Partinin taslağını açıklamak için sivil toplum örgütlerinin hazırladığı taslakları bekleyeceklerini belirten AKP Genel Başkan Yardımcısı Dengir Fırat , Türkiye Barolar Birliği'nin (TBB) açıkladığı son taslak için "İncelemeye bile değmez, tepki taslağı" derken; Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) önerileri için de "işe yaramaz" nitelemesinde bulundu.
AKP, anayasa taslağını aralık ortasında ya da yeni yılın ilk günlerinde açıklamayı planlıyor. AKP yöneticileri, bunun için "Sivil toplum örgütlerinin hazırladığı taslakları da görmek istiyoruz" gerekçesini gösteriyor. Bir yandan tüm toplum kesimlerinin, sivil toplum örgütleri, üniversiteler ve hukuk çevrelerinin görüşlerinin değerlendirileceğini, taslağın bir "uzlaşma metni" olacağını açıklayan AKP, diğer yandan bazı meslek odası ve birliklerinin hazırladığı ve ortaya koyduğu önerileri "incelemeye değer" bulmadı.
AKP Genel Başkan Yardımcısı Dengir Fırat, TBB'nin kasım ayı başında açıkladığı anayasa taslağı konusunda, "incelemeye bile değmez" değerlendirmesini yaptı. Akademisyenlerin parti için hazırladığı taslakta TBB'nin 2001 yılında hazırladığı çalışmanın dikkate alındığını kaydeden Fırat, "Ama son hazırlanan taslak, bir tepki taslağı" diye konuştu. TOBB'nin önerilerini de "işe yaramaz" bulan Fırat, "TOBB'nin 1982 ve 2001 yılında hazırladığı taslaklar var, ikisine de şapka çıkarırım. Hele 1982 yılında hazırlanan taslak, darbeden hemen sonra ve o günün koşullarında
hazırlanması nedeniyle çok önemli. Ama 2007 çalışması, işe yaramaz" dedi. Fırat, "TBB ve TOBB'nin çalışmalarını beğenmiyorsunuz. O zaman kimin çalışmasını değerlendireceksiniz" sorusu üzerine, "Olur mu birçok kurum çalışma yapıyor" demekle yetindi. Fırat'ın "incelemeye bile değmez" dediği TBB'nin açıkladığı taslakta, özetle şu öneriler yer alıyordu:
* "Egemenliğin kullanılması" başlıklı madedede, "Ulus, egemenliğini
halkoylamaları aracılığıyla doğrudan veya anayasanın koyduğu esaslara göre yetkili organları eliyle kullanır" hükmü düzenlenirken, egemenliğin paylaşımını düzenleyen fıkrada, "Ulusalüstü yetkileri bulunan bir kuruluşa eşit koşullarla üyeliği gerektiren uluslararası anlaşma hükümleri saklıdır" ifadesi yer alıyor.
Kadınlara yüzde 40 oranında temsil hakkı
* Kadın-erkek eşitliğini düzenleyen maddede, "Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür" koşulu getiriliyor. Kadınların, TBMM'de en az yüzde 40 oranla temsil edilmesi öngörülüyor.
* Temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılmasına, "Sınırlama neden ve ölçütlerinin yorumlanmasında Türkiye'nin taraf olduğu insan haklarına ilişkin uluslararası sözleşmelerle kurulan organların içtihatları da göz önünde tutulur" hükmü yer alıyor.
* Anayasada yer alan hak ve özgürlüklerin hiçbirinin, devletin ülkesi ve ulusuyla bölünmez bütünlüğünü bozmaya veya insan haklarına dayanan demokratik ve laik cumhuriyeti ortadan kaldırmaya yönelik etkinliğe girişme veya eylemde bulunma hakkını vermeyeceği öngörülüyor.
* Milletvekili yemininden "Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı olmak" ifadesi çıkarılıyor. Maddenin gerekçesinde, "Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlılığı bunlara içtenlikle inanmayanlar açısından ant öğesi yapmak doğru değildir" deniliyor.
EMİNE KAPLAN Cumhuriyet 22.11.2007