MUĞLA İLİ HALK OYUNLARI
MÜZİĞİ VE ÇALGILARI
• MUĞLA HALK MÜZİĞİ VE ÇALGILARI
• Muğla Halk Müziği repertuarı büyük bir çoğunlukla 9 zamanlı Zeybek ezgileri ile 2 ve 4 zamanlı türkülerden oluşmaktadır.
• İl genelindeki Zeybek ezgilerinin icrasında ise şu usuller kullanılmaktadır.
• 9/2 Çok Ağır Zeybekler.
• 9/4 Ağır Zeybekler.
• 9/8 Kıvrak veya Hızlı Zeybekler – Yarı Hızlı Zeybekler.
• 9/16 Teke Yöresi ezgileri.
• Muğla ilindeki Zeybek Müziğini;
• a)Sadece çalınan Zeybek ezgileri,
• b)Hem çalınıp,hem oynanan Zeybek ezgileri olmak üzere sınıflandırabileceğimiz gibi ayrıca;
• a)Sözleri olanlar,
• b)Sözleri olmayanlar(Sadece ezgisi olanlar)diye de ayırabiliriz.
• Yörede Halk Oyunlarının icrasında kullanılan çalgılar ise gelenekselliği içerisinde incelendiğinde şunlardır.
• 1.DAVUL-ZURNA:
• Muğla’da özellikle erkeklerin oynadığı oyunlarda kullanılan Zurna ‘’Kaba Zurna’’dır.Oyun esnasında enaz iki zurna kullanılır.Biri ezgi çalar,diğeri de dem tutar.Dem tutana yörede Kamışcı veya ‘’Çırak Tutma ‘’
denir.Bu zurnalara ritim aracı olarak ‘’Asma Davul’’
eşlik eder.
• Davul-Zurna özellikle ağır zeybeklerin icrasında kullanılan bir meydan çalgısıdır.
• 2.BAĞLAMA AİLESİ:
• Cura,Tambura ve Divan’dan oluşan bağlama ailesi daha çok kapalı mekanlarda kullanılır.
• 3.ÜÇ TELLİ KOPUZ:
• Tırnak Curası da denilen üç telli Orta Asya’daki kopuzun bir uzantısıdır.Tezene kullanmadan parmaklarla çalınır.
• Özellikle teke yöresi müzikleri ile kıvrak Zeybeklerin icrasında kullanılır.
• 4.KABAK KEMANE
• 5.KAVAL
• 6.KOLTUK DAVULU
• 7.KAŞIK
• 8.SİPSİ:
• Daha çok Kıvrak-Hızlı Zeybekler ile Teke Oyunlarının icrasında kullanılır.
•
• 9.İNCE SAZ GURUBU:
• Keman,Cümbüş veya Ud,Klarnet ve ritim aracı gibi klasik sazlardan oluşan bu çalgı grubunun adına yörede ‘’İnce Çalgı’’veya ‘’İnce Saz’’denir.Günümüzde hem erkeklerin,hemde kadınların oynadığı oyunlara eşlik eden bir çalgı grubudur.
• Özellikle Bodrum yöresindeki tüm Zeybekler bu çalgı gurubu eşliğinde sözlü olarak icra edilir.
• 10.DELBEK:
• Fethiye yöresinde gelenekselliği içerisinde icra edilen kadın oyunlarının ritim aracıdır.Buna birde kadın sesi eşlik eder.
• Bu ritim aracını kullanan kadınlara yöredeDELBEKÇİ denir.
• Ayrıca Muğla’nın geçmişinde tüm kadın oyunları DEF,DÜMBELEK,LEĞEN ve SİNİ gibi ritim araçları ile buna kadın sesi de katılarak icra edilirdi.Ancak
günümüzde kadın icracılarının
sayılarının çok azalması nedeniyle yerini
‘’İnce Saza’’ bıraktığını görmekteyiz.
