K ö r k ü n k ö p r ü s ü
P r o j e : M ü h e n d i s Halit.
T a l b i k : M ü h e n d i s F e r r u h , S a d ı k ve Halit
Adanayı Karaisalıya rapteden yol Adana ovasının orta Anadolu ila İrtibatı noktai naza- rından ileride büyük bir kıymeti iktisadiyeyi haiz olacağı Adana meclisi umumisinde düşü- nülmüş ve N a f ı a programında bu yolun inşası birinci derecede ehemmiyeti haiz işler meyanı- ııa ithal edilmiştir. Bu cümleden olarak mezkûr yol üzerindeki Körkün köprüsünün de idarei hususiye bütçesinden 1932 senesinde N a f ı a V e - kâleti tarafından yapılan ilk proje münakaşa ile ihale cdilml.jrtr.
Ameliyata başlamadan evvel kat'l proje hakkında yapılan tetkikatta köprü mahallinde Körkün çayının alçak seviye zamanındaki cere- yan istikametile yüksek seviye zamanındaki ce- reyan istikametleri arasında kırk beş dereceye yakın bir fark bulunduğu ve binnetice dere içinde orta ayak yapıldığı takdirde yüksek sevi- ye zamanında ayaklar mail cereyanlara maruz kalacağı anlaşılmıştır. Bunun üzerine müteah- hitler tarafından teklif edilen orta ayaksız tek göz yetmiş metro açıklığındaki köprü şekli Na- fıa başmühendisliği tarafından muvafık görü- lerek vekâlete bildirilmiştir. Vekâlet bu mesele üzerinde uzun boylu tetkikat yapmış ve gerek teknik zaruretler ve gerekse bedelinin fevkalâde ucuzluğu hasebile başlanmasını emretmiştir.
Yalnız bu muamelelerin intacile inşaat an-
cak 28 T e m m u z 1933 de başlanabilmiş ve gece gündüz çalışılarak 15 kânunuevvel 1933 de köp- rü aksamı esasiyesi tamamen ikmal edilmiş ve bundan sonra kalıplar indirilebilmek için bir ay kadar beklenilmiştir.
Bu köprüde kalıp tenzil ameliyesi için anah- tarda evvelden va^ed'len 100 ton kuvvei is'adi- yeyi haiz idrolik verenler tesisatı ile köp- rü iki tarafa tazyik ile anahtardan yükseltilmiş ve altında boşta kalan iskeleler kolaylıkla alın- mıştır. Bu ameliyenin bir esas faideside temin etmiş olduğu teknik menafi neticesi köprü eb'a- dı umumiyesi ve demirleri miktarından mühim miktarda tasarruf yapılmış ve böylelikle köprü ucuza mal olmuştur.
Arada şunu da işaret etmek isteriz ki, bu tip köprülerde anahtarda köprü açılması sure- tile yükseltilmesi ilk defa tatbik olunmuştur.
Ameliyat tamamen düşünülen ve evvelden h e - sap edilen şekilde cereyan etmiş ve en ufak bir arıza kaydedilmemiştir. Bu köprü Cümhuriyet devrinin en feyizli eserlerinden biridir. Ve Türk mühendislerinin gerek teknik malûmat ve g e - rekse iş kudretlerinin mühim bir timsalidir ve bu hususta ecnebi meslektaşlarından hiç bir za- man geri kalmadıklarını irae noktasından ayrı- ca hususî bir kıymeti haizdir.