1
1 Seri No.lu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
16 Ekim 2014 tarih ve 29147 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ve yayımını izleyen aybaşından itibaren geçerli olmak üzere (1.11.2014) yürürlüğe giren Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 1 seri no.lu Tebliğ ile yapılan önemli değişikler bölümler itibariyle aşağıda belirtilmiştir.
I. MÜKELLEFİYET
Külçe metal teslimlerinde uygulanan KDV tevkifat oranı (7/10)’dan (5/10)’a indirilmiştir.
II. İSTİSNALAR
1. Nakden İadesi Vergi İnceleme Raporuna Bağlanan Bazı KDV İadelerinin YMM Raporu İle Alınmasına İmkan Sağlanmıştır
Yapılan düzenleme ile aşağıda bilgilerine yer verilen ve sadece vergi denetim elemanları tarafından düzenlenecek vergi inceleme raporu veya teminatla yapılması ve verilen teminatların da sadece vergi inceleme raporu ile çözülmesi öngörülen:
Hizmet ihracı,
Deniz, hava, demiryolu araçlarının imali, inşası, tamiri, bakımı, onarımı,
Liman ve hava meydanı hizmetleri,
Altın, gümüş, platin arama, işletme, zenginleştirme, rafinaj işlemleri,
Limanların, hava meydanlarının ve bunlara bağlantı sağlayan demiryolu hatlarının inşası, genişletilmesi ve yenilenmesi,
işlemlerinden doğan nakit KDV iadelerinin, YMM raporu ile yapılması ve verilen teminatların da YMM raporu ile çözülmesine imkan sağlanmıştır.
2. İhraç Kaydıyla Teslimlerde İadede Aranan Belgelerde Değişiklik Yapılmıştır
İhraç kaydıyla teslimlerden kaynaklanan iade taleplerinde aranan ilgili meslek odasına üyelik belgesinin noter onaylı olması şartı kaldırıldı. Buna göre belgenin onaylı örneğinin iade talep dilekçesine eklenmesi yeterlidir.
3. Yolcu beraberi eşya (Türkiye’de İkamet Etmeyenlere KDV hesaplanarak Yapılan Satışlar) ile ilgili KDV İadelerinde Aranan Belgeler Azaltılmıştır
Yapılan düzenleme ile, yolcu beraberi eşya kapsamında Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satışlardan kaynaklanan iade taleplerinde 1.11.2014 tarihinden itibaren
“Yüklenilen KDV Listesi” ile “İadesi Talep Edilen KDV Hesaplama Tablosu” aranmayacaktır.
2
4. Deniz, Hava Ve Demiryolu Araçlarının Tadil, Bakım Ve Onarımında Müşterek Proje Hazırlanarak Elektronik Ortamda Sisteme Girilmesine İmkan Sağlanmıştır
Araçların tadil, onarım ve bakımını istisna kapsamında yaptırmak isteyen mükelleflerden, birden fazla araç için tadil, onarım ve bakım yaptıracak mükelleflere, takvim yılı aşılmamak kaydıyla kendilerince belirlenen bir dönemdeki istisna kapsamındaki hizmet alımları için tek bir proje hazırlanmak suretiyle elektronik ortamda sisteme girmelerine imkan sağlanarak her bir araç için ayrı ayrı proje hazırlanmasına ilişkin eski düzenlemeye son verilmiştir.
5. Teşvik Belgesi Sahibi Kamu Kurum Ve Kuruluşlarının Bildirim Yapacağı Hususu Açıklığa Kavuşturulmuştur
Teşvik belgesi almış olan devlet üniversiteleri ve hastaneleri ile belediyeler ve benzeri kamu kurum ve kuruluşlarının belge kapsamındaki makine ve teçhizat alımlarında KDV istisnasından yararlanmak üzere vergi dairesinden istisna belgesi almak istemeleri durumunda, bunların başvuru anında KDV mükellefiyetinin bulunmaması halinde KDV mükellefiyeti olan iktisadi işletmesine istisna belgesi verilecektir. Bu şekilde yatırım teşvik belgesi kapsamında alınan makine ve teçhizatın devlet üniversiteleri ve hastaneleri, belediyeler ve benzeri kuruluşların veya bunların iktisadi işletmelerinin bilanço veya aktifine kaydedilmesi ve bu durumun satın almanın gerçekleştiği döneme ilişkin KDV beyannamesi verme süresi içinde vergi dairesine bildirilmesi gerekmektedir.
Evvelki düzenleme istisna belgesi sahibi tüm mükellefler tarafından bildirim yapılması gerektiği yönünde anlaşılmaya müsaitti.
6. Kıymetli Taşlarda KDV İstisnası Uygulamasına İlişkin Açıklamalar Yapılmıştır
Bilindiği üzere kamuoyunda Torba Yasa olarak adlandırılan 6552 sayılı yasa ile Borsa İstanbul’da işlem görmek üzere ithali ve teslimi dışında değerli taşlarda uygulanan istisna kaldırılmıştır.
Tebliğde bazı kıymetli taşların borsa dışında işlem görmesi durumunda KDV istisnasının uygulanmayacağına yönelik yapılan düzenlemenin kapsamına ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
7. Kısmi İstisna Uygulamasında İndirilen KDV’nin İlgili Dönem Beyannamesinde İlave Edilecek KDV Satırında Gösterilmek Suretiyle Düzeltileceği Açıklanmıştır
Bilindiği üzere KDVK 30/a maddesi gereği, evvelce KDV’si indirilmiş mal/hizmetlerin kısmi istisna kapsamında teslimi halinde, yüklenilen KDV’nin indirilmesi mümkün değildir. Evvelce indirilen KDV’lerin de istisna kapsamında mal teslimi/hizmet ifasının yapıldığı dönemin KDV beyannamesinde beyan edilmek suretiyle düzeltilmesi gerekir. Bu kapsamda Kanun’un 17/4- r maddesindeki istisna uygulamasında işletmenin aktifinde 2 tam yıl süreyle bulunan gayrimenkullerin satışında yüklenilen KDV’den o tarihe kadar indirim konusu yapılamamış olanların da indirilmemesi ve gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak göz önüne alınması gerekmektedir.
3
Değişiklik öncesi tebliğde, bu düzeltmenin “İndirilecek KDV hesaplarından çıkarılmak”
suretiyle yapılacağı açıklanmıştı. Değişiklikle, bu ibare kaldırılarak düzeltmenin indirilemeyecek KDV’nin beyannamede “ilave edilecek KDV” satırında gösterilmek suretiyle yapılacağı, indirim hesaplarından çıkarma şeklinde bir işlem yapılmayacağı açıklanmıştır.
8. Organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi sitelerine Tanınan İstisna İle İlgili Açıklama Yapılmıştır.
KDVK 17/4-k hükmüne göre Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin kurulması amacıyla oluşturulan iktisadi işletmelerin arsa ve işyeri teslimleri KDV’den istisnadır.
Değişiklik öncesi KDV Genel Uygulama Tebliğinde bu konuda açıklama yapılmamıştı.
Değişiklik yapan tebliğle birlikte konuyla ilgili aşağıdaki açıklama yapılmıştır.
Organize sanayi bölgesi veya küçük sanayi sitelerinin kurulması amacıyla, müteşebbis heyet, kooperatif veya diğer isimler altında iktisadi işletmeler oluşturulmaktadır. Bu organizasyonlar, arsayı temin etme, altyapıyı tamamlama, işyerlerini inşa etme gibi hizmetlerin tamamını veya bir kısmını yürütmek üzere kurulmaktadır.
Sözü edilen organizasyonların sadece arsa teslimleri ile işyeri teslimleri istisna kapsamına alınmıştır. Bu organizasyonların yapacakları her türlü hizmetler ile arsa ve işyeri dışındaki teslimlerinin yanı sıra bölge ve site dışındaki arsa ve işyeri teslimleri de genel hükümler çerçevesinde KDV'ye tabi olacaktır. Ayrıca bunlara yapılan mal ve hizmet satışlarında genel hükümler çerçevesinde vergi uygulanacağı tabiidir
9. Taşınmazların SGK’ya Teslimi ile Bu Taşınmazların SGK Tarafından Teslimlerinde İstisna Uygulamasına İlişkin Açıklamalar Yapılmıştır
6552 sayılı Torba Yasayla KDV Kanunu’na eklenen geçici 33. Maddeye göre Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 41 inci maddesi kapsamında taşınmazların SGK’ya devir ve teslimi ile bu taşınmazların SGK tarafından (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dâhil) devir ve teslimi 31/12/2023 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesnadır. Bu kapsamda vergiden istisna edilen işlemler bakımından 30 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendi hükmü uygulanmaz.
Bu istisnanın uygulanmasına ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
III. MATRAH, NİSPET VE İNDİRİM
1. KDV’ye Tabi Kıymetli Taş Teslimlerinde Özel Matrah Şekli Uygulanacağına İlişkin Düzenleme Yapılmıştır
Kıymetli taşların KDV istisnası kapsamına giren ilgili mevzuatına göre borsaya bildirilmek kaydıyla borsa üyeleri arasında borsa dışındaki teslimlerinde özel matrah şekli uygulamasına ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
4
İstisna kapsamına alınan kıymetli taşları ihtiva eden veya bu taşlardan yapılmış eşya teslimlerinde KDV matrahı, teslim bedelinden kıymetli taş bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olarak tespit edilecektir. Kıymetli taş bedeli olarak Borsa İstanbul Elmas ve Kıymetli Taşlar Piyasasında oluşan fiyat esas alınacaktır.
2. Kollektif Şirketler İle Adi Ortaklıkların İndirimli Orana Tabi İşlemlerinden Doğan KDV’nin Mahsuben İadesine İlişkin Düzenleme Yapılmıştır
Faaliyetleri indirimli oranda KDV’ye tabi işlemlerden oluşan kollektif şirketler ile adi ortaklıklar adına ortaya çıkan KDV iade alacakları, söz konusu şirketlerin ortaklarının vergi ve SGK prim borçlarına mahsup edilebilecektir. Ancak ortakların elektrik ve doğalgaz borçlarına mahsubu talep edilemeyecektir. Değişiklikten önce elektrik ve doğalgaz borçlarına da mahsup edilebileceği şeklinde açıklama vardı.
IV. KDV İADESİNDE ORTAK HUSUSLAR
1. İşlemin Gerçekleştiği Dönemle Sınırlı Olmaksızın İade Hakkı Doğuran İşlemle İlgili Olmak Kaydıyla Genel İmal ve Genel İdare Giderlerinden İade Hakkı Doğuran İşleme İsabet Eden KDV’nin İade Hesabında Dikkate Alınabileceği Açıklandı
Değişiklik öncesinde iade hakkı doğuran işlemin gerçekleştiği döneme ilişkin telefon, kırtasiye, posta, ulaşım, konaklama, akaryakıt, elektrik, su, büro malzemeleri, muhasebe, reklâm, temizlik malzemeleri, kira vb. genel imal ve genel idare giderlerinden iade hakkı doğuran işleme isabet eden kısmın iade hesabına dahil edileceği açıklanmıştı.
Değişiklikle iade hakkı doğuran işlemle ilgili olan bu giderlerden iade hakkı doğuran işleme isabet eden kısmın iade hesabına dahil edileceği açıklanmıştır.
Buna göre iade hakkı doğuran işlemin gerçekleştiği dönemden önce yapılmış olan bu giderlere ait KDV de iade hesabına dahil edilebilecektir. Böylece idare, bu dönemdeki iade hakkı doğuran işlemle ilgili olmasına rağmen, önceki dönemlerde yapılan giderlerin KDV iadesine dahil edilemeyeceği yönündeki uygulamadan vazgeçmiştir.
2. Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) Kapsamında İmal Edilen Malların İhraç Kaydıyla Tesliminde İade Edilecek KDV’nin Hesaplanmasına İlişkin Açıklama Yapıldı
Yapılan değişiklikle 3065 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesi kapsamında teslimde bulunan DİİB sahibi mükellefin iadesini talep edeceği KDV tutarının, ihraç kaydıyla teslim nedeniyle hesaplayıp tahsil etmediği KDV tutarından, bu malların üretimi için yurt içi ve yurt dışından KDV ödemeksizin temin ettiği mallar nedeniyle ödemediği KDV tutarı düşüldükten sonra kalan tutardan fazla olamayacağı açıklanmıştır.
Bu açıklama ile, DİİB kapsamında yurt içinden tecil-terkin uygulanarak satın alınan mal bedellerinin bu hesaplamaya dahil edileceği, ithalatta KDV istisnası uygulanan tutarın ise bu hesaplamaya dahil edilmeyeceği yönündeki tartışma sonlandırılmıştır.
5
3. Amortismana Tabi İktisadi Kıymet (ATİK) KDV’sinin İadesi İle İlgili Düzenleme
İhracatçının genel giderler ve ATİK nedeniyle yüklendiği KDV için iade talebinde bulunabileceği KDV tutarının, ihracat bedeli ile ihraç kaydıyla teslim bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak suretiyle bulunacak tutarı aşamayacağı açıklanmıştır. Önceki ifade, ATİK nedeniyle yüklendiği KDV için iade talebinde bulunabileceği KDV tutarının, ihracat bedeline genel vergi oranı uygulanması sonucu hesaplanan tutar ile ihraç kayıtlı teslim bedeli üzerinden hesaplanan KDV arasındaki farkı aşamayacağı şeklindeydi.
4. Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) ve Sektörel Dış Ticaret Şirketlerinin (SDTŞ) İhracatına Aracılık Ettikleri Mükelleflerin İndirilecek KDV Listelerini Vermeyecekleri Açıklanmıştır.
DTSŞ ve SDTŞ’ler değişiklik öncesi düzenlemeye göre KDV iade taleplerinde, gümrük beyannameli mal ihracından doğan KDV iadelerinde, hem kendilerinin hem de ihracatına aracılık ettikleri mükelleflerin indirilecek KDV listesini vermek zorundaydılar.
Yapılan değişiklikle, anılan şirketlerin ihracatına aracılık ettikleri mükelleflerin indirilecek KDV listesini vermesine ilişkin zorunluluk kaldırılmıştır.
5. İhraç Kaydıyla Teslimlerde İade Talebinin En Erken İhracatın Gerçekleştiği Dönem Beyannamesinde İndirime Çevrilebileceği Açıklanmıştır
KDV Genel Uygulama Tebliğinde, Kanun’un 11/1-c ve geçici 17. maddeleri kapsamındaki ihraç kaydıyla teslimlerden doğan KDV iade alacaklarının indirim yoluyla telafi edilebilmesinin mümkün olduğu, bu tercihi yapan mükelleflerin tecil edilemediği için iadesi gereken KDV tutarlarını ihracatın gerçekleştiği dönem beyannamesinin “İndirimler” kulakçığının
“İndirimler” tablosunda 107 kod numaralı satır aracılığıyla indirim konusu yapabilecekleri ve bu işlem için indirilecek KDV listesi verilmeyeceği açıklanmıştı.
Yapılan değişiklikle bu düzeltmenin en erken ihracatın gerçekleştiği dönem beyannamesinde yapılacağı belirtilerek ihracat gerçekleşmeden bu şekilde talepte bulunulamayacağı hususu açıklığa kavuşturulmuştur.
6. Sahte Veya Yanıltıcı Belge İddialarına Karşı Yazı İle İtiraz Edilebilmesine İmkan Sağlanmıştır
KDV Genel Uygulama Tebliğinde, idare tarafından sahte veya yanıltıcı olduğu yönünde bulgular bulunan bir belgenin, gerçek bir işleme dayandığı ve dayandığı işlemi mahiyet ve miktar itibarıyla doğru olarak yansıttığının, işlemin tarafları veya ilgilileri tarafından, deliller bir rapora bağlamak suretiyle ileri sürülmeleri gerektiği belirtilmişti.
Yapılan değişiklikle, işlemin tarafları, ilgililer ve mükelleflerin delillerini yazı ile ileri sürebileceği belirtilmiştir.
