o
T.C.
BAŞBAKANLIK
DEVLET ARŞİVLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı
Yayın Nu: 128
OSMANLı BELGELERINDE
BALKAN SAVAŞLARI II
BALKAN VY VRS
ıN OTTOMAN DOCUMENTS
İ S T A N B U L 2 0 1 3
IÇINDEKILER / CONTENTS
ÖNSÖZ/PREFACE 3
İÇİNDEKİLER / CONTENTS 9
KISALTMALAR / ABBREVÎATİONS 17
< I. BÖLÜM / CHAPTER1
İKİNCİ BALKAN SAVAŞI / THE SECOND BALKAN WAR
1. Makedonya'da Balkanlılar arasındaki düşmanlık / Hostility among the
Balkanians in Macedorıia 20
2. Londra Antlaşması'nı tamamlayıcı protokolde uzlaşmazlık / Disagreement
on the complementary protocol of the Treaty ofLondon 25 i
3. Sırbistan ile Bulgaristan arasındaki savaş ihtimali / Possibility of a war
between Serbia and Bulgaria 28
4. Avusturya'nın Osmanlı Devleti'ni uyarması / Warning to the Ottoman State
by Austria 31
5. Romanya ile Bulgaristan arasında sınır anlaşmazlığı / The border conflict
between Romania and Bulgaria 34
6. Sırbistan ile Bulgaristan arasında savaş / The war between Serbia and Bulgaria 36 7. Sırbistan ile Bulgaristan arasında şiddetli savaş / The severe war between
Serbia and Bulgaria 42
8. Meriç'e kadar olan arazinin geri alınması / The recapture of the lands extending
över the Maritsa River 48
9. Midye-Enez hattının doğusunun Osmanlı ordusu tarafından işgali / Invasion
of the lands in the east of the Midye-Enez line by the Ottoman Army 52 10. Osmanlı ordusunun Çorlu, Ereğli ve Tekirdağ'ı ele geçirmesi / The capture of
Çorlu, Ereğli and Tekirdağ by the Ottoman Army 54
11. Midye-Enez hattının işgalinin Avrupa'da yapacağı etki / The impact of the
invasion of the Midye-Enez line by the Ottoman Army on Europe 59 12. Osmanlı ordusunun Edirne'ye ilerlemesinin Fransa'daki tesiri / The impact
of the advance of the Ottoman Army towards Edirne on France 62
13. Midye-Enez hududunun Meriç'e kadar uzatılması kararı / The decision on
extension of the Midye-Enez border to the Maritsa River 64 14. Trakya'daki Hristiyanların Bulgaristan'a kaçması / Escape of the Christians in
Thrace to Bulgaria 68
15. Osmanlı ordusunun Edirne'ye ilerlemesine Avusturya'nın tavrı / Austrian
reaction to the advance of the Ottoman Army to Edirne 70
16. Rusya'nın tehdidi / Russian threat 73
17. Avusturya'ya göre Osmanlı ordusu / The Ottoman Army according to Austria 78 18. Osmanlı ordusunun Kırklareli ve Edirne'ye ulaşması IAccess of the Ottoman
Army to Kırklareli and Edirne 80
19. Edirne ve Kırklareli'nin geri alınması / Recapture of Edirne and Kırklareli 87 20. Edirne'nin geri alınışına İngiltere'nin tepkisi / English reaction to the
recapture of Edirne 90
21. Fransa Hükümeti'nin, Edirne'yi geri alınışına tavrı / Reaction of the
French Government to the recapture of Edirne 92
22. Fransa'nın, Edirne'nin tahliyesini istediği /France's demand on the
evacuation of Edime 96
23. Bulgaristan'ın protestosu / Protest of Bulgaria! 100
24. Edirne'nin geri alınışının Azerbaycan ve Dağıstan'taki yansıması / Reflections
of the recapture of Edirne in Azerbaijan and Dagestan 104 25. Sırbistan'ın, Edirne'nin geri alınmasına tavrı / Serbian reaction to the
recapture of Edirne 106
26. Edirne'de yapılan kutlama / Celebration in Edirne 110
27. İngiltere'nin, Edirne hakkındaki kararı / Decision of England about Edirne 112 28. Osmanlı ordusunun Rum ve Bulgarlara muamelesi / Treatment of the Ottoman
Army to the Greeks and Bulgarians 116
29. Osmanlı Devleti'ne ekonomik ambargo / Imposing an economic embargo
on the Ottoman State 126
30. Dimetoka ve Sofulu halkının memnuniyeti / Pleasure of residents of
Dimetoka and Sofu 128
31. Yunanistan'ın Türk-Bulgar sınırı hakkındaki görüşü / Position of Greece
towards the Turkish-Bulgarian border 136
32. Kırklareli Rum halkının tercihi / Preference of the Greek people in Kırklareli 138 33. Yunanistan'ın Edirne hakkındaki görüşü / Position of Greece about Edirne 142 34. Osmanlı ordusunun Meriç'i aşmasının hoş görülmediği / Austrian unrest
because of the Ottoman Army s crossing the Maritsa River 144
35. Enver Bey'in ileri yürünmesi teklifi / Enver Bey s proposal of contirıuation 146 36. Gümülcine Müslüman halkının kurtarılmayı beklediği / The expectation
of the Muslims in Gümülcine (Komotini) to be rescued 152 37. Edirne için Avrupa'da siyasî destek aranması / Seekingfor political
support for Edirne in Europe 156
38. Barış antlaşmasının Osmanlı delegeleri / The Ottoman delegates of
the peace agreement 160
39. Kırcaali ve Gümülcine'de kurulan geçici hükümetler / Theprovisional
governments established in Kırcaali and Gümülcine (Komotini) 162 40. Edirne ve Kırklareli'deki istihkâmların muhafazası / The protection of the
fortifications in Edirne and Kırklareli 174
41. Batı Trakya Müslüman halkının hakları / The rights of the Muslims in
Western Thrace 178
42. Ordunun terhis, edilmesi / The demobilization of the army 182 43. Edirne'nin geri alınışının İslâm dünyasında sevinçle karşılandığı / Welcoming
of the recapture of Edirne by the Islamic world 186
II. BÖLÜM / CHAPTERII
BALKAN SAVAŞLARININ ORTAYA ÇIKARDIĞI SORUNLAR / PROBLEMS RESULTING.FROM THE BALKAN fVARS
MUHACERET / IMMIGRA TION
44. Marmara Ereğlisi'ne gelmekte olan muhacirlere yardım / Assistance
for the immigrants on the way to Ereğli in Marmara Region 200 45. İstanbul'a gelen muhacirlerin Üsküdar'a geçirilmesi / The transportation
of the immigrants arriving in istanbul to Üsküdar 204
46. Sırbistan'ın işgal ettiği araziden İstanbul'a hicret / Immigration from
the lands invaded by Serbia to istanbul 206
47. Rumeli'den göç eden Osmanlı memurlarının İstanbul'a nakli / Transportation
of the Ottoman offtcials immigrating from Rumelia to istanbul 210 48. Mısır Hilal-i Ahmer heyeti reisinin Balkan Savaşı'yla ilgili raporu / The report
by the head of the Egyptian Hilal-i Ahmer about the Balkan War 212 49. Rumeli muhacirlerinin iaşe, nakil ve iskânları / Food, transportation and
settlement services for the Rumelian immigrants 226
50. Rumeli'den gelen muhacirlerin Anadolu'da iskânları / Settlement of the
Rumelian immigrants in Anatolia 230
51. Yunanistan'da bulunan muhacirlere yardım / Assistance for the
immigrants in Greece 234
52. Balkanlardaki Müslümanların göçe teşvik edilmemesi / Discouragement
of the Müslim population in the Balkans to migrate 240 53. Rumeli Müslüman ahalisinin göçe özendirilmemesi / Discouragement
of the Rumelian Muslims to migrate 242
54. Rumeli'den göç eden muhacirlerin askerlik ve vergi muafiyetleri / Tax and
military exemption of the Rumelian immigrants 248
55. Ticaret ve sanayi ile uğraşan muhacirlerin kasabalara yerleştirilmesi /
Settlement of the immigrants engaged in trade and industry in towns 254 56. Edirne muhacirlerinin iskânları / Settlement of immigrants in Edirne 256 57. Romanya'daki Müslüman muhacirler için para gönderilmesi / Sending money
to the Müslim immigrants in Romania 260
58. Kimsesiz Müslüman kadın, kız ve çocukların müftülüklere teslimi / Surrender
of the destitute Müslim women, girls and children to the offices of the muftis 268 59. Batı Trakya'da Bulgar idarecilerin Müslümanlara baskısı / Oppression
of the Bulgarian authorities to the Muslims in the Western Thrace 270
\
60. Rumeli muhacirlerin üretime katılmaları / The participation of the
Rumelian immigrants to theproduction 276
61. Arnavut muhacirlerin Halep, Konya ve Ankara'da iskânı / Settlement of the
Albanian immigrants inAleppo, Konya and Ankara 282
62. Rumların Müslümanlarla mübadelesi / The population exchange between
the Greeks and the Muslims 286
63. Yunanistan'la yapılacak nüfus mübadelesi görüşmeleri / The negotiations
to be held with Greece about the population exchange 292 64. Muhacirlerin Osmanlı vatandaşlığına girmesi / Naturalization of the
immigrants to the Ottoman citizenship 302
65. Sırp baskısı yüzünden göç eden Müslüman nüfus / Immigration of the
Müslim population because of the Serbian oppression 306
MEZALİM / ATROCITY
66. Müslüman halkın yapılan mezalimden dolayı göç ettiği / Immigration
of the Müslim people because of atrocities 316
67. Mezalimden kaçan Müslümanların Selanik'e sığınışı / Asylum of the
Müslim people escapingfrom atrocities to Salonika 326
68. Selanik'te Müslümanlara uygulanan mezalim / Atrocities on the
Muslims in Salonika 330
69. Bulgar ve Yunanlıların Müslüman halkı katli / The Bulgarian and the
Greek massacre of the Müslim people 332
70. Bulgarların Siroz'da yaptığı katliâm ve mezalim / The Bulgarian
massacre and atrocities in Siroz 338
71. Bulgarların İskeçe'de Müslümanlara uyguladığı baskı / The Bulgarian
oppressions on the Muslims in Iskece 346
72. Bulgarların Kırklareli'deki mezalimi / The Bulgarian atrocities in Kırklareli 350 73. Bulgarların Trakya'dan çekilirken yaptıkları mezalim / The Bulgarian
atrocities while retreating from Trace 364
74. Edirne ve Kırklareli'de Müslümanlarla Rumlara yönelik mezalim /
The atrocities on the Muslims and the Greeks in Kırklareli 366 75. İşgal altındaki Edirne'de Bulgar mezalimi / The Bulgarian atrocities
during the occupation of Edirne 370
76. Bulgar mezaliminin Avrupa kamuoyunda duyurulması / The announcement
of the Bulgarian atrocities to the European public 376 77. Bulgarların Müslümanları, din değiştirmeye zorlaması / The Bulgarian
oppression on the Muslims to change their religion 384 78. Müslüman halkın dininin ve isimleriniil zorla değiştirilmesi / The change
in the names and in the religion of the Müslim people by force 390 79. Bulgaristan'da Müslüman Pomaklara uygulanan baskı ve şiddet /
Oppression and violence enforced on the Müslim Pomaks in Bulgaria 392 80. Yunanistan'ın Müslümanlara baskısı / The Greek oppression on the Muslims 406 81. Bulgarların, Müslümanları din değiştirmeye zorlamaları / The Bulgarian
oppression on the Muslims to change their religion 410
TABİİYYET / CITIZENSHIP
82. Bulgar vatandaşı olan Müslümanlara yapılan baskı / The oppression on the
Muslims with Bulgarian citizenship 416
83. Ortodoks Rumların haklarının korunması / The protection of the rights
of the Orthodox Greeks 422
84. Yunanistan ve Bulgaristan ile imzalanan antlaşmalarda vatandaşlık /
The citizenship on the treaties signed with Greece and Bulgaria 426 85. Sırbistan'la yapılan antlaşmada vatandaşlık / The citizenship on the
treaty signed with Serbia - 446
86. Uyruk değişikliği muamelesi / Change of nationality 456
87. Arnavutlar hakkında uygulanacak vatandaşlık hükümleri / The citizenship
rules to be implementedfor the Albarıians 458
88. Karadağ'la ilgili vatandaşlık sorunları / Citizenship issues related to Montenegro 472
MALÎ KONULAR /FINANCIAL PROBLEMS
89. İşgal edilen şehirlerde bankalarda kalan para / The mortey left in the
banks of the occupied cities 484
90. Balkan Devletlerine düyun-ı umumiyeden düşen hisse / Share of the Balkan
countries leftfrom the Public Debts 490
91. Selanik ve Manastır banka şubelerinde bulunan vakıflara ait para / The money belonging to the waqfs (pious foundations) in the branches
of banks in Salonika and Monastir 492
92. Balkan Savaşı'nın malî yönünün görüşülmesi / The negotiations on the
financial aspect of the Balkan War 498
93. Paris Maliye Konferansı'nın toplanması / Meeting of the Paris
Finance Conference 500
94. Paris Maliye Konferansı'nda Rumeli'deki madenlerin durumu / The situation
of the mines in Rumelia at the Paris Finance Conference 506 95. Paris Maliye Komisyonu'nda görüşmelere başlandığı / Beginning of the i
negotiations at the Paris Finance Committee 514
96. Maliye Komisyonu'nda devletler arasındaki parasal talepler / The financial
demands among the parties in the Finance Committee 522 97. İşgal bölgelerinde kullanılan Hicaz Demiryolu pulları geliri / The income
of the Hedjaz Railways' stamps used in occupied regions 526 98. Balkanlardaki demiryolları ve trenlerle alakalı meseleler / The problems
regarding the railways and the trains in the Balkans 530 99. Şark Demiryolları Şirketi'nin durumu / The situation of the Eastern
Railway Company 534
100. Drama Hilâl-i Ahmer Şubesi'nin bankada kalan parası / Remaining money
in the Drama branch of Hilal-i Ahmer 538
101. Sırbistan Hükümeti'nin, Osmanlı Devleti'nden tazminat talebi /
The Serbian Government's demandfor compensation from the Ottoman State 544 102. Düyûn-ı Umumiye'den Yunan ve Sırplara düşen hisse / The share of the
Greeks and the Serbians from the Public Debts 550
103. Bulgarların, sivil halktan aldığı mal ve eşyanın bedelini ödemesi /
The compensation of the goods and the properties of civilians by Bulgarians 554
HUKUK İHLÂLİ / VIOLATION OFLAW
104. Karadağlıların yaralı Türk esirlerini öldürmesi / Killing of wounded Turkish
captives by the Montenegrins 558
105. Bulgarların Edirne'deki sivil binaları vurması / Bombing of civil buildings
in Edirne by the Bulgarians 562
106. Selanik'te bulunan jandarmalara uygulanan baskı / The oppression of
gendarmes in Salonika 564
107. Bulgar ordusunun ateşkese rağmen Edirne'yi bombalaması / Bombing of
Edirne by the Bulgarian Army despite the ceasefire 568 108. Edirne'deki sivil binaların Bulgarlar tarafından tahribi / The destruction
of civil buildings in Edirne by the Bulgarians 572
109. Edirne'de Hilâl-i Ahmer görevlilerine ateş açılması / Openingfire on the
officials of Hilal-i Ahmer in Edirne 576
110. Edirne'nin uluslararası kurallara aykırı şekilde bombalanması /
The bombardment of Edirne contrary to the International laws 582 111. Balkan Devletlerinin sivil halkın mallarına verdikleri zarar / Damaging
of the properties of the civilians by thefialkan States 586 112. Bulgarların, Osmanlı esirlerini savaşta {kullanma istediği / The demand
of the Bulgarians to use the Ottoman captives as soldiers in war 591 113. Bulgarların Gümülcine Geçici Hükümeti memurlarını tutuklaması /
Arrest of the officials of the Gümülcine (Komotini) Provisional
Government by the Bulgarians 594
ESİRLER / CAPTİVES
114. Bulgaristan'da bulunan Osmanlı esirlerinin ihtiyaçları / The needs of the
Ottoman captives in Bulgaria 600
115. Selanik'te toplanmakta olan Osmanlı esirleri / The Ottoman captives
gathering in Salonika 602
116. Selanik'teki Osmanlı esirleri için para gönderilmesi /Sending money far
the Ottoman captives in Salonika 608
117. Karadağ'daki Osmanlı esirlerinin nakli / The transportation of the Ottoman
captives in Montenegro 618
118. Bulgaristan'ın Osmanlı esirleri için yaptığı masraflar /Bulgaria s expenses
for the Ottoman captives 624
119. Bulgarların Eskizağra'daki esirlere yaptığı katliam /Bulgarian massacre
of the captives in Eskizağra (Stara Zagora) 628
