mrnmm
İZMİR ŞEHİR TİYATROSU PROJESİ
Y. Mimar RIZA AŞKAN ve HARBİ HOTAN
İzmir'in gerek idarî, gerek ticarî ve kültürel merkezini teşkil eden Konak bölgesinin hazırlanmakta olan ş-:hir plâ-nına göre yeniden imarı gayesiyle girişilen istimlâklerin en mühim kısmını teşkil eden Sarı Kışla ve müştemilâtının yı-kılmasından sonra bu sahada uzun zamandanberi şehrin kül-tür bakımından büyük bir noksanı olan Opera binası ile, bu-nun civarında küçük bir tiyatro binasının yapılmasına karar verilmiştir. Bunlardan opera binasının inşaası gerek mali-yet va gerek plânlama bakımından ikinci beş senelik proğ-rama alınması ve esaslı şekilde hazırlanmadan sonra başla-nılmasına, bununla beraber şehrin tiyatro ve müzikal temsil-ler bakımından bu devredeki ihtiyacını karşılamak ve mevcut nüfusa nazaran kâfi vüs'atte Küçük Tiyatronun hemen ya-pılmasına karar verilmiştir.
Tiyatronun bu suretle yapılmasiyle ileride kurulacak Büyük Tiyatro ve Operanın şimdiden mahallî elemanlarının yetiştirilmesi bakımından da faydalar mülâhaza edilmiştir Tiyatro Avrupanın birçok şehirlerinde olduğu gibi, orta ka-pasitede ve nüfusa göre bir aylık seyirci kütlesi ihtiyacına cevap vermek üzere 600 kişilik olmak üzere, tanzimi selâhi-yetli kimselerle de yapılan istişarelere göre, uygun müta-lâa edilmiş ve bu esasa göre plânlamaya geçilmiştir.
Bina Cumhuriyet Bulvarının devamında, aksı üzerinde ve Vali Rahmi bey parkının ön kısmında yer almıştır.
Pro-jenin tanziminde binaya fon teşkil eden park sathı mayili ve yeşil saha vasfı göz önünde tutularak program araziye yayılarak, kütleleri tertip edilmiştir. Bina antreden itibaren gişe holü, geniş bir vestiyer holü, fuaye, 600 kişilik parter ve balkon ve bunlara ait girişler, sahne ve yan sahneler, 70 kişilik orkestra mahalli, artistler kısmını, bunlara ait servis-leri, teknik atelye ve teferrüatını, idarî kısımları ihtiva et-mektedir. Bu esaslara göre avan projesi kısa bir zamanda hazırlanan binanın esaslı etüdlerine başlanılmış bulunmak-tadır.
Binada gerek kütle, ve gerek umumî mimarî tesir ola-rak memleketimizde kabili tatbik malzeme imkânları da göz önünde tutularak mümkün olduğu nisbette yeni ve mo-dern bir hava elde edilmesine çalışılacaktır.
ARKİTEKT : Riza Aşkan ve Harbi Hotan'ın müştereken hazırladıkları Küçük Tiyatro klâsik plân şeklinden ziyade serbest skandinav tesirindedir. Arsanın müsaade ve hususi-yeti onlara bu imkânı vermiştir. Tiyatronun 600 kişilik ol-masına gelince, bir şehir tiyatrosu kadrosunu bu kadar az se-yircinin besliyemiyeceği İstanbuldaki tecrübe ile sabittir. Bahusus İzmirin nüfusu seneden seneye artmaktadır. İzmir Belediyesinin tiyatronun büyüklüğünü bir kere daha incele-mesi yerinde olur kanaatindeyiz. Mimarların projede elde et-tikleri başarı şayanı tebriktir.
