membran yapısal bileşeni



Enerji deposudurlar

Yağ dokuda metabolik yakıt depo formu



Hormon ve vitamin

Hormon-hücreler arasında iletişim

(4)

Yağ Asitlerinin Yapısı



Uzun zincirli monokarboksilik asitlerdir CH

₃

-(CH

₂

)

_n

-COOH

Karbon uzunluğu: C

₁₂

– C

₂₄

Herzaman çift karbon sayılıdır Doymuş-Çift bağ yok

Doymamış-bir yada daha fazla çift bağ var

(5)

(6)

(7)

(8)

Yağ Asitlerini Katıldığı Reaksiyonlar

* Diğer karboksilik asitlerle aynı reaksiyonlardır



Esterleşme O R-COOH + ROH R-C-OR + H

₂

O



Hidroliz

O

R-C-OR + H

₂

O R-COOH + ROH



Asit-baz

R-COOH + NaOH R-COO

^-

Na

⁺

+ H

₂

O

(9)

Doymamış yağ asitlerinde esterleşme, hidroliz ve asit-baz reaksiyonlarına ilave,



Hidrojenasyon

H H H

2

R-C=C-CH

₂

CH

₂

COOH

Ni R-CH

₂

CH

₂

CH

₂

CH

₂

COOH

*Doymamış bitkisel yağların margarine

dönüştürülmesinde kullanılır.

(10)

Nötral Yağlar (gliseridler)



Yağ asitlerinin gliserolle yaptıkları esterlerdir



Esas fonksiyonları enerji depolama



Gliserol + Yağ asidi Açilgliserol



1- 3 yağ asidi ile esterleşebilir 1. Monoaçilgliserol

2. Diaçilgliserol

3. Triaçilgliserol

(11)

(12)

Fosfogliseridler



Bir fosfat grubu içeren yağlardır



Modifiye yağdır

Bir yağ asidi ile fosfat yer değiştirmiştir



Hücre membran bileşenidir ve emülsiyon

oluşturur

(13)

(14)

(15)

Sfingolipidler



Fosfolipidlerdir fakat gliserol içermezler



Esas olarak sinir dokusunda kullanılır-miyelin tabakası



İnsanlarda tüm lipidlerin %25 sifingolipidlerdir

(16)

(17)

(18)



Membran bileşenidir



Arterlerin sertleşmesiyle ilgilidir (esneklik azalır)



Arterlerde plak oluşumun nedeni (daralma olur)



Kan basıncı artar ve pıhtı oluşur

Bunların sonucu; miyokart enfarktüsü

(19)

Cisiyet hormonlarıkolesterolden sentezlenir



Östrojen (dişicinsiyet hormonu)

