ARAŞTIRMA ÖNERISI
HAZIRLAMA
Araştırma Önerisi Hazırlama
Konumuzu ve konu başlığımızı belirledikten sonra Araştırma önerimizi hazırlarız.
Bir araştırma önerisinde
◦ Araştırma Konusu
◦ Araştırma Başlığı
◦ Araştırma Soruları
◦ Araştırmanın Amacı ve Önemi
◦ Kavramsal Çerçeve
◦ Kullanılacak Yöntem
◦ Kabaca zamansal takvim
◦ Geçici İçindekiler Dizini
◦ Geçici Kaynakça bulunmalıdır.
Araştırma Önerisi Hazırlama
◦Yukarıda sıralananlar her araştırma tasarımı için geçerli değildir. Her araştırma tasarımının farklı farklı ontolojik, epistemolojik ve metodolojik yaklaşımlara dayandığını unutmamamız gerekir.
◦Sizin ontolojik, epistemolojik ve metodolojik tercihleriniz seçtiğiniz konuyla ilgili araştırma tasarımını nasıl yapacağınızı da farklılaştırır.
◦Her araştırmacı daha önce takip edilen yolları takip ederek çalışmak zorunda da değildir.
Araştırmacı entelektüel yeteneklerini ve yaratıcı zekasını kullanarak farklı yollar izleyebilir ve izlediği bu farklı yollardan geçerli ve güvenilir sonuçlar ortaya çıkarabilir.
◦Akademik araştırmaların çoğu belli bir kurama dayanır ve araştırma soruları bu kuramlara dayanan kavramsal çerçevelerle oluşturulur.
◦Araştırma soruları verilerin çözümlenmesi ile yanıtlanır. Burada veri toplama ve veri analiz yöntemi de önemli hale gelir.
◦Yani araştırma soruları ile kuramsal ve yöntemsel tercihleriniz birbirini belirler.
◦Bazı araştırmacılar nitel yöntemlerle yapılacak bazı çalışmalarda araştırma sorusu oluşturmaya gerek olmadığını söylemektedirler. Bunu da akılda tutmak gerekir.
Araştırma Önerisi Hazırlama
Araştırmacı araştırma konusu ve araştırma sorularını tasarlarken aslında aşağıdaki sorulara ilişkin de düşünüyor demektir.
◦ Hangi konu ya da genel alan ile ilgiliyim?
◦ Genelde konu araştırmacının ontolojik ve epistemolojik pozisyonuna dair bir şeyler ifade eder.
◦ Sosyal realiteyi ne oluşturuyor?
◦ İncelemek istediğim sosyal realite veya fenomenin doğası ne?
◦ Benim ontolojik yaklaşımım ne?
◦ İncelemek istediğim sosyal realite veya etnititelerin bilgisi veya belgeleri neyi temsil edebilir?
◦ Epistemolojik yanıtlarım ne?
◦ Sosyal fenomenleri nasıl bilebilirim ve bildiklerimi nasıl sergilerim?
◦ Sosyal «şey»lerin bilgisi, kanıtı, belgesi olarak neleri kabul ediyorum ya da reddediyorum?
◦ Entelektüel bulmaca nedir?
◦ Neyi açıklamak işitiyorum?
◦ Entelektüel ve/veya teorik katkım ne olacak?
◦ Araştırma sorularımı yanıtlamak için toplayacağım bilgi ve belgeleri hangi yöntemle toplayıp hangi yöntemle analiz edeceğim.
Araştırma Önerisi Hazırlama
◦Araştırma konusu ve başlığı belirlendikten sonra önce genel araştırma soruları, sonra ayrıntılı araştırma soruları en son olarak veri toplama soruları tasarlanır.
◦Genel araştırma soruları araştırma üzerine biraz daha detaylı düşünmek ve
araştırmayı örgütleyebilmek açısından büyük önem taşır. Araştırma konusunun sınırlandırılmasına yardımcı olur.
◦Genel Araştırma Soruları doğrudan yanıtlanabilecek kadar özgün ve ayrıntılı değillerdir.
◦Görgül araştırmaları yöneten ve aslında araştırmada yanıtlanacak olan sorular ayrıntılı araştırma sorularıdır.
◦Ayrıntılı araştırma soruları genel araştırma sorularından türetilir.
◦Ayrıntılı araştırma soruları ve araştırmanın yöntemi arasında sıkı bir ilişki vardır.
Araştırma Önerisi Hazırlama
Araştırma soruları oluşturmanın yararları şunlardır
◦ Araştırmanın örgütlenmesine yardımcı olur.
◦ Araştırmaya yön verir ve tutarlılık sağlar.
◦ Araştırma projesinin sınırlandırılmasını sağlar.
◦ Araştırmacının odaklanmasını sağlar.
◦ Araştırmanın yazılması için çerçeve oluşturmaya yardımcı olur.
◦ Gereksinme duyulan verilerin ne olacağını gösterir.
Araştırma Önerisi Hazırlama
◦ Araştırma soruları açık olmalı, kolayca anlaşılabilmeli ve belirsizlik içermemeli
◦ Özgün olmalı
◦ Yanıtlanabilir olmalı
◦ Birbiriyle ilişkili olmalı
◦ Araştırma çabasına yapılan yatırımı karşılayabilecek
kadar ilginç ve değerli olmalı
Araştırma Önerisi Hazırlama
◦ Araştırma sorularının tasarlanmasının belli kuramsal ve yöntemsel çerçeveleri öngördüğünü söylemiştik.
◦ Kuramsal çerçeve ve yöntem de birbirine bağlı olarak tercih edilir.
◦ Ayrıntılı araştırma sorularımız nitel yöntemlerle mi, nicel yöntemlerle mi çalışacağımıza da işaret eder.
◦ Nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin birbirine zıt iki yöntem
olduğunu söyleyenler olduğu gibi bu yöntemlerin birbirinin zıttı
olmadığını söyleyen araştırmacılar da vardır.
Araştırma Önerisi Hazırlama
Nitel ve nicel yöntemler arasında zıtlık kuranlar
◦Nitel yöntemlerin kuramsal nicel yöntemlerin istatistiki olduğunu
◦Nitel yöntemlerin kavramları, nicel yöntemlerin verileri kullandığını
◦Nitel yöntemlerin değerlendirdiğini, nicel yöntemlerin sayıp ölçtüğünü
◦Nitel yöntemlerin yorumladığını, nicel yöntemlerin betimlediğini, kestirdiğini
◦Nitel yöntemlerde yorumlamanın eleştirildiğini, nicel yöntemlerde yöntemin eleştirildiğini
söylerler
Araştırma Önerisi Hazırlama
◦Nitel ve nicel yöntemler arasında zıtlık kurulmasına karşın bu kadar kesin zıtlıklar kurmak mümkün değildir. Bu zıtlıklar tartışmaya açıktır ve tartışılmaktadır da.
◦Bu yöntemlerin ortak noktaları görgüllüktür. Yani araştırmacı gözlem ve deneylerle verilere ulaşır.
◦Bu yöntemler ayrı ayrı kullanılabildiği gibi birbirini tamamlamak, desteklemek için de kullanılabilir.
◦Nicel ve nitel araştırma yaklaşımları arasındaki farkı ortaya çıkarmak için kullanılan yöntemlerin değerlendirilmesi daha anlamlı olabilir.
Araştırma Önerisi Hazırlama
İncelediğimiz sosyal olay ya da
olgu
Konuşma/Sözlü Dil
Eylem/Davranış
Metin/Belgeler
Nitel araştırma
Görüşme (Mülakat)
Gözlem
Söylem Çözümlemesi
Nicel araştırma
Yoklama (Anket)
Deney
İçerik Çözümlemesi
Araştırma Önerisi Hazırlama
Nicel ve nitel yöntemlerle ilgili sık tekrarlanan yaygın yanlışlar şunlardır:
◦ Niteliksel araştırma yaparsanız bütün niceliksel yöntemleri reddetmelisiniz.
◦ Bütün niteliksel araştırmacılar bilimi reddederler
◦ Niteliksel ya da niceliksel araştırma yapmanız eleştirel
olmanızı engeller
Yararlanılan Kaynaklar
◦Geray, H. (2017) Toplumsal Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş.
Ankara: Ütopya Yayınları
◦Kuş, E. (2012) Nicel – Nitel Araştırma Teknikleri. Ankara: Anı Yayıncılık
◦Barzun, J. ve Graff, F.H. (2008) Modern Araştırmacı. Ankara: Tübitak Yayınları
