1 KONU; İÇ MEKANDA TEK KAÇIŞLI PERSPEKTİF
HAZIRLADI
Doç. Dr. Mehriban MİKAYİLOVA
Dr. Öğretim Üyesi Serap FAİZ BÜYÜKÇAM OMU, Mimarlık fakultesi - 2021
MİMARİ ANLATIM TEKNİKLERİ II
DERS NOTLARI
7.Hafta
2
Tek kaçış noktalı perspektif daha çok iç mekanların perspektif anlatımlarında kullanılır. Tek noktalı perspektifte planlar resim düzlemine paraleldir. En kolay çizilebilen konik perspektif çeşididir.. Cismin ön yüzü resim düzlemine paralel yerleştirilirse meydana gelen çizim tek kaçış noktalı perspektiftir. Cismin iki kenarı resim düzlemine yatayda diğer iki kenarı resim düzlemine dikeyde paraleldir. Diğer kenarlar ufukta bir noktada birleşerek tek kaçış noktasını (esas noktayı) oluştururlar.
TEK KAÇIŞ NOKTALI PERSPEKTIF
İÇ MEKANDA TEK KAÇIŞLI PERSPEKTİF
3
Planlanan proje perspektif olarak hazırlanır. proje başlamadan çok önce bitmiş şekli üzerinde daha teferruatlı çalışmalar yapılır. En basit perspektif çizim, bir kağıt üzerine çizilen yatay cizgidir. Bu yatay çizgi mesela o bölgenin ufuk hattını temsil eder.
İÇ MEKANDA TEK KAÇIŞLI PERSPEKTİF
Kurguladığımız mekanı ifade etme
yöntemlerimizden biri perspektifdir…
PERSPEKTİF
4
5
Perspektif çizimlerde dört düzlem kullanılır.
Çizimle göz arasında resmin arakesit olarak çizileceği düzleme resim düzlemi; cismin ve çizen kişinin üzerinde durduğu düzleme zemin düzlemi; resim düzlemiyle zemin düzleminin kesiştiği hatta da zemin hattı denir. Resim düzlemini dik kesen göz hizasındaki düzleme ise yatay düzlem ismi verilir. Resim düzlemiyle yatay düzlemin kesiştiği hat ufuk hattı’dır.
Gözün resim düzlemi üzerindeki izdüşümüne görüş merkezi, gözün bulunduğu mevkiye durma noktası, gözle görüş merkezi arasındaki mesafeye göz mesafesi denir. Perspektif çizgilerin ufuk hattında birleştikleri yere kesişme noktası adı verilir. Resim düzlemi üzerinde görüş merkezinin sağ ve solunda ufuk hattı üzerindeki gözün mesafelerine ise mesafe noktaları denir.
PERSPEKTIFTE KULLANILAN TERIMLER
6
Kaçma (kaçiş-kaçar) noktası. Gerçekte birbirine paralel oldukları halde perspektifte paralellikleri bozulan doğruların ortak (kesişme) noktalarına kaçma (kaçiş-kaçar) noktasi (KN) adı verilir. KN, bir doğrunun sonsuzdaki noktasının perspektifidir. Nitekim gerçekte, birbirine paralel olan doğrular sonsuzda kesişeceğinden,perspektiflerinin kesişme noktası da sonsuzdaki ortak noktalarının perspektifidir.
KAÇMA (KAÇIŞ-KAÇAR) NOKTASI
7
Ufuk çizgisinin yeri, perspektifi çizecek olan kimsenin, cisme hangi yükseklikten bakmak istediğine bağlıdır. Ufuk çizgisinin altında kalan cisimlerin üstü, üstünde kalan cisimlerin altı görünür. Tam ufuk çizgisi üzerindeki cisimlerin ise ne altı, ne de üstü görülemez
UFUK ÇIZGISI
Yer Çizgisi. Cismin oturduğu yer düzlemi ile resim
8
YER ÇIZGISI
Tek Kaçış noktalı perspektif
Gözden uzaklaşan her şey küçük görünür
9
UFUK ÇIZGISI
10
UFUK ÇIZGISI
11
İÇ MEKANDA TEK KAÇIŞLI PERSPEKTİF
12
Aynı yöntemi kullanarak aşağıdaki kitap çizimi örneğinde sekiz kitap bulunmaktadır.
Burada yukarıdaki dolap çiziminde olduğu gibi dolabın üç kapağı
olduğu için köşe dikey çizgi üç eşit parçaya bölünmüştü aşağıdaki örnekte de sekiz kitap olduğu için köşe dikey çizgi sekiz eşit eşit parçaya bölünmüştür.
Alan bölünmesi yöntemi ile kitap çizimi
13 Tek Kaçış Noktalı Perspektifte Aralıkların Düzenlenmesi
Yol boyunca belli aralıklarla dikili ağaçlar, elektrik direkleri, yer döşemelerindeki karolar, bakış nokrasından geriye doğru boylarında ve aralıklarında küçülüyormuş gibi görünürler.
Daha birçok örnekler verilebilir, elbise dolapların kapakları, evlerin pencereleri, yan yana dizilmiş kitaplar vb.
İÇ MEKANDA TEK KAÇIŞLI PERSPEKTİF
14
Aralıkları Eşit, Sayıları Belli Durumlarda Aralıkların Düzenlenmesi
Aynı işlemi tek kaçış noktalı perspektif çizimlerinde de uygulayabiliriz.
1.Soldaki çizimde öncelikle AB uzunluğunda bir dikme çizilmiş, daha sonra A ve B noktasından
belirlediğimiz kaçış noktasına kaçan çizgiler çizilmiştir.
2. Alanın genişliği belirlenip A’ B’
doğrusu ile alanın genişliği sınırlanmıştır.
3. AB doğrusu cetvelle yedi eşit parçaya bölünmüş ve bu noktalardan kaçma noktasına doğrular çizilmiştir.
4 A-B’ köşegeni çizilerek, köşegenin yatayda çizdiğimiz doğruları kestiği noktalarlardan AB doğrusuna paralel doğrular çizilerek alan hem yatayda hem de dikeyde eşit parçalara
bölünmüştür.
Aralıkları eşit ve sayıları bilinen durumlarda alan bölünmesi
İÇ MEKANDA TEK KAÇIŞLI PERSPEKTİF
15
Aralıkları eşit ve sayıları bilinen durumlarda alan bölünmesi ile dolap çizimleri
İç mekanda yer düzlemine paralel yüzey döşeme ve kaplamalarında alan bölünmesinde izlenen yöntem;
1. İlk olarak ufuk çizgisi çizilir.
2Ufuk çizgisi üzerinde kaçma noktasının yeri belirlenir.
3Daha sonra yer düzlem çizgisi çizilir ve çizgi eşit aralıklı olarak istenen sayıda bölünür ve çizgi eşit aralıklı olarak istenen sayıda bölünür.
4Her bölüm noktasından kaçma noktasına doğru çizilir.
5 Çizilen yüzeyin arka bitiş noktasına göre yer düzlemine paralel doğru çizilir.
6 Yer düzlem çizgisi ile bitiş çizgisi üzerindeki 1ön ve 8 arka noktaları çaprazda birleştirilir.
7 Köşegen çizgisinin, dikey çizgileri kestiği noktalardan yer düzlemine paralel çizgiler çizilerek yüzey çizimi tamamlanır
İÇ MEKANDA TEK KAÇIŞLI PERSPEKTİF
16
Aralıkları eşit, sayıları bilinen iç mekanda yer düzlemine paralel yüzeyde Alan bölünmesi.
İÇ MEKANDA TEK KAÇIŞLI PERSPEKTİF
17
Aralıkları eşit, sayıları bilinen iç mekanda yer düzlemine paralel ve yan yüzeyde alan bölünmesi.
İÇ MEKANDA TEK KAÇIŞLI PERSPEKTİF
18
Perspektif çiziminde fotoğraf üzerinde analiz çalışması yapmak, bir mekandaki nesnelerin konumlarına göre görünüşlerini, aynı büyüklükteki nesnelerin farklı mesafeye göre farklılıklarını anlamada yararlı olacaktır. .Öncelikle perspektif analizi için uygun fotoğraf seçilmelidir. Fotoğraf üzeninde öncelikle ufuk çizgisini ve kaçma noktasının yeri doğru tespit edilmelidir. Benzer fotoğraflar üzerinde ufuk çizgisi ve kaçma noktasının yerlerinin tespiti çalışması yapılması faydalı olacaktır. Ufuk çizgisi ve kaçma noktalarının yerleri işaretlendikten sonra eşyaların kaçma noktasına göre konumları kaçan çizgilerle çizilerek çalışma tamamlanır. Fotoğraf üzerinde analiz çalışmasında direkt fotoğraf üzerinde çalışılacağı gibi fotoğrafın üzerine sabitlenen aydınger üzerinde de çalışılabilir.
İÇ MEKANDA TEK KAÇIŞLI PERSPEKTİF
19
Fotoğraf üzerinde tek kaçış noktalı perspektif analizi
Fotoğraf üzerinde tek kaçış noktalı perspektif analizi
FOTOĞRAF ÜZERINDE TEK KAÇIŞ NOKTALI PERSPEKTIF ANALIZI
İÇ MEKANDA TEK KAÇIŞLI PERSPEKTİF
20
İç Mekan Perspektif Çizim Örnekleri
Bina içi sokak çizimlerinde perspektif kurallarına uygun çizim yapmak için dikkat edilmesi
gereken bazı noktalar
bulunmaktadır. Bina içi çizimlerde, konunun her iki yanının uyum ve birlik içinde görünmesi ve daha iyi çizilebilmesi için çizimi yapılacak binanın sonunda ve ortasında durulmalıdır. Enteriyör (iç mekan resmi) çizimde, göz çizgisinin, çizilecek yerin neresinden geçtiği belirlenerek resim kağıdının uygun yerine çizilir. Göz çizgisi üzerinde esas nokta işaretlenir, karşı duvarın eni ve boyu tasarlanarak çizilir.
Esas noktadan, çizilen karşı duvarın köşelerine uygun yan duvarların çizgileri (kağıdın kenarlarına kadar) uzatılır. Daha sonra kapı, pencere ve eşyaların görünümleri tek noktalı paralel perspektif kurallarına göre çizilir.
