Radyolojik:
Doğada mevcut elementlerin atomlarının bir
kısmı kararlı diğer bir kısmı ise kararsız çekirdeklere sahiptirler.
Kararsız atomların ağır çekirdekleri olduğundan fazla enerjileri vardır. Böyle çekirdeklere radyoaktif çekirdek veya radyoizotop adı verilir. Bu tür atomlar fazla
enerjilerinden kurtulup kararlı duruma geçmeye çalışırlar.
Radyolojik:
Bir süre sonra bu, kararsız (RADYOAKTİF) atom çekirdekleri, kararlı (RADYOAKTİF OLMAYAN) hale gelene dek enerji fazlalıklarını tanecik veya dalga şeklinde bazı ışınlar yayınlayarak giderirler.
Bu olaya “radyoaktivite” veya “radyoaktif parçalanma” denir.
Radyolojik:
Radyoaktivite kontrol edilemeyen bir olaydır.
Herhangi bir şekilde müdahale edilip yavaşlatılamaz veya durdurulamaz. Radyoaktivite olayı doğal ve
yapay
olarak iki farklı şekilde meydana gelebilir.
Nükleer Silahlar:
‘‘Nükleer’’ çekirdeğe ait kelime anlamında olan bir terimdir.
Bir atomun parçalanması veya iki atomun birleşmesi halinde açığa çıkan enerjiye Nükleer Enerji, bu enerjinin kullanılması sonucu meydana gelen silahlara da Nükleer Silahlar
denilmektedir.
Atom ve Hidrojen Silahları, infilak ettirildikten sonra yaptıkları etkiler bakımından hiçbir fark göstermediklerinden dolayı ikisi de birer nükleer silah olarak kabul edilirler.
YÜKSEK
YÜKSEK NORMALNORMAL DÜŞÜKDÜŞÜK Kemik iliği
Kemik iliği MemeMeme
Tiroid (çocuklarda) Tiroid (çocuklarda)
Akciğerler Akciğerler
MideMide Overler Overler
Kolon Kolon DeriDeri
Beyin Beyin Kemik Kemik Uterus Uterus Böbrek Böbrek Özafagus Özafagus Karaciğer Karaciğer
7
Radyasyon
Radyoaktif
NÜKLEER RADYASYONUN KİŞİLERE ETKİSİ
Nükleer radyasyonun etkisi aşağıdaki faktörlere bağlıdır:
1- Doza maruz kalma süresi, 2- Vücutta biriken toplam doz,
3- Doz alımları arasında geçen süre, 4- Kişinin dozun alındığı andaki sağlık
durumu, cinsiyeti ve yaşı,
5- Vücutta açık bir yaranın varlığı
veya yokluğu.
SERPİNTİNİN CANLILAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Hastalık belirtileri ve sonuç;
- Halsizlik, İsteksizlik, Bitkinlik - Mide Bulantısı, Baş Dönmesi
- Mide Bulantısı, Kusma, Baş Ağrısı
- Kusma, Ateş Yükselmesi, Kanlı İshal
- Kusma ve Kanlı İshalin Devamı ÖLÜM.
SERPİNTİNİN CANLILAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
- Radyoaktif zehirlenme (Zerrecikler) 1. Solunum Yoluyla
2. Sindirim Yoluyla
3. Deri Yoluyla
UZAKLIK
ZAMAN
ZIRHLANMA
SERPİNTİDEN KORUNMADA ANA PRENSİBLER
Zaman
Zaman MesafeMesafe ZırhlamaZırhlama ZAMAN
ZAMAN MESAFEMESAFE ZIRHLAMAZIRHLAMA
Radyasyon kaynağına yaklaştıkça maruz
kalınacak radyasyon şiddeti artar
Radyasyon dozu kaynağa olan mesafenin
karesiyle ters orantılı olarak değişir
Bir radyasyon kaynağından alınan radyasyon dozu kaynak yakınında bulunma süresiyle doğru orantılıdır
Kaynak yakınında çalışma sürelerinin
azaltılmasıyla alınan radyasyon dozu da
aynı oranda azalmış olacaktır
Radyasyon kaynağı ile kişi arasına havadan daha yoğun bir maddenin konulmasıyla radyasyon şiddeti
azaltılabilir
Yüksek Doz
Radyasyonun Etkilerine
Birkaç dk. veya saat içinde çok yüksek doz radyasyona(100 RAD ve daha
fazla) tüm vücudun maruz kalmasına
denir.
KORUNMA
TÜM HAZIRLIKLARINIZI YAPIP SIĞINAĞA GİRİN!
SIĞINAĞA GİDİNİZ
DIŞARIDA İSENİZ;
- Bombanın patladığını kuvvetli ışıktan hemen anlayın.
- Bu ışığı görür görmez, hemen varsa çukur bir yere veya duvar dibine ya da kuytu bir yere YATIN!
- Kollarınızı başınızın üstünde kavuşturun.Gözler kapalı olacak ve ışığı görmeyecek.
- Dizlerinizi karnınıza doğru çekip KAPANIN!
- Açık yerlerinizi giysilerinizle ÖRTÜN!
- Bu durumunuzu ışık, yakıcı hava hareketi ve Yıkılmalar sona erene kadar koruyun.(1dk.)
- Sonrada kalkıp telaş etmeden en yakın sığınağa yönelin.
SIĞINAĞA GİRMEDEN ÖNCE 30-60DK. ZAMANINIZ VAR.
- Ağzınızı ve burnunuzu tozlara karşı bir bezle veya elbise parçasıyla v.s. koruyun.
- Sığınağa girmeden önce giysinizdeki tozu mutlaka çırpın, süpürün.Gerekirse değiştirin.
- El, yüz, saçlar ve diğer açık kalmış yerlerinizi mutlaka yıkayın.
- Sığınakta kullanacağınız gerekli malzemeleri alın ve sığınağa girin.
- Sığınak talimatına uyun.
- Yetkililerden bir talimat almadan sığınaktan çıkmayın.
YAT, KAPAN, ÖRTÜN!
Cam kırıklarından ve düşen eşyalardan korunmak için:
- Sırtınızı pencereye dönün
- Masa, ranza, koltuk altlarına ya da arkalarına yatın.
- Tehlike geçince doğruca sığınağa gitmek üzere hazırlıkları yapın.
SIĞINAĞA GİRMEK İÇİN 30-60DK.
ZAMANINIZ VARDIR!
YAT, KAPAN, ÖRTÜN!
Parlak ışığı görür görmez:
- Aracı ve motoru durdurun.
- Hemen açık yerlerinizi kapatın.
- Ellerinizi başınızın üstüne koyun.
- Sırt cama dönük olarak, dizlerinizin üzerine kapanın.
- Tehlike geçince sığınağa gitmek üzere hazırlıklara başlayın. Telaş etmeyin,
30-60DK. ZAMANINIZ VAR!
YAT, KAPAN, ÖRTÜN!
Parlak ışığı görür görmez;
- Derhal sıraların altına girin.
- Sırtınız camlara dönük olarak kapanın.
- Sonra telaş etmeden
öğretmenlerinizin talimatıyla sığınağa
gidin.
- Yiyeceklerimizi ve kullanacağımız eşyaların üzerlerini, zararlı tozlardan korumak için örteceğiz, dolaplarda saklayacağız.
- Cildimize ve elbisemize bulaşmış tozları çırparak, yıkayarak veya fırçalayarak
temizleyeceğiz.
- Temiz elbiseler giyeceğiz. Saçlarımızı bol su ile yıkayacağız. Bu temizlikleri ve işlemleri yapmadan sığınağa girmeyeceğiz.
-
Gerekli hazırlıkları yapamayıp acilen sığınağa girmemiz gerekirse sığınağın
dışında tüm elbiselerimizi çıkarıp, yıkanıp içeri öyle gireceğiz.
-
İçerde temiz elbise giyeceğiz veya örtü kullanacağız.Kirli elbiseleri asla sığınağa almayacağız. Bir poşete koyup ağzını
bağlayacağız.
- Açıkta kalan su ve yiyecekler içilmemeli ve yenilmemeli,
- Asla sigara içilmemeli,
- İlgililerin, yetkililerin talimatına göre hareket edilmeli,
- Mutlaka gerekirse; katı bitkiler veya
yiyecekler, dış yüzeyleri (kabukları) kalınca soyularak iç kısımları tüketilmeli,
- Halsizlik, mide bulantısı, kusma vb.
rahatsızlıklar görülürse ilgililere haber verilmeli.
KBRN OLAYLARININ DİĞER YÖNLERİ
Sosyal Etkiler
Ekonomik ve insan
kaynaklarının aynı anda massif kaybı, etkilenen
sahaya acil ve yeterli işgücü ve materyal desteğini önler.
Tekrar toparlanma ve organizasyon her
zamankinden daha zordur.
Dışarıdan yardım gelmemesi yada gecikmesi, bireysel ve toplumsal bir “izolasyon”
hissi doğurur.
Diğer Tehditler
Psikolojik Etkileri
Nükleer Savaştan Sağ Çıkma
Sendromu;
Çaresizlik,
Suçluluk duygusu,
İzolasyon,
Korku
MANTAR BULUTUNUN GÖLGESİNDE BİR NESİL
Kimyasal, Biyolojik silahların yapımı nispeten kolaydır.
Gerekli maddeler kolay bulunur.
Ucuzdur.
Küçük miktarlar etkilidir .
Kimyasal , Biyolojik ajanların tespiti zordur.
Yapanın tespiti güçtür.
Havayla yayılır.
Temizleme gerektirir.
Psikolojik etki yapar.
Korunma için hazırlık yapmak zordur.
Evde yapılabilirlik.
Laboratuarlar / ticari üretim olanakları.
Endüstri tesisleri olanakları.
Yabancı askeri kaynaklar.
Tıbbi/üniversite araştırma tesisleri.
Tıbbi müdahale sistemlerine aşırı başvuru.
Normal şehir hayatı düzeninin bozulması . Toplu yaralı/ölü.
Tesislerin kapatılıp temizlenmesi.
Panik ve şaşkınlık.
Hükümete güvenin kaybı.
Acil müdahale sistemlerine güvenin kaybı.
Bize uygulanmaz.
Bize bir şey olmaz.
KİS ajanları o kadar öldürücüdür ki nasıl olsa hepimiz öleceğiz .
Yapabileceğimiz hiçbir bir şey yok .
Metrolar
Hava Alanları
Elçilikler / Diplomatlar Evleri
Alışveriş Merkezleri
Araştırma- Tıbbi Tesisler
Sinemalar
Tur Gemileri
Devlet Tesisleri Üniversiteler – Okullar
Spor Stadyumları
Lunaparklar
Özel programlar
Bütün bu risklere karşı eksikliklerin
giderilmesi, tehlike ortaya çıkmadan önce;
Tespit ve teşhis yeteneğinin artırılması,
Korunma önlemlerinin zamanında alınması,
Erken uyarı ve ikaz sistemlerinin geliştirilmesi,
Araç, gereç, ve malzemelerin temin edilmesi,
zorunludur.
Aniden baş gösteren hayvan ölümlerini ilgililere derhal bildiriniz.
Yörenizde ve çevrenizde alışılmadık, görülmedik haşere ve böcekler olursa ilgililere derhal bildiriniz.
Çevrenizde alışık olmadığınız şekilde bitki sararmaları ve ölümleri olursa ilgililere derhal bildiriniz.
Daha önce yapılmadığı halde ya da mevsimsiz gökyüzünde ziraat ilaçlaması yapar şekilde duman saçan uçaklar görülürse ilgililere derhal bildiriniz.
Yetkililerin söyledikleri dışında söylentilere inanmayınız.
Bilmediğiniz konularda toplumda telaş yaratacak şekilde konuşmayınız.
Olası tehlikeler için alınacak korunma önlemlerini kesinlikle kendi başınıza değil, yetkililere sorarak alınız.
Korunma ve tedavi amaçlı bilgisiz ve yetkililerden izinsiz ilaç asla kullanmayınız.
Elinizde bulunan maske, koruyucu elbise vb malzemeleri yetkililere kontrol ettirmeden asla kullanmayınız.
