DEPOLAMA
Algılama koli, paket ve eşyaların
Bugün
1
Depo bölümü ayrı bir birim
İşletmeler açısından
yönetim,
muhasebe,
finans,
üretim ve
insan kaynakları açısından çözülmeyi bekleyen yeni problemler
3
Depo Kurulumu
Finansal kaynağın bulunması,
İnşa edilecek alanın seçimi,
İstihdam edilecek personelin nitelik ve niceliği,
Depo içerisinde kullanılacak ekipmanların seçimi,
Stok takip sistemlerinin kurulumu,
Güvenlik sistemlerinin tasarımı ve tüm bunların
verimli bir biçimde yürütülmesi
Temel Depo Kararları
Depo yerinin tespiti,
Deponun boyutları
Mülkiyet biçimi
5
İlk yatırım kararının ardından
Deponun niteliği
Araç ve gereç temini
Zeminin yapısı
Raf sistemleri
Teknoloji
Çalıştırılacak personelin niceliğine göre
değişmektedir.
Depo Yer Seçimi
Pazara
Hedef müşterilere
Üretim merkezlerine
Liman veya gümrüğe yakınlık
7
Lojistik işletmesi açısından
Hızlı dağıtımı sağlayacak bir yer seçimi, hatta
gümrüklü malların saklanması bir ihtiyaç ise,
bu yerin antrepo özelliğinde olması yarar
sağlayacaktır.
9
Deponun Niteliği ve Ekipman Kararları
Bozulma tehlikesi olan
Kırılma tehlikesi olan
Kimyevi ürün, depolarda tutulabilmektedir
Deponun Boyutları
Doğru bir yere, doğru boyutlara sahip bir deponun kurulmaması iki tip tehlikeyi içermektedir:
1-Depo iş hacminin üzerinde bir büyüklüğe sahip
2-Depo iş hacminin altında bir büyüklüğe sahip
11
Mülkiyet Biçimi
Kiralama
Satın alma
Mülkiyet Biçimi
Depo mülkiyet biçimi işletmelerin finansal kaynaklarını derinden etkileyen bir sorundur.
İşletme, deponun arazisinden üzerindeki tüm yapılara kadar kendisi mi sahip olmalı, yoksa kiralama yoluna mı gitmelidir?
13
CEVAP
İşletmenin mevcut finansal gücü kadar,
gelecekte elde etmeyi beklediği pazar
payına da bağlıdır.
Depo İş Süreçleri
1.Aşama :
Giriş süreci, depoya ulaşan bir eşyanın karşılaştığı ilk süreçtir.
Eşyalar bir üretim deposunda veya dağıtım merkezinde kabul edilir, muhafaza edilir, kontrol edilir.
15
2.Aşama:
Fiziksel depolama sürecinde eşyalar niteliklerine göre ilgili depo bölümlerine yerleştirilirler. 2 bölgeden oluşur.
a.Ayırım Bölgesi; Eşyaların olabilecek en ekonomik şekilde depolandığı bölgelerdir.
b.İleri Bölge; Müşteri siparişlerinin depo görevlilileri tarafından kolaylıkla taşınmasına yardımcı olacak şekilde stoklandıkları özel bölgedir.
3.Aşama:
Siparişlerin alınması, malların depolandıkları bölümden hareketini tanımlar.
Bölümlerinden alınan eşyaların kalite kontrol testleri yapılarak, hatalı olanlar ayrıştırılır.
17
4.Aşama:
Kalite kontrolden geçen eşyalar,
Ambalajlama işleminden sonra benzer ürünler bir arada depolanır ve farklı
müşterilere göre konsolide edilerek dağıtıma
hazır hale getirilir.
Konsolidasyon ???
19
5.Aşama:
Yükleme, depodan çıkışı planlanan ürünlerin taşıma araçlarına palet, mukavva kutu, varil vb. taşıma üniteleriyle gruplanarak
yerleştirilmesidir.
DEPO BÖLÜMÜ’NÜN İŞLETME İÇERİSİNDEKİ YERİ
İşletmenin faaliyet alanına göre, konuya verilen önem de değişmektedir.
Bir lojistik işletmesi ile bir üretim işletmesinin depo kavramına yaklaşımı farklı olacaktır.
Getirdiği iş yükü ve dağılımı, depoya verilen önemin finansal güçle olan etkileşimi de inkar edilemez niteliktedir.
21
Depo Bölümü’nün İşletme İçerisindeki Yeri
Depo Bölümü, sadece kuruluş aşamasında değil; işleyen bir sistem haline geldikten sonra da işletme bölümleriyle yoğun ilişki içerisindedir.
Muhasebe, Finans, İnsan Kaynakları,
Pazarlama ve Satış, Üretim ve Kalite
Kontrol Bölümleri ile olan ilişkiler bu
bölümün konusunu teşkil etmektedir.
Depo Bölümü’nün Muhasebe-Finans Bölümü ile İlişkileri
Depo Bölümü, kuruluş aşamasından itibaren bir maliyet unsuru olarak göze çarpmaktadır.
Ancak işletmeler, doğru zamanda, doğru yerde, doğru nitelikte, doğru fizibilite çalışmalarını doğru personel gücüyle birleştirebilirlerse, maliyet yaratan bir kalemden çok değer katan bir yapıya sahip olacaklardır.
Depo bölümü eşya giriş ve çıkış kayıtlarını Muhasebe Bölümü ile paylaşmakta, böylelikle işlerin sağlıklı bir biçimde izlenmesine olanak sağlamaktadır.
23
Depo Bölümü’nün Pazarlama Bölümü ile İlişkileri
Modern anlamda pazarlama tüketicinin istek ve ihtiyaçlarını karşılamada işletmenin sahip olduğu en önemli güçtür.
Pazarlama departmanı, hem dış hem de iç müşterinin tatmin edilmesi için gerekli olan faaliyetlerin planlanmasından, yürütülmesinden ve denetlenmesinden sorumludur.
Bu bağlamda, depo bölümü ile Pazarlama Bölümü
Depo Bölümü’nün İnsan Kaynakları Bölümü ile İlişkileri
Depo Bölümü, gelişen teknolojiye ve kolaylaşan iş süreçlerine rağmen halen insan unsurunun etkin ve verimli bir biçimde sevk ve idaresine gereksinim duymaktadır.
İnsan Kaynakları Bölümü, Depo Bölümü perspektifinde, depo çalışanlarını nitelikleri doğrultusunda, doğru pozisyonda, doğru ücretle istihdam etmek, gerekli eğitimleri vermek ve performanslarını değerlemekle mükelleftir.
25
Depolamayı kontrol altında tutmak isteyen bölümler:
Üretim
Satış
Satın alma
27
DEPOLAMA TRENDİ
Daha Fazla Elleçleme
Artan Sayıda, Küçülen İşlemler
Daha Fazla Ürün ve Hizmet Uyarlanması
Daha Fazla Katma Değerli Hizmet İhtiyacı
Daha Fazla İade İşlemi
Daha Kısa Sipariş İşlem Süresi
Daha Az Hata Oranı
Deponun etkin kullanımını etkileyen faktörler
Depo yerleşim düzenlemesi
Hacim kullanımı ve ulaşılabilirlik
Fiziksel kontrol ve güvenlik
Sipariş toplama
Stok kayıtlarının kesinliği
Paketleme
29
Depo yönetiminde verimliliği artırıp maliyeti düşürmenin yolları:
♣ Depo alanının ve hacminin maksimum kullanımı
- Alan maliyeti çok yüksek
♣ İşgücü ve ekipmanın etkin kullanımı
- Malzeme taşıma sistemleri çok pahalı
31
Depolamanın nedenleri
1) Büyük lotlarla nakliyenin avantajından yararlanma isteği
2) Üretimde ölçek ekonomisinden yararlanma
3) Satın almada iskontolardan yaralanma
4) Üretimin sürekliliğini sağlama
5) İşletmenin müşteri servis düzeyi politikalarını destekleme (güvenlik stoğu)
6) Değişen pazar koşullarına uyum sağlama (örn:
mevsimsellik, rekabet…)
7) Üretici ve tüketiciler arasındaki yer ve zaman farlılıklarının üstesinden gelme isteği
8) İstenen servis düzeyinde, toplam lojistik maliyetini en
A) Kullanım Amaçlarına Göre Depoların Sınıflandırılması
Depolar kullanım amaçlarına göre 4 gruba ayrılabilir.
Üretimi destekleyen depo: Üretimi desteklemek amaçlı depolarda farklı tedarikçilerden gelen ürünler birleştirilir ve buradan işletmenin fabrikalarına dağıtılır.
Ürün karıştırma amaçlı depo: Farklı fabrikalardan ürünlerin alınıp bir depoda toplanması ve buradan farklı müşterilere gönderilmesini sağlar.
33
Birleştirme amaçlı depo: Farklı fabrikalardan gelen küçük hacimli ürünler bir araya getirilir ve depoda birleştirilerek büyük hacimlerle müşteriye dağıtılır.
Yük ayrıştırma amaçlı depo: Üreticilerden alınan büyük miktarlardaki ürünlerin küçük parçalara ayrılıp müşteriye sevkiyatının gerçekleştirildiği depolardır.
*Eğer müşteri ve üretici arasındaki mesafe çoksa ve sipariş miktarları az ise yük ayrıştırma amaçlı depolar kullanmak maliyeti düşürecektir.
B) Mülkiyet Açısından Depoların Sınıflandırılması
Sözleşmeli Depo:
Kullanıcı ile depo sahibi, depo hizmeti sağlayan, arasında imzalanan sözleşmeyle tüm risk paylaşılmaktadır.
Bu sözleşmeyle depo stok alanı, yazılımlar, işçiler ve yönetim kullanıcının lojistik sisteminin hizmetine sunulur.
35
Genel Depolar
Genel depoların en büyük avantajı kullanıcının hiçbir yatırım yapmasını gerektirmemesidir.
Büyük yatırımlar yapılmadığı için de esneklik söz konusudur ve yatırım olmadığı için risk çok azdır.
Birkaç firma tarafından aynı depo kullanılabileceği için personelin atıl olması söz konusu değildir ve sabit maliyetler firmalar arasında bölüşüleceği için ölçek ekonomisi sağlamaktadır.
Özel Depolar:
Özel depolarda firmanın her türlü depolama faaliyetleri üzerinde kontrolü artmaktadır.
Ayrıca firmanın taşıma ve stoklama işlemlerinde kendi personelini kullanmasıyla işe gösterilen özen ve titizlik daha fazla olacaktır.
Uzun dönemde iyi bir depo yönetimi ve deponun verimli kullanılmasıyla genel depolara göre daha az maliyetli bir durum ortaya çıkacaktır.
Esneklik sağlaması gibi pek çok avantajları olmasına rağmen özel depolar çok büyük yatırımlar gerektirdikleri için risklidirler.
37
Değerlendirme kriterleri
Ulaşım
İş gücü kaynağı
Genişleme fırsatı
Mevcut tesislerle işbirliği
Su kaynakları
Pazara yakınlığı
Atık olanakları
Fiyatı
Arsanın topografyası
Enerji kaynakları
Yakıt tüketimi
39
Barkod Sistemleri
Barcoding Systems
Perakende ürünlerinin ambalajları üzerinde
paralel seriler halinde bulunan, siyah ve
beyaz çizgiler onlara uygun tarayıcı araçları
tarafından okunduğunda çeşitli harf ve
sayıları ifade etmektedir.
Barkod kullanımı
Barkod ürün kimlik bilgisinin sembolik tanımlamasıdır.
Arkasında iyi bir yazılım ile desteklendiği taktirde operasyon için en başta doğruluk ve verimlilik artışı olmak üzere sayısız faydalar sağlar.
41
Barkod üretiminde kullanılan çeşitli sembolojiler mevcuttur.
En bilinen yöntem UPC kodlama yöntemidir.
UPC-A perakende sektöründe kullanılan 12 digit nümerik karakterlerden oluşur.
UPC-E ise 7 digit UPC sembolojisidir. Küçük ölçekli perakende sektöründe kullanılır. UPC-E barkod sembolojisinde, 6 digit girilir 7 digit kontrol digitidir.
EAN, European Article Numbering system (veya Japonyada "JAN " olarak) UPC sembolojisinin avrupa versiyonudur. UPC ile aynı yapıyı ve kodlama tekniğini kullanır. EAN-8, 2 digit ülke kodu,5 digit bilgi ve 1 digit kontrol olmak üzere 8 numerik digit içerir. EAN-13 ise UPC-A. sembolojisinin Avrupa versiyonudur. Yine EAN-8 ve EAN-13 sembolojisi, barkod sembolüne 2 veya 5 digit "bütünleyici digit" ekleme özelliğini destekler.
Bir depo sürecinde yer alan doküman, adres, kutu koli, eşya barkodlamasında farklı birçok barkod çeşidi kullanılabilir.
Barkod okuma teknikleri başlıca 3 farklı yönteme dayanır. Bunlar:
43
Barkod Okuma Teknikleri
1- Radyo Frekanslı okuyucular
2- Mobil batch okuyucular
3- Sabit okuyucu terminalleri
Radyo Frekanslı okuyucular
Okuyucu olmaktan ziyade el bilgisayarı
Sabit bilgisayar sistemlerine bağlı
kalınmaksızın süreç yönetimi olanağı sağlar.
Okuyucunun bilgiyi sisteme ne kadar hızlı gönderdiği ve bir sonraki işleme geçebilme yeteneği önemlidir.
45
Mobil batch okuyucular
Güvenilir ve nispeten ucuz bir teknolojidir.
Gerçek zamanlı bir teknoloji olup veri alma ve geri verme şeklinde çalışmakta bunu da WLAN gerçekleştirmektedir.
47
49
Bu sayılar sayesinde ;
Ürün tipi
Ürün ağırlığı
Nereden nereye taşınacağı
Navlun gibi