Ankara Üniversitesi. Osmanlı Tarihi Araş t ı rma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM. Sayı 38/Güz 2015

A n k a r a Ü n i v e r s i t e s i

O s m a n l ı T a r i h i A r a ş t ı r m a v e U y g u l a m a M e r k e z i D e r g i s i

OTAM

S a y ı 3 8 / G ü z 2 0 1 5

J o u r n a l o f

T h e C e n t e r f o r O tt o m a n S tu d i e s , A n k a r a U n i v e r s i ty

A N K A R A – 2 0 1 6

İncitaşı Sokak No:10 06510 Beşevler / ANKARA Tel: 0 (312) 213 66 55 Basım Tarihi: 26/02/2016

OTAM Ankara Üniversitesi

Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi

GÜZ 2015 SAYI: 38 EYLÜL

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Prof. Dr. Yılmaz Kurt, Mendil Sokak 16-19 Etlik/ Ankara.

Yayın İdare Merkezi: Ankara Üniversitesi, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi (OTAM) Müdürlüğü, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Tarih Bölümü, Ata- türk Bulvarı No: 45, Kat: 1, No: 134, 06100 Sıhhiye-Ankara/TÜRKİYE

Tel: +90 312 310 96 49; +312 310 32 80/ 1065, 1045, Belgegeçer: +90 312 3105713

E-posta:

otam@ankara.edu.tr

İnternet Sitesi: www.otam.ankara.edu.tr Bilgi Edinme Birimi: botam@ankara.edu.tr Yaygın Süreli Hakemli Yayın Basım Yeri ve Tarihi: Ankara 05/02/2016

Yayın Kurulu Üyeleri Prof. Dr. Yılmaz Kurt (Başkan)

Prof. Dr. Neşe Özden (Üye)

Prof. Dr. Hamiyet Sezer Feyzioğlu (Üye) Prof. Dr. Nesimi Yazıcı (Üye)

Danışma Kurulu Üyeleri

(Danışma Kurulu üyeleri aynı zamanda Hakemler Kurulu üyeleridir.) Prof. Dr. Seçil Karal Akgün (Emekli Öğretim Üyesi)

Prof. Dr. Yahya Akyüz (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Tuncer Baykara (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Mehmet Beşirli (Çankırı Karatekin Ün.) Prof. Dr. İdris Bostan (İstanbul Ün.) Prof. Dr. Musa Çadırcı (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Geza David (Macaristan)

Prof. Dr. Mesut Elibüyük (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Feridun Emecen (İstanbul 29 Mayıs Ün.) Prof. Dr. Yavuz Ercan (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Mehmet Akif Erdoğru (Ege Ün.) Prof. Dr. Reşat Genç (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. György Hazai (Macaristan)

Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu (IRCICA) Prof. Dr. Halil İnalcık (Bilkent Ün.) Prof. Dr. Mehmet İnbaşı (Erciyes Ün.) Prof. Dr. Cemal Kafadar (Harvard Ün.) Prof. Dr. İsrafil Kurtcephe (Akdeniz Ün.)

Prof. Dr. Günay Kut (Boğaziçi Ün.)

Prof. Dr. Ahmet Yaşar Ocak (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Yusuf Oğuzoğlu (Düzce Ün.)

Prof. Dr. İlber Ortaylı (Galatasaray Ün.) Prof. Dr. Mehmet Öz (Hacettepe Ün.) Prof. Dr. Abdulkadir Özcan (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Ün.) Yrd. Doç. Dr. Oktay Özel (Bilkent Ün.) Prof. Dr. Mustafa Öztürk (Fırat Ün.) Prof. Dr. Tsutomu Sakamoto (Japonya, Keio Ün.) Prof. Dr. Ali İbrahim Savaş (Çankırı Karatekin Ün.) Prof. Dr. Adnan Şişman (Gedik Ün.)

Prof. Dr. Kenan Ziya Taş (Balıkesir Ün.) Prof. Dr. Gönül Tekin (Harvard Ün.) Prof. Dr. Fahrettin Tızlak (Akdeniz Ün.) Prof. Dr. Mehmet Tunçel (Erciyes Ün.) Prof. Dr. Bahaeddin Yediyıldız (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Hasan Yüksel (Cumhuriyet Ün.) Prof. Dr. Elizabeth Zachariadou (Yunanistan)

Ankara Üniversitesi

Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi

GÜZ 2015 SAYI: 38 EYLÜL

Bu sayı için Hakemler Kurulu Üyeleri

Prof. Dr. Bülent Arı (İstanbul Sabahattin Zaim Ün.) Prof. Dr. Ali Arslan(İstanbul Ün.)

Prof. Dr. İbrahim Ethem Atnur (Atatürk Ün.) Prof. Dr. Hasan Babacan ( Mehmet Akif Ersoy Ün.) Prof. Dr. Fatmagül Berktay (İstanbul Ün.)

Prof. Dr. Süleyman Beyoğlu (Marmara Ün.) Prof. Dr. Hüseyin Çınar (Yıldırım Beyazıt Ün.) Prof. Dr. Hamiyet Sezer Feyzioğlu (Ankara Ün.) Prof. Dr. Mehmet İnbaşı (Erciyes Ün.)

Prof. Dr. Birsen Karaca (Ankara Ün.) Prof. Dr. Nuri Köstüklü (Selçuk Ün.) Prof. Dr. Ali Fuat Örenç (İstanbul Ün.) Prof. Dr. Cenk Reyhan (Gazi Ün.)

Prof. Dr. Yusuf Sarınay (TOBB Ekonomi ve Teknoloji Ün.) Prof. Dr. İbrahim Sezgin (Trakya Ün.)

Prof. Dr. Namık Sinan Turan (İstanbul Ün.) Prof. Dr. Yavuz Unat (Kastamonu Ün.)

Prof. Dr. Mehmed Alaaddin Yalçınkaya (Karadeniz Teknik Ün.) Doç. Dr. Mustafa Alkan (Gazi Ün.)

Doç. Dr. Kamil Çolak (Eskişehir Osmangazi Ün.) Doç. Dr. Hilal Ortaç Gürpınarlı (Ege Ün.)

Doç. Dr. Recep Karacakaya (İstanbul Medeniyet Ün.) Doç. Dr. Abdülhamit Kırmızı (İstanbul Şehir Ün.) Doç. Dr. Kayhan Orbay (ODTÜ)

Doç. Dr. Hatice Oruç (Ankara Ün.) Doç. Dr. Hacer Topaktaş (İstanbul Ün.) Doç. Dr. Mucize Ünlü (Ondokuz Mayıs Ün.) Doç. Dr. Fatih Yeşil (Hacettepe Ün.)

Yrd. Doç. Dr. Fatih Bayram (İstanbul Medeniyet Ün.) Yrd. Doç. Dr. Ramazan Erhan Güllü (İstanbul Ün.) Yrd. Doç. Dr. Emrah Safa Gürkan (İstanbul 29 Mayıs Ün.) Dr. Aladin Husić (Orijentalni institut u Sarajevu)

Editör Yardımcısı: Doç. Dr. Hatice Oruç Yayın Sekreteri: Arş. Gör. Ertan Ünlü Yazı İşleri:

ISSN: 1019-469X

OTAM, Bahar ve Güz sayısı olarak yılda iki kez yayımlanan hakemli bir dergidir.

OTAM, TÜBİTAK ULAKBİM, TURKOLOGISCHE ANZEIGER, INDEX ISLAMICUS ve ASOS İNDEX tarafından taranmaktadır.

OTAM’ da yayınlanan yazılar Yayın Kurulu’ndan izin alınmaksızın başka yerde yayınlanamaz.

Yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.

Kapak Resmi: Ramazanoğulları Vakfiyesi

OTAM Journal of

The Center for Ottoman Studies Ankara University

AUTUMN 2015 NUMBER: 38 SEPTEMBER

Letters)

Managing Editor: Prof. Dr. Yılmaz Kurt, Mendil Sokak, 16-19 Etlik/ Ankara.

Administrative Office: Ankara University, The Center for Ottoman Studies Directorate, Ankara University, Faculty of Letters, History Department, Atatürk Bulvarı No: 45, Floor: 1, Room no:

134, 06100 Sıhhiye-Ankara/TURKEY

Tel No: +90 312 310 96 49; 310 32 80 / 1065 Fax No:+90 312 310 57 13 E-mail: otam@ankara.edu.tr

Web: www.otam.ankara.edu.tr Information: botam@ankara.edu.tr

Semiannual Journal Printed in: Ankara 05/02/2016

Editorial Board

Prof. Dr. Yılmaz Kurt (Head of Board) Prof. Dr. Neşe Özden (Member)

Prof. Dr. Nesimi Yazıcı (Member) Prof. Dr. Hamiyet Sezer Feyzioğlu (Member)

Advisory Board

(The members of the advisory Board are also members of the Board of Referees)

Prof. Dr. Seçil Karal Akgün (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Yahya Akyüz (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Tuncer Baykara (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Mehmet Beşirli (Çankırı Karatekin Un.) Prof. Dr. İdris Bostan (Istanbul Un.) Prof. Dr. Musa Çadırcı (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Geza David (Hungary) Prof. Dr. Mesut Elibüyük (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Feridun Emecen (Istanbul 29 Mayıs Un.) Prof. Dr. Yavuz Ercan (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Mehmet Akif Erdoğru (Ege Un.) Prof. Dr. Reşat Genç (Emeritius Prof.) Prof. Dr. György Hazai (Hungary) Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu (IRCICA) Prof. Dr. Halil İnalcık (Bilkent Un.) Prof. Dr. Mehmet İnbaşı (Erciyes Un.) Prof. Dr. Cemal Kafadar (Harvard Un.) Prof. Dr. İsrafil Kurtcephe (Akdeniz Un.)

Prof. Dr. Günay Kut (Boğaziçi Un.)

Prof. Dr. Ahmet Yaşar Ocak (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Yusuf Oğuzoğlu (Düzce Un.) Prof. Dr. İlber Ortaylı (Galatasaray Un.) Prof. Dr. Mehmet Öz (Hacettepe Un.) Prof. Dr. Abdulkadir Özcan (Mimar Sinan Fine Arts Un.) Assist. Prof. Dr. Oktay Özel (Bilkent Un.) Prof. Dr. Mustafa Öztürk (Fırat Un.) Prof. Dr. Tsutomu Sakamoto ( Keio Un.) Prof. Dr. Ali İbrahim Savaş (Çankırı Karatekin Un.) Prof. Dr. Adnan Şişman (Gedik Un.) Prof. Dr. Kenan Ziya Taş (Balıkesir Un.) Prof. Dr. Gönül Tekin (Harvard Un.) Prof. Dr. Fahrettin Tızlak (Akdeniz Un.) Prof. Dr. Mehmet Tunçel (Erciyes Un.) Prof. Dr. Bahaeddin Yediyıldız (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Hasan Yüksel (Cumhuriyet Un.) Prof. Dr. Elizabeth Zachariadou (Greece)

Journal of

The Center for Ottoman Studies Ankara University

AUTUMN 2015 NUMBER: 38 SEPTEMBER

Board of Referees for this volume

Prof. Dr. Bülent Arı (İstanbul Sabahattin Zaim Un.) Prof. Dr. Ali Arslan(İstanbul Un.)

Prof. Dr. İbrahim Ethem Atnur (Atatürk Un.) Prof. Dr. Hasan Babacan ( Mehmet Akif Ersoy Un.) Prof. Dr. Fatmagül Berktay (İstanbul Un.)

Prof. Dr. Süleyman Beyoğlu (Marmara Un.) Prof. Dr. Hüseyin Çınar (Yıldırım Beyazıt Un.) Prof. Dr. Hamiyet Sezer Feyzioğlu (Ankara Un.) Prof. Dr. Mehmet İnbaşı (Erciyes Un.)

Prof. Dr. Birsen Karaca (Ankara Un.) Prof. Dr. Nuri Köstüklü (Selçuk Un.) Prof. Dr. Ali Fuat Örenç (İstanbul Un.) Prof. Dr. Cenk Reyhan (Gazi Un.)

Prof. Dr. Yusuf Sarınay (TOBB Economics and Technology Un.) Prof. Dr. İbrahim Sezgin (Trakya Un.)

Prof. Dr. Namık Sinan Turan (İstanbul Un.) Prof. Dr. Yavuz Unat (Kastamonu Un.)

Prof. Dr. Mehmed Alaaddin Yalçınkaya (Karadeniz Technical Un.) Assoc. Prof. Dr. Mustafa Alkan (Gazi Un.)

Assoc. Prof. Dr. Kamil Çolak (Eskişehir Osmangazi Un.) Assoc. Prof. Dr. Hilal Ortaç Gürpınarlı (Ege Un.)

Assoc. Prof. Dr. Recep Karacakaya (İstanbul Medeniyet Un.) Assoc. Prof. Dr. Abdülhamit Kırmızı (İstanbul Şehir Un.) Assoc. Prof. Dr. Kayhan Orbay (METU)

Assoc. Prof. Dr. Hatice Oruç (Ankara Un.) Assoc. Prof. Dr. Hacer Topaktaş (İstanbul Un.) Assoc. Prof. Dr. Mucize Ünlü (Ondokuz Mayıs Un.) Assoc. Prof. Dr. Fatih Yeşil (Hacettepe Un.)

Assist. Prof. Dr. Fatih Bayram (İstanbul Medeniyet Un.) Assist. Prof. Dr. Ramazan Erhan Güllü (İstanbul Un.) Assist. Prof. Dr. Emrah Safa Gürkan (İstanbul 29 Mayıs Un.) Dr. Aladin Husić (Orijentalni institut u Sarajevu)

Vice Editor: Assoc. Prof. Dr. Hatice Oruç

Secretary of the Editorial Board: Ress. Assist. Ertan Ünlü Technical Editors:

ISSN: 1019- 469X

OTAM is a refereed journal published two times a year (in spring and fall) by Ankara University Press. OTAM is indexed/cited in TÜBİTAK/ ULAKBİM, TURKOLOGISCHE

ANZEIGER, INDEX ISLAMICUS and ASOS İNDEX.

An article published in OTAM may not be published elsewhere without the permission of the Editorial Board. The responsibilities of the published articles rests with authors.

Photo: Waqfiyye of Ramazanogulları

İÇİNDEKİLER / CONTENTS

MAKALELER / ARTICLES ÇAVUŞ, REMZİ

Plevne Müdafaası’nda Topun Önemi /

The Importance of the Cannon in the Defense of Plevna...1

GEZA, DAVİD

Macaristan’da Yönetici Osmanlı Aileleri /

Leading families in Ottoman Hungary...13 GÜLLÜ, RAMAZAN ERHAN

İstanbul’da Ermeni-Rum Kiliseleri Krizi ve Ermenilere Tanınan Yeni İmtiyâzlar (1890-1891) / The Crisis of the Armenian and the Greek Orthodox Patriarchates in Istanbul and New Concessions

for Armenians (1890-1891) ... 31 KAYA, GÖKHAN

Bürokratik Nüfûza Karşı Monarşik Egemenliği Yeniden Kurgulamak Üzerine Bir Girişim: Mahmud Nedim Paşa’nın Görüşlerinde Ahlâk ve Devlet İdaresi / An Initiative for Reconstituting the Monarchical Sovereignty Against the Bureaucratic Domination: Mahmud Nedim Pasha's Ideas on

Ethics and the State Administration ... 55 KÖKÇÜ, AYŞE

Osmanlı’da Astronomi ve Matematik Doktoralı İlk Bilim Adamımız:

Arakel Garabed Sivasliyan / Our First Scholar with Ph.D.

in Astronomy and Mathematics in the Ottomans: Arakel Garabed Sivasliyan ... 95 KURTARAN, UĞUR

Osmanlı Diplomasi Tarihinin Yazımında Kullanılan Başlıca Kaynaklar İle Bu Kaynakların İncelenmesindeki Metodolojik ve Diplomatik Yöntemler Üzerine Bir Değerlendirme / A Review on Primary Sources Used in Writing Ottoman Diplomatic History and the Methodological and Diplomatics

Techniques in Analyzing These Sources ... 107 ÖZCAN, EMİNE SONNUR

Âşıkpaşazâde Târihi’nde Osmanlı Hâkimiyet Söylemi ve Terminolojisi /

The Ottoman Sovereignty Discourse and Terminology in the Âşıkpaşazâde Târihi .... 141

Birinci Dünya Savaşı Sırasında Ermeni Hınçak ve Taşnaksutyun Komitelerinin Romanya’daki Faaliyetleri / Operations of Armenian

Hinchak and Dasnaktsutyun Committees in Romania During World War I ... 157 TUĞLUCA, MURAT

Güvenlik Kaygılarının İdari Modernleşmeye Etkisi: Taşlıca’nın İdari Dönüşümü (1851-1912) / Impact to the Administrative Modernization of Security

Concerns: Administrative Conversion of Pljevlja (1851-1912) ... 177 YILMAZ, MEHMET EMİN-GÖKÇE GÜNEL

Sâhib’ül-Hayrât Makbûl (Sokollu) Mustafa Paşa /

Possessor of Good Works and Deeds Makbûl (Sokollu) Mustafa Pasha ... 219

Saygıdeğer OTAM Okurları,

OTAM dergisinin 38. Sayısını sizlere ulaştırabilmenin mutluluğunu yaşıyoruz. OTAM, sosyal bilimler dergileri içerisinde 30 yıla yaklaşan yayın hayatı ile ayrı bir yer ve öneme sahip. Hakemli, saygın bir dergi olarak sizlerden gördüğü büyük ilgi ile “Devlet-i ebed-müddet”i dünyaya tanıtmaya devam edecektir.

OTAM’ın bu sayısının 1915 Ermeni Zorunlu Göçü’nün 100. Yılı olması dolayısıyla Türk- Ermeni İlişkileri Özel Sayısı olarak çıkmasını planlamıştık. Bu konuda kalem oynatan akademisyenler özel toplantılar ve özel sayılar sebebiyle oldukça yoğun bir yıl geçirdiler. Bu yüzden OTAM’a yazı gönderecek olan uzmanlardan çoğu bu isteklerini yerine getiremediler. Derginin gecikmesini uygun görmediğimiz için Özel Sayı için gönderilen makaleleri de alarak bu sayıyı serbest sayı olarak yayınlamaya karar verdik.

OTAM’ın 38. Sayısında 10 değerli makale okuyacaksınız. İlk makale Remzi Çavuş’un “Plevne Müdafaası’nda Top’un Önemi” isimli çalışması. Yakınçağ Tarihimizde unutulmayan bu savunma savaşının gizli kahramanı olan Osmanlı topunun savaşı nasıl etkilediği konusu başarı ile işlenmiş.

Macar dostumuz David Geza’nın yıllar öncesinden OTAM için bir makale göndermek sözü vardı. O sözünü bu sayıda gerçekleştirdi. “Macaristan’da Yönetici Osmanlı Aileleri (Leading families in Ottoman Hungary) isimli makalesini okuma şansına sahip olduk. Kendisine teşekkür ederiz.

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden Ramazan Erhan Güllü, bu sayıya “İstanbul’da Ermeni-Rum Kiliseleri Krizi ve Ermenilere Tanınan Yeni İmtiyâzlar (1890-1891)” isimli değerli makalesi ile katıldı. Oldukça hacimli makalesinde Sayın Güllü yeni arşiv belgelerinin ışığında konuyu dikkatli bir şekilde değerlendirmiş.

Hitit Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nden Gökhan Kaya’nın “Bürokratik Nüfûza Karşı Monarşik Egemenliği Yeniden Kurgulamak Üzerine Bir Girişim: Mahmud Nedim Paşa’nın Görüşlerinde Ahlâk ve Devlet İdaresi” başlıklı makalesinde Yakınçağ Tarihimizin ünlü ismi Mahmud Nedim Paşa’yı değişik bir bakış açısıyla değerlendiriyor.

Ayşe Kökçü’nün bir bili tarihçisi gözüyle kaleme aldığı “Osmanlı’da Astronomi ve Matematik Doktoralı İlk Bilim Adamımız: Arakel Garabed Sivasliyan” başlıklı çalışması bu sayıda yer alan diğer bir çalışmadır.

Uğur Kurtaran, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversite Tarih Bölümü’nde görev yapıyor. OTAM için gönderdiği, “Osmanlı Diplomasi Tarihinin Yazımında Kullanılan Başlıca Kaynaklar İle Bu Kaynakların İncelenmesindeki Metodolojik ve Diplomatik Yöntemler Üzerine Bir Değerlendirme” başlıklı kapsamlı makalesi konuya ışık tutan önemli bir çalışma olmuştur.

TÜBİTAK çalışanlarından Dr. Emine Sonnur Özcan’ı OTAM okurları

daha önce yayınlanan bir yazısı ile tanımaktadırlar. Özcan 38. Sayıda ise,

bilinen bir kaynağı değişik bir bakış açısıyla inceliyor.

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tarih Bölümü’nden Cemal Sezer, Türk- Ermeni ilişkileri konusunda “ Birinci Dünya Savaşı Sırasında Ermeni Hınçak ve Taşnaksutyun Komitelerinin Romanya’daki Faaliyetleri” isimli değerli çalışması ile karşınızda.

Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Tarih Bölümü’nden Murat Tuğluca, “ Güvenlik Kaygılarının İdari Modernleşmeye Etkisi: Taşlıca’nın İdari Dönüşümü (1851-1912)” Rumeli’de XIX. yüzyılda adından sıkça söz edilen Taşlıca kenti hakkında arşiv belgelerini de başarı ile kullanarak çok detaylı bilgiler aktarmakta.

Sayının son çalışması ise Mehmet Emin Yılmaz ve Gökçe Günel’in ortaklaşa kaleme aldıkları ve Sokollu Mustafa Paşa’nın vakfını inceledikleri

“Sâhib’ül-Hayrât Makbûl (Sokollu) Mustafa Paşa” başlıklı makaledir.

OTAM’ın yayın değişimi istemi doğrultusunda yurt içinden ve yurt dışından bizlere yayınlarını ulaştıran kurumlara teşekkür ederiz.

Kendilerine ayrı ayrı ulaşmak imkânı bulamadığımız saygıdeğer akademisyenlerimiz ve genç tarihçilerimiz, OTAM’ın elektronik ortamdaki bütün sayılarına Ankara Üniversitesi “Dergiler” adresinden ulaşabileceklerdir.

OTAM’ın 2009 yılından beri müdürlük ve baş editörlük görevini elimizden geldiği kadar yapmaya çalıştık. OTAM dergisini bu çizgiye sizlerin desteği ile getirmek büyük bir mutluluktu. 6 yıldan beri devam eden OTAM Osmanlıca Kursları çoğu zaman 3 ayrı kur ile hizmet sunarak büyük bir fedakârlık örneği sergiledi. Bu kurslarda çok değerli öğrencilerle tanışmak, onlara birşeyler öğretmek imkânı bulduk. Bu hizmeti başarı ile yürüten Editör Yardımcımız Doç. Dr. Hatice Oruç, Yrd. Doç. Dr. A. Latif Armağan, Arş. Gör. Muhammed Ceyhan’a teşekkür borçluyuz. En büyük teşekkür ise OTAM’ın her türlü etkinliğinde canla başla çalışan OTAM Yayın Sekreteri Arş. Gör. Ertan Ünlü’ye.

Onun sabırlı ve düzenli katkıları olmasa pek çok etkinliği gerçekleştiremezdik.

Rektörlüğümüz, basım ve dağıtım işinde her zaman gerekli yardımı yaptı.

Dergimizin baskı sayısının 300’e indirilmesi ise dijital dergiciliği yaygınlaştırmak anlayışından kaynaklanmaktaydı. Biz yine de OTAM gibi dünya çapında tanınan ve aranan dergilerin ilk sayılarındaki amaca uygun şekilde raflarda basılı olarak da yer alması gerektiğine inanmaktayız.

OTAM’ın 38. Sayısı ile OTAM müdürlüğü ve OTAM Baş Editörlüğü görevim yaş haddinden emekli olmam dolayısıyla sona erecektir. OTAM’ı OTAM yapan değerli Yönetim Kurulu Üyelerimize, Bilim Kurulu Üyelerimize, değerli hakemlerimize, yazılarıyla OTAM’a hayat veren değerli yazarlarımıza ve siz değerli okuyucularımıza şükranlarımı sunuyorum.

Her şey gönlünüzce olsun. Sağlık ve esenlik içinde olunuz.

Prof. Dr. Yılmaz KURT

OTAM Müdürü