TAM PROTEZLERDE GELİŞTİRİLMİŞ POLİMERİZASYON YÖNTEMLERİ
Prof. Dr. Yasemin KESKİN
BÖLÜM 1
POLİMER
POLİMERİZASYON
ÖZELLİKLER
• Poli : çok
• Mer : parça
• Polimer : Bir çok basit molekülden yapılmış bir makromoleküldür.
• Polimerizasyon : Monomer adı verilen çok sayıdaki basit molekülün birleşerek makromolekül veya
polimer oluşturduğu bir seri kimyasal reaksiyondur.
• Başka bir deyişle çok sayıda düşük ağırlıklı ( mer) moleküllerin birleşerek tek bir yüksek molekül
ağırlıklı makro- molekülün oluşmasıdır.
Polimerleşme reaksiyonları esnasında pekçok monomer, diğer
monomerlerle ya da ortamda daha
önce tepkime vermiş ve böylece belli bir moleküler ağırlığa ulaşmış, bir
molekül zinciri ile tepkime verebilir.
Doğrusal (Lineer) Polimer
Dallanmış (Branched) Polimer
Ağ (Network) Polimer
• Polimer molekülleri aynı tip veya farklı tip monomerlerden
oluşabilir.
• Polimer molekülünün ağırlığı, içerdiği birbirine kovalent
bağlarla bağlı çok sayıdaki
monomerin molekül ağırlıklarının
toplamına eşittir.
• Molekül ağırlığı, ısı ve sertleşme
zamanına bağlı olarak değişkenlik
gösterebilir.
• Dental akrilik polimer tozlarının ortalama molekül ağırlığı 3500 ile 36000 arasında değişirken, aynı ürünün sertleştikten sonraki
ortalama molekül ağırlığı 8000 ile
89000’ dir.
• Maddenin fiziksel özelliklerini;
• Molekül ağırlığı
• Moleküldeki farklı tip monomerler
etkiler.
• Polimerizasyon Tipleri
• Katılma reaksiyonu
( Additional polymerization )
• Kondansasyon reaksiyonu
( Condensation polymerization )
• Katılma Polimerizasyonu
Benzer moleküllerin arada
kimyasal bir değişiklik oluşmadan yüksek sayıda tekraralanarak ,
aynı kimyasal kompozisyona sahip bir yüksek molekül ağırlıklı
makromoleküle dönüşmesidir.
• Kopolimerizasyon
İki yada daha fazla farklı
kimyasal yapıya sahip monomer
molekülünün biraraya gelmesiyle
oluşan polimerizasyon türüdür.
• Çapraz Bağlantı
Polimer molekülleri bir zincir yapısı
oluşturacak şekilde birbirine bağlanırken burada yapıya reaktif yan zincirlere
sahip monomerler ilave edilmiştir.Bu yan zincirler, bir zincirin diğer bir zincire
bağlanmasına olanak tanır ve böylece üç
boyutlu bir yapı oluşur.
• Polimerizasyon Safhaları
• Başlama ( Initiation )
• Çoğalma ( Propagation )
• Sonlanma ( Termination )
• Zincir aktarımı
• Polimer Yapısı
Makromoleküller kovalent bağlardan oluşmaktadırlar.Bu tip bağlarda
yalnızca Van der Waals kuvvetleri
etkindir.
Karakteristik olarak dental lineer polimerler düzensiz ve kristalin
olmayan yapılara sahiptirler.
Polimerin kristalliği ; çekme
dayanıklılığını yükseltmenin yanısıra kırılganlığı düşürüp kalıplama
sıcaklığınıda artırır.
Kristalleşmeyi önleyen faktörler
• Uzun dallanmış zincirler
• Moleküllerin birbirinden ayrılmasına neden olacak şekilde yan grupların gelişi güzel
dizilmesi
• Polimer zincirlerinin düzenini azaltan bir kopolimerizasyonun gelişmesi
• Zincirlerin ayrılmasına neden olan
plastikleştiriciler
Rezin Tipleri
• Termoplastik rezinler
• Termoset rezinler
Sentetik Rezinler
• Vinil rezinler
• Polistren
• Akrilik rezinler
• Epoksi rezinler
Bazı Önemli polimerlerin ilk üretim yılları
• 1930 Styrene-butadiene rubber
1936 Poly(vinyl chloride) 1936 Polychloroprene (neoprene)
1936 Poly(methyl methacrylate)
1936 Poly(vinyl acetate) 1937 Polystyrene
1939 66-Nylon 1941
Polytetrafluoroethylene 1942 Unsaturated
polyesters
1943 Polyethylene, branched
• 1943 Butyl rubber 1943 6-Nylon
1943 Silicones 1944 Poly(ethylene
terephthalate) 1947 Epoxies 1948 ABS resins
1955 Polyethylene, linear 1956 Polyoxymethylene 1957 Polypropylene
1957 Polycarbonate 1964 ionomer resins 1965 Polyimides
1970 Thermoplastic elastomers
1974 Aromatic polyamides
BÖLÜM 2
PROTEZ KAİDE REZİNLERİNİN
SINIFLANDIRMASI
Polimerizasyon Yöntemlerine ve Aktivasyon Şekline Göre Kaide
Rezinleri
• Isı ile polimerize olan rezinler
• Kimyasal olarak polimerize olan rezinler
• Mikrodalga ile polimerize olan rezinler
• Işıkla polimerize olan rezinler
I. Isı ile Polimerize olan rezinler
• Konvansiyonel basınçla kalıplama tekniği ile polimerize olan rezinler
• Enjeksiyon kalıplama tekniği ile
polimerize olan rezinler
Dental Materials (2004) 20, 133–141
Konvansiyonel akrilik
Toz (polimer) ; Likit (monomer)
3 ; 1
Polimer ile monomer karıştırıldığında oluşan ön polimerizasyon aşamaları
• Islak kum aşaması
• Liflenme aşaması
• Hamur ( çalışma ) aşaması
• Lastik aşaması
Enjeksiyon akriliği
Toz (polimer) ; Likit (monomer)
20 g ; 30 ml
II. Kimyasal olarak polimerize olan rezinler
• Konvansiyonel otopolimerizan rezinler
• Dökülebilir akrilik rezinler
• Enjeksiyon kalıplama tekniği ile oda ısısında
polimerize olan rezinler
III. Mikrodalga enerjisi ile
polimerize olan rezinler
Dental Materials (2004) 20, 133–141
IV. Işıkla polimerize olan rezinler
KAYNAKLAR
■
Senih Çalıkkocaoğlu. DİŞSİZ
HASTALARIN PROTETİK
TEDAVİSİ:KLASİK TAM PROTEZLER. 7.
baskı. Quintessence; 2019.
■