MEVLANA ÜNİVERSİTESİ
SAĞLIK HİZMETLERİ YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ
Lisans Öğretimi Dönem İçi Uygulamalı Dersler ve Yaz Stajı Yönergesi
Amaç
Madde 1. Bu yönergenin amacı, Mevlana Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü lisans öğrencilerinin mesleki bilgi ve becerilerini geliştirmek üzere yapılan dönem içi uygulama ve yaz stajı olan uygulamalı dersler ile ilgili usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
Madde 2. Bu yönerge, Sağlık Hizmetleri Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü öğrencilerinin;
- uygulamalı meslek dersleri ve
- sağlık kuruluşlarında yapacakları uygulama/stajlarla ilgili faaliyet ve esasları kapsar.
Öğrencilerin ve öğretim elemanlarının uygulama/staj yapacakları yerlerin özellikleri ve buralardaki sorumluluklarını, uygulama/staj kıyafetlerini, uygulama/staj ve ilgili derslerin değerlendirilmesindeki esasları kapsar. Yüksekokulda yapılan uygulamalar/staj, sağlık ve sağlık dışındaki kurum ve kuruluşlarda uygulaması olan derslere paralel olarak yapılan yarıyıl içi uygulamaları ve yaz stajıdır.
Dayanak
Madde 3. Bu yönerge, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu (4.11.1981) ve Mevlana Üniversitesi Önlisans ve Lisans Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği (4.01.2011) hükümlerine göre hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4. Bu yönergede geçen;
a) Üniversite: Mevlana Üniversitesini, b) Senato : Mevlana Üniversitesi Senatosunu
c) Birim: Mevlana Üniversitesi bünyesindeki Sağlık Hizmetleri Yüksekokulu Hemşirelik Bölümünü
d) Müdürlük: Mevlana Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Yüksekokulu Müdürlüğü ve Müdürünü,
e) Bölüm Başkanlığı: Hemşirelik Bölümü Başkanlığı ve Başkanını,
f) Uygulama/Staj: Birimin Eğitim-Öğretim planlarında yer alan derslerin zorunlu Dönem İçi Uygulama ve Yaz Stajını,
g) Uygulama/Staj Yeri: Öğrencinin uygulama/staj yaptığı yurt içi ve yurt dışı kurum/kuruluş/işyerini,
h) Uygulama/Staj Komisyonu/Kurulu: Bölüm Kurulunca biri öğretim üyesi olmak üzere en az üç öğretim elemanından oluşturulan komisyonu/kurulunu,
i) OGIS: Mevlana Üniversitesi Öğrenci Bilgi Sistemini,
j) Uygulamalı Mesleki Dersler: Hemşirelik Esasları, Dahiliye ve Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği, Kadın ve Çocuk Sağlığı Hemşireliği, Psikiyatri Hemşireliği, Halk Sağlığı Hemşireliği, Hemşirelikte Yönetim ve Hemşirelik Bakımı Yönetimi dersini ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Uygulama Sorumluları ve Görevleri
Madde 5. Yapılacak uygulama/stajların hazırlıkları ve yapılacak işlemler, uygulama/stajın gerçekleştirilmesi ve değerlendirilmesi, bu yönerge doğrultusunda Yüksekokul Müdürü, Bölüm Başkanı, Anabilim Dalı Başkanı, Uygulama/Staj Komisyonu, Danışman öğretim elemanı, Uygulama/Staj Yürütücüsü ve Öğrenci Grup Temsilcisinin eşgüdümlü çalışmaları ile sağlanır.
Madde 6. Müdür, uygulama/staj organizasyonunun en üst düzey yetkilisi ve yöneticisidir. Bu yetkisini gerektiğinde başkasına devredebilir. Uygulama/stajın eksiksiz yürütülebilmesi için gerekli önlemleri alır.
a) Uygulama/Staj yapılacak kurumun ilgili amirine müracaat ederek gerekli izni temin eder, resmi yazışmaları yürütür.
b) Gerektiği durumlarda uygulama/staj yerlerindeki uygulamaları denetler.
Uygulama/Staj Koordinatörü
Madde 7. Uygulama/Staj Koordinatörü Sağlık Hizmetleri Yüksekokulu öğrencilerinin uygulama/staj işlemlerini yürütmek ve değerlendirmek üzere, Sağlık Hizmetleri Yüksekokulu Müdürünün görevlendireceği Bölüm Başkanı/Müdür Yardımcısıdır. Uygulama/Staj Koordinatörü Uygulama/Staj Komisyonunun başkanıdır.
Uygulama/Staj Koordinatörü ve Uygulama/Staj Komisyonu/Kurulunun Görevleri Madde 8. Uygulama/Staj Koordinatörünün görevleri aşağıda sıralanmıştır.
a) Uygulama eğitiminin eksiksiz yürütülmesi için gerekli önlemleri almak, akademik takvime bağlı olarak uygulamaları yerine getirmek,
b) Uygulama yerlerinin kriterlerini, uygulama ünitelerini ve çalışma sürelerini belirlemek, c) Uygulamanın düzenli bir şekilde yürütülmesini sağlamak, ortaya çıkan problemleri çözmek
ve gerektiğinde yüksekokul müdürlüğüne iletmek.
Uygulama Yürütücüsü
Madde 9. Uygulama yapılacak dersin sorumlu öğretim elemanı ve yardımcılarıdır.
Uygulama/staj esnasında öğrencilerin devam durumlarını ve davranışlarını denetler. Uygulama/staj eğitiminin verimli olması için gerekli önlemleri alır. Uygulama/staj bitiminde okul tarafından hazırlanan değerlendirme formlarını öğrencinin çalışmasına uygun olarak 100 puan üzerinden değerlendirip uygulamadan sorumlu öğretim elemanına ulaştırır. Uygulamada öğrenciye rol modeli olur.
Madde 10. Yüksekokul Hemşirelik Bölümünün dört yıllık öğretim planında belirtilen derslerle ilgili olarak;
a) Uygulamalı derslerin teorik kısmını yürüten öğretim elemanları aynı zamanda uygulamaların tam olarak yürütülmesinden sorumludur.
b) Öğrenci sayısı ve uygulama alanı durumuna göre uygulamalar için birden fazla öğretim elemanı görevlendirilebilir. Uygulamalar için öğretim elemanı eksikliği varsa sağlıkla ilgili en az lisans mezunu ve 2 yıllık klinik çalışma deneyimi olanlar uygulamalarda görevlendirilir. Kadrolu veya dışarıdan görevlendirilenler uygulamalı kısmının tamamından sorumludurlar.
c) Temel meslek derslerinin yıl içi laboratuvar ve uygulamaları yüksekokul öğretim planındaki toplam ders saatini kapsamak koşuluyla, dönem başında ilgili öğretim elemanının önerisi ve bölüm kurulu kararı ile blok olarak yapılabilir. Blok yapılması düşünülen uygulamalı derslerin önce toplam teorik/laboratuvar ders saatleri, daha sonra ise uygulama saatleri birleştirilir. Uygulama saatleri teorik ders saatlerine devredilemez, dönemlik uygulama süresi blok olarak tamamlanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygulama/Stajların Yürütülmesi, Süresi, Devam Durumu ve Değerlendirilmesi
Uygulama/Staj Süresi Madde 11.
a) Uygulama/stajların süresi ve zamanı, hemşirelik bölümünün eğitim-öğretim takviminde belirtilen tarihlere göre düzenlenir. Birinci eğitim-öğretim yılının sonunda yapılan yaz stajının başlayış ve bitiş tarihleri Yüksekokul Bölüm Kurulu tarafından belirlenir. Bir tam iş günü 8 saat olarak hesaplanır.
b) Dönem içi Uygulamaların/Stajların Süresi: Birinci sınıflarda Hemşirelik Esasları, ikinci sınıflarda Dahiliye ve Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği, üçüncü sınıflarda Kadın ve Çocuk Sağlığı Hemşireliği, dördüncü sınıflarda Psikiyatri Hemşireliği, Halk Sağlığı Hemşireliği, Hemşirelikte Yönetim ve Hemşirelik Bakım Yönetimi (internlik) dersleri için müfredat programında belirlenen haftalık ders saati üzerinden hesaplanarak belirlenir. Hemşirelikte Bakım Yönetimi dersinin uygulama süresi, uygulama yapılan hastanenin çalışma saatlerine uygun olarak toplam uygulama süresini aşmamak koşuluyla bir günde 8 saatten fazla olabilir ve hafta sonu ve gece nöbetlerini içerir.
c) Yaz Stajının Süresi: Yüksekokul Hemşirelik Bölümü birinci sınıf öğrencileri Hemşirelik Esasları Yaz Stajını 15 iş günü şeklinde yaz döneminde, başlangıç ve bitiş tarihleri uygulama
koordinatörü/staj komisyonu tarafından Üniversite Akademik Takvimine uygun olarak belirlenir.
Yaz Stajının güz ve bahar yarıyılları dışında yaz dönemlerinde yapılması esastır.
Devam Zorunluluğu
Madde 12. Uygulama/Stajlara devam zorunludur. Geçerli mazeret nedeniyle devam edilemeyen günler, telafi edilmek koşuluyla, uygulama/staj süresinin % 20’sini geçemez.
Uygulama/staj süresinin %20’sinden fazlasına devam etmeyen öğrenciler o uygulama/stajdan devamsızlık nedeniyle kalmış sayılırlar ve uygulama/stajın tümünü ve dersin teoriğini gelecek eğitim- öğretim döneminde tekrar ederler. Öğrencilerin alacakları sağlık raporları uygulamaya devam sürelerinde hiç bir surette dikkate alınmaz.
Uygulama/Staj Yapılacak Yerler Madde 13.
a) Uygulama/staj yapılacak yataklı hastaneler öğrencilerin Yüksekokulda öğrendikleri bilgileri ve kazandıkları becerileri uygulama olanağı bulabilecekleri niteliklere haiz en az 50 veya üstü yatak kapasitesine sahip, başta üniversite, araştırma ve uygulama hastaneleri olmak üzere kamu ya da özel kurum-kuruluşlarıdır. Ayrıca, dersin içeriğine göre Bölüm Kurulu tarafından uygun görülen diğer sağlık ve sağlık dışı kurum ve kuruluşlarda (Okul, iş yeri, aile sağlığı merkezi vb.) uygulama yapılabilir.
b) Dönem içi uygulamaları uygulama komisyonu/öğretim elemanlarınca belirlenen kurumlarda akademik takvimde yer alan tarihlerde, öğretim elemanı denetiminde yapılır.
Uygulama/stajın başlamasından en az iki hafta önce uygulama/staj yerleri ve tarihi internet üzerinden ya da öğrenci e-postasına gönderilerek duyurulur. Birinci sınıf Hemşirelik Esasları Yaz Stajı öğretim elemanı denetiminde eğitim kurumunun belirlediği tarih ve kurum/kuruluşlarda yapılır.
Uygulama/Yaz Stajına Başvuru
Madde 14. Öğrenciler uygulama/staj döneminde 5510 sayılı kanunun 5/b maddesi gereğince iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası yapılacağından bölümün belirlediği tarihlerde uygulama/stajlarını yapmak zorundadır. Ancak doğal afetler, ailevi nedenler, hastalık ya da her hangi bir kazaya uğrayan öğrenci uygulama/staja başlayamayacak ise sigorta girişleri yapılmadan önce yazılı dilekçe ve faks yoluyla durumunu öğrenci işlerine bildirir. Zorunlu stajlarını yapacağını belirtip çeşitli nedenlerden dolayı stajını yapamayan öğrencilerin primleri Üniversite tarafından ödendiğinden, kendileri için ödenen sigorta bedeli öğrenciden geri alınır.
Madde 15.
a) Yüksekokul Sekreteri: Yönergede belirtildiği şekilde evrakların düzenlenmesi, gerekli onayların takibi, SGK işlemleri için İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı’na bildirimlerin yapılması,
gerekli koordinasyonun sağlanması ve yönerge kapsamındaki diğer tüm kurallara uygun şekilde sürecin yürütülmesini sağlamakla sorumludur.
b) SGK işlemleri İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı tarafından yapılır. SGK giriş bildirgesi e-posta ile öğrenciye gönderilir.
Uygulama/Stajdan Başarılı Olma Durumu Madde 16.
a) Öğrenciler uygulamalı meslek dersinden devam zorunluluğunu yerine getirmemiş ya da getirse bile uygulama notu 60'ın altında ise bu dersten başarısız sayılır ve final sınavına giremez. Bu durumda dersin tekrarında öğrenci hem teoriğe hem de uygulamaya devam etmek zorundadır. Devam zorunluluğunu yerine getiren ve uygulama notu 60'ın üzerinde olan ancak vize ve yıl sonu notu ortalaması olarak 60’ın altında kalan öğrenciler o dersten başarısız sayılır ve dersin bir sonraki yıl tekrarında hemşirelik esasları dersi haricinde devam zorunluluğu olmadan teorik ara sınav/sınavlarına ve yıl sonu sınavına girerler. Bu durumda da uygulama notu olarak bir önceki yılın uygulama notu geçerlidir. Bu şekilde tekrarlanan dersin kredisi, dönemlik kredi sınırlaması içine dahil değildir.
b) Hemşirelik Esasları dersinde, laboratuvar sınavında başarılı olamayan (başarı notu 60’ın altında olan) öğrenci dersin dönem içi klinik uygulamasına ve yaz stajına çıkamaz, dersin final sınavına giremez.
c) Hemşirelik Esasları dersinde devam zorunluluğunu yerine getiren, laboratuvar sınavında ve uygulamada başarılı olan (başarı notu 60 ve üzerinde olan) ancak yıl sonu başarı notu 60’ın altında olan öğrenci, dersin hem teorik hem de uygulamasını tekrar eder.
d) Eksik kalmış uygulama/stajları tamamlamayanlar ile uygulama/stajlarda başarılı olamayanlar mezun olamazlar.
Madde 17.
a) Öğrenci, uygulama/staj yaptığı klinik sorumlusu olan öğretim elemanının ya da kurumlardaki eğitim sorumlularının 100 üzerinden verecekleri not ile değerlendirilir. Uygulama/staj kuralları ve başarıyı değerlendirme ilkelerinin yer aldığı değerlendirme formu ilgili dersin yürütücüsü tarafından hazırlanır ve dönem başında öğrenciye yazılı olarak bildirilir. Uygulama/staj notunun, ders başarısına yüzde olarak katkısı her derse yönelik değişebilir ve dönem başında öğrenciye açıklanır.
Dönem içi uygulama notları final sınavından önce, Yaz Stajının başarı notları Eğitim-Öğretim yılı güz başında dersin ilgili öğretim elemanı tarafından ‘Öğrenci Bilgi Sistemi’ne girilir. Yaz stajını alamayan ya da devam edip başarısız olan öğrenciler, ertesi yılın aynı döneminde stajı tekrar ederler.
Normal öğrenim süresi olan dört yılın sonunda Ağustos ayının son gününe kadar bütün derslerini verip uygulama/stajlarını tamamlayamayan öğrenciler, harçlarını yatırarak kayıt yenilerler.
Öğrenciler, uygulama/stajlarını başarılı olarak tamamlamadan mezun olamazlar. Dikey ya da yatay geçişle gelen öğrenciler bölümün öğretim programına tabidir.
b) Öğretim elemanı tarafından öğrenciye uygulama/staj sırasında ve sonunda uygulama başarı/başarısızlık durumu hakkında geri bildirim verilir ve her bir birimdeki ya da her bir öğretim elemanı tarafından verilen uygulama notu dönem sonunda öğrenciye açıklanır.
Ön Şartlı Dersler
Madde 18. Hemşirelik öğrencileri için “Hemşirelik Esasları” dersi ön şartlı derstir. Bu dersden başarılı olmayan veya devam zorunluluğunu yerine getirmeyen öğrenci üst sınıflardan uygulamalı meslek derslerini alamaz.
Madde 19. Öğrencilerin 8.dönemdeki Hemşirelik Bakımı Yönetimi (internlik) dersini alabilmeleri için Hemşirelik Esasları, Dahiliye ve Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği, Kadın ve Çocuk Sağlığı Hemşireliği, Psikiyatri Hemşireliği ve Halk Sağlığı Hemşireliği derslerinden başarılı olması gerekir. Uygulamalı meslek derslerinin başarı notu en az “60 ve üzeri”dir.
Madde 20. Yedinci dönem sonunda, öğrenci uygulamalı meslek derslerinden yalnız birisinden başarısız olduğu durumda (devam zorunluluğunu yerine getirmiş ve uygulamadan başarılı olmuş ancak dersin genel başarı notu 60’ın altında) Hemşirelik Bakımı Yönetimi dersini alabilmesi için bir sınav hakkı tanınır. İki ve daha fazla uygulamalı meslek dersinden başarısız olan öğrenci bu sınava giremez.
Uygulama/Stajda Öğrencilerin Görev ve Sorumlulukları Madde 21.
a) Öğrenciler meslek dersi uygulama/stajlarını sadece ilgili derse yönelik kliniklerde ve kurumlarda (yatan hasta kliniği, Aile Sağlığı Merkezi vb) yürütür ve tamamlar. İlk yedi dönemde bulunan meslek derslerinin uygulaması öğretim elemanı gözetiminde yapar.
b) Hemşirelik Bakımı Yönetimi (internlik) dersinin uygulaması süresince öğrencilerin gerçek bir çalışma ortamına dahil olmaları, hemşirelikle ilgili özel bilgi ve beceri gerektiren tüm işlemleri yapmaları istenir, ancak sorumluluk üstlenmeleri beklenmez. Uygulama/staj süresince öğrenciler, deneyimli ve yetkili sağlık bakım elemanlarının gözetiminde ve sorumluluğunda çalışırlar;
kendilerinden istenilen görevleri zamanında ve istenilen şekilde eksiksiz yaparlar.
c) Görevlendirildikleri kurumun mesai saatlerine ve çalışma düzenine uymak zorundadırlar.
d) Öğrenciler, uygulama/staj yerlerinde kurum personeli ile olan ilişkilerinde ölçülü ve dikkatli davranırlar. Kurallara aykırı hareket eden öğrencinin durumu, ilgili öğretim elemanı tarafından ya da kurumun yetkilisi tarafından Yüksekokul Müdürlüğüne yazılı olarak bildirilir ve Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’ne göre değerlendirilir.
e) Öğrenciler, uygulama/staj yerinde her türlü araç ve gerecin kullanılmasında azami özen gösterirler. Aksine hareket edenler, meydana gelecek zararı kendileri öderler.
f) İntern öğrenciler ve öğretim elemanının bulunmadığı birimlerde çalışan öğrenciler, çalıştıkları birimin sorumlusunda bulunan uygulama/staj devam çizelgesini günlük giriş ve çıkışta imzalamak zorundadırlar.
g) Öğrenciler, uygulama/stajlarda Yüksekokul Hemşirelik Bölümü Lisans Öğretimi Dönem İçi Uygulamalı Dersler ve Yaz Stajı Yönergesinde belirtilen formayı giymek zorundadır. Birinci, ikinci, üçüncü sınıf uygulama ve stajlarında ve dördüncü sınıf güz dönemi uygulamasında beyaz pantolon-üst forma ve beyaz ayakkabı, internlik uygulaması/stajında çalıştıkları hastanedeki hemşire
kıyafetine uygun forma giyerler. Hastane dışındaki kurumlarda yapılan uygulama/stajlarda Hemşirelik Bölüm Kurulu tarafından karar verilen önlük vb. kıyafet giyerler. Mesleğin tertip, düzeni ve hijyenik şartlar gereği olarak ayakkabılar temiz, beyaz ve ses çıkarmayan türden olmalıdır ve terlik giyilemez. Diğer ayrıntılar (saç, sakal ve bıyık tıraşı, takı, makyaj, tırnak bakımı vb.) forma düzenine uygun olmalıdır. Başörtüsü kullananların sadece beyaz eşarp takmaları zorunludur.
Bölüm Uygulama/Staj Komisyonu/Kurulu Kararına İtiraz
Madde 22. Öğrenciler uygulama/staj değerlendirme sonuçlarına, ilanından itibaren bir hafta içinde Bölüm Başkanlığına dilekçeyle başvurarak itiraz edebilirler. İtirazlar bölüm Uygulama/staj komisyonu/kurulunun görüşü de alınarak Bölüm Kurulu tarafından incelenir ve sonuçlandırılır.
Yürürlük ve Yürütme
Madde 23. Bu yönerge, Mevlana Üniversitesi Senatosunun 28/05/2012 tarihli ve 05 sayılı toplantısında kabul edilerek yürürlüğe girmiştir.
Madde 24. Bu yönergede yer almayan hususlar hakkında Yükseköğretim Kurulu ve Mevlana Üniversitesi yönetmelikleri ilgili madde hükümleri doğrultusunda Yüksekokul Yönetim Kurulu Hükümleri geçerlidir.
Madde 25. Bu yönerge hükümleri, Mevlana Üniversitesi Rektörü tarafından yürütülür.
