Denet Sirküler
Denet Yayıncılık A.Ş. Tel : 0212 275 96 90/274 77 06 Avni Dilligil Sokak No:6 Faks : 0212-272 62 16/272 33 23 34394 Mecidiyeköy-İSTANBUL E-mail: bdo.denet@bdodenet.com.tr
Web : www.bdodenet.com.tr
Sirküler Tarihi : 24.02.2010 Sirküler No : 2010/043
ELEKTRONİK ORTAMDA GÖNDERİLECEK KDV İADE LİSTELERİ HAKKINDAKİ MALİYE BAKANLIĞI DUYURUSU
2010/38 sayılı Sirkülerimizde, 53 no.lu KDV Sirküleri ile Ocak/2010 döneminden itibaren KDV iadesi isteyen mükelleflerin bu iade ile ilgili bazı listeleri elektronik ortamda
göndermelerinin mecburi hale getirildiği ve bu mecburiyetten doğan sorunlar açıklanmıştı.
Maliye İdaresi, internet sitesine koyduğu duyuru ile söz konusu listelerin içeriği ve nasıl doldurulacağı hakkında yeni açıklamalarda bulunmuş ve yeni kurallar getirmiştir.
İlişikte,
- 2010/14 no.lu Duyurumuza konu olan Maliye Bakanlığı açıklamasının metni ile,
- KDV iadesi isteyenlerin internet üzerinden göndermeleri gereken 4 adet listenin hazırlanış ve gönderiliş şekillerini ayrıntılı olarak açıklayan izahat
yer almaktadır.
Aşağıdaki bölümlerde söz konusu Bakanlık açıklamaları ele alınmıştır.
1. İNDİRİLECEK KDV LİSTELERİNDE YAZAR KASA FİŞİ VEYA PERAKENDE SATIŞ FİŞİ İLE BELGELENEN ALIMLAR MAHSUP FİŞİ BAZINDA TEK SATIRDA TOPLUCA
GÖSTERİLEBİLECEKTİR :
53 no.lu KDV Sirkülerinde indirilecek KDV listelerinin, fatura düzenleme limitinin (2010 yılı için KDV hariç 680 TL’nin) altında olsa dahi her bir belgenin bir satır oluşturacak şekilde ayrı ayrı yazılmak suretiyle düzenlenmesi gerektiği ifade edilmişti. Bunun yaratacağı iş yükü, gerek 2010/038 no.lu Sirkülerimizle gerekse Bakanlığa ulaşan diğer mesajlarla ifade edilmişti.
Bakanlık ekli duyuru ile yaptığı açıklamada, yazar kasa ve perakende satış fişi ile belgelenmiş alımların KDV indirim listelerinde, belli bir mahsup fişi ile
muhasebeleştirilmiş fiş sayısı ne kadar çok olursa olsun, bu mahsupta yer alan fişlerin topluca tek satır halinde ve satıcı vergi numarası sütununa “3333333333” yazılmak suretiyle bildirilebileceğini belirtmiştir. (Duyuruda yolcu ve giriş biletlerinden söz edilmemekle beraber, biletler de perakende satış vesikası türü olduğundan bize göre bu kapsamda düşünülmesi gerekir. VUK Md.233)
Ancak, bu şekilde (vergi numarasının 3333333333 olarak gösterildiği) fişlere dayalı KDV indirim tutarının, listedeki indirim toplamının % 5’ini geçmemesi istenmektedir. (% 5’i geçme halinde perakende satış vesikalarının bir kısmının listede ayrı ayrı gösterilmesi suretiyle, topluca gösterilen tutarın % 5’inin altına düşmesinin sağlanması mümkündür.)
Bilindiği üzere fatura düzenleme haddinin altında olsa dahi pek çok satış veya hizmet fatura ile belgelenebilmektedir. Çünkü belli cesametteki tüm satış yerleri satışlarını barkot sistemi ile yaparak stok çıkışlarını ve muhasebeleştirmeyi bilgisayar sistemleri ile otomatik olarak gerçekleştirmektedir. Satışın yazar kasa fişi veya perakende satış fişi ile yapılması bu sistemlere uygun düşmemektedir. Fiş ile belgelenmesi gereken ve fişi alan firma tarafından gider kaydı yapılarak KDV indirimi mümkün olan bir alım, fiş yerine fatura ile belgelense dahi, bu belgeye, indirim KDV listelerinin doldurulması açısından fiş gözüyle bakılması gerektiğini düşünüyoruz. Nitekim 141 no.lu VUK Genel Tebliği’nin 6 no.lu bölümünde fatura düzenleme haddinin altında olmasına ve fişle belgelenebilir nitelik arz etmesine rağmen fatura düzenlenen hallerde, bu faturada alıcı ile ilgili bilgilerin yer almayacağı ifade edilmiştir. Buradan da anlaşılacağı üzere fatura düzenleme haddinin altında kalan (fişle belgelenebilir nitelik taşıyan) teslim ve hizmetlerde fiş yerine düzenlenen faturalar, ismi fatura da olsa fiş niteliği
taşımaktadır.
ÖRNEK :
İş seyahatinden dönen firma personeli, bu seyahatte yaptığı harcamalarla ilgili olarak 15 adet belgeyi, masraf beyan listesine dökmüş ve belge toplamı olan parayı
muhasebeden almıştır. Muhasebe bu 15 belgeyi tek muhasebe fişi ile seyahat giderleri hesabına kaydetmiştir. Bu 15 belgenin bir tanesi 700 TL + KDV tutarındaki otel faturası, diğer 14 belge, her biri KDV hariç 680 TL’nin altında olan, bazıları fatura, bazıları yazar kasa fişi, perakende satış vesikası veya yolcu bileti şeklindeki belgelerdir.
Bu muhasebe fişinin, indirilecek KDV listesine yansımasında, 700 TL+KDV tutarındaki fatura, 680 TL + KDV sınırını aştığı için listede müstakil bir satır olarak yer alacak, diğer 14 belgeye dayalı KDV indirimleri ayrı bir satırda topluca gösterilebilecektir.
2. YÜKLENİLEN KDV LİSTELERİ BAKIMINDAN DURUM :
Ekteki Bakanlık duyurusunun son paragrafında, KDV iadesi isteyenlerin elektronik ortamda göndermeleri gereken listelerden biri olan yüklenilen KDV listesinin
doldurulmasında bu listenin “Bünyeye Giren Mal ve/veya Hizmetin KDV si” başlıklı (10 no.lu) sütununun, 2010 yılı Ocak ve Şubat dönemlerinde boş bırakılabileceği
belirtilmektedir.
Yüklenilen KDV listesi, KDV ile ilgili mevzuatta bugüne kadar yeterli açıklıkta ortaya konmamış olan ve KDV iadeleri ile ilgili ana Tebliğ olan 84 no.lu KDV Genel Tebliğinde hiç bahsi geçmeyen bir listedir.
Bu liste 53 no.lu KDV Sirküleri ile yeniden ortaya atılmış ve KDV iadesi isteyen tüm mükelleflerin doldurması gereken bir liste gibi takdim edilmiştir. Maliye Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan formattan anlaşıldığı üzere bu liste, iadesi istenen KDV nin hangi fatura ve fişlere dayandığını gösteren ve “Bünyeye Giren Mal ve/veya Hizmetin KDV si” sütunundaki toplamın, iadesi istenen KDV ye eşit olması istenen bir listedir.
Bilindiği üzere, iadesi istenen KDV’nin hesabında, iade hakkı doğuran işlemlerde kullanılan amortismana tabi iktisadi kıymetler için yüklenilen KDV ler de dikkate alınabilmektedir. (Ancak bu ilave, iadesi istenen KDV tutarının, iade hakkı doğuran işlem bedelinin %18 ini aşmasına sebep olamaz.) Ayrıca genel gider KDV lerinin iade hakkı doğuran işlemlerle ilgili kısmının da iade hesabına dahil edilmesi mümkündür.
İlişikteki “YÜKLENİLEN KDV LİSTESİNİN EXCEL DOSYASI ARACILIĞIYLA GÖNDERİLMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR” bölümündeki, 11 no.lu sütuna ilişkin açıklamanın devamında, iade edilecek KDV hesabına eklenmesi gereken sabit kıymet KDV lerinin “ATİK”
açıklamasıyla, genel gider KDV lerinin ise “GİDER” açıklamasıyla ayrıntısız olarak 10 no.lu sütunun altına eklenebileceği belirtilmiştir.
Yüklenilen KDV listesi hakkındaki görüşlerimiz 2008/105 no.lu Duyurumuzda
belirtilmiştir. Bizim anlayışımıza göre, yüklenilen KDV listesi, iadesi istenen KDV hesap tablosu türlerinden biridir. Bu liste sadece satın alınan malın, iade hakkı doğuracak şekilde tesliminde, iadesi istenecek KDV nin belli alış faturalarına dayanılarak ifadesi için kullanılabilir.
Söz konusu listenin ihraç kayıtlı teslimlerde ve KDV kesintisine uğranıldığı için istenilen KDV iadelerinde aranması anlamsızdır. Çünkü bu tür iadelerde, iadesi istenen KDV yüklenilen KDV değil, tahsilinden mahrum kalınan KDV dir. Yüklenilen KDV listesinin imalatçılarda aranması da söz konusu olamaz. Çünkü imal edilen malın bünyesine maliyet olarak giren mal ve hizmetlerin ne oranda hangi fatura ile ilgili olduğunun tespiti hiçbir şekilde mümkün değildir. Aynı şekilde çeşidi çok, stokta birbirine karışabilir malları alıp satan firmalardan da böyle bir listenin istenmesi, imkansızı istemek anlamına gelir. Örnek vermek gerekirse, düşük oranlı malları da satmakta olan süper marketlerin KDV iadesi istemesi halinde, düşük oranla sattıkları malların hangi alış faturalarına dayandığı tespit edilemez. Çünkü çok sayıdaki faturalarla satın alınan aynı cins mallar stokta birbirine karışır ve satılan bir malın hangi alış belgesine
dayandığı bilinemez.
Söz konusu listenin 10 no.lu sütununun iki ay süre ile boş bırakılmasına izin verilmesini, Bakanlığın, yüklenilen KDV listelerinin hangi hallerde isteneceği hakkında açıklama yapmaya hazırlandığı şeklinde yorumluyoruz.
Öğrendiğimiz kadarıyla yüklenilen KDV listeleri halen, tamamen boş olarak gönderilebilmektedir.
İadesi istenen KDV nin, KDV iade hesap tablosu ile hesaplandığı hallerde söz konusu hesap tablosunun eskiden olduğu gibi kağıt ortamında vergi dairesine verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
3. İNTERNET ÜZERİNDEN GÖNDERİLMESİ GEREKEN 4 ADET LİSTENİN AÇIKLANMASI:
Maliye İdaresinin web sayfasındaki E-Beyanname Düzenleme Programında yer alan “KDV İadesi İle İlgili Listelere” aşağıdaki şekilde ulaşılabilir.
- Programa girdikten sonra açılan pencerede sol üst köşede “Dosya” bölümünü tıklayınız.
- “Dosya/Yeni” bölümüne girdiğinizde açılan küçük pencereden “KDV1”e giriniz.
- Beyanname açıldığında, üst bölümde “Ekler” kulakçığına giriş yapınız.
Bu şekilde ulaşılan bölümlerde söz konusu 4 listenin nasıl doldurulacağı örneklerle detaylı olarak açıklanmış ve bu bölümler Sirkülerimize eklenmiştir.
Söz konusu açıklamalar yeterli olmakla beraber, bu açıklamalara ilave etmeye ihtiyaç duyduğumuz hususlar aşağıdaki bölümlerde belirtilmiştir.
Bu 4 liste ile ilgili temel sorunlardan biri, listelerin aniden yürürlüğe konulmuş olmasıdır. Bu yeni sistemde eskisine göre farklı gereklilikler vardır. Bu gerekliliklerin otomatik şekilde yerine getirilebilmesi için firmaların muhasebe sistemlerinde
düzenekler kurması ve bilgi girişlerinin bu yeni duruma göre yapılması gerekmekteydi.
Bu hazırlıklara fırsat bırakılmaksızın yeni sistemin yürürlüğe konulması, söz konusu listelerin oluşturulmasında büyük güçlükler yaratmıştır. KDV iadesi alan firmalar
muhasebe sistemlerini bu yeni duruma göre geliştirmeli ve bilgi girişlerini, söz konusu listeleri otomatik üretebilecek şekilde yapmalıdır.
Bahsi geçen 4 liste, internet vergi dairesindeki manuel giriş penceresi her bir belge veya gümrük beyannamesi için ayrı ayrı ELLE GİRİLEREK doldurulmak suretiyle
oluşturulabileceği gibi, haricen hazırlanan Excel dosyasının internet vergi dairesindeki EXCEL DOSYASINA TRANSFERİ suretiyle de oluşturulabilmektedir. Bu uygulamalarla ilgili detaylı açıklamalar, Maliye İdaresinin web sayfasından aldığımız aşağıdaki metinlerde yer almaktadır.
3.1. İndirilecek KDV Listesi:
İndirilecek KDV listesi, istisnasız tüm iade türlerinde aranan ve iade talebinin yer aldığı KDV beyannamesinin ilgili bulunduğu ayda 191 no.lu hesap yoluyla yapılmış olan KDV indirimlerinin dayandığı belgelerle ilgili detayların gösterildiği bir listedir.
3.2. Satış Faturaları Listesi (Direkt İhracatlar Listesi):
Bu liste münhasıran SATIN ALDIĞI VEYA ÜRETTİĞİ MALI BİZZAT İHRAÇ EDENLERİN, bu işlemleri nedeniyle KDV iadesi istemeleri halinde doldurulup internet üzerinden gönderilmesi gereken bir listedir.
Sadece direkt ihracatta kullanılan bu listede mal cinsi, sadece 12 haneli GTİP numarası ile ifade edilecektir. Bu listenin doldurulması ile ilgili ekteki Bakanlık izahatları
yeterlidir.
İhraç kayıtlı teslimde bulunanlar, teslim ettikleri malların ihracına ilişkin gümrük beyannameleri listesini eskiden olduğu gibi kağıt ortamında doldurup vergi dairesine vereceklerdir.
Direkt ihracat dışındaki tüm KDV iade türlerinde satış faturaları listesi yine eskiden olduğu gibi kağıt ortamında hazırlanacaktır.
3.3. Yüklenilen KDV Listesi:
Yüklenilen KDV listesi hakkında yukarıdaki 2 no.lu bölümde açıklamalar yapılmıştır. Bu listelerle ilgili olarak bazı belirsizlikler devam etmekte olup, Maliye Bakanlığı’nın yeni bir açıklama yapması beklenmektedir.
3.4. Gümrük Çıkış Beyannameleri (GÇB) Listesi:
Bu liste münhasıran SATIN ALDIĞI VEYA ÜRETTİĞİ MALI BİZZAT İHRAÇ EDENLERİN, bu işlemleri nedeniyle KDV iadesi istemeleri halinde doldurulup internet üzerinden gönderilmesi gereken bir listedir.
İhraç kayıtlı teslimde bulunanlar, teslim ettikleri malların ihracına ilişkin gümrük beyannameleri listesini eskiden olduğu gibi kağıt ortamında doldurup vergi dairesine vereceklerdir.
Saygılarımızla.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI’NIN WEB SAHİFESİNDEN ALINAN VE KDV İADESİ İSTEYENLERİN İNTERNET ÜZERİNDEN GÖNDERMELERİ GEREKEN LİSTELER İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
(Listelerin doldurulmasına ilişkin izahat ve örneklere, aşağıdaki metinde yer alan linklerden ulaşılabilir.)
GİRİŞ
27.01.2009 tarih ve 53 seri nolu KDV Sirkülerinde de belirtildiği üzere; mükellefler, Ocak/2010 vergilendirme döneminden itibaren gerçekleşen iade hakkı doğuran işlemler için geçerli olmak üzere KDV iade taleplerinde, indirilecek KDV, yüklenilen KDV ve satış faturaları listeleri ile iade için ibrazı istenilen durumlarda gümrük (çıkış) beyannamesi listesini internet vergi dairesi üzerinden
göndereceklerdir.
İnternet Vergi Dairesi üzerinden listelerin oluşturulup gönderilmesi esnasında; sistem, iade hakkı doğuran işlem türüne bağlı olarak elektronik ortamda gönderilebilecek listelere ilişkin linkleri otomatik olarak ekrana getirmektedir. Buna göre, elektronik ortamda gönderilemeyen bütün belge / liste / tablolar eskiden olduğu gibi kağıt ortamında veya CD içerisinde iade talep dilekçesi ekinde vergi dairesine verilecektir.
Ancak Ocak/2010 vergilendirme dönemi öncesi gerçekleşen iade hakkı doğuran işlemlere yönelik iade taleplerinde, düzenleme öncesindeki uygulama geçerli olacaktır. Örneğin Aralık/2009 dönemine ilişkin mal ihracına yönelik iade talebi olan mükellef bütün belge / liste / tablolarını önceden olduğu gibi kağıt ortamında ya da CD içerisinde vergi dairesine teslim edecektir.
Yine 2009 yılında gerçekleşen indirimli orana tabi işlemler dolayısıyla 2010 yılında nakden iade talebinde bulunacak mükellef (iade hakkı doğuran işlem Ocak/2010 vergilendirme dönemi öncesi gerçekleştiği için) söz konusu iade talebine ilişkin belgeleri / listeleri / tabloları düzenleme öncesindeki uygulamaya göre vergi dairesine ibraz edecektir.
2009 yılı içinde indirimli orana tabi işlemler nedeniyle aylık mahsuben iade talebinde bulunan ancak mahsup işlemi gerçekleşmediği için 2010 yılında nakden veya mahsuben iade talep eden mükellefler de düzenleme öncesindeki uygulamaya göre hareket edecektir.
İNTERNET VERGİ DAİRESİNDEN
KDV İADE TALEBİ LİSTELERİNİN GÖNDERİLMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
Internet Vergi Dairesi İşlemleri Uygulamasından yararlanmak için bağlı bulunduğunuz vergi dairesine başvurup “Kullanıcı Kodu”, “Kullanıcı Şifresi” ve “Kişisel Şifre” almanız gerekmektedir. Internet Vergi Dairesi İşlemleri Uygulamasından; ne gibi sorgulamalar yapabileceğinize ve nasıl
yararlanabileceğinize ilişkin detaylı açıklamalar için lütfen tıklayınız.
İnternet Vergi Dairesi işlemleri uygulamasından yararlanmakta olan mükelleflerin; KDV iade talebi listelerini, elektronik ortamda göndermesine ilişkin açıklamalar aşağıda yer almaktadır.
1.AŞAMA
İnternet Vergi Dairesinin ana sayfasındaki “GİRİŞ” butonu tıklanarak sisteme giriş yapılır. Aşağıda gösterildiği üzere “GİRİŞ” butonu ekranın sağ üst köşesinde yer almaktadır.
2.AŞAMA
Daha sonra ekrana gelen Kullanıcı Kodu, Parola ve Şifre alanları doldurularak (vergi daireniz kapalı zarf içinden bu bilgileri tarafınıza teslim edecektir) “GİRİŞ” butonuna tıklanır.
3.AŞAMA
Açılan ekrandan “BİLGİ GİRİŞİ” butonuna tıklanır. Buradan “KDV İadesi Talebi Girişi” tıklanır.
4.AŞAMA
Açılan ekrandan “KDV İadesi Talebi Girişi” linki tıklanır.
NOT: Eğer henüz oluşturmakta olduğunuz ve onaylanmamış bir iade talebiniz varsa “Daha Önce Girilen KDV İade Talepleri” linki ile bu iade talebine ulaşabilirsiniz.
5.AŞAMA
Açılan ekrandan iade talebinize ilişkin olarak sorulan sorular cevaplandırılır;
“Dönemi” kısmında iade talep edilen dönem ay ve yıl olarak kutucuklardan seçilir. Örneğimizde 2009’un Aralık ayına iade talebi girişi yapılmaktadır.
“İade Türü” kısmında iadenizin mahsuben, nakten veya kısmen mahsup kısmen nakten talep edilip edilmediği işaretlenir.
“Başka Firmaların İhracatına Aracılık Eden Dış Ticaret Sermaye Şirketi veya Sektörel Dış Ticaret Şirketi misiniz ?” kısmında bu soruya Evet ya da Hayır diye cevap verilir.
Açıklama: Bilindiği üzere 84 Seri No.lu KDV Genel Tebliği uyarınca Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri, ihracatın gerçekleştiği döneme ilişkin olarak kendi indirilecek KDV listeleri yanında,
ihracatına aracılık ettikleri mükelleflerin indirilecek KDV listelerini de vermek zorundadırlar. Bu soruya “Evet”
cevabı verilmesi halinde sistem; hem Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ve Sektörel Dış Ticaret Şirketlerinin indirilecek KDV listesini hem de bu firmaların ihracatına aracılık ettikleri diğer mükelleflerin indirilecek KDV listelerini vermesine imkân tanır.
“KDV BEYANNAMESİNDEN GETİR” Bu link tıklanınca iade talep ettiğiniz döneme ilişkin olarak verdiğiniz KDV beyannamesinde yer alan iade hakkı doğuran işlem türleri otomatik ekrana gelecektir. Eğer iade talep ettiğiniz döneme ilişkin olarak sonradan düzeltme KDV beyannamesi vermişseniz en son verilen düzeltme beyannamesindeki bilgiler getirilmektedir. (Eğer gelen bilgiler iade talebinizle uyumsuz ise bu durumda bu bilgileri düzeltmek için düzeltme KDV beyannamesi vermeniz gerekecektir.)
“İade Talep Şekli” kısmında YMM KDV iadesi tasdik raporu olup olmadığı hususu cevaplanmalıdır.
Açıklama: Eğer burada “YMM KDV İadesi Tasdik Raporuyla İade” seçeneği tercih edilmişse YMM’nin TC Kimlik No’sunun alttaki kutucuğa yazılarak kutucuğun yanındaki “GETİR” linki tıklanmalıdır. Bu durumda YMM’nin Adı Soyadı ekrana otomatik gelecektir.
Bütün bu sorulara cevap verilerek “TAMAM” butonu tıklanınca iade talebi kaydedilmiş olur ve listelerin oluşturulması safhasına geçilebilir.
Doldurulup gönderilmesi gereken listeler ekranda linkler halinde yer alacaktır. Bütün bu listeler doldurulmadan onaylama işlemi gerçekleştirilemez. Aşağıda ekran görüntüsü verilen iade talebinde doldurulması gereken 4 liste vardır. Bunlar “İndirilecek KDV Listesi” , “Yüklenilen KDV Listesi” ,
“GÇB Listesi” ve “Satış Faturaları Listesi”dir.
Listelerin oluşturulmasına ilişkin olarak iki yol bulunmaktadır. Verisi az olan mükellefler her bir belgenin sisteme girişini yaparak listesini İnternet Vergi Dairesindeki hesabında oluşturabilirler.
Verisi fazla olup Excel formatında hazır olan ve/veya kullandığı muhasebe programı otomatik olarak belirlenen formatta Excel dosyası oluşturabilen ya da bunu sağlamak için muhasebe programında gerekli revizeleri yaptıran mükellefler; düzenledikleri Excel dosyalarını sisteme yükleyerek listelerini oluşturabilirler. Bu iki yönteme ilişkin -liste bazında- açıklamalar aşağıdaki linklerde yer almaktadır.
LİSTELERİN ELLE GİRİLEREK OLUŞTURULMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR İndirilecek KDV Listesi
Yüklenilen KDV Listesi GÇB Listesi Satış Faturaları Listesi
LİSTELERİN EXCEL DOSYASI ARACILIĞIYLA OLUŞTURULMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR İndirilecek KDV Listesi
Yüklenilen KDV Listesi
GÇB Listesi Satış Faturaları Listesi
Listeler oluşturulduktan sonra "ONAYLA" linkine tıklanmadığı müddetçe gönderilmez. Mükellefler, listelerinin son kontrollerini yapıp göndermek için "ONAYLA" linkine tıklayınca, sistem; "KDV İADE TALEBİNE İLİŞKİN İNTERNET VERGİ DAİRESİ LİSTE ALINDISI" ekranını açar. Lütfen bu liste alındısını yazdırarak iade talep dilekçenize ek yapınız. Bahse konu liste alındısına ilişkin örnek aşağıda yer almaktadır.
