AR-GE VE YENİLİK FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDAKİ 5746 GETİRDİKLERİ

AR-GE VE YENİLİK FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDAKİ 5746 SAYILI YASANIN GETİRDİKLERİ

R A P O R

08 /

15 MART 2008

AR-GE VE YENİLİK FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ

HAKKINDAKİ 5746 SAYILI YASANIN GETİRDİKLERİ

A - YASAL DÜZENLEME VE YÜRÜRLÜK SÜRECİ

Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkındaki 28.02.2008 gün ve 5746 sayılı Kanun, 12.03.2008 gün ve 26814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. 01.04.2008 Tarihinde yürürlüğe giren söz konusu yasa ile AR-GE harcamaları için bazı teşvik ve vergi istisnaları düzenlenmiştir. Getirilen yeni istisna düzenlemeleri, 31.12.2023 tarihine kadar uygulanmak üzere yürürlükte kalacaktır.

Konu hakkındaki GVK 89/9 ve KVK 10/a maddelerdeki sürekli istisna hükümleri de yürürlükte olup, 5746 sayılı yasanın 5. maddesiyle, araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının % 40’ı oranındaki indirim haddi % 100’e çıkarılmıştır. Bu sürekli olan istisna hükümleri yürürlükte kalmaya devam edecek ancak, aynı mahiyetteki yeni istisna hükümleri ile birlikte mükerreren faydalanılması mümkün olmayacaktır.

5746 sayılı AR-GE ve yenilik faaliyetlerinin desteklenmesine ilişkin ya- sanın uygulanmasına ve denetimine ilişkin usul ve esaslar TUBİTAK’ın gö- rüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tara- fından çıkarılacak yönetmelikle belirlenecektir. Sözü edilen yetkili Bakan- lıkların birlikte hazırladığı yönetmelik taslağında yer alan düzenlemeleri yasanın ilgili hükümlerinin dizini içindeki yerine göre özellik gösteren hu- susları örnekleri ile irdelenmeye çalışılacaktır.

B - TANIM VE KISALTMALAR

Yasada yer alan tanımlamalar yasa hükümlerinin anlaşılır ve yasa ko- yucunun amacına uygun yorum yapma olanağını sağlayacak şekilde ya- pılmıştır… Bunları teker teker belirtmek yerine açıklamalarımız esnasında ve yeri geldiğinde tanımlama yapılacaktır.

C- AR-GE VE YENİLİK HARCAMALARININ İNDİRİLMESİ ESASLARI I- GVK VE KVK’DAKİ SÜREKLİ İSTİSNA HÜKÜMLERİ UYGULAMASI

Mükellefler aşağıdaki koşullara uymak suretiyle işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik AR- GE harcamaları tutarının %100’ü oranında hesaplanacak AR-GE indirimini kurumlar vergisi matrahının tespitinde kurum kazancından indirebilecek- lerdir.

1- AR-GE faaliyetleri ile doğrudan ilişkili harcamalar olması,

2- Bir iktisadi kıymet oluşturmayan ve VUK hükümleri çerçevesinde aktifleştirilmesi gerekmeyen gider harcamaları hariç fakat gayrı maddi

R A P O R

08 /

15 MART 2008

hakka yönelik harcamaların tümü aktifleştirerek amortisman yoluyla itfa edilmiş olması.

3- Yapılan harcamaların indirime konu edilebilmesi için harcamanın AR-GE faaliyeti kapsamında yapılmış olması gerekmektedir.

1- AR-GE Faaliyetleri Şunlardır.

(a) Kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artı- rılması ve bunun yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kul- lanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmalar,

(b) Çevre uyumlu ürün tasarımı veya yazılım faaliyetleri,

(c) Alanında bilimsel ve teknolojik gelişme sağlayan, bilimsel ve tekno- lojik bir belirsizliğe odaklanan, çıktıları özgün, deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan faaliyetlerdir.

2- AR-GE faaliyeti sayılmayanlar şunlardır.

(a) Pazar araştırması ya da satış promosyonu, (b) Kalite kontrol,

(c) Sosyal bilimlerdeki araştırmalar,

(ç) Petrol, doğalgaz, maden rezervleri arama ve sondaj faaliyetleri, (d) İcat edilmiş ya da mevcut geliştirilmiş süreçlerin kullanımı,

(e) Biçimsel değişiklikler (Yönetmeliğin 5’nci maddesinde sayılan a- maçlara yönelik olmayan şekil, renk, dekorasyon v.b., estetik ve görsel değişiklikler),

(f) Bilimsel ve teknolojik yenilik doğurmayan rutin faaliyetler (rutin veri toplama, rutin analizler için kullanılan program, yazılım gibi üretilen proto- tiplerin rutin ayarlamaları),

(g) İlk kuruluş aşamasında kuruluş ve örgütlenmeyle ilgili araştırma giderleri,

(ğ) Proje sonucunda geliştirilen ürüne ilişkin fikri mülkiyet haklarının korunmasına yönelik çalışmalar,

(h) Numune verilmek amacıyla prototiplerden kopyalar çıkarılıp dağı- tılması ve reklam amaçlı tüketici testleri.

3 - AR-GE Faaliyetinin Sınırı

AR-GE indirimi AR-GE faaliyetine başlandığı andan denemelerin son bulduğu, ilk üretimin yapıldığı aşamada sona erer. AR-GE projesi netice- sinde elde edilen ürünün pazarlanabilir aşamaya geldiği andan itibaren AR-GE projesi bitmiş sayılacağından, bundan sonra yapılan harcamalar (elde edilen ürünün geliştirilmesi amacıyla yapılacak çalışmalara ilişkin harcamalar hariç) AR-GE harcaması çerçevesinde değerlendirilmez.

4 - AR-GE İndiriminin Uygulanması

Gelir ve Kurumlar vergisi mükellefleri AR-GE harcamasına başladıkları tarihten itibaren hem geçici hem yıllık beyannamede, dönem harcamaları

R A P O R

08 /

15 MART 2008

üzerinden %100 oranında hesaplayacakları AR-GE indirimini yapabilecek- lerdir. Aktifleştirilen iktisadi kıymetlere ait amortismanlar ile gider yazılan AR-GE harcamaları dönem kazancının belirlenmesinde gider mahiyetinde ayrıca nazara alınacaktır.

İlgili dönem kazancının yetersizliği nedeniyle indirim konusu yapılma- yan indirimler her hangi bir süreyle sınırlı olmaksızın sonraki dönemlere devredecektir. Devredilen tutar VUK’na göre belirlenen yeniden değerle- me oranında arttırılarak (endekslenerek) dikkate alınacaktır.

5- Değerlendirme Raporu Olumlu Olmalıdır.

Uzman kuruluşlar veya TUBİTAK tarafından iki yılda bir hazırlanacak değerlendirme raporu olumlu olması gereklidir. Aksi halde eksik ödenen vergiler mükelleflerden cezalı olarak aranacak ve ayrıca gecikme zammı ile ödenmek zorunda kalınacaktır.

6- Muhasebe Usulü

Mükellefler AR-GE veya yenilik harcamalarını diğer faaliyet harcamala- rından ayırıp indirimin doğru olarak hesaplanmasına imkan verecek şekil- de muhasebeleştireceklerdir.

7- Aktifleştirilen Kıymetlerin Devri

- Tamamlanmamış AR-GE veya yenilik projelerinin başka kuruma sa- tılması veya devri durumunda devralan kurum bu projeye ilişkin ilave yap- tığı harcamalar için indirim uygulayabilecek devreden kurumunda yapılan harcamalar için indirimden yararlanılması söz konusu olmayacaktır.

- Tamamlanmamış AR-GE projesinin devri halinde ise devralanın AR- GE indiriminden yararlanması söz konusu değildir.

II - 5746 SAYILI YASA HÜKÜMLERİ İLE GETİRİLEN DÜZENLEME KAPSAMINDAKİ AR-GE İNDİRİMİ VE DİĞER TEŞVİKLER

1- İndirimin Hesabı ve Uygulama Yöntemi

GVK 89/9 ve KVK 10/a maddelerinde düzenlenmiş bulunan AR-GE indirim istisnasına ilişkin hükümler sürekli olarak yürürlükte kalmakla birlik- te 01.04.2008 tarihi ile 31.12.2023 tarihleri arasında uygulanmak üzere 5746 sayılı kanunla konu hakkında daha kapsamlı bir indirim ve teşvik dü- zenlemesi getirilmiştir. Yeni düzenleme koşulları, mevcut ve sürekli olan indirim istisnasını da kapsayacak şekilde düzenlenmiştir.

Buna göre;

- Dar mükelleflerin Türkiye’deki işyerleri dahil, konum veya iş merkezi Türkiye’de bulunan sermaye şirketlerinin ister işletmeleri bünyelerinde is- ter ayrı bir kuruluş olarak münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yö- nelik örgütlenmek suretiyle doğrudan AR-GE harcamaları tutarının % 100’nü ticari kazancın tespitinde yukarıda belirtilen esaslara göre indirim konusu yapabileceklerdir…

- Ayrıca,

Yeni yasayla yapılan tanıma uyan;

R A P O R

08 /

15 MART 2008

Teknoloji merkezlerinde, AR-GE merkezlerinde,

Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya Uluslar arası fonlarca desteklenen AR-GE ve yenilik projelerinde ve tekno girişim sermaye desteklerinden yararlananlarca geliştirilen AR-GE yenilik harcamalarının tamamı ile, 500 ve üzerinde tam zaman eşdeğer ( sürekli çalışan ve yasada tanımlanmış vasıfları bulunan personel) AR-GE perso- neli istihdam eden AR-GE merkezlerinde ayrıca o yıl yapılan AR-GE ve ye- nilik harcamasının bir önceki yıla göre artışının yarısını da indirim konusu yapabileceklerdir.

AR-GE harcamalarından VUK hükümleri çerçevesinde aktifleştirilmesi gerekmeyenleri direkt gider yazılması yoluyla, diğer harcamaların ise (gayrimaddi haklar dahil) tamamı aktifleştirilerek amortisman yoluyla itfa edilecektir.

2 - Denetim Esasları

5746 sayılı yasanın 2. maddesine göre AR-GE Merkezi Dar mükellef kurumların Türkiye’deki iş yerleri dahil kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bu- lunan sermaye şirketlerinin; organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şek- linde örgütlenmiş, münhasıran yurt içinde araştırma ve geliştirme faaliyet- lerinde bulunan en az elli tam zaman eşdeğer AR-GE personeli istihdam eden yeterli AR-GE birikimi ve yeteneği olan birim olarak tarif edilmiştir.

Dolayısıyla 5746 sayılı kanunla getirilen GVK 89/9 ve KVK 10/a maddeler- de düzenlenen teşviklere ek teşviklerden yararlanma ve denetime ilişkin hükümlerine bu tanıma uyan kuruluşlar muhatap olabilecektir.

Yeni yasayla teşvikten yararlanacak kuruluşların yasada öngörülen şartları taşıdıklarına ilişkin tespitler ise henüz taslak halinde bulunan yö- netmeliğin 22. maddesinin 4. fıkrasına göre KOSGEB (Küçük ve Orta Öl- çekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı ) tarafından de- ğerlendirme raporları ile en geç iki yıllık süreler itibariyle yapılacaktır.

Yeni yasaya göre “Yenilik” ve “AR-GE projesi”nin kapsamı ve de tek- nik tanıtımı yapılmış olup bu vasıfların bulunup bulunmadığı hususu TUBİ- TAK, Üniversiteler ile araştırma yapılan konuda uzmanlaşmış kuruluşlarca bir değerlendirme raporu ile belirlenecek, aksi halde AR-GE veya yenilik projesi olarak değerlendirilmeyen projeler nedeniyle yapılan haksız indi- rimler vergi cezası ve gecikme faizi ile mükelleften aranacaktır.

3 - Yeminli Mali Müşavir Tasdik Raporu

AR-GE indirimi ile ilgili işlemler ilgili yönetmelikte YMM’lerin tasdik e- deceği konular kapsamına alınmıştır.

AR-GE indiriminden faydalanan mükelleflerin Gelir ve Kurumlar vergisi beyannamesinde yararlanılan AR-GE indiriminin “doğru hesaplandığı ve uygulandığı”na ilişkin tasdik raporu verilmesi gerekmektedir. Ancak. Tam tasdik raporunda indirime ilişkin hususlara yer verilmiş ise ayrıca rapor düzenlenip verilmesi gerekmeyecektir.

R A P O R

08 /

15 MART 2008

Ayrıca, en geç iki yılda bir KOSGEB tarafından verilecek değerlendir- me raporunun kapsadığı iki yıllık süreyi aşan ve henüz raporu verilmemiş süreci de kapsayan bir döneme ait indirimin doğru hesaplanıp uygulandı- ğına ilişkin YMM Tasdik raporu verildikten daha sonra değerlendirme ra- poru gelmesi halinde de mükellefler AR-GE indiriminden yararlanacaklar- dır. Fakat YMM raporu verilme zamanı gelmemiş ise (Tam tasdik’te) ya da münhasıran sadece indirimden yararlanılması için YMM Tasdik raporu ve- rilecek ise en geç, değerlendirme raporunun ilgili vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde YMM Tasdik raporunun ibrazı ge- rekecektir. Aksi halde, taslak halindeki yönetmelik hükümlerine göre indi- rimden yararlanılmayacaktır…

Örnek (1)

KURUM (A) 2008 Takvim yılında beyannamesini vermiş ve yaptığı AR- GE harcamaları tutarını indirim konusu yapmıştır. Ancak 25 Mayıs 2007 ta- rihinde verilen değerlendirme raporu henüz yenilenmemiştir. Mükellefin Tam tasdik sözleşmesi yoktur. YMM tasdik raporu beyanname ile birlikte verilmiştir. Yeni değerlendirme olumlu raporunun 25.06.2008 tarihinde Vergi Dairesi kayıtlarına girmesi halinde bu mükellef, AR-GE indiriminden yararlanacaktır. Değerlendirme raporu 15.01.2008 tarihinde vergi dairesi kaydına girmiş olsa idi bu mükellefin indirimden yararlanabilmesi için YMM raporunun en geç beyanname verilme süresinde ve beyanname ile birlikte verilmesi halinde indirimden istifade edilmesi söz konusu olabile- cektir.

Örnek (2)

Mükellef (B)’nin YMM ile tam tasdik sözleşmesi vardır. 2008 yılınıda kapsayan olumlu değerlendirme raporu 05.06.2009 tarihinde vergi dairesi kayıtlarına intikal etmesi halinde mükellef, 2008 yılı kazançları ile ilgili ola- rak 30.06.2009 tarihine kadar verilecek 2008 Takvim yılı YMM tam tasdik raporuyla ya da 05.07.2009 tarihine kadar verilecek YMM münferit tasdik raporuyla doğruluğu tasdik edilen AR-GE indiriminden yararlanabilecektir.

Örnek (3)

YMM ile tam tasdik sözleşmesi bulunan bir mükellef (C) 2008 yılı be- yannamesini verip AR-GE indirimi yapmıştır. İki yılda bir verilen değerlen- dirme raporu vergi dairesi kayıtlarına 15.03.2009 tarihinde girmiştir. YMM raporunun 30.06.2009 tarihine kadar verilip AR-GE indiriminin doğru he- saplandığı ve uygulandığına ilişkin şerhle verilmiş olması halinde mükelle- fin indirimden yararlanması mümkün olacaktır.

Burada öne çıkan husus indirime hak kazanılmasına rağmen YMM raporunun değerlendirme raporunun vergi dairesi kaydına girdikten 30 gün sonra verilmemesi halinde indirim hakkının kullanılamayacağıdır!..

Bize göre, değerlendirme raporu olumlu olan bir proje kapsamında ve ya- sal koşullarda yapılmış harcamaların geçmiş dönem zararı vasfında olma- sından ötürü zaman aşımı süresi içinde raporlanarak kullanılması gerekir.

Çünkü rapor indirimin doğru hesaplandığının ve uygulamanın tasdikidir.

Bu husus pekala daha sonra da teyit edilebilir!..

R A P O R

08 /

15 MART 2008

Asıl olan indirime hak kazanılacak harcamaların yapılması ile amacın gerçekleşmesidir. Raporlama ise bunun teyidi anlamında şekli bir unsur- dur!.. Dolayısıyla 2. aşımı süreci düzeltme yoluyla kullanımına izin verilme- lidir. Nitekim KDV iadesi uygulamasında benimsenen usûl de budur!..

3 - Diğer Teşvikler a - Fon Teşviki

Fon teşvikinden yararlanabilmek için Dar mükelleflerin Türkiye’deki iş- yerleri dahil olmak üzere Türkiye’de bulunan sermaye şirketlerinin; orga- nizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurt içinde AR-GE ve Yenilik faaliyetlerinde bulunan en az elli tam zaman eş değer AR-GE personelini istihdam eden yeterli AR-GE birikimi ve yeteneği olan birimler şeklinde örgütlenmeleri gereklidir. Bu nitelikleri taşıyan mü- kelleflerin; kamu kurum ve kuruluşları, kanunla kurulan vakıflar ile uluslar arası fonlardan sınırsız miktarda alabilecekleri destekler özel bir fon he- sabında tutulur. Bu fon dönem kazancının ve AR-GE harcaması tutarının tespitinde dikkate alınmaz.

Bu fonun elde edildiği hesap dönemini izleyen beş yıl içinde sermaye- ye ilave dışında her hangi bir şekilde işletmeden çekilmesi halinde zama- nında gelir unsuru olarak değerlendirilip tahakkuk ettirilmeyen vergiler ce- zalı olarak ve gecikme zammıyla aranacaktır. Ayrıca, üçer aylık dönemler itibariyle (Geçici vergi dönemi üç ay olarak uygulandığı sürece geçici vergi dönemi itibariyle) AR-GE personeli sayısının hesabında fiilen ve tam za- manlı olarak çalışan personelin ortalaması esas alınacak ve bu sayı 50’nin altında kalır ise mükellefler izleyen geçici vergi döneminden itibaren AR- GE teşviklerden yararlanamayacaktır.

b - Tekno Girişim Sermayesi Desteği

Teknolojik ve Yenilik odaklı iş fikirleri olan kişilere kamu idareleri tara- fından özellikleri 5746 sayılı yasada belirtilen öğrenci, yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile, doktora öğrencisi ya da lisans, yüksek lisans veya doktora derecelerinden birini önbaşvuru tarihinden en çok 5 yıl önce almış kişilere bir defaya mahsus 100.000 YTL ‘ye kadar tekno girişim sermayesi hibe olarak verilebilecektir. Hibenin bu vasıftaki kişileri istihdam eden iş- letmelere verilmesi de söz konusudur.

c - Gelir Vergisi Stopajı Teşviki

Kamu personeli hariç, AR-GE ve Yenilik projeleri ile rekabet öncesi iş- birliği projelerinde ( birden fazla kuruluşun yeni sistem ve uygulamalar ta- sarlayarak fizibiliteye dayanan işbirliği kapsamında bilimsel ve teknolojik niteliği olan projeler) tekno girişim desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan AR-GE personeli (AR-GE faaliyetinde doğrudan görevli araştırma- cı ve teknisyenler) ile Destek Personelinin (AR-GE faaliyetlerine katılan ve- ya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekre- ter, işçi ve benzeri personeli) bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücret- lerinin doktoralı olanları için %90’ı diğerleri için %80’i 31.12.2023 tarihine kadar gelir vergisinden istisna tutulacaktır.

R A P O R

08 /

15 MART 2008

Gelir vergisi stopajından yararlanacak olan destek personelinin tam zaman eşdeğeri sayısı toplam tam zamanlı AR-GE personel sayısının % 10’nunu geçmeyecektir. Aşan sayıda personel var ise bunların seçimine işveren serbestçe karar verebilecektir.

5746 sayılı yasa kapsamında Gelir vergisi stopajından yararlananlar 5084 sayılı “Yatırım ve istihdamın teşviki ile ilgili yasanın aynı mahiyetteki hükümlerinden yararlanamayacaktır. Ancak %10’nu aşan personelin ge- rekli şartları taşıması halinde 5084 sayılı yasada öngörülen teçvik unsurla- rından yararlanacaktır.

Diğer taraftan bize göre, 5084 sayılı yasadaki gelir vergisi stopajı istis- nası ile asgari geçim indirimi istisnasının aynı şekilde 5746 sayılı kanunla getirilen gelir vergisi stopaj istisnası ile birlikte uyarlanması mümkündür.

Çünkü 5746 sayılı yasadaki istisna ücretin belirli bir kısmını vergi dışında bırakırken GVK’nın 32. maddesinde yer alan “AGİ” ücretlinin hesaplanan vergisinden mahsup edilerek uygulanmaktadır…5084 sayılı yasadaki per- sonel ücretleri ile istisna ise beyanname üzerinden vergi terkini şeklinde işverene tanınmış bir istisna olduğundan ve de 5746 sayılı yasa ile perso- nele sağlanan Gelir Vergisi Stopaj istisnası ile aynı mahiyette olmamasın- dan ötürü AR-GE merkezi 5084 sayılı yasa ile teşvik edilen belgede ise ya- tırımcı müteşebbise tanınan istisnadan yararlanabilinecektir.

Örnek (4)

5084 sayılı yasayla teşvik edilen belgedeki AR-GE ve Yenilik projesi kapsamında çalışan işletmede görevli destek personeli (A)’nın Ocak ayı brüt maaşı 5.000 YTL’dir bunun maaşından önce %14+1 SSK priminin tenzilinden sonra kalan 4.250 YTL’ye %80 AR-GE istisnası uygulanacak kalan vergiye tabi 850 YTL üzerinden %15 vergi hesaplanarak bulunacak 127.50 YTL vergiden AGİ olarak hesaplanan 45,66 YTL’nin tenzilinden sonra kalan 81.84 YTL vergi tevkifatı yapılacaktır. Ayrıca, 5084 sayılı yasa kapsamında beyan edilecek verginin bölgenin konumuna göre %80 veya

%100’ünün terkini istisnasından da yararlanılabilinecektir.

d- Sigorta Primi Desteği (İŞVEREN’E DESTEK)

- Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezlerinde, - AR-GE merkezlerinde

- Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslar arası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütü- len AR-GE ve Yenilik projelerinde,

- Rekabet öncesi işbirliği projelerinde,

- Tekno girişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde çalı- şan AR-GE ve DESTEK personelinin bu çalışmaları karşılığında elde ettik- leri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren yarısı her bir çalı- şan için beş yıl azami süreyle sınırlı olarak Maliye Bakanlığı bütçesine ko- nulacak ödenekle karşılanacaktır.

İşverene tanınan sigorta prim istisnası personele tanınan gelir vergisi istisnasının

R A P O R

08 /

15 MART 2008

süresi ile sınırlıdır.

Bu istisna AR-GE personelinin tam zaman eşdeğer sayısının %10’u ile sınırlı olarak tam zaman eşdeğer sayıdaki destek personeline tanınmıştır.

% 10’u geçen sayıda personel istihdamı söz konusu ise bunlardan hangi- lerinin ücretlerine ait işveren prim hissesi desteğinden yararlanacağına iş- veren karar verecektir. Bu yasa kapsamındaki destekten yararlananlar 5084 sayılı teşvik yasasındaki aynı mahiyetteki desteklerden yararlanama- yacaktır. Ancak %10’u aşan destek personeli, koşulları varsa başka yasa- lardaki desteklerden yararlanacaktır. Bu destekten yararlanmanın diğer bir koşuluda aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde Sosyal Gü- venlik Kurumu Başkanlığına vermeleri ve tüm personele ait primlerin za- manında ödenmiş olması gerekliliğidir.

e - Damga Vergisi İstisnası

Mükelleflerin söz konusu istisnadan yararlanabilmesi için düzenlenen kağıtların AR-GE ve Yenilik projesi faaliyetlerle ilgili ve bunlara yönelik ol- ması değerlendirme raporunun olumlu bulunması gerekmektedir.

Damga vergisinin Noterler ve Resmi dairelerce sorumlu sıfatıyla tahsil edilmesi durumunda, bu kurumlara değerlendirme raporunun işlem anın- da bu kurumlara ibrazı gerekmektedir. Ayrıca bu raporların bir örneğinin zaman aşımı süresince muhafaza edilmesi ve istendiğinde ibrazı gerekli- dir.

SONUÇ VE DEĞERLENDİRME:

Özetle, yeni yasa ile getirilen teşvikler GVK ve KVK’daki sürekli indirim istisnasından ayrı bir düzenleme olmakla birlikte sürekli hükümleri de rehabilite eden bir düzenlemedir.

Bu düzenleme ile AR-GE ve Yenilik yoluyla ülke ekonomisinin ulusla- rarası düzeyde rekabet edebilir bir yapıya kavuşturulması için teknolojik bilgi üretilmesini, verimliliğin arttırılması yanında ülkeye yabancı sermaye yatırımlarının girişinin hızlandırılması için AR-GE personeli ve nitelikli iş gü- cü istihdamının arttırılmasını desteklemeyi teşvik amacı güdülmüştür.

5746 sayılı yasa ile getirilen destek ve teşvikler küçük ve orta ölçekli sanayiyi geliştirme ve destekleme idaresi Başkanlığı tarafından 12.04.1990 tarihli ve 3624 sayılı kanuna göre oluşturulan teknoloji merkezleri, Türki- ye’deki AR-GE merkezleri, AR-GE projeleri ve rekabet öncesi işbirliği pro- jeleri ve tekno girişim sermayesine ilişkin destek ve teşvikleri kapsar.

Yukarıdaki sunum konu hakkındaki genel tebliğ, 5746 sayılı yasa ve TUBİTAK’ın görüşü alınarak Maliye ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafın- dan çıkarılacak yönetmelik taslağındaki hususlar miks edilerek yapılmış- tır.Ancak, konu hakkındaki bu açıklamalardan sonra yönetmelik taslağına son şekli verilirken İstanbul YMM Odası olarak taslakta yer almasını diledi- ğimiz özellikli hususları özetlersek;

1 - Yatırım indiriminde benimsendiği gibi indirimden, devreden ve hak edilmiş olmak kaydıyla belli bir zamanla sınırlı olmayacak şekilde zarar ol- sa dahi yararlanılacağı hususunun,

R A P O R

08 /

15 MART 2008

2 - İndirime esasen hak kazanılmasına rağmen sadece YMM raporu- nun geç verilmesi sebebiyle hak zayiinin engellenmesi ve hiç olmazsa zaman aşımı sürecinde düzeltme yoluyla kullanılır olmasının sağlanması,

3 - 5746 sayılı yasadaki gelir vergisi stopaj teşvikinin GVK’daki asgari geçim indirimi ve 5084 sayılı yasadaki işverene tanınan istisna ile birlikte uygulanabileceğinin açıkça belirtilmesi,

4 - Yardım fonu olarak özel bir hesapta tutulan yardım ve hibelerle sağlanan finans olanağından karşılanan harcamaların “AR-GE ve yenilik harcaması tutarının tespitinde nazara alınmaz” şeklindeki 5746 sayılı ya- sanın 3/(7) bendinin açıklığa kavuşturulması, (Bilahare değiştirilen taslakta isteğimiz doğrultusunda açıklama yapıldı…)

5 - İndirimden yararlanacak mükellefler ile ilgili olarak üst sınırı iki yıl olan değerlendirme raporu verilmeden önce verilecek YMM Tasdik rapor- larında işletmenin indirimden yararlanması belirtilmesine karşın bilahare gelen olumsuz değerlendirme raporları söz konusu olduğunda YMM’lere sadece indirimin doğru hesaplandığı ve uygulandığına ilişkin ifadeleri taşı- yan tasdikten ötürü YMM’lere sorumluluk yüklenemeyeceği açıkça belir- tilmelidir…

R A P O R

08 /

15 MART 2008