Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş.
EPDK Ar-Ge Projesi 2. Ara Dönem Raporu
“ Şarj İstasyonları ve Elektrikli Araçların Şebekeye Etkisinin
İncelenmesi ve Bu Yüklerin Optimize Edilmesi İçin Gerekli Yerli Yazılımın Geliştirilmesi ”
31.10.2019
İçindekiler
İçindekiler ... 2
Kısaltmalar ... 3
Dağıtım Şirketi AR-GE Projesi Ara Raporu ... 4
A. Proje Kimlik Bilgileri: ... 4
A. Rapor Dönemi Proje Gelişmeleri: ... 5
B.1. Rapor Dönemine İlişkin Bilgilendirme ve Değerlendirmeler ... 5
B.2. Proje İş Planı ve Zaman Takvimi ... 22
B.3. İş Paketleri ... 25
B.4. Kaynak Kullanımı ve Bütçe Gerçekleşmeleri ... 28
B. Sonuç ve Değerlendirme: ... 30
C. Şekiller ... 31
3
Kısaltmalar
EV/EA : Electric Vehicle / Elektrikli Araç
SEA : Elektrikli Araç
HEA : Hibrit elektrikli Araç
SAE : Society of Automative Engineers
PV : Fotovoltaik
DŞ : Elektrik Dağıtım Şebekesi
EVSE/EAŞE : Electric Vehicle Service Equipment/Elektrikli araç servis ekipmanı
DÜ : Dağıtık Üretim
AVM : Alışveriş Merkezi
EPDK : Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
SOH : State-of-Health
DOD : Depth of Dead
SOC : State-of-Charge
AC : Alternatif akım
DC : Doğru Akım
AG : Alçak Gerilim
OG : Orta Gerilim
IEC : International Electrotechnical Commission (Uluslararası Elektroteknik Komisyonu) IEEE : The Institute of Electrical and Electronics Engineers (Elektrik ve Elektronik
Mühendisleri Enstitüsü)
Dağıtım Şirketi AR-GE Projesi Ara Raporu
A. Proje Kimlik Bilgileri:
ARGE Proje Kabul # Evrak Tarih ve Sayısı: 30/03/2018-17925
Başvuru Sahibi: OSMANGAZİ ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş.
Başvuru Sahibinin Adresi:
İSTİKLAL MAHALLESİ ŞAİR FUZULİ CADDESİ NO : 7 26010 ESKİŞEHİR
Proje Adı:
” Şarj İstasyonları ve Elektrik Araçların Şebekeye Etkisinin İncelenmesi ve Bu Yüklerin Optimize Edilmesi İçin Gerekli Yerli Yazılım Geliştirilmesi “ ARGE Projesi
Proje Bölgesi: Eskişehir
Proje Süresi: 23 ay
Proje Sorumlusu:
Yürütme Kurulu: Burçin Açan Kemal Burak Çakır Ali Fuat Büyük Recep Arslan Sinan Tüysüzoğlu Yağız Fürat
İbrahim Can TAŞTAN
Proje Sorumlusu İletişim Bilgileri:
Burçin Açan – burcin.acan@oedas.com.tr
Kemal Burak Çakırer – burak.cakirer@oedas.com.tr Ali Fuat Büyük – ali.buyuk@oedas.com.tr Recep Arslan – recep.arslan@oedas.com.tr
Sinan Tüysüzoğlu – sinan.tuysuzoglu@oedas.com.tr Yağız Fürat – yagiz.furat@oedas.com.tr
İbrahim Can TAŞTAN- İbrahim.tastan@oedas.com
5
A. Rapor Dönemi Proje Gelişmeleri:
B.1. Rapor Dönemine İlişkin Bilgilendirme ve Değerlendirmeler
Günümüzdeki araç teknolojisinde tahrik mekanizması olarak içten yanmalı motorlar ve enerji kaynağı olarak da benzin ve motorin gibi fosil yakıtlar kullanılmaktadır. Fosil yakıtların dünya üzerindeki rezervlerinin giderek azalmakta ve ekonomik krizler nedeniyle petrol fiyatları giderek artmaktadır. Hatta geçmiş yıllarda yaşanan olaylarda dönemsel olarak fosil yakıtlarının temininde problemler yaşanmıştır. Aynı zamanda mevcut araçların egzozlarından çıkan gazların çevreye olan tüm etkileri önlemeye yönelik çalışmalar ise hala devam etmektedir.
Gelişmiş devletler ve otomotiv üreticileri yukarıdaki nedenlerden dolayı mevcut araç teknolojisine alternatif üretmek için çalışmalar yapmaktadırlar. Bu alternatiflerden güncelliğini en çok koruyan ve geleceğin araç teknolojisi olarak tanımlanan elektrikli araç teknolojileridir.
Elektrikli araçlar sahip oldukları donanımlar ve çalışma prensiplerindeki farklılıklar sebebiyle kendi içerisinde sınıflandırılmaktadır. Elektrikli araçlar üç grup altında incelenebilir:
• Tam elektrikli araçlar (TEA)
• Hibrit elektrikli araçlar(HEA)
• Hidrojen Yakıt hücreli elektrikli araçlar
Hibrit elektrikli araçlar; içten yanmalı motor (İYM) ile elektrik motorunun birlikte tahrik amacıyla kullanıldığı araçlardır. HEA’larda farklı yöntemler ile elektrik enerjisi depo edilir ve bu enerji elektrik motorunda kullanılarak hem egzoz emisyonları hem de yakıt tüketimi açısından, konvansiyonel araçlara göre üstünlükler sağlanmaktadır. Ayrıca HEA’larda; konvansiyonel araçlarda ısı şeklinde kaybedilen frenleme enerjisini depolayabilmek için elektrik motoru jeneratör olarak çalıştırılabilmektedir. Ayrıca HEA’larda iki farklı tahrik sisteminin kullanılması, iki farklı kaynağın verimleri açısından optimize edilerek, konvansiyonel bir araca göre yakıt tüketimi ve emisyon açısından daha verimli hale gelmelerini sağlamaktadır [2]. HEA’lar kendi içinde farklı tiplere ayrılmaktadır. Ancak son yıllarda üzerinde yoğunlukla çalışılan yeni bir HEA tipi bulunmaktadır. Bu tip ise şarj edilebilen (Plug-in) hibrit elektrikli araçlardır (PHEA). PHEA’lar sahip oldukları yapı sayesinde şebekeye bağlanarak şarj olabilmektedir. Biz bu projede tam elektrikli (%100) araçlarla çalışmakta olacağız.
Elektrikli araçlar için elektrik şarj istasyonlarının yaygınlaşması yıllar süren durgunluktan sonra yavaş yavaş gelişmektedir. Mesela Avrupa’nın içinde sadece Almanya'da 300'den fazla operatöre ait 3.335 şarj noktası vardır ve bu sayı en azından üç yıl içinde yirmiye katlanması beklenmektedir.
Büyük bir dağıtım şebekesi için elektromobilite "sadece birkaç milyon aracı bulunca etkileyecektir". Dağıtım şebekesi dar ve büyük olan şehirlerde durum farklı olabilir. Ama Türkiye geneli için bir açıklama yapmak kolay değildir. Çünkü dağıtım şebekeleri yeterince dijitalleştirilmemiştir . Şebekeye dağılmış ve birikmiş büyük bir veri yoktur. Sonuç olarak, hangi sayıda şarj istasyonuyla şebekenin limitlerine ulaşacağını tahmin etmek zordur. Şebeke yüklenmesi homojen olmadığından her zaman bölgesel bazlı kontrol etmelidir.
Aşırı yüklü şebeke hakkında genel tanımlamalar yapmak mümkün değildir.
Bu EPDK destekli araştırma projesinde OEDAŞ şebekesi içinde, şarj istasyonlarının şebekeye etkileri ele alındı. Başta Eskişehir ve bölgeleri olmak üzere, dağıtım şebekesinde öncelikli amaç olarak elektrikli araç kullanımı ve optimizasyonu ile ilgili veri elde etmek hedeflenlenmektedir.
Bununla birlikte, alçak gerilim şebekesinde kaç şarj istasyonunun yönetebileceği hakkında genel bir kanı bulunmamaktadır. Çıkacak sonuçlar şu dört parametreye bağlıdır;
• Aynı anda kaç aracın şarj olduğu
• Ne kadar güç gerektiği
• Şebekenin kapasitesi
• Şarj istasyonlarının birbirine ne kadar yakın olduğu.
Çünkü şarj istasyonlarının birbirini etkileşimi önemli bir konudur. Çok dar alanda kurulduysa, dağıtım trafolarını aşırı yüklemesi veya sıkışıklık sorunlarıyla karşılaşılma ihtimali, yayılmasından daha yüksek olabilmektedir.
Literatür araştırmalarımıza ve yapmış olduğumuz çalışmalara göre 11 ve 22kW şarj istasyonlarının çok özel durumlar haricinde şebekeyi ciddi şekilde etkilemeyeceğini düşünüyoruz.
Ama 200 - 350 kW şarj istasyonuyla piyasaya sürüldüğünde dağıtım şebekesi hızla sınırlarına ulaşıyor olacağı beklenmektedir.
Akıllı şarj istasyonları ile akıllı Trafolar elektrik şebekesini rahatlatacaktır;
Bir alternatif, geleneksel bir transformatörden daha pahalı olan kontrol edilebilir bir yerel güç transformatörü olabilir, gerilim dalgalanmalarını daha iyi sönümleyebilir. Regülasyon izin verirse, RWTH Aachen tarafından yapılan bir hesaplamaya göre, depolamayla birleştirildiğinde, bunun dağıtım şebekesinin genişlemesinden (Yeni yatırımlardan) daha ekonomik olacağını gösteriyor.
Yük yönetimi de aynı zamanda yeni şebeke yatırımlarına iyi bir alternatiftir;
Şarj işlemini dinamik yük dengeleme ile değiştirerek, elektrik şebekesi mümkün olduğunca eşit bir şekilde yüklenebilir ve yenilenebilir enerji kaynakları da kullanılabilir. Ancak şu ana kadar regülasyon şebekede bir üçüncü şahısların kontrolüne izin vermemektedir, yani uzaktan şarj istasyonlarını devreden çıkaramıyorlar.
Kurulum sırasında bir sözleşme ile şarj istasyonu operatörü ile dağıtım şirketleri arasında yetkilendirmeye yönelik karşılıklı bir çalışma yapılmalıdır.
%100 elektrikli araçlar sadece elektrik motoruna sahiptir ve gerekli gücü bünyesinde barındırdığı farklı elektriksel kaynaklardan temin edebilmektedir. Burada %100 elektrikli araçların en yaygınlaşmış türü olan sadece bataryalı elektrikli araçlar gerekli gücü bünyesinde barındırdığı bataryalardan almaktadır. Bataryalı elektrikli araçların menzilleri sahip oldukları bataryaların kapasitesiyle orantılıdır. Bataryaları bitince muhakkak şarj edilmeleri gerekmektedir. Türkiye’de 2017 yılında satılan bataryalı elektrikli araç sayısı toplam 77 iken, 2018 yılının ilk yarısında satılan bataryalı elektrikli araç sayısı 155’e ulaşmıştır. 1
7
Şekil 1Türkiye’deki Elektrikli ve Hibrid araç sayısı. Kaynak TEHAD
Buna karşın;
Elektrikli otomobil sahipliği her geçen yıl artarken, şarj istasyonları yatırımı da bu artışa paralel olarak artmaktadır. 2011 yılından itibaren Türkiye yollarında dolaşan elektrikli otomobil sayısı yaklaşık 1500 adete ulaştı. Şarj soketi sayısı ise 582 adete çıkarak, birçok Avrupa ülkesinin dahi oransal olarak önüne geçti.2
2TEHAD 2019
Şekil 2 TEHAD Türkiye Şarj İstasyon haritası.
Şekil 3 TEHAD Araç ve Şarj İstasyon pazarı.
Birinci ara raporda ilk üç iş paketine değinilmişti, dördüncü İş Paketi (İP4) kapsamında ise, Şarj istasyonlarının genel dünya standartları çıkartıldıktan sonra, şarj istasyonlarının tüm tüketim profillerinin değerlendirebilmesi için, güç, enerji tipi ve kullanım amaçlarına göre sınıflandırıp, kategorilere bağlı istasyon seçimleri yapılmış, sonrasında, senaryolara bağlı olarak daha önceden belirlenmiş lokasyonlara kurulumlar gerçekleştirilmiş, Kurulacak bölgede şebeke hat şeması ve şarj istasyonu özelliklerini içeren bir harita oluşturulmuştur.
9 Elektrikli araçların şarjı:
Genel olarak elektrikli araçların şarjı konnektörlü veya endüktif (Temassız güç aktarımı) olarak gerçekleşebilmektedir.
Konnektörlü sistemler daha yaygın ve önden gitmektedir ve bu yüzden sadece bu kategori mercek altına alınacaktır.
Fiziksel kablo bağlantısının olduğu konnektörlü şarj sistemleri, esas olarak bağlantı türüne göre 2’ye ayrılır:
• Standart soket / konektör: ev veya endüstriyel elektrik tesisatlarında kullanılan standart Monofaz ve trifaz soketler,
• Özel soket / konektör: Hem Şebekeden hem de Şarj istasyonu cihazından hem de başka bir araçtan şarj edilebilir araçlarla özel kullanım için Özelleşmiş soket çıkışları / konektörler. Araç modeline bağlı olarak farklı tipler vardır.
E-araçların şarjı için sıklıkla kullanılan şarj istasyonları (EVSE = Elektrikli Araç Servis Ekipmanı) adı verilir.
Bunlar, bir konut içinde şarj edilebilir bir araç için AC veya DC sağlanması için tüm bileşenleri içeren ve özel soketlere / konektörlere sahip cihazlardır.
Şarj Modlari:
Uluslararası IEC standardı (IEC 61851), e-araçların şarj edilmesi için 4 farklı şarj modunu (Şekil 4) tanımlar:
• Şarj modu (mod) 1: Şebeke tarafında standart konektörlerle ve faz başına maksimum 16 A akım olan yerleşik şarj
• Şarj modu (mod) 2: Şebeke tarafında standart konektörler ve faz başına maksimum 32 A akım ile yerleşik şarj. Şarj sırasında işlemlerin güvenliğini sağlayan Kablo İçi Kontrol Kutusu (ICCB) cihazı, aracı ve ağı bağlamak için besleme kablosuna entegre edilmiştir. E-aracın AC şebekesine bağlantısı, şebeke tarafında standart bir veya üç fazlı çıkışlarla yapılmalıdır, araç tarafında ise özel bir bağlantı gereklidir. ICBB cihazı kontrol fonksiyonları ve kaçak akım cihazı (RCD) ile donatılmıştır.
• Şarj modu (mod) 3: Şebeke tarafında özel konektörler ve faz başına maksimum 32 A akım ile yerleşik şarj.
Şarj işlemi, ilgili bir şarj istasyonu (EVSE) aracılığıyla gerçekleştirilir.
• Şarj modu (mod) 4: DC ve özel konektörlerle dahili şarj. Şarj işlemi, ilgili bir şarj istasyonu (EVSE) aracılığıyla gerçekleştirilir.
Elektrikli araç şarj istasyonu karakteristik değerleri:
Gerilim Faz Sayısı Akım Güç Şarj Tipi Süre
1 208 – 240 V AC TEK FAZ 15 – 20 A 2.8 - 3.8 KW YAVAŞ ŞARJ 5-12 saat 2 208 – 240 V AC ÜÇ FAZ 20 – 80 A 3.8 - 15 KW HIZLI ŞARJ 1-4 saat 3 208 – 240 V AC ÜÇ FAZ >85 A 15 - 96 KW DAHA HIZLI ŞARJ 0-1 saat
4 600 V DC DC 32 – 250 A 15 - 240 KW EN HIZLI ŞARJ 0-1 saat
Şekil 4 Elektrikli araç şarj istasyonu karakteristik değerleri:
Türkiyede Hızlı Şarj istasyonu Oranı öngörüsü Avrupa’nın altında kalsa da Asya ortalamasından iyi durumdadır.
11 Besinci İş Paketin (İP5) kapsamında Pilot projenin tüketim profilinin gerçek zamanlı görüntülenebilmesi için kurulacak olan platformun Teknik şartnamesi hazırlanmıştır. Bu kapsamda şarj istasyonlarının kullanacağı haberleşme altyapısı olarak GSM baskın gelmiştir. Şebeke ve şarj istasyonu arasındaki entegrasyon sağlanarak tek bir arayüzünden görüntülenmesi planlanmaktadır. Şebekede oluşacak arızaların belirlenmesine yardımcı olacak trafo ile arasında senkron ölçümler planlanmaktadır.
Elektrikli araç yapılarının hızla gelişmesi ve sıradan içten yanmalı araçlar ile her yönden rekabet edebilecek seviyelere gelmesi ile birlikte bu araçların günlük hayatlarımıza girmesi kaçınılmaz bir hal almıştır. Günümüzde elektrikli araçların sayısındaki artış ile orantılı olarak şarj istasyonlarının yaygınlığı da artmaktadır. Otopark, alışveriş merkezleri ile toplu konut gibi büyük ve merkezi lokasyonların dışında insanlar bireysel olarak da evlerine elektrikli araç şarj istasyonları kurabilmektedirler. Tüm bu gelişmeler elektrik şebekesi için ilave yük anlamına gelmektedir dolayısıyla elektrik şebekeleri ve dağıtım sistemleri de bu değişimlere hazırlıklı olmalıdır.
Sistem genelinde yaşanacak bu yük artışının sistem elemanlarının yüklenme değerlerine yansıması kaçınılmazdır. Şarj taleplerinde görülecek artış ile transformatör yüklenme değerleri artacak ve hali hazırda zorlanan noktalardaki yüklenme değerleri limit seviyelerin üzerine çıkabilecektir.
Bunun için bölgemizde kurulmuş olan ZES şarj istasyonlarını kiralayıp veri toplamasına dahil ettik. Bunun yanında proje kapsamında olmayıp kurulmuş ve yoğun kullanımı şarj istasyonu olan levent 199 binasında bulunan benzer şarj istasyon verilerini referans olması için toplamaktayız (9 adet AC).
Şekil 5 Levent 199 THD verilerin grafik örneği! Kaynak Inavitas
Verilerin bir kısmi Dağitim şirketimizin bünyesinde olan şebeke izlem platformu olan inavitas programı üzerinde toplanmakta ve görüntülenmektedir.
Şekil 6 İnavitas Dashboard Kaynak Inavitas
Şekil 7 Inavitas Veri örneği Kaynak Inavitas
Ayrıca bu İş paketi dahilinde elektrikli şarj istasyonların yönetilmesi ve izlenmesi amacıyla Yazılım platformu teknik şartnamesi hazırlandı. Şarj istasyonun yazılım platformunun şartnamesi ekte bulunmaktadır.
Altıncı İş paketin kapsamında, Kurulan gerçek zamanlı haberleşme pilot şarj istasyonlarında stres testlerini yapılacaktır. Farklı senaryo girdileri uygulanarak vaka analizleriyle anlamlı veriler oluşturulacaktır. Yoğun kullanılan yerler ve zaman aralıkları belirlenecektir. Yoğun kullanılan şarj istasyonlarının verilerinin alınması kurgulanmış yeni platform üzerinden alınacaktır.
Bunun için ayrıca akademik danışmanlıkla beraber stres değerleri ve kulanım parametreleri değerlendirilerek bir yük dengeleme algoritması yapabilmek için akademik çalışmalara başlanmıştır. Buna ait teknik şartname de ekte mevcuttur. Ölçümler de toplandıktan sonra toplu olarak değerlendirilecektir. Altta ise Matematiksel Modelleme çalışmalarının başladığı görülmektedir.
CREATED_AT (Güç Faktörü)- (Ia)- (Ib)- (Ic)- (P) (Q) (THDIa) (THDIb) (THDIc) (THDVa) THDVb THDVc Van (Vbn) Vcn
20.5.2019 00:00:00 0,718 0,203 0,133 0,752 0 0 227,492 1209,216 1145,272 2,07 1,892 1,958 0,232 0,232 0,233
20.5.2019 00:10:00 0,487 0,199 0,141 0,411 0 0 208,041 2796,665 1020,23 1,952 1,821 1,884 0,231 0,231 0,232
20.5.2019 00:20:00 0,542 0,213 0,13 0,298 0 0 216,104 3729,271 831,298 1,929 1,834 1,918 0,23 0,23 0,231
20.5.2019 00:30:00 0,453 0,204 1,393 12,818 0 0 226,74 1353,73 1259,596 2,25 1,86 1,986 0,23 0,23 0,231
20.5.2019 00:40:00 0,569 0,203 0,094 0,622 0 0 212,136 938,59 875,353 1,928 1,813 1,979 0,23 0,229 0,231
20.5.2019 00:50:00 0,287 0,198 0,137 0,478 0 0 220,715 954,877 589,377 1,958 1,884 1,992 0,231 0,231 0,232
20.5.2019 01:00:00 0,813 0,213 0 0,563 0 0 218,353 1147,947 901,866 2,067 1,953 2,074 0,232 0,232 0,232
20.5.2019 01:10:00 0,395 0,194 0,14 0,333 0 0 215,078 2720,573 1181,935 2,082 1,922 2,073 0,231 0,231 0,231
20.5.2019 01:20:00 0,422 0,205 0,136 0,471 0 0 225,585 2740,576 815,188 2,057 1,91 2,055 0,232 0,231 0,232
20.5.2019 01:30:00 0,368 0,2 0,04 0,706 0 0 234,561 1683,233 1149,361 2,087 1,995 2,117 0,232 0,232 0,233
20.5.2019 01:40:00 0,665 0,204 0 0,573 0 0 223,613 3084,628 324,534 1,992 1,973 2,113 0,233 0,232 0,233
20.5.2019 01:50:00 0,441 0,209 0,135 0,545 0 0 236,674 2873,203 773,995 2,025 2,067 2,162 0,233 0,233 0,234
20.5.2019 02:00:00
13
15 Önceki raporda belirtilen iki kurulum noktasından vazgeçilip daha uygun lokasyonların verilerini kullanılması karar alınmıştır. Bunlar Eskişehir’deki Kent-Parkında ve Sazova Parkındaki Şarj noktalarıdır onun yerine Afyonkarahisar’daki şarj noktalarını veri analizinin içine alınmıştır.
Şekil 8 Şarj istasyonların kulanım oranı grafiği.
İstasyon Şarj Tipi Toplam
kWh
Kullanım adedi
Kulanım Başına Tüketim Ortalaması
kWh
1 Adalya AC 82,318 10 8,2
2 Afyon Akrones AC 151,131 8 18,9
3 Afyon Kolaylı AC 125,424 8 15,7
4 Afyon Kolaylı DC AC 20,591 1 20,6
5 Afyon Kolaylı DC CCS 193,188 4 48,3
6 Afyon Kolaylı DC CHAdeMO 168,398 3 56,1
7 Bozüyük AC 1035,694 49 21,1
8 Bozüyük CCS 681,557 33 20,7
9 Bozüyük Chademo 2973,051 59 50,4
10 Bozüyük Sarar Outlet DC CCS 28,78 2 14,4
11 Bozüyük Sarar Outlet DC CHAdeMO 134,301 2 67,2
12 Eskişehir Sarar AC 1106,506 59 18,8
13 NG Afyon AC 12,343 1 12,3
14 Sivrihisar AC 803 61 13,2
15 Sivrihisar Sivrihisar 74,7 5 14,9
16 Tepebaşı AC 312,38 11 28,4
17 Tepebaşı Belediye AC 8,1 1 8,1
18 Uşak AC 466,164 15 31,1
19 Uşak CCS 228,558 12 19,0
20 Uşak Chademo 727,358 19 38,3
Şekil 9 Şarj istasyonların kulanım oranı tablosu.
Ölçümlerimiz:
Bu bölümde, elektrikli araçların şarj sırasında şebekeye etkilerini incelemek üzere Renault ZOE ile yapılan elektriksel ölçüm çalışmalarında alınan veriler değerlendirilmektedir.
Bunun için iki araç hem kurumsal hem bireysel kullanımda olsun diye en az iki haftalık en çok bir aylık bir zaman çerçevesinde iki kişiyle kulanım için paylaşıldı. Hem şarj istasyonunda hem AG tarafında veriler toplanıldı., Ölçümlerde kullanılan elektrikli aracın teknik özellikleri Şekil 10’da verilmektedir.
TEKNİK ÖZELLİKLER
MARKA Renault ZOE BMW i3
MOTOR TİPİ R90 IO3
Görsel görünüm
Tip Hatchback Hatchback
Maksimum (Azami Net) güç kW CEE (bg) 68 (92) 125 (170)
Maksimum güç devri (dev/dak) 3.000’den 11.300’e 4800
Maksimum tork Nm CEE (Nm) 220 250
Maksimum tork devri (dev/dak) 250’den 2.500’e 250’den 4.800’e
Yakıt Tipi Elektrikli Elektrikli
BATARYA Z.E. 40 ---
Teknoloji Lityum İyon Lityum İyon
Toplam voltaj (volt) 400 400
Modül/Hücre sayısı 12/192 ---
Kapasite (kW saat) 41 27.2
Batarya ağırlığı (kg) 305 Bilgi yok
Hızlı şarj etme, örn DC hızlı şarj istasyonunda:
DC; 125 A; 50 kW (%80)
45 dk'dan az
Yüksek gerilimli bataryanın şarj süresi (%80) (sa)
7.5
AKTARMA ORGANLARI
Tip Otomatik Otomatik
Vites Sayısı 1 1
PERFORMANS
Maksimum Hız (km/s) 135 155
0-100 km/s Hızlanma (sn) 13,2 7,3
TÜKETİM DEĞERLERİ
Menzil NEDC* (km) 403 300
Öngörülen Menzil - Kış/Yaz (km) 200/300 200
Standart Elektrik Enerjisi Tüketimi (Wh/km) 133 131
CO2 (g/km) 0 0
Bilgilendirme: *NEDC: New European Driving Cycle (Yeni Avrupa Sürüş Döngüsü), Avrupaemisyon ve yakıt tüketimi ölçüm standardı. Termik, elektrikli veya hibrit, Avrupa’dakiher türlü araç
için eşdeğer deneme testlerini temel alan standarttır.
17 Şekil 11’de yer alan şarj istasyonu elektriksel ölçüm düzeneğinde görüldüğü gibi KLEMSAN KLEA P322 TEİAS enerji analizörünün akım ve gerilim probları uygun yerlere bağlanmıştır. Veriler Entes GPRS MODBUS GATEWAY üzerinden mevcut Inavitas programından toplanıp görüntülenmektedir.
Şekil 11 Analizör ve Modem bağlantısı.
Mevcut şarj istasyonları tek faz veya üç fazlı şarj edebilme özelliğindedirler.
Kullanılan Şarj Üniteleri:
Projede genel olarak seçilen konuma ve kulanım sekline göre üç adet şarj ünitelerinden secim yapılarak karar verilip kurulmuştur.
Ensto Chago Wallbox Vestel Delta DC Ensto Chago Premium
2 x 22kw AC 1 x 22kw
veya 2 x 22kw AC
1 x 22 kw AC ve
1 x 43 kw AC plug-in ve
100 kw Chademo CCS DC
ve
100 kw CSS DC
2 x 22kw AC
Kulanıllan Analizör ve Modem‘ler (Gateway‘ler)
Klemsan Klea P322 Teias serisi Entes MPR 4 Serisi
Klemsan GTOR 4 GPRS Modebus Gateway Entes GEM05 GPRS Modebus Gateway
Elektrikli araç bataryasının şarj süresince şebekeden çektiği, aktif ve reaktif güçler, güç faktörü ve akım değerleri Şekil12 de görülmektedir.
Şekil 12 Inavitas verileri
Tarih Saat Güç Faktörü (Ia) (Ib) (Ic) (P) (Q) (THDIa) (THDIb) (THDIc) (THDVa) THDVb THDVc Van (Vbn) Vcn
22.5.2019 12:20:00 0,943 17,698 17,322 17,742 0,012 -0,001 76,758 4,01 705,74 2,645 2,489 2,631 0,226 0,227 0,227
22.5.2019 12:30:00 0,998 22,905 22,391 22,707 0,016 -0,001 6,719 6,791 7,775 2,627 2,489 2,699 0,227 0,228 0,228
22.5.2019 12:40:00 0,96 17,484 17,088 17,336 0,011 -0,003 7,621 6,976 7,908 2,631 2,454 2,607 0,227 0,228 0,228
22.5.2019 12:50:00 0,926 16,027 15,659 15,88 0,01 -0,004 8,006 7,821 9,076 2,612 2,522 2,661 0,226 0,227 0,228
22.5.2019 15:10:00 0,96 17,675 17,255 17,493 0,011 -0,003 7,59 7,812 8,688 2,64 2,569 2,712 0,226 0,227 0,227
22.5.2019 15:20:00 0,935 16,551 16,13 16,265 0,01 -0,004 8,407 7,622 10,573 2,655 2,532 2,67 0,226 0,226 0,226
22.5.2019 17:30:00 0,907 24,48 24,006 24,419 0,017 -0,001 47,944 197,031 381,597 2,792 2,631 2,793 0,226 0,227 0,227
22.5.2019 17:40:00 0,999 32,688 32,142 32,621 0,022 -0,001 5,391 5,447 6,137 2,801 2,624 2,837 0,225 0,225 0,226
22.5.2019 17:50:00 0,999 32,808 32,194 32,61 0,022 -0,001 5,272 5,226 7,203 2,8 2,631 2,812 0,226 0,226 0,226
22.5.2019 18:00:00 0,999 32,76 32,093 32,536 0,022 -0,001 5,443 5,336 6,63 2,769 2,646 2,916 0,227 0,227 0,228
22.5.2019 18:10:00 0,999 32,788 32,196 32,626 0,022 -0,001 5,678 5,242 6,246 2,722 2,563 2,876 0,226 0,227 0,227
22.5.2019 18:20:00 0,999 32,777 32,164 32,514 0,022 -0,001 5,531 5,071 5,652 2,718 2,518 2,756 0,227 0,227 0,228
22.5.2019 18:30:00 0,999 30,821 30,189 30,718 0,021 -0,001 5,83 5,328 5,823 2,741 2,472 2,764 0,228 0,228 0,229
23.5.2019 08:10:00 0,999 26,32 25,874 26,279 0,018 -0,001 5,849 5,565 7,023 2,253 2,126 2,165 0,231 0,231 0,231
23.5.2019 08:20:00 0,998 23,502 23,08 23,339 0,016 -0,001 6,642 6,486 6,141 2,294 2,21 2,191 0,231 0,23 0,23
23.5.2019 08:30:00 0,994 21,129 20,739 20,9 0,014 -0,002 6,962 6,892 8,349 2,265 2,235 2,308 0,23 0,23 0,23
23.5.2019 08:40:00 0,987 19,623 19,316 19,458 0,013 -0,002 6,918 6,934 8,52 2,259 2,253 2,299 0,228 0,228 0,229
23.5.2019 08:50:00 0,97 17,694 17,33 17,548 0,011 -0,003 7,917 7,768 8,936 2,4 2,422 2,431 0,228 0,228 0,228
23.5.2019 09:00:00 0,914 15,28 14,904 15,175 0,01 -0,004 9,583 9,42 10,524 2,475 2,391 2,415 0,227 0,228 0,228
23.5.2019 09:10:00 0,893 13,886 13,558 13,836 0,008 -0,004 10,232 10,25 12,115 2,541 2,488 2,473 0,227 0,227 0,227
24.5.2019 13:50:00 0,999 32,461 31,9 32,322 0,022 -0,001 5,559 5,35 5,352 2,602 2,545 2,644 0,227 0,227 0,227
24.5.2019 14:00:00 0,999 32,512 31,922 32,183 0,022 -0,001 5,267 5,294 5,296 2,547 2,474 2,556 0,226 0,226 0,227
24.5.2019 14:10:00 0,999 32,647 31,981 32,419 0,022 -0,001 5,46 5,398 5,613 2,586 2,555 2,612 0,224 0,224 0,225
24.5.2019 14:20:00 0,999 30,938 30,443 30,702 0,021 -0,001 5,754 5,492 5,953 2,613 2,525 2,55 0,224 0,224 0,224
24.5.2019 14:30:00 0,998 26,31 25,688 26,111 0,017 -0,001 6,107 5,71 6,41 2,499 2,5 2,458 0,225 0,225 0,225
24.5.2019 14:40:00 0,989 20,844 20,344 20,621 0,014 -0,002 7,429 7,158 7,195 2,57 2,518 2,532 0,225 0,225 0,226
OEDAŞ CHAGO ENSTO AC Charger 8KW Üstü Yüklenme Durumu Filtrelenmiş
19 Buna paralel bir de Şarj istasyonlar in kendi kayıtlarından veriler toplanıldı (Şekil13) ve Analizör verileriyle (Şekil12) karşılaştırıldı.
Şekil 13 Şarj istasyonu Platformundan alınan veriler.
Verilerin incelemesinden sonra kısaca bunlar aşağıda değerlendirilmiştir;
• Yüklü halde Gerilim harmonikleri düşük, yüksüzken yüksek.
• Akım Harmonikleri genel olarak yüksek
• Akım trafoları 75/5A olduğu için (%20) 15 A altı (3 faz için 10kW altı) hassasiyet bozulur, Bu yüzden 8kW üstü veriler filtrelendi.
• Enerji Hesabı için:
• Enerji Hesabı: 20.05.19 tarihinden itibaren 140 satır( 8kW üstü ) güç verisi x Ortalama Değeri (16,93kW) / 6 (10 ar dakikalık güç verileri) = Toplam Tüketim 395kWh (Yaklaşık olarak)
• 30.05.2019 da akım dengesizliği oluşmuş BMW şarj edilmiştir. (8kwh altında 27.05 de de mono faz şarj var.)
• Şarj platformundan gelen toplam tüketim verisi=392kWh
Günümüzde ticari olarak üretilmekte ve satılmakta olan elektrikli otomobillerden Renault ZOE modeli ile yapılan şarj ölçüm çalışmalarında elde edilen veriler değerlendirildiğinde harmonik bileşenlerin IEEE-519 harmonik standardı sınırları içerisinde olduğu tespit edilmiştir.
Chago AC 2x22kw Charger
Oedaş Sağ Oedaş Sol
Start End kWh User RFID kart numarası Start End kWh User RFID kart numarası
17.5.2019 16:20 21.5.2019 18:13 3,09 Test1 FD0A2445 010829160 22.5.2019 11:56 22.5.2019 11:56 0 ZES115 4D100845 010829115 22.5.2019 11:56 22.5.2019 11:57 0 ZES115 4D100845 010829115 22.5.2019 11:57 22.5.2019 11:57 0 ZES115 4D100845 010829115 22.5.2019 12:11 22.5.2019 12:12 0 ZES115 4D100845 010829115 22.5.2019 12:12 22.5.2019 13:01 9,01 ZES115 4D100845 010829115 22.5.2019 14:56 22.5.2019 17:22 6,22 Test1 FD0A2445 010829160 22.5.2019 17:21 22.5.2019 17:22 0 ZES372 3D3B2C45 010829372 22.5.2019 17:22 22.5.2019 18:30 22,73 ZES115 4D100845 010829115 23.5.2019 08:01 23.5.2019 08:01 0 ZES115 4D100845 010829115 23.5.2019 08:01 23.5.2019 11:58 16,77 ZES115 4D100845 010829115 24.5.2019 13:37 24.5.2019 13:37 0 Test1 FD0A2445 010829160
24.5.2019 17:37 24.5.2019 17:37 0 ZES115 4D100845 010829115 24.5.2019 17:38 24.5.2019 18:26 9,48 ZES115 4D100845 010829115 26.5.2019 10:53 26.5.2019 12:59 33,58 Test1 FD0A2445 010829160
27.5.2019 11:47 27.5.2019 15:27 16,51 ZES115 4D100845 010829115 27.5.2019 17:37 28.5.2019 11:29 7,25 ZES380 ED58A144 10829380 27.5.2019 11:47:44 27.5.2019 15:27:49 16,51 ZES115 4D100845 #DEĞER!
27.5.2019 17:37:23 28.5.2019 11:29:14 7,25 ZES380 ED58A144 #DEĞER!
29.5.2019 08:27:58 29.5.2019 12:55:17 19,02 ZES115 4D100845 Electrip 30.5.2019 08:06:55 30.5.2019 15:04:49 44,02 Test1 FD0A2445 Test 1-OEDAŞ
30.5.2019 15:15:55 31.5.2019 10:02:58 9,8 ZES380 ED58A144 OEDAŞ 30.5.2019 15:55:34 30.5.2019 18:36:10 0,99 ZES115 4D100845 #DEĞER!
31.5.2019 10:34:30 31.5.2019 13:11:30 21,95 ZES115 4D100845 #DEĞER!
1.6.2019 11:46:09 1.6.2019 13:49:07 21,02 Test1 FD0A2445 Test 1-OEDAŞ
3.6.2019 12:32:10 3.6.2019 18:07:58 46,19 Test1 FD0A2445 #DEĞER!
6.6.2019 10:54:44 6.6.2019 17:40:35 47,97 Test1 FD0A2445 #DEĞER!
9.6.2019 17:18:29 10.6.2019 14:00:00 36,14 Test1 FD0A2445 #DEĞER!
127,4 kw/h 265 kw/h
392,41 kw/h
Şekil 14 Güç verilerin grafik görünüşü
.
Şekil 15 Inavitas Akim ve Gerilim analiz grafiği
Yapılan ölçümler, elektrikli aracın şarj işlemi sırasında şebekeden çektiği akım-gerilim dalga şekillerinin standartlarda belirlenen harmonik değerlerinin altında olduğunu göstermektedir.
Bu deneysel çalışma, gelecek yıllarda elektrikli araç ve şarj istasyonu sayısının artması durumunda elektrik dağıtım sisteminde güç kalitesi yönünden takip edilmesi gerektiğini ve tüm elektrikli araç üreticilerinin araç içerisinde kullandıkları şarj dönüştürücülerini güç kalitesini bozmayan nitelikte seçmesi büyük önem kazanmaktadır. Bununla birlikte elektrikli araçların etkin biçimde kullanılması için, şarj istasyonlarını
21 SAHADA ÇIKARILAN TEMEL DERSLER
Bazı araçlar kalan şarj süresi bildirimini istasyona yansıtabilirken eski model araçlarda bu protokol desteği bulunmamaktadır.
Şarj platformunda bataryanın doluluk bilgisi ve kalan süre bilgisi eklenmesi ihtiyacı bulunmaktadır.
RCD (Resudial current Device) röleleri çok sık açma yapmaması için, zaman ve kaçak akım oranları lokasyona göre (Toprak direncine göre ) yeniden hesaplanmalıdır,
RCD Rölelerinin dijital olması (Şarj istasyonu içindekiler) enerji kesilip verildiğinde resetlenebilmesi açısından faydalıdır,
TMŞ ye yardımcı bobin ile RCD nin bağlandığı diferansiyel korumalı (3 fazın Tek akım trafosuyla izlendiği) ana besleme panolarındakiler ise RCD elle resetlenmeden TMŞ açılamamaktadır.
Şekil 16 Şarj istasyonundaki RCD / Şarj İstasyonu Besleme Panosundaki RCD
B.2. Proje İş Planı ve Zaman Takvimi
23
Şekil 18 EPDK Başvurusunda öngörülen iş planı
03-09-18 10-09-18 17-09-18 24-09-18 01-10-18 08-10-18 15-10-18 22-10-18 29-10-18 05-11-18 12-11-18 19-11-18 26-11-18 03-12-18 10-12-18 17-12-18 24-12-18 31-12-18 07-01-19 14-01-19 21-01-19 28-01-19 04-02-19 11-02-19 18-02-19 25-02-19 04-03-19 11-03-19 18-03-19 25-03-19 01-04-19 08-04-19 15-04-19 22-04-19 29-04-19 06-05-19 13-05-19 20-05-19 27-05-19 03-06-19 10-06-19 17-06-19 24-06-19 01-07-19 08-07-19 15-07-19 22-07-19 29-07-19 05-08-19 12-08-19 19-08-19 26-08-19 02-09-19 09-09-19 16-09-19 23-09-19 30-09-19 07-10-19 14-10-19 21-10-19 28-10-19 04-11-19 11-11-19 18-11-19 25-11-19 02-12-19 09-12-19 16-12-19 23-12-19 30-12-19 06-01-20 13-01-20 20-01-20 27-01-20 03-02-20 10-02-20 17-02-20 24-02-20 02-03-20 09-03-20 16-03-20 23-03-20 30-03-20 06-04-20 13-04-20 20-04-20 27-04-20 04-05-20 11-05-20 18-05-20 25-05-20 01-06-20 08-06-20 15-06-20
İP ADI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94
İP 1
Proje Yönetimi Başlangıç Çalışmaları ve Gereksinim Analizleri
1.1 Proje Kalite ve Yönetim Planının hazırlanması 1.2 Proje Detaylı Zaman Planının hazırlanması 1.3 Proje Kaynak Planlamasının yapılması 1.4 İlgili gereksinimlerin derlenmesi amacıyla mevzuat incelemesi 1.5 Gereksinim analizlerinin yapılması 1.6 Proje Teknik Başlangıç Çalışmaları Raporunun Hazırlanması
İP 2 Literatür Tarama Çalışmaları
2.1 Ulusal ve uluslar arası akademik literatürün taranması 2.2 Literatür bulgularının ve sonuçlarının raporlanması
İP 3 Uygulama Örneklerinin İncelenmesi ve Raporlanması
3.1 Proje hazırlama çalışmalarının incelenmesi 3.2 Uygulama projelerinin değerlendirilmesi 3.3 Sektör trendlerinin incelenmesi 3.4 Yaygın uygulamaların incelenmesi 3.5 Türkiye uygulamalarının raporlanması 3.6 Dünya uygulamalarının raporlanması 3.7 Standartların çıkarılması
İP 4 Test Şarj İstasyonu Kurulumu
4.1 Şarj istasyonlarının AC/DC teknolojilerinin incelenmesi 4.2 Şarj istasyonlarının kurulum ve altyapı hazırlıklarının araştırılması 4.3 Şarj istasyonu kullanım profillerinin çıkarılması için bölge uygun lokasyonların belirlenmesi, 4.4 Belirlenen bu lokasyonlarda şarj istasyonlarının altyapı kurulumu ve montajı 4.5 Kurulacak bölgede şebeke hat şeması ve şarj istasyonu özelliklerini içeren bir harita oluşturulması
İP 5
Şarj İstasyonun Gerçek Zamanlı Enerji Tüketim Görüntüleme Platformu Oluşturulması
5.1 Kullanılacak olan platform kapsamının belirlenmesi 5.2 Gerçek zamanlı tüketimin görüntülenebilmesi için haberleşme altyapı seçilmesi 5.3 Şebekenin ve şarj istasyonlarının bu yazılımın entegre edilebileceği hale getirilmesi 5.4
Şarj istasyonlarının tüketim profili ve şebekenin güç tüketim profilinin tek bir platfom üzerinden görüntülenebilmesi için
5.5 Şebekede oluşacak arızaların belirlenmesine yardımcı olacak trafo ile arasında bir bağ oluşturulması
İP 6 Gerçek Zamanlı Test
6.1 Şarj istasyonlarının tüketiminin simüle edilebilmesi için araçların belirlenmesi
6.2
Belirlenen bu araçların (otobüs, minibüs, otomobil, motosiklet) test sürecince kullandırılacak gerçek kişilerin bu projenin amacına hizmet edecek kitlelerden seçilmesi
6.3
Proje kapsamında hata veren kısımların neden sonuç ilişkisi sorgulanarak onarılması ve geliştirilmesi
6.4 Öngörülemeyen ve anlamlandırabilecek dataların proje kapsamına eklenip geliştirilmesi 6.5 Stres testleri yapılarak trafolardaki mevcut kapasitenin analiz edilmesi ve gözlemlenmesi
6.6
Farklı senaryolar çalıştırılarak mevcut durumda gözlenmeyen ve öngörülemeyen durumlar için bir eylem planı oluşturulması
6.7 Yoğun kullanılan yerlerin belirlenmesi 6.8 Yoğun kullanılan zaman aralığının belirlenmesi
İP 7 Sonuçların Değerlendirilmesi 07-10-19 14-10-19 21-10-19 28-10-19 04-11-19 11-11-19 18-11-19 25-11-19 02-12-19 09-12-19
7.1 Simule edilmiş konvansiyonel şarj istasyonu enerji tüketim verilerinin profillerinin çıkarılması
7.2
Tüketim profillerinin çok daha fazla şarj istasyonu kurulumuna göre ölçeklenerek bir projeksiyon oluşturulması
7.3 Şebekeye olan ve olabilecek olan etkilerin raporlanması 7.4 Çıkan sonuçların örnek uygulamalar ile karşılaştırılması
15-06-20 22-06-20
7.5
Yatırım yapılması gereken yerlerin planlanması ve önümüzdeki seneler için tahmini maliyetin çıkarılması
İP 8 Optimizasyon Çözümü 02-12-19 09-12-19 16-12-19 23-12-19 30-12-19 06-01-20 13-01-20 20-01-20 27-01-20 03-02-20 10-02-20 17-02-20 24-02-20 02-03-20 09-03-20 16-03-20 23-03-20 30-03-20 06-04-20 13-04-20 20-04-20 27-04-20 04-05-20 11-05-20
8.1
Rapor bilgileri ışığında tüketim profillerinin enerji arz talep dengesine göre optimize edecek algoritmanın geliştirilmesi
8.2 Bölgelerdeki maksimum kullanılabilecek gücü belirleyecek algoritmanın geliştirilmesi
8.3 Zaman bazlı optimizasyon ile kullanıcıları verilecek gücün belirlenmesi 15-06-20 22-06-20
8.4 Algoritmanın izleme platformuna entegre edilmesi
8.5
Yazılımın şarj istasyonlarında ve şebekelerde enerji kontrolü için gerekli görülürse donanım geliştirilmesi
8.6
Enerji tüketim görüntüleme platformunu bu yazılıma entegre edilmesi ve tek bir ara yüzde kontrol ve görüntüleme yetkilerinin toplanması
İP 9 Optimizasyon Çözümünün Test Edilmesi 04-05-20 11-05-20 18-05-20 25-05-20 01-06-20 08-06-20
9.1 Sistemin işleyişiyle ilgili durumun gözlenmesi 9.2 Hataların düzeltilmesi 9.3 Çıkan sonuçların örnek uygulamalar ile karşılaştırılması 9.4 Sistemin fayda maliyet analizinin yapılması
İP 10 Kapanış
Calişma haftası
25 B.3. İş Paketleri
İş Paketi
Proje Adı Öngörülen
Başlangıç - Bitiş Tarihleri
Gerçekleşen Başlangıç - Bitiş
Tarihleri
Sapmaların Gerekçesi
İP 1 Proje Yönetimi Başlangıç Çalışmaları ve Gereksinim Analizleri
03.09.2018 - 01.10.2018
03.09.2018 - 05.11.2018
Projenin tüm süreçleri detaylı bir şekilde analiz edilip, güncel döviz kuruna göre proje bütçesi ölçeklendirildi, iş zaman planı güncellendi. Tüm proje için gereksinimler analiz edildi.
İP 2 Literatür Tarama Çalışmaları 03.09.2018 - 29.10.2018
5.11.2018 - 22.02.2019
İP 1'de çalışmasındaki öteleme dolayısıyla bu İP daha geç başlamış olup, Belirlenen gereksinimlere göre literatür çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Proje başvuru aşamasına göre daha fazla iş yükü ortaya çıkması sebebiyle, planlanandan daha uzun sürmüştür. Toplam proje sürecini etkilememektedir.
İP 3 Dünya Uygulama Örneklerinin İncelenmesi ve Raporlanması
15.10.2018 - 26.11.2018
05.11.2018 - 22.02.2019
İP 1'de çalışmasındaki öteleme dolayısıyla bu İP daha geç başlamış olup, Belirlenen gereksinimlere göre literatür çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Proje başvuru aşamasına göre daha fazla iş yükü ortaya çıkması sebebiyle, planlanandan daha uzun sürmüştür. Toplam proje sürecini etkilememektedir.
İP 4 Test Şarj İstasyonu Kurulumu 26.11.2018 - 21.01.2019
27.10.2018 - 01.08.2019
Şarj istasyonu ve elektrikli araç kiralama ihale dökümanlarının
hazırlanması, ihaleye çıkılıp fiyat toplanma gereksinimleri sebebiyle, ilgili iş paketi sözleşme imzalanma tarihinden 2 ay önce başlamıştır. Elektrikli araç ve şarj istasyonu kiralama sözleşmeleri 27.12.2018 tarihinde
imzalanmış olup
kullanılmaya başlanmıştır.
toplam proje süreci etkilenmeyecektir.
İP 5 Şarj İstasyonun Gerçek Zamanlı Enerji Tüketim Görüntüleme Platformu
24.12.2018 - 10.06.2019
24.12.2018 - Akademik Danışman ile sözleşme imzalandı ve çalışmaları başladı Şarj istasyonu Yazılım Platformunun yapılması için teknik şartname hazırlandı satın alma süreçleri uzamasına rağmen süreç devam ediyor.
İP 6 Gerçek Zamanlı Test 29.04.2019 - 28.10.2019
Şarj istasyonlarından ve
ayrıca kurulan
analizörlerden veriler alınmaktadır.
İP 7 Gerçek Zamanlı Tüketim Sonuçların Değerlendirilmesi
30.09.2019 - 09.12.2019
Sonuçlar Akademik
danışman ile ortak olarak değerlendirilmeye devam etmektedir. Ara rapor 3 veya sonuç raporunda daha detaylı içerik
27 İP 8 Optimizasyon Çözümü 25.11.2019 -
11.05.2020
İP 9 Optimizasyon Çözümünün Test Edilmesi
27.04.2020 - 22.06.2020
İP 10 Kapanış 08.06.2020 -
22.06.2020
B.4. Kaynak Kullanımı ve Bütçe Gerçekleşmeleri
Gerçekleşen İş Paketi – Efor Tablosu
İş Paketi Proje Adı Gerçekleşen Efor (adam/ay)
İP 1 Proje Yönetimi Başlangıç Çalışmaları ve Gereksinim Analizleri 0,3
İP 2 Literatür Tarama Çalışmaları 1,2
İP 3 Dünya Uygulama Örneklerinin İncelenmesi ve Raporlanması 1
İP 4 Test Şarj İstasyonu Kurulumu 1,6 (Devam Ediyor)
İP 5 Şarj İstasyonun Gerçek Zamanlı Enerji Tüketim Görüntüleme Platformu 1 (Devam Ediyor)
İP 6 Gerçek Zamanlı Test 1,4 (Devam Ediyor)
İP 7 Gerçek Zamanlı Tüketim Sonuçların Değerlendirilmesi 0,5 (Devam Ediyor)
İP 8 Optimizasyon Çözümü
İP 9 Optimizasyon Çözümünün Test Edilmesi
İP 10 Kapanış
Şekil 19 Proje efor tablosu
29 Kaynak Bütçesi Dağılım Değişimi;
B. Sonuç ve Değerlendirme:
Risk 1: Yurtdışı örneklerinin incelemesi yapılacağı için bütçesi Türk Lira’sı olarak planlanan maliyetlerin döviz karşısında değer kaybetmesi
Alternatif Çözüm 1: sonucu proje yatırım maliyetlerinde küçülmeye gidilmesi
Risk 2: Gerçek zamanlı veri transferinin sağlanacağı platformun istenilen veri boyutunu anlık olarak iletememesi
Alternatif Çözüm 1: İncelenen diğer haberleşme aygıtının platforma entegre edilmesi
Risk 3: Projede kullanılacak olan şarj istasyonu sayısının toplam güç bakımından şebekeyi etkileyece k miktarda olmaması
• Alternatif Çözüm 3: Sayısının arttırılması ile gerekli ve istenen etkiyi oluşturmak
Risk 4: Algoritmanın optimizasyonu istenilen enerji tüketim kontrolü sağlanamaması Alternatif Çözüm 4: Algoritmanın geliştirilmesi
31
C. Şekiller
Şekil 1Türkiye’deki Elektrikli ve Hibrid araç sayısı. Kaynak TEHAD ... 7
Şekil 2 TEHAD Türkiye Şarj İstasyon haritası. ... 8
Şekil 3 TEHAD Araç ve Şarj İstasyon pazarı. ... 8
Şekil 4 Elektrikli araç şarj istasyonu karakteristik değerleri:... 9
Şekil 5 Levent 199 THD verilerin grafik örneği! Kaynak Inavitas ... 11
Şekil 6 İnavitas Dashboard Kaynak Inavitas ... 12
Şekil 7 Inavitas Veri örneği Kaynak Inavitas... 12
Şekil 8 Şarj istasyonların kulanım oranı grafiği. ... 15
Şekil 9 Şarj istasyonların kulanım oranı tablosu. ... 15
Şekil 10 Araç değerleri ... 16
Şekil 11 Analizör ve Modem bağlantısı. ... 17
Şekil 12 Inavitas verileri ... 18
Şekil 13 Şarj istasyonu Platformundan alınan veriler. ... 19
Şekil 14 Güç verilerin grafik görünüşü ... 20
Şekil 15 Inavitas Akim ve Gerilim analiz grafiği ... 20
Şekil 16 Şarj istasyonundaki RCD / Şarj İstasyonu Besleme Panosundaki RCD ... 21
Şekil 17 EPDK Başvurusunda öngörülen iş planı 1/2 ... 22
Şekil 18 EPDK Başvurusunda öngörülen iş planı ... 23
Şekil 20 Proje efor tablosu ... 28
Şekil 21 Proje kapsamında gerçekleşen harcamalar. ... 29
D. Ekler
1. Bozhöyük Şarj istasyonu Tek Hat Dosyası
2. Şarj istasyonu Yazılım Platformu Teknik Şartnamesi 3. Akademik Danışmanlık Teknik Şartnamesi
4. Bütçe Dağılımı Revizesi Talebi (Not: KEP ile de İletildi.)
