Adalet Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
Karar Sayısı : K H K / 1 7 S
Adalet Bakanlığının Kurulması 17/6/1082 tarihli ve 2680 Sayılı Kanunur verdiği yetkiye dayanılarak Bakanlar Kurulunca 13/12/1963 tarihinde kararlaştı rılmıştır.
BİRİNCİ K I S I M Amaç, Görev, Teşkilât
Amaç
Madde 1- Bu Kanun Hükmünde K a r a r n a m e n i n amacı, a d a l e t kurumları
nın açılması,geliştirilmesi v e d e n e t i m i , a d a l e t h i z m e t l e r i i l e i l g i l i araştırma v e h u k u k i düzenlemelerin yapılması, bakanlıklarca hazırlanan
kanun taslaklarının Türk Hukuk s i s t e m i n e v e kanun yapma t e k n i ğ i n e uygunl nun i n c e l e n m e s i v e k a n u n l a r l a v e r i l e n diğer görevlerin y e r i n e g e t i r i l m e s i
için Adalet Bakanlığının kurulmasına, teşkilat ve görevlerine ilişkin esasları düzenlemektir.
Görev
Madde 2- A d a l e t Bakanlığının görevleri şunlardır:
a) M a h k e m e l e r , i h t i s a s m a h k e m e l e r i , c e z a v e i n f a z kurumları, ıslah kurumları g i b i h e r d e r e c e v e türdeki a d a l e t kurumlarını p l a n l a m a k , açmak i d a r i görevleri yönünden t a k i p ve d e n e t i m i n i yapmak ve geliştirmek ,
b) B i r mahkemenin kaldırılması veya yargı çevresinin değiştiril
m e s i konularında H a k i m l e r v e Savcılar Yüksek K u r u l u n a t e k l i f t e bulunmak,
c) Kamu davaları i l e i l g i l i çalışma ve işlemleri yapmak,
d) 1136 sayılı Avukatlık v e 1512 sayılı N o t e r l i k Kanunlarının B a kanlığa verdiği görevleri yapmak,
e) A d l i T ı p Kurumu B a ş k a n l ı ğ ı v a s ı t a s ı y l a i l q i l i k u r u l u ş l a r a i l m i ve teknik g ö r ü ş bildirmek ve adalet i ş l e r i n d e b i l i r k i ş i l i k yapmak,
f) A d l i s i c i l i n , t u t u l m a s ı ve i l g i l i h i z m e t l e r i yürütmek,
g) Türk T i c a r e t Kanunu i l e T i c a r e t S i c i l i Tüzüğünün B a k a n l ı ğ a v e r d i ğ i g ö r e v l e r i yapmak,
h) Yabancı ü l k e l e r l e i l g i l i i ş l e m l e r i yerine getirmek,
i ) Adalet h i z m e t l e r i i l e i l g i l i konularda, g e r e k l i a r a ş t ı r m a l a r ve hukukî d ü z e n l e m e l e r i yapmak, g ö r ü ş bildirmek,
j ) B a k a n l ı k l a r c a h a z ı r l a n a n kanun t a s l a k l a r ı n ı n B a ş b a k a n l ı ğ a g ö n d e r i l m e s i n d e n ö n c e Türk hukuk sistemine ve kanun yapma t e k n i ğ i n e uygunluğunu incelemek,
k) Kanunlarla v e r i l e n d i ğ e r q ö r e v l e r i yapmak.
T e ş k i l a t
Madde 3 . - Adalet B a k a n l ı ğ ı t e ş k i l a t ı , merkez ve t a ş r a t e ş k i l a t ı i l e b a ğ l ı k u r u l u ş t a n meydana g e l i r .
İKİNCİ KISIM B a k a n l ı k Merkez T e ş k i l â t ı
Merkez T e ş k i l â t ı
Madde 4 . - b a k a n l ı k merkez t e ş k i l â t ı , ana hizmet b i r i m l e r i , da
nışına ve denetim b i r i m l e r i i l e y a r d ı m c ı b ı r i m l e r d e n meydana g e l i r .
B a k a n l ı k merkez t e ş k i l a t ı Ek-1 s a y ı l ı cetvelde g ö s t e r i l m i ş t i r .
— 28 —
k) Kanunlarla v e r i l e n d i ğ e r g ö r e v l e r i yapmak.
T e ş k i l a t
Madde 3.- A d a l e t Bakanlığı teşkilatı, merkez ve taşra teşkilatı i l e bağlı kuruluştan meydana g e l i r .
BİRİNCİ BÖLÜM Bakanlık Makamı
Bakan
Madde 5 . - Bakan, Bakanlık kuruluşunun en ü s t a m i r i d i r ve Bakan
lık h i z m e t l e r i n i n m e v z u a t a , hükümetin g e n e l s i y a s e t i n e , m i l l i güven
l i k s i y a s e t i n e , kalkınma planlarına ve yıllık p r o g r a m l a r a uygun o l a r a k yürütülmesini ve Bakanlığın f a a li y e t alanına g i r e n konularda diğer b a kanlıklarla işbirliği ve k o o r d i n a s y o n u sağlamakla görevli ve Başbakana karşı s o r u m l u d u r .
Bakan, e m r i altındakilerin f a a l i y e t ve işlemlerinden s o r u m l u o l u p Bakanlık merkez ve taşra teşkilâtının ve bağlı kuruluşunun f a a l i y e t l e r i n i , işlemlerini ve hesaplarını d e n e t l e m e k l e görevli ve y e t k i - l i d ir .
Müsteşar
Madde 6 . - Müsteşar, Bakanın emrinde ve onun yardımcısı o l u p , Bakanlık h i z m e t l e r i n i Bakan adına ve Bakanın d i r e k t i f ve e m i r l e r i yönünde Bakanlığın amaç ve politikalarına, kalkınma planlarına ve yıllık p r o g r a m l a r a , mevzuat hükümlerine uygun o l a r a k düzenler ve yürütür. Bu amaçla Bakanlık Teftiş K u r u l u hariç Bakanlık kuruluşlarına g e r e k e n e m i r l e r i v e r i r ve b u n l a r ı n uygulanmasınıtakip e d e r ve sağlar.
Müsteşar, yukarıdabelirtilen h i z m e t l e r i n yürütülmesinden Bakana karşı s o r u m l u d u r .
30 —
Müsteşar Yardımcıları
Madde 7.- Adalet Bakanlığında ana hizmet birimleri i l e danışma ve yardımcı birimlerin yönetim ve koordinasyonunda Müsteşara yardımcı olmak üzere dört Müsteşar Yardımcısı g ö r e v l e n d i r i l e b i l i r .
İKİNCİ BÖLÜM Ana Hizmet Birimleri
Ana Hizmet Birimleri
Madde 8.- Adalet Bakanlığındaki ana hizmet birimleri ş u n l a r d ı r : a) Ceza İ ş l e r i Genel Müdürlüğü,
b) Hukuk İ ş l e r i Genel Müdürlüğü,
e) Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, d) Adlî S i c i l ve İ s t a t i s t i k Genel Müdürlüğü, e) Kanunlar Genel Müdürlüğü
Ceza İ ş l e r i Genel Müdürlüğü
Madde 9- Ceza İ ş l e r i Genel Müdürlüğünün görevleri ş u n l a r d ı r : a) Kamu güvenliği yönünden dava nakli i l e i l g i l i i ş l e m l e r i yap
mak,
b) Kamu davasının açılması i l e i l g i l i olarak kanunların Adalet Bakanlığına verdiği yetkinin k u l l a n ı l m a s ı y l a i l g i l i çalışma ve i ş l e m l e r i yapmak,
c) Hâkim tarafından ve mahkemelerden verilip Yargıtayca ince- lenmeksizin k e s i n l e ş e n karar ve hükümlere i l i ş k i n y a z ı l ı emir i ş l e m - lerini yürütmek,
d) Takibat y a p ı l m a s ı Adalet B a k a n ı n ı n iznine b a ğ l ı s u ç l a r l a ilgi-
l i i ş l e m l e r i yapmak,
e) Cezai i ş l e m l e r l e i l g i l i ihbar ve ş i k a y e t l e r i i n c e l e y i p g e r e ğ i n i yapmak,
t) K a n u n l a r ı n Adalet B a k a n l ı ğ ı n a v e r d i ğ i s o r u ş t u r m a , kovuşturma ve d i s i p l i n i ş l e m l e r i n i yürütmek,
g) Adalet. Bakanına veya Adalet B a k a n l ı ğ ı n a kanunlarla v e r i l e n cezai i ş l e r l e i l g i l i i ş l e m l e r i yürütmek,
h) S u ç l u l a r ı n g e r i v e r i l m e s i , a d l i yardımlaşma ve cezaya a i t a d l i t e b l i g a t i ş l e r i n i yerine getirmek,
i) Cezai konularda y a b a n c ı memleketlere g ö n d e r i l e n veya gelen evrak hakkında g e r e k l i i ş l e m l e r i yapmak,
j) Cezai i ş l e m l e r e i l i ş k i n B a k a n l ı k y a z ı ş m a l a r ı n ı yürütmek,
k) Görev a l a n ı n a giren konularda mevzuat y e t e r s i z l i ğ i n e ve a k s a k l ı ğ ı n a i l i ş k i n inceleme ve a r a ş t ı r m a l a r ı yaparak B a k a n l ı ğ a t e k l i f l e r d e bulunmak, tüzük tasarıları ve y ö n e t m e l i k l e r i n i hazırlamak ve takip e t mek, y a r g ı y e t k i s i n i n k u l l a n ı l m a a l a n ı n a girmeyen konularda g ö r ü ş b i l
dirmek ve genelge d ü z e n l e m e k ,
1) Kanunlarda g ö s t e r i l e n ve B a k a n l ı k ç a v e r i l e n b e n z e r î i ş l e r i yapmak.
Hukuk İ ş l e r i Genel Müdürlüğü
Madde 10.- Hukuk İ ş l e r i i Genel Müdürlüğünün g ö r e v l e r i ş u n l a r d ı r :
a) B a k a n l ı k a r a c ı l ı ğ ı i l e y a b a n c ı ü l k e l e r l e y a p ı l m a s ı gereken ö z e l hukukla i l g i l i t e b l i g a t ve i s t i n a b e i ş l e r i n i yürütmek,
— 32
b) Avukatlık ve N o t e r l i k Kanunlarının Bakanlığa verdiği işlem
l e r i , yapmak ve ceza uygulamalarını gerektiren işlerde evrakı i l g i l i mercie tevdi etmek,
c) Türk T i c a r e t Kanunu ve T i c a r e t S i c i l i Tüzüğü gereğince Ba
kanlıkça yapılması gereken işlemleri yürütmek,
d) İcra ve i f l a s d a i r e s i memurları hakkında ihbar ve şikayetleri incelemek ve ceza verilmesi gereken h a l l e r d e evrakı i l g i l i makama i n t i kal ettirmek,
e) Nafaka alacaklarının yabancı ülkelerde t a h s i l i i l e i l g i l i sözleşmelere a i d işlemleri yerine getirmek,
f ) özel hukuk alanındaki milletlerarası sözleşmelerle i l g i l i işlemleri yapmak,
g) Görev alanına g i r e n konularda mevzuat yetersizliği ve aksak
lığına ilişkin inceleme ve araştırmaları yaparak Bakanlığa t e k l i f l e r d e bulunmak, tüzük tasarıları ve yönetmeliklerini hazırlamak ve takip etmek, yargı y e t k i s i n i n kullanılma alanına girmeyen konularda görüş b i l d i r mek ve genelge düzenlemek,
h) Kanun yararına temyiz yoluna başvurulması işlemlerini yürüt
mek,
j) Hukukî işlemlere ilişkin Bakanlık yazışmalarını yürütmek,
j ) Kanunlarda gösterilen ve Bakanlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak.
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü
Madde 11.- Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünün g ö r e v l e r i şun
l a r d ı r :
a) İnfaz kurumlarını yönetmek, hesap i ş l e r i n i izlemek ve bunla
ra ait diğer i ş l e m l e r i yapmak,
b) Hükümlü ve tutukluların giydirilmesi, beslenmesi, y a t ı r ı l m a s ı , e ğ i t i l m e s i ve ç a l ı ş t ı r ı l m a s ı i ş l e r i i l e , "Cezaevleri ve Mahkeme Binaları i n ş a a s ı K a r ş ı l ı ğ ı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkumlara Ö d e t t i r i l e c e k Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanun"da g ö s t e r i l e n hertürlü i ş l e m l e r i yap- mak,
c) Ceza infaz kurumları i l e tutukevlerinin ve küçüklerin cezala
n ı l ı n inlaz e d i l e c e ğ i ı s l a h ve e ğ i t i m evleriyle haklarında tedbir uygu- lanmış olan küçüklerin y e r l e ş t i r i l e c e ğ i müesseselerin, müşahade mer
kezlerinin, küçüklerin k ı s a s ü r e l e r d e kabul edilecekleri ve icabında m u ş a h a d e l e r i n e ait bina ve küçüklere mahsus tevkif evlerinin tesis, yapım, onarım ve kira i ş l e r i ile i l g i l i program ve projeleri hazırlamak, bu müesseseleri sevk ve idare etmek ve buralara alınmış olan küçüklerin muhafaza, bakım ve e ğ i t i m i ş l e r i n i n kontrolünü yapmak,
<i) Atanmaları Bakanlığa ait olan ceza ve infaz kurumlarıpersone- liyle çocuk e ğ i t i m , ı s l a h ve infaz kurumları ve tutukevleri, müşahade ve kabul merkezlerinde g ö r e v l i personelin, atanma, yükselme, y e r d e ğ i ş tirme, i z i n , i s t i f a ve emeklilik g i b i özlük i ş l e r i n i n Personel Genel Müdürlüğü ile; bu kurumlardaki bütün personelin hizmet ö n c e s i , hizmet i ç i ve bir üst göreve hazırlama e ğ i t i m l e r i n i n Eğitim Dairesi Başkanlığı i l e koordinasyonunu sağlamak.
— 34 —
c) Çocuk suçluluğu konusunda Adli S i c i l ve İ s t a t i s t i k Genel Mü
dürlüğünden alınacak İ s t a t i s t i k i b i l g i l e r i değerlendirmek, çocuk s u ç l u - luğunun sebepleri üzerinde incelemeler yaparak önlenmesi ç a r e l e r i n i araştırmak ve bu hususta y e r l i , yabancı ve m i l l e t l e r a r a s ı kurum ve kuruluşlarla i l i ş k i kurmak,
f) Velayet ve vesayetin nez'i ve küçüklere vasi tayinine dair i ş l e m l e r i takip etmek,
g) Çocuk mahkemeleri i l e olan i l i ş k i l e r i n i n düzenlenmesi konu
larında e ğ i t i m i güç k ü ç ü k l e r i n y e r l e ş t i r i l d i ğ i kurumlarla küçüklerin z a r a r l ı yayınlardan korunması, ç e ş i t l i i ş yerlerinde ç a l ı ş a n küçükler bakımından çalışma ş a r t l a r ı , flimlerin küçükler yönünden kontrolü, küçüklerin y e r l e ş t ı r i l e c e ğ i tedavi kurumları ve sosyal servislerin tes- biti hususunda i l g i l i bakanlık ve kamu k u r u l u ş l a r ı y l a i ş b i r l i ğ i yapmak,
h) Cezaları infaz edilen hükümlülerin i ş e y e r l e ş t i r i l m e l e r i konu- sunda, infaz sonrası yardım müesseseleri ve diğer kurumlarla i l i ş k i l e r i düzenlemek,
ı ) Hukümlülerin müşahadeye tabi tutulma i ş l e r i n i yürütmek, j) Hükümlü ve t u t u k l u l a r ı n sevk ve nakil i ş l e r i n i yürütmek, k) İ l g i l i kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine göre infaz ve İslah i ş l e r i n i düzenlemek,
l) Kurumlarda hükümlülerin ve tutukluların eğitim ve öğrenim i ş l e r i n i düzenlemek,
m) Görev alanına giren konularda mevzuat y e t e r s i z l i ğ i n e ve ak
s a k l ı ğ ı n a dair inceleme ve araştırmalarıyaparak. Bakanlığa teklif
lerde bulunmak, tüzük t a s a r ı l a r ı ve yönetmeliklerinihazırlamak ve takip etmek, yargı yetkisinin kullanılma alanına girmeyen konularda görüş b i l
dirmek ve genelge düzenlemek.
n) Kanunlarda g ö s t e r i l e n ve Bakanlıkça v e r i l e c e k benzeri g ö r e v l e r i yapmak.
A d l i S i c i l ve İ s t a t i s t i k Genel Müdürlüğü,
Madde 1 2 . - A d l i S i c i l ve İ s t a t i s t i k Genel Müdürlüğünün g ö r e v l e r i ş u n l a r d ı r :
a) A d l i s i c i l i tutmak,
b) B a k a n l ı ğ ı n görev ve y e t k i s i n e giren k o n u l a r l a i l g i l i i s t a t i s t i k b i l g i l e r i n b e l i r l e n m e s i , t o p l a n m a s ı , s ı n ı f l a n d ı r ı l m a s ı ve d e ğ e r l e n - d i r i l m e s i i l e i l g i l i h i z m e t l e r i yürütmek,
c) Adlî s i c i l ve a d l i i s t a t i s t i k h i z m e t l e r i n i n yerine g e t i r i l m e s i b i l g i i ş l e m s i s t e m i n i kurmak ve g e l i ş t i r m e k ,
d) Görev a l a n ı n a g i r e n konularda mevzuat y e t e r s i z l i ğ i n e ve aksak
l ı ğ ı n a i l i ş k i n inceleme ve a r a ş t ı r m a l a r ı yaparak, Bakanlığa t e k l i f l e r de bulunmak, tüzük t a s a r ı l a r ı ve y ö n e t m e l i k l e r i hazırlamak ve y a r g ı yetkisinin k u l l a n ı l m a a l a n ı n a girmeyen konularda görüş bildirmek ve genelge düzenlemek,
e) Kanunlarda g ö s t e r i l e n v e Bakanlıkça v e r i l e c e k benzeri g ö r e v l e r i yapmak.
Kanunlar Genel Müdürlüğü
Madde 13- Kanunlar Genel Müdürlüğünün g ö r e v l e r i ş u n l a r d ı r : a) A d l i konulara i l i ş k i n kanun t a s a r ı l a r ı n ı h a z ı r l a m a k . Başbakan
l ı k t a n g ö n d e r i l e n kanun t e k l i f l e r i hakkında görüş b i l d i r m e k , için
— 36 -
b) Görev a l a n ı n a giren konularda, B a k a n l ı k b i r i m l e r i i l e d i ğ e r bakanlıkların ve kamu k u r u l u ş l a r ı n ı n s o r u l a r ı h a k k ı n d a g ö r ü ş b i l d i r mek,
c) Mevzuat d e ğ i ş i k l i k l e r i konusunda a r a ş t ı r m a ve incelemeler yapmak,
d) B a k a n l ı k l a r c a h a z ı r l a n a n kanun ve kanun hükmünde kararname t a s l a k l a r ı n ı n B a ş b a k a n l ı ğ a g ö n d e r i l m e d e n ö n c e , Türk hukuk sistemine ve kanun t e k n i ğ i n e uygunluğunu incelemek ve bu konularda g ö r ü ş b i l d i r mek,
e) Kendi g ö r e v a l a n ı n a giren konularda i d a r i y a r g ı mercilerinde B a k a n l ı ğ ı temsil etmek,
f ) Kanunlarda g ö s t e r i l e n ve B a k a n l ı k ç a verilecek benzeri g ö r e v l e r i yapmak.
Ü Ç Ü N C Ü BÖLÜM
Danışma ve Denetim B i r i m l e r i
Danışma ve Denetim B i r i m l e r i
Madde 14.- Adalet B a k a n l ı ğ ı merkez k u r u l u ş u n d a k i danışma ve de
netim b i r i m l e r i ş u n l a r d ı r :
a) T e f t i ş Kurulu B a ş k a n l ı ğ ı ,
b) A r a ş t ı r m a , G e l i ş t i r m e , Planlama ve Koordinasyon Kurulu B a ş k a n l ı ğ ı ,
ın
T e f t i ş Kurulu Başkanlığı
Madde 1 5 . - T e f t i ş Kurulu B a ş k a n l ı ğ ı , B a k a n ı n e m r i veya onayı ü z e -
rine Bakan adına aşağıdaki g ö r e v l e r i yapar :
a) Adli ve İdari yargı hakim ve s a v c ı l a r ı n ı n g ö r e v l e r i n i k a n u n , t ü
zük, yönetmelik ve genelgelere (Hakimler i ç i n idari n i t e l i k t e k i g e n e l g e l e
re) uygun olarak yapıp yapmadıklarını denetlemek, h a k i m ve s a v c ı l a r ı n g ö
revlerinden dolayı veya g ö r e v l e r i s ı r a s ı n d a s u ç i ş l e y i p i ş l e m e d i k l e r i n i ,
hal ve faaliyetlerinin s ı f a t ve g ö r e v l e r i i c a p l a r ı n a uyup u y m a d ı ğ ı n ı a r a ş
tırmak ve gerektiğinde haklarında inceleme ve soruşturma yapmak,
b) Soruşturma izni verilen veya m ü f e t t i ş v a s ı t a s ı y l a i n c e l e n m e s i
Bakan tarafından istenen i ş l e r d e , denetim ve soruşturma s ı r a s ı n d a ö ğ r e
nilen soruşturmayı gerektirir nitelikteki konularda, ö z e l k a n u n l a r ı n ver
d i ğ i yetkiye dayanarak soruşturma yapmak,
c) Cumhuriyet s a v c ı l ı k l a r ı i l e adli ve idari mahkemelerin ve ada
let komisyonlarının kalem i ş l e r i n i icra ve iflas dairelerini, noterlik dai
r e l e r i n i , g e ç i c i yetkili noter y a r d ı m c ı l a r ı n ı , ceza ve tevkif evleri i l e ı s l a h kurumlarını ve i ş y u r t l a r ı n ı , 2253 s a y ı l ı Çocuk Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun uyarınca kurulmuş bulunan kurum ve mü
esseseleri, ticaret s i c i l i memurluklarını, icra tetkik mercii kalemlerini, mahkeme veznelerini, suç e ş y a s ı emanet, tereke, izalai şuyu, s a t ı ş , ayni
yat ve levazım memurluklarını, PTT ve daire mutemetliklerini, Ş a k a n tara
fından g ö s t e r i l e c e k lüzum üzerine merkez kuruluşu içerisindeki birimleri, ve Bakanlığa b a ğ l ı d i ğ e r ü n i t e l e r i denetlemek ve i ş l e m l e r i n i incelemek,
d) Adli Tıp Kurumu, buna b a ğ l ı kuruluşlar a d l i t a b i b l i k l e r i l e Türkiye Barolar b i r l i ğ i , Barolar, Türkiye Noterler B i r l i ğ i y e noter
odalarını denetlemek ve i ş l e m l e r i n i incelemek ve soruşturma yapmak,
— 38 -
e) Görev alanına giren konularda, uygulamalarla ortaya çıkan mev
zuat y e t e r s i z l i ğ i ve a k s a k l ı k l a r ile i l g i l i hususlarda gerekli ince
leme ve araştırmaları yaparak alınması gerekli kanuni ve idarî tedbir
ler konusunda Bakanlığa a y r ı n t ı l ı ve müşahhas tekliflerde bulunmak, f) Bakanlık birimleri i l e diğer bakanlıkların ve kamu kuruluş
l a r ı n ı n s o r u l a r ı hakkında görev alanına giren konularda görüş b i l d i r mek ve gerektiğinde bu konulardaki t o p l a n t ı l a r a katılmak,
g) Kanun, tüzük ve yönetmeliklerde g ö s t e r i l e n veya Bakan t a r a f ı n dan verilen benzeri g ö r e v l e r i yapmak.
T e f t i ş Kurulu ve m ü f e t t i ş l e r i n görev, yetki ve sorumlulukları i l e çalışma usulleri tüzükle düzenlenir.
Araştırma, Geliştirme, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı Madde 16.- Araştırma, Geliştirme, Planlama ve Koordinasyon Ku
rulu Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Bakanlığa : hükümet programı, kalkınma p l a n l a r ı , y ı l l ı k prog
ramlar, Bakanlar Kurulu Kararları ve m i l l i güvenlik siyaseti ç e r ç e v e sinde verilen emir ve g ö r e v l e r i n yerine getirilmesi i ç i n çalışma esas
l a r ı n ı tesbit etmek, bu esaslara uygun olarak Bakanlığın ana hizmet po
l i t i k a s ı n ı n ve p l a n l a r ı n ı n hazırlanmasına yardımcı olmak,
b) Uzun vadeli planlarla, kalkınma planlarında ve y ı l l ı k program
larda ö n c e l i k l e yer alması gerekli görülen hizmet ve tedbirlerin ve bun
larla i l g i l i temel p o l i t i k a l a r ı n ilmi araştırma e s a s l a r ı n a göre tesbi- tinisağlamak. Bakanın onayını aldıktan sonra Devlet Planlama T e ş k i l â t ı na göndermek.
C) Bakanlık yıllık çalışma programlarını hazırlamak,
d) Kalkınma p l a n ve programları i l e Bakanlık yıllık çalışma ve uygulama programlarının uygulamaları sırasında. Bakanlık kuruluşların
da o r t a y a çıkan ve çözümlenmesi g e r e k e n güçlükleri, aksaklıkları ve tı
kanıklıkları Bakanlık veya bakanlıklararası s e v i y e d e g i d e r i c i t e d b i r l e r i t e s b i t e d e r e k makama sunmak o r g a n i z a s y o n ve metod h i z m e t l e r i n i yürüt
mek,
e) P l a n ve k o o r d i n a s y o n konularında v e r i l e c e k b e n z e r i görevleri yapmak,
f ) Kanun, tüzük ve yönetmelik tasarıları i l e kanun t e k l i f l e r i n e ilişkin Bakanlık görüşünün t e s b i t i n e yardımcı olmak,
g) Bakan tarafından v e r i l e n k o n u l a r d a araştırma ve i n c e l e m e y a p mak ve diğer h i z m e t l e r i yürütmek,
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Yardımcı B i r i m l e r
Yardımcı B i r i m l e r
Madde 17.- A d a l e t Bakanlığı merkez kuruluşundaki yardımcı b i r i m l e r şunlardır:
a) P e r s o n e l G e n e l Müdürüğü,
b ) Komptrolörlük D a i r e s i Başkanlığı, c ) Eğitim D a i r e s i Başkanlığı,
d) D e s t e k H i z m e t l e r i D a i r e s i Başkanlığı, e) Genel S e k r e t e r l i k ,
— 40 —
f) Savunma S e k r e t e r l i ğ i g) özel Kalem Müdürlüğü.
Personel Genel Müdürlüğü
Madde 18.- Personel Genel Müdürlüğünün g ö r e v l e r i ş u n l a r d ı r : a ) Uygulamalarla ortaya çıkan mevzuat y e t e r s i z l i ğ i ve aksaklık
lar i l e i l q i l i konularda gerekli inceleme ve a r a ş t ı r m a l a r ı y a p a r a k
alınması gereken kanuni ve idarî tedbirler konumunda B a k a n l ı ğ a a y r ı n t ı l ı ve müşahhas tekliflerde bulunmak.
b) Tüzük t a s a r ı l a r ı i l e yönetmelikleri hazırlamak ve takip et
mek,
c) Yargı yetkisinin kullanılma alanına girmeyen konularda görüş bildirmek ve genelge düzenlemek,
d) Bakanlık birimleri i l e diğer bakanlıkların ve kamu kuruluş
l a r ı n ı n s o r u l a r ı hakkında görüş bildirmek ve gerektiğinde bu konular
daki t o p l a n t ı l a r a katılmak,
e) Yasama organının i s t e ğ i üzerine, kanun t a s a r ı ve t e k l i f l e r i dışında kalan konular hakkında y a z ı l ı ve s ö z l ü görüş bildirmek,
f) Bakanlık aleyhine a ç ı l a n idarî davalarla i l g i l i i ş l e m l e r i düzenlemek Ve izlemek,
g) Adlî ve idari yargı hakim ve s a v c ı l a r ı n ı n atama ve nakille
rine i l i ş k i n taleplerini, s i c i l l e r i n i ve tesbit e d i l m i ş sair h a l l e r i n i , hizmetin icap ve i h t i y a ç l a r ı i l e birlikte inceleyerek kanuna, atama ve nakil yönetmeliğine uygun olarak hazırlayacağı t a s l a ğ ı Hakimler ve Sav
c ı l a r Yüksek Kurutuna sunmak,
h) Adlî ve i d a r i yargı hakim ve savcılarının; H a k i m l e r ve S a v cılar Yüksek K u r u l u n u n doğrudan görevine g i r e n özlük işleri k o n u l a rında ön çalışmalar yapmak, bunların dışında k a l a n özlük işleri île Bakanlığa bağlı diğer p e r s o n e l i n özlük işlerini yürütmek,
i ) G e c i k m e s i n d e mahzur b u l u n a n h a l l e r d e , h i z m e t i n , aksamaması için kadro durumu müsait o l a n b i r yargı çevresindeki hakim ve savcının ihtiyaç d u y u l a n y e r l e r d e görev yapmak üzere geçici o l a r a k y e t k i l i kılınma
sına ilişkin işlemleri yürütmek,
j ) H a k i m l e r ve Savcılar Yüksek K u r u l u n u n büro işlemlerini yürüt
mek,
k ) Adlî ve idarî yargı teşkilatının mevzuat hükümleri d a i r e s i n de kuruluş ve işleyişini düzenlemek,
1) K a n u n i a r d a gösterilen ve Bakanlıkça v e r i l e c e k b e n z e r i görev
l e r i yapmak.
Komptrolörlük D a i r e s i Başkanlığı
Madde 19.- Komptrolörlük D a i r e s i Başkanlığının görevleri şunlar
dır:
a ) H i z m e t ve f a a l i y e t l e r i n ekonomik ve e t k i n b i r şekilde y e r i n e g e t i r i l m e s i için i n s a n , p a r a ve malzeme g i b i mevcut kaynakların e n uygun ve verimli b i r şekilde kullanıl masanı sağlamak üzere Bakanlık büt
çesini p l a n v e p r o g r a m esaslarına görehazırlamak ve uygulanmasını i z l e m e k ,
b ) ( a ) b e n d i n d e öngörülen görevleri y e r i n e g e t i r m e k için g e r e k l i i s t a t i s t i k l e r i toplamak ve değerlendirmek,
- - 42 —
c ) Bütçe ve mali i ş l e r i l e i l g i l i olarak Bakanlıkça verilecek d i ğ e r hizmetleri yürütmek.
Eğitim D a i r e s i Başkanlığı
Madde 20.- Eğitim D a i r e s i Başkanlığının g ö r e v l e r i ş u n l a r d ı r :
a ) Bakanlık merkez ve taşra teşkilâtının e ğ i t i m p l a n ı n ı h a z ı r lamak, yayınlamak v e uygulanmasını takip etmek.
b) Bakanlık teşkilâtı i l e i l g i l i hizmet öncesi ve h i z m e t i ç i e ğ i t i m programlarınıdüzenlemek ve uygulamak,
c ) Bakanlık merkez v e taşra kuruluslarının k i t a p l ı k hizmetlerini görmek ve yayın h i z m e t l e r i n i yürütmek,
d) Eğitim kurum ve t e s i s l e r i y l e a d a l e t meslek o k u l l a r ı i l e i l g i l i işleri yapmak,
e) Bakanlıkça v e r i l e c e k b e n z e r i görevleri yapmak.
Destek H i z m e t l e r i D a i r e s i Başkanlığı
Madde 21.- Destek H i z m e t l e r i D a i r e s i Başkanlığının g ö r e v l e r i şunlardır:
a) Bakanlık için g e r e k l i araç, gereç ve malzemenin temini i l e i l g i l i h i z m e t l e r i yürütmek,
b) İhtiyaç d u y u l a n b i n a ve a r a z i n i n k i r a l a n m a , s a t ı n alma i ş l e m l e r i n i yürütmek,
c ) T e m i z li k , aydınlatma, ısıtma, bakım, onarım ve taşıma h i z - m e t l e r i n i yapmak,
d) S o s y a l t e s i s l e r i n kurulması ve yönetimiyle i l g i l i hizmetleri düzenlemek ve yürütmek,
e) B a k a n l ı k p e r s o n e l i n i n ve a i l e l e r i n i n s a ğ l ı k hizmetlerinden y a r a r l a n m a l a r ı n ı s a ğ l a m a k ,
f) B a k a n l ı k ç a verilecek benzeri g ö r e v l e r i yapmak.
Genel S e k r e t e r l i k
Madde 22.- Genel S e k r e t e r l i ğ i n g ö r e v l e r i ş u n l a r d ı r :
a) B a k a n l ı ğ a gelen y a z ı ve mesajlardan gerekenleri Bakan veya M ü s t e ş a r a sunmak,
b) Bakan ve M ü s t e ş a r ı n d i r e k t i f ve e m i r l e r i n i i l g i l i l e r e duyur
mak ve i ş l e m l e r i n i takip etmek,
c) S ü r e l i e v r a k ı n zamanında i ş l e m e k o n u l m a s ı n ı s a ğ l a m a k ,
d) Bakan ve M ü s t e ş a r a i m z a l a t ı l m a s ı g e r e k l i e v r a k ı n zamanında ve y a z ı i ş l e r i t a l i m a t ı n a uygun olarak s u n u l m a s ı n ı s a ğ l a m a k ,
c) B a k a n l ı ğ ı i l g i l e n d i r e n t o p l a n t ı , b r i f i n g ve g ö r ü ş m e l e r i d ü zenlemek, bunlara a i t ö n e m l i not ve z a b ı t l a r ı tutmak ve yaymak,
f) Genel evrak, a r ş i v ve haber merkezinin hizmet ve f a a l i y e t l e r i n i düzenlemek ve yürütmek,
g) B a s ı n ve h a l k l a i l i ş k i l e r l e i l g i l i f a a l i y e t l e r i planlamak, usul ve i l k e l e r e g ö r e y ü r ü t ü l m e s i n i s a ğ l a m a k ,
h) Bakanlığın i ç ve d ı ş protokol h i z m e t l e r i n i mevcut d i r e k t i f ve emirlere g ö r e yürütmek,
i ) B a k a n l ı ğ ı n t a r i h ç e s i n i h a z ı r l a m a k , y ı l l ı k ç a l ı ş m a p r o g r a m ı n ı n y ü r ü t ü l m e s i n i takip etmek,
j ) Bakan ve M ü s t e ş a r c a v e r i l e n benzeri g ö r e v l e r i yapmak.
f) B a k a n l ı k ç a verilecek benzeri g ö r e v l e r i yapmak.
Genel S e k r e t e r l i k
Savunma S e k r e t e r l i ğ i
Madde 23.- Savunma Sekreterliği, özel kanununda ve diğer kanun- larda gösterilen görevleri yerine getirilir.
Ö z e l Kalem Müdürlüğü
Madde 24 - Özel Kalem Müdürlüğünün görevleri ş u n l a r d ı r :
a) Bakanın resmı ve ö z e l y a z ı ş m a l a r ı n ı yürütmek,
b) Bakanın h e r t ü r l u protokol ve t ö r e n i ş l e r i n i düzenlemek ve yü- r ü t m e k ,
c) Bakanın z i y a r e t , davet, k a r ş ı l a m a ve uğurlama, ağırlama. M i l l i ve d i n i bayramlarla i l g i l i h i z m e t l e r i n i d ü z e n l e m e k , yürütmek ve d i ğ e r ku
r u l u ş l a r l a koordine etmek,
d) Bakanca verilecek diğer g ö r e v l e r i yapmak.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Taşra T e ş k i l a t ı ve B a ğ l ı K u ı u l u ş
taşra Teşkilatı
Madde 25.- B a k a n l ı k ö z e l kanunlara uygun olarak t a ş r a t e ş k i l a t ı kurmaya y e t k i l i d i r .
B a ğ l ı Kuruluş
Madde 26.- 14.4,1932 t a r ı h ve 2659 s a y ı l ı Kanunla kurulan A d l i Tıp Kurumu bakanlığın b a ğ l ı k u r u l u ş u d u r .
44 _
Madde 23.- S a v u n m a S e k r e t e r l i ğ i , ö z e l kanununda ve d i ğ e r k a n u n - larda gösterilen görevleri y e r i n e g e t i r i r .
DÖRDÜNCÜ KISIM Sorumluluk ve Y e t k i l e r
Y ö n e t i c i l e r i n S o r u m l u l u k l a r ı
Madde 27.- B a k a n l ı ğ ı n merkez k u r u l u ş u ve t a ş r a k u r u l u ş l a r ı n ı n her kademedeki y ö n e t i c i l e r i , yapmakla yükümlü b u l u n d u k l a r ı hizmet veya g ö r e v l e r i , B a k a n l ı k emir ve d i r e k t i f l e r i yönünde mevzuata, plan ve programlara uygun olarak düzenlemek ve y ü r ü t m e k t e n b i r ü s t y ö n e t i c i kademeye k a r ş ı sorumludur.
Koordinasyon ve i ş b i r l i ğ i konusunda B a k a n l ı ğ ı n görev, y e t k i ve s o r u m l u l u ğ u
Madde 28.- B a k a n l ı k , ana hizmet ve g ö r e v l e r i y l e i l g i l i konular
da d i ğ e r b a k a n l ı k l a r ı n ve kamu kurum ve k u r u l u ş l a r ı n ı n u y a c a k l a r ı esas
l a r ı y ü r ü r l ü k t e k i mevzuata uygun olarak belirlemekle, kaynak i s r a f ı n ı ö n l e y e c e k ve koordinasyonu s a ğ l ı y a c a k t e d b i r l e r i almakla g ö r e v l i ve
y e t k i l i d i r .
B a k a n l ı k , d i ğ e r b a k a n l ı k l a r ı n hizmet a l a n ı n a g i r e n konulara i l i ş k i n f a a l i y e t l e r i n d e , B a ş b a k a n l ı k ç a b e l i r l e n e n esaslar ç e r ç e v e s i n d e i l g i l i b a k a n l ı k l a r a danışmak ve gerekli i ş b i r l i ğ i ve koordinasyonu s a ğ l a m a k t a n sorumludur.
Mahalli i d a r e l e r d e Koordinasyon Sorumluluğu
Madde 29.- B a k a n l ı k , hizmet a l a n ı n a giren konularda mahalli i d a r e l e r l e koordinasyonu s a ğ l a m a k t a n sorumludur.
B a k a n l ı ğ ı n Düzenleme Görev ve Y e t k i s i
Madde 30.- B a k a n l ı k , Kanunla yerine getirmekle yükümlü o l d u ğ u hizmetleri t ü z ü k , y ö n e t m e l i k , t e b l i ğ , genelge ve d i ğ e r i d a r i metinler
l e d ü z e n l e m e k l e görevli ve y e t k i l i d i r .
— 46 —
Yetki Devri
Madde 31.- Bakan, Müsteşar ve her kademedeki Bakanlık ve kuru
l u ş y ö n e t i c i l e r i , s ı n ı r l a r ı n ı açıkça belirlemek ş a r t ı y l a yetkilerinden bir kısmını a s t l a r ı n a devredebilir. Yetki devri, yetki devreden amirin sorumluluğunu kaldırmaz.
BEŞİNCİ KISIM Ç e ş i t l i Hükümler
Kadrolar
Madde 32.- Kadroların tesbit, ihdas, kullanımı ve iptali i l e kadrolara i l i ş k i n diğer hususlar Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine qöre düzenlenir.
Atama
Madde 33.- 23.4. 1981 qün ve 2451 S a y ı l ı Kanun hükümleri dışında kalan memurların atanmaları Bakan tarafından y a p ı l ı r . Ancak Bakan bu yetkisini gerekli gördüğü alt kademelere devredebilir.
Bakanlık b a ğ l ı kuruluşunun kuruluş kanunundaki atamaya i l i ş k i n hükümler s a k l ı d ı r .
Yürürlükten K a l d ı r ı l a n Hükümler
Madde 34.- 22 Mayıs 1327 t a r i h l i Adliye ve Mezahip Nezareti Nizamnamei Dahilisi, 11 Haziran 1329 tarihli Hükkâm ve Memurini Adlîye İntihap Nizamnamesi, 17 Teşrinisani 1336 tarihli Memurini Adliye Hakkında Tahkikata Ait Nizamname ve 16 Kanunuevvel 1331 tarih
l i Adliye Nezareti Heyeti T e f t i ş i y e Nizamnamesi i l e 4358 s a y ı l ı Ceza ve Tevkifevleri Umum Müdürlüğünün T e ş k i l a t ve Vazifeleri Hakkında Kanunun 1, 2 ve 3 ncü maddeleri i l e diğer kanunların bu Kanun Hükmünde Kararnameye aykırı hükümleri yürürlükten k a l d ı r ı l m ı ş t ı r .
GEÇİCİ HÜKÜMLER
GEÇİCİ MADDE 1.- Bakanlığın t e ş k i l â t ve kuruluşu, bu Kanun Hükmün- de Kararname e s a s l a r ı n a göre yeniden düzenleninceye ve bu düzenleme gere
ğince genel hükümlere göre yeni kadrolar tesbit ve ihdas edilinceye kadar bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe g i r d i ğ i tarihte uygulan
makta olan mevcut kadroların kullanılmasına devam olunur.
GEÇİCİ MADDE 2 . - Bu Kanun Hükmünde Kararname i l e yapılan yeni düzenleme nedeniyle kadro ve görev unvanları değişmeyenler yeni kadro
l a r ı n a atanmış s a y ı l ı r l a r .
Kadro ve görev unvanları d e ğ i ş e n l e r veya k a l d ı r ı l a n l a r , yeni b i r kadroya atanıncaya kadar, durumlarına uygun i ş l e r l e g ö r e v l e n d i r i l i r l e r
ve eski kadrolarına a i t a y l ı k , ek g ö s t e r g e ve hertürlü h a k l a r ı , yeni görevlerinde k a l d ı k l a r ı sürece ş a h ı s l a r ı n a b a ğ l ı olarak s a k l ı tutulur.
GEÇİCİ MADDE 3.- Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin uygulanmasını g ö s termek üzere hazırlanacak tüzük ve yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar mevcut tüzük ve yönetmeliklerin bu Kanun Hükmünde Kararnameye aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
GEÇİCİ MADDE 4.- Bakanlık taşra t e ş k i l a t ı bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 25 nci maddesinde belirlenen esaslara göre yeniden dü
zenleninceye kadar görev ve hizmetler mevcut taşra t e ş k i l a t ı tara
fından yürütülmeye devam olunur.
Bakanlık taşra t e ş k i l a t ı n ı ve kadrolarını engeç sekiz ay i ç i n de bu Kanun Hükmünde Kararnameye uygun hale getirir.
GEÇİCİ MADDE 5 . - Bu Kanun Hükmünde Kararnameye göre yeniden düzenleme yapılıncaya kadar Bakanlık Merkez t e ş k i l a t ı n d a değişen ya da yeniden kurulan birimlere verilen görevler daha önce bu g ö r e v l e r i yapmakta olan birimler tarafından yapılmaya devam e d i l i r .
— 48 —
B a k a n l ı k , t e ş k i l a t ı n ı ve k a d r o l a r ı n ı en g e ç sekiz ay i ç i n d e bu Kanun Hükmünde Kararnameye uygun h a l e g e t i r i r .
GEÇİCİ MADDE 6 . - Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin y ü r ü r l ü ğ e g i r d i ğ i tarihten ö n c e , Adalet B a k a n l ı ğ ı n d a istihdam e d i l e n b a ğ l ı ve i l g i l i k u r u l u ş p e r s o n e l i i l g i l i o l d u k l a r ı kurumlara en g e ç b i r yıl i ç e r i s i n d e iade e d i l i r .
Yürürlük
Madde 3 5 , - Bu Kanun Hükmünde Kararname y a y ı m ı tarihinde y ü r ü r l ü - ğ e g i r e r .
Yürütme
Madde 36.- Bu Kanun Hükmünde Kararname h ü k ü m l e r i n i Bakanlar Ku
rulu y ü r ü t u r .
T. ÖZAL Başbakan I. K. ERDEM Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı
V. HALEFOĞLU Dışişleri Bakanı
K. OKSAY Ticaret Bakanı H. H. DOĞAN Tarım ve Orman Bakanı
M . M . TAŞÇIOĞLU Kültür ve Turizm Bakanı
M. N . ELDEM Adalet Bakanı
Kanan EVREN Cumhurbaşkanı
Z. YAVUZTÛRK Milli Savunma Bakanı
A. TANRIYAR İçişleri Bakanı
V. ARIKAN M . V. DİNÇERLER I. S. GİRAY Maliye Bakanı Millî Eğitim Bakanı Bayındırlık Bakanı
M . AYDIN A. M . YILMAZ V. ATASOY Sağ. ve Sos. Yardım Bakanı Gümrük ve Tekel Bakanı Ulaştırma Bakanı
M . KALEMLİ H. C. ARAL C . BÜYÜKBAŞ Çalışma Bakanı Sanayi ve Teknoloji Bakanı Enerji ve Tabii Kay. Bakanı
S. N . TÜREL I. ÖZDAĞLAR A . TENEKECİ İmar ve Iskan Bakanı Köylşleri ve Koop. Bakanı Gençlik ve Spor Bakanı
A. K. ALPTEMOÇİN Sosyal Güvenlik Bakanı
ADALET BAKANLIĞI MERKEZ TEŞKİLÂTI
Müsteşar Müsteşar Yrd. Ana Hizmet Birimleri Danişma ve Denetim Birimleri
Yardımcı Birimler
Müsteşar Müsteşar Xrd. 1. Ceza İşleri Gn.Mâ. 1. Teftiş Kurulu Bşk. 1. Personel Gn.Md.
Müsteşar Yrd. 2. Hukuk İsleri Gn.Md. 2. Araştırma, Geliştirme, Planlama ve Koordinasyon
2. Komptrolörlük D.Bşk.
Müsteşar Yrd. Ceza ve Tetkifevleri Gn.Md.
Kurulu Bşk. 3. Eğitim D. Bgk.
Müsteşar Yrd.
4. Adli Sicil ve İstatistik Gn. Mi.
4. Destek Hizmetleri D.Bşk.
S. Kanunlar Gn. Md.
5.
6.
7.
Genel Sekreterlik Savunma Sekreterliği özel Kalem Md. lüğü
