SERADA İKLİM KONTROLÜ SERADA İKLİM KONTROLÜ

(1)

SERADA İKLİM KONTROLÜ SERADA İKLİM KONTROLÜ

 IsıtmaIsıtma

 SoğutmaSoğutma

 HavlandırmaHavlandırma

 Işıklandırma (gölgelendirmeIşıklandırma (gölgelendirme))

(2)

ISITMA ISITMA

 Isıtma giderleri seracılık maliyetini yükselten Isıtma giderleri seracılık maliyetini yükselten bir girdidir.

bir girdidir.

 Herhangi bir ekolojide ekonomik anlamda Herhangi bir ekolojide ekonomik anlamda seracılık yapılıp yapılmayacağına karar seracılık yapılıp yapılmayacağına karar

verebilmek için ısıtma giderleri mutlaka göz verebilmek için ısıtma giderleri mutlaka göz

önüne alınmalıdır.

(3)

SERA ISI KAYIPLARININ SERA ISI KAYIPLARININ

NEDENLERİ NEDENLERİ

 HavalandırmalarlaHavalandırmalarla

 AbsorbsiyonlaAbsorbsiyonla

 YansımalarlaYansımalarla (ışınların bir kısmı seraya (ışınların bir kısmı seraya girmeden cam ya da plastik yüzeyler

girmeden cam ya da plastik yüzeyler tarafından yansıtılırlar.)

tarafından yansıtılırlar.)

 Örtü malzemesinden ısı kaybıÖrtü malzemesinden ısı kaybı

(%80’İ çatı, %10’u yan yüzeyler, %10’u (%80’İ çatı, %10’u yan yüzeyler, %10’u

topraktan olur).

(4)

SERA ISI KAYIPLARININ SERA ISI KAYIPLARININ

NEDENLERİ NEDENLERİ

 Rüzgarın neden olduğu ısı kaybıRüzgarın neden olduğu ısı kaybı

 Sera toprağından dış topraklara ısı kaybıSera toprağından dış topraklara ısı kaybı

 Örtü kirlenmesi sonucu ışık geçirgenliğinin Örtü kirlenmesi sonucu ışık geçirgenliğinin azalmasından kaynaklanan ısı kaybı

azalmasından kaynaklanan ısı kaybı

(5)

ISITMA GİDERLERİNİ MİNİMUMA ISITMA GİDERLERİNİ MİNİMUMA

İNDİRMEK İÇİN NE İNDİRMEK İÇİN NE

YAPILABİLİR?

 Sera kurulacak yerde ucuz enerji Sera kurulacak yerde ucuz enerji kaynağının bulunması

kaynağının bulunması

 Sera içi sıcaklığını korumak için bazı Sera içi sıcaklığını korumak için bazı önlemler almakönlemler almak

(6)

SERALARDA ALINACAK SERALARDA ALINACAK

ÖNLEMLER ÖNLEMLER

 Sera kurulacak yerin kuzeyi kapalı, hafif Sera kurulacak yerin kuzeyi kapalı, hafif güneye eğimli araziler seçilmeli

güneye eğimli araziler seçilmeli

 Seralar doğu-batı yönünde kurulmalıSeralar doğu-batı yönünde kurulmalı

 Bölgede hakim rüzgar yönüne göre sera Bölgede hakim rüzgar yönüne göre sera yönü belirlenmeli

yönü belirlenmeli

(7)

 Güneş enerjisinden yararlanabilen ve ısı Güneş enerjisinden yararlanabilen ve ısı yalıtımı iyi olan sera tipleri seçilmeli

yalıtımı iyi olan sera tipleri seçilmeli

 Sera içi tünel sistemleri kurulabilir (3-5 Sera içi tünel sistemleri kurulabilir (3-5 °°C)C)

 Güneş enerjisinden max. düzeyde Güneş enerjisinden max. düzeyde

yararlanabilmek için toprak üstü malç yararlanabilmek için toprak üstü malç

plastikle kapatılabilir (Ekim öncesi siyah, plastikle kapatılabilir (Ekim öncesi siyah,

şeffaf, gri PE) veya organik malçlama şeffaf, gri PE) veya organik malçlama

(8)

MALÇLAMA MALÇLAMA

(9)

Sera İçi Tünel Sistemi Sera İçi Tünel Sistemi

(10)

 Dondan korunmak amacıyla sera Dondan korunmak amacıyla sera

çatılarına mümkünse yağmurlama sistemi çatılarına mümkünse yağmurlama sistemi

yerleştirilmeli yerleştirilmeli

 Seranın yan duvarları donlu günlerde Seranın yan duvarları donlu günlerde plastikle örtülmeli

plastikle örtülmeli

 İlkbahar geç donları olduğunda (sera içi İlkbahar geç donları olduğunda (sera içi sıcaklık 1-2

sıcaklık 1-2 °°C) bitki sıra araları sulanabilirC) bitki sıra araları sulanabilir

(11)

 Isı perdeleriIsı perdeleri kullanılabilir (PE, Agryl vs.)kullanılabilir (PE, Agryl vs.)

 Isı perdeleri gün boyu yükselen sera Isı perdeleri gün boyu yükselen sera

sıcaklığını gece koruma özelliğine sahip sıcaklığını gece koruma özelliğine sahip

olmalı olmalı

 Güneşin doğuşu-batışı arasındaki zaman Güneşin doğuşu-batışı arasındaki zaman diliminde kullanılmalı

diliminde kullanılmalı

 Perde seranın içinden veya dışından Perde seranın içinden veya dışından çekilebilir.

çekilebilir.

(12)

Tablo 2. PE perdeli seranın iç ve dış sıcaklık Tablo 2. PE perdeli seranın iç ve dış sıcaklık

farkları farkları

Aylar Aylar

Ortalama Sıc. (

Ortalama Sıc. (°°C)C) Minimum Sıc. (Minimum Sıc. (°°C)C) Perdeli

Perdeli PerdesizPerdesiz PerdeliPerdeli PerdesizPerdesiz Kasım

Kasım 23.323.3 18.118.1 11.811.8 9.69.6 Aralık

Aralık 18.918.9 13.113.1 8.38.3 6.66.6 OcakOcak 18.718.7 11.011.0 5.85.8 3.63.6

Şubat

Şubat 20.820.8 12.312.3 7.27.2 4.54.5 MartMart 25.025.0 16.916.9 11.211.2 8.08.0 Ort.Ort. 21.321.3 14.214.2 8.88.8 6.56.5

(13)

 Çift kat plastik örtülerÇift kat plastik örtüler kullanılabilir. kullanılabilir.

 Gece radyasyonla ısı kaybını minimize Gece radyasyonla ısı kaybını minimize etmede oldukça etkili bir yöntemdir.

etmede oldukça etkili bir yöntemdir.

 Güneşlenmenin sorun olmadığı bölgelerde Güneşlenmenin sorun olmadığı bölgelerde kullanılmalıdır.

kullanılmalıdır.

 Plastik örtüler arasındaki hava boşluğunun Plastik örtüler arasındaki hava boşluğunun kalınlığı önemlidir (2-20 cm)

kalınlığı önemlidir (2-20 cm)

(14)

 Çift kat cam veya sert plastik örtülerÇift kat cam veya sert plastik örtüler kullanılabilir.

kullanılabilir.

 Cam kalınlığı 3 mmCam kalınlığı 3 mm

 Camlar arası boşluk 9 mm’dir.Camlar arası boşluk 9 mm’dir.

 Sert plastikte ise kalınlık 1-2 mm,Sert plastikte ise kalınlık 1-2 mm,

 Plastikler arası boşluk 12-14 mm’dir.Plastikler arası boşluk 12-14 mm’dir.

 Bu şekilde ısı kayıpları etkin azaltılır.Bu şekilde ısı kayıpları etkin azaltılır.

(15)

 Su şilteleriSu şilteleri kullanılarak güneş enerjisi kullanılarak güneş enerjisi serada depolanabilir.

serada depolanabilir.

 Su şilteleri kollektör görevi yapar ve bitki Su şilteleri kollektör görevi yapar ve bitki sıra aralarına yerleştirilir.

sıra aralarına yerleştirilir.

 Şilte çapı 30 cm, şeffaf PE’ den yapılırŞilte çapı 30 cm, şeffaf PE’ den yapılır

 Max. Yararlanma için şilte altına siyah PE Max. Yararlanma için şilte altına siyah PE çekilir.

çekilir.

(16)

SERA ISITMA SİSTEMLERİNDE SERA ISITMA SİSTEMLERİNDE

ARANAN ÖZELLİKLER ARANAN ÖZELLİKLER

 Dış hava sıcaklığına bağlı olmadan sera içi Dış hava sıcaklığına bağlı olmadan sera içi sıcaklığını istenen sınırlarda tutabilmeli

sıcaklığını istenen sınırlarda tutabilmeli

 Sera içi sıcaklık her yerde eşit olmalıSera içi sıcaklık her yerde eşit olmalı

 Kesintisiz olarak çalışabilmeliKesintisiz olarak çalışabilmeli

 Yakıt kolaylıkla temin edilebilmeliYakıt kolaylıkla temin edilebilmeli

 Sistem verimli çalıştırılmalıSistem verimli çalıştırılmalı

(17)

SERALARDA ISI GEREKSİNİMİ SERALARDA ISI GEREKSİNİMİ

Sera için gerekli ısı miktarının Sera için gerekli ısı miktarının

belirlenmesinde:

 Sera dış yüzey büyüklüğünün etkisiSera dış yüzey büyüklüğünün etkisi

 Örtü malzemesinin çeşidi ve örtü kat sayısıÖrtü malzemesinin çeşidi ve örtü kat sayısı

 Isı kayıp alanlarının büyüklüğüIsı kayıp alanlarının büyüklüğü

(18)

1. Sera Dış Yüzey Büyüklüğü Etkisi 1. Sera Dış Yüzey Büyüklüğü Etkisi

 Sera dış yüzeyi alanı ısı kaybı Sera dış yüzeyi alanı ısı kaybı

 Serada birim taban alana düşen sera Serada birim taban alana düşen sera örtüsü alanı, sera taban alanının

örtüsü alanı, sera taban alanının küçülmesiyle artar.

küçülmesiyle artar.

 Bu nedenle küçük seralarda birim taban Bu nedenle küçük seralarda birim taban alanına düşen ısı yükü fazla, büyük

alanına düşen ısı yükü fazla, büyük seralarda küçüktür.

seralarda küçüktür.

(19)

2. Örtü Malzemesinin Etkisi 2. Örtü Malzemesinin Etkisi

 Örtü malzemesinin tipine göre ısı Örtü malzemesinin tipine göre ısı

geçirgenliği değişir (PE ısı yalıtım özelliği geçirgenliği değişir (PE ısı yalıtım özelliği

en az) en az)

 Örtü malzemesinin çift kat olarak Örtü malzemesinin çift kat olarak kullanılması (2-20 cm boşluk)

kullanılması (2-20 cm boşluk)

 Çift ya da üç kat olarak üretilen sert sera Çift ya da üç kat olarak üretilen sert sera örtü malzemelerinin kullanılması ısı

örtü malzemelerinin kullanılması ısı yalıtımını iyileştirir (ısı kaybı %60 yalıtımını iyileştirir (ısı kaybı %60

azaltılabilir) azaltılabilir)

(20)

3. Isı Sızma Kayıpları 3. Isı Sızma Kayıpları

 Sera kapı ve pencere çevrelerinden,Sera kapı ve pencere çevrelerinden,

 Örtü malzemesinin ekleme kısımlarından,Örtü malzemesinin ekleme kısımlarından,

 Duvar ve çatıların birleştikleri yerden,Duvar ve çatıların birleştikleri yerden,

 Bu ne nedenle sera ısı kayıpları Bu ne nedenle sera ısı kayıpları hesaplanırken bu değere %10-15 hesaplanırken bu değere %10-15

eklenmelidir.

(21)

SERALARDA KULLANILAN SERALARDA KULLANILAN

ISITMA SİSTEMLERİ ISITMA SİSTEMLERİ

 Sobalarla ısıtmaSobalarla ısıtma

 Merkezi IsıtmaMerkezi Isıtma

 Sıcak Havayla ısıtmaSıcak Havayla ısıtma

 Doğal enerji kaynaklarından yararlanılarakDoğal enerji kaynaklarından yararlanılarak (Güneş, jeotermal kaynaklar)

(Güneş, jeotermal kaynaklar)

 Elektrik enerjisiyle ısıtmaElektrik enerjisiyle ısıtma

 Atık enerjiden yararlanılarak ısıtmaAtık enerjiden yararlanılarak ısıtma

(22)

SOBALARLA ISITMA SOBALARLA ISITMA

 Katı yakıtlı sobalarKatı yakıtlı sobalar (odun, kömür, talaş vs.)(odun, kömür, talaş vs.)

 Seramik sobalarSeramik sobalar

 Demir sobalarDemir sobalar

 Emaye sobalarEmaye sobalar

 Gaz sobalarGaz sobalar (doğal gaz)(doğal gaz)

 Sıvı yakıtlı sobalarSıvı yakıtlı sobalar (mazot, fueloil vs.)(mazot, fueloil vs.) AMAÇ:

AMAÇ: Sera ısıtılmasından daha çok bitkileri Sera ısıtılmasından daha çok bitkileri don tehlikesinden korumak

don tehlikesinden korumak

(23)

SOBAYLA ISITMA SOBAYLA ISITMA

(24)

Sobalarla ısıtmanın yaygın Sobalarla ısıtmanın yaygın

kullanılmasının nedeni:

 İlk yatırım masrafı düşükİlk yatırım masrafı düşük

 Kullanılan yakıtın (talaş, odun, linyit, Kullanılan yakıtın (talaş, odun, linyit,

mazot, gazyağı vs) kolay bulunabilmesi ve mazot, gazyağı vs) kolay bulunabilmesi ve

ucuz olması ucuz olması

 Ülkemiz seralarının çoğunun küçük aile Ülkemiz seralarının çoğunun küçük aile işletmeleri şeklinde olması, bu nedenle işletmeleri şeklinde olması, bu nedenle gerekli işgücünün kolay sağlanabilmesi gerekli işgücünün kolay sağlanabilmesi

 Ülkemiz seralarında genel olarak en uygun Ülkemiz seralarında genel olarak en uygun ısıtma yerine bitkiyi dondan korumak için ısıtma yerine bitkiyi dondan korumak için

ısıtmanın yapılmasıdır.

(25)

DEZAVANTAJLARI:

 İstenilen sera içi sıcaklık sürekli olarak İstenilen sera içi sıcaklık sürekli olarak elde edilemez.

elde edilemez.

 Isı dağılımı homojen olmazIsı dağılımı homojen olmaz

 Yanma sonucu zehirli gazlar (SO2), Yanma sonucu zehirli gazlar (SO2), duman, katran vb atıklar oluşur

duman, katran vb atıklar oluşur

 İşçilik gerektirir.İşçilik gerektirir.

(26)

Soba kullanmanın sakıncalarını Soba kullanmanın sakıncalarını

ortadan kaldırabilmek için:

 Isıtma verimi çok düşük olan yalın yapılı seralar Isıtma verimi çok düşük olan yalın yapılı seralar kullanılmalı

kullanılmalı

 Sobalar, seraların kenarına yakın yerleştirilmeli, Sobalar, seraların kenarına yakın yerleştirilmeli, eğer ortaya yerleştirilecekse yüksek bir sehpa eğer ortaya yerleştirilecekse yüksek bir sehpa

üzerine oturtulmalı üzerine oturtulmalı

 Borular, örtü malzemesinin altında en az 4 m Borular, örtü malzemesinin altında en az 4 m uzunluğunda yere pararel olarak yerleştirilmeli uzunluğunda yere pararel olarak yerleştirilmeli

 Sobanın etrafı koruma altına alınmalıSobanın etrafı koruma altına alınmalı

 Sobanın yaydığı ısı sera içine fanla dağıtılmalıSobanın yaydığı ısı sera içine fanla dağıtılmalı

(27)

MERKEZİ ISITMA MERKEZİ ISITMA

 Bir akışkanın ısıtılarak kapalı bir sistemde Bir akışkanın ısıtılarak kapalı bir sistemde dolaştırılması esasına dayanır.

dolaştırılması esasına dayanır.

 Ülkemizde yaygın kullanılmazÜlkemizde yaygın kullanılmaz

 Yatırım maliyeti yüksektir.Yatırım maliyeti yüksektir.

 Kazan büyüklüğü ve boru gereksinimi iyi Kazan büyüklüğü ve boru gereksinimi iyi hesaplanmalıdır.

hesaplanmalıdır.

 Sera alanı büyüdükçe sera birim alanına düşen Sera alanı büyüdükçe sera birim alanına düşen ilk yatırım maliyeti düşer.

ilk yatırım maliyeti düşer.

 Bu sistem büyüklüğü 2.5 da Bu sistem büyüklüğü 2.5 da >> olan seralarda olan seralarda uygulanması önerilmez.

uygulanması önerilmez.

(28)

MERKEZİ ISITMANIN MERKEZİ ISITMANIN

YARARLARI YARARLARI

 Sera sıcaklıkları istenilen düzeyde Sera sıcaklıkları istenilen düzeyde tutulabilir.

tutulabilir.

 Kazandan elde edilen buhar Kazandan elde edilen buhar

dezenfeksiyon işlemlerinde kullanılabilir.

 Sera içinde bitkilere zarar veren yanma Sera içinde bitkilere zarar veren yanma artıkları, toz, duman vs olmamaktadır.

artıkları, toz, duman vs olmamaktadır.

 Sera içi sıcaklığı istenilen değerde Sera içi sıcaklığı istenilen değerde

tutulabilir ve her yerde homojen bir ısı tutulabilir ve her yerde homojen bir ısı

sağlanır.

(29)

MERKEZİ ISITMA SİSTEMİNİN MERKEZİ ISITMA SİSTEMİNİN

UNSURLARI UNSURLARI

 Ocak veya burülör:Ocak veya burülör: Yakıt enerjisini ısı Yakıt enerjisini ısı enerjisine dönüştürür

enerjisine dönüştürür

 Kazan:Kazan: Ocaktan elde edilen ısıyla sıcak su Ocaktan elde edilen ısıyla sıcak su veya buhar üreten kazan

veya buhar üreten kazan

 Sıcak suyu seradaki sisteme gönderen Sıcak suyu seradaki sisteme gönderen

pompa, motor ve bunların düzenlenmesini pompa, motor ve bunların düzenlenmesini

sağlayan çeşitli ekipmanlar sağlayan çeşitli ekipmanlar

 Sıcak su veya buharı seraya veren Sıcak su veya buharı seraya veren borularborular

(30)

ISITMA BORULARININ SERA ISITMA BORULARININ SERA

İÇİNE YERLEŞTİRİLMESİ İÇİNE YERLEŞTİRİLMESİ

 Sera tabanına eşit aralıklarla dağıtılabilirSera tabanına eşit aralıklarla dağıtılabilir

 Sera duvarları boyunca dağıtılabilirSera duvarları boyunca dağıtılabilir

 Sera duvarları buyunca + tavana yakınSera duvarları buyunca + tavana yakın

 Seradaki masaların içinden geçirilerekSeradaki masaların içinden geçirilerek

 Sera taban toprağının içine gömülebilir Sera taban toprağının içine gömülebilir (Borular sera uzunluğuna ya da enine) (Borular sera uzunluğuna ya da enine)

(31)

SICAK HAVAYLA ISITMA SICAK HAVAYLA ISITMA

SİSTEMİ SİSTEMİ

 Sistemin Esası:Sistemin Esası: Isıtılmış havanın belli aralıklarla Isıtılmış havanın belli aralıklarla küçük delikleri bulunan ince PE’ den yapılmış küçük delikleri bulunan ince PE’ den yapılmış

boru kanallara bir basınç altında sürekli olarak boru kanallara bir basınç altında sürekli olarak

gönderilmesidir gönderilmesidir

 Havanın ısıtılması katı, sıvı, gaz yakıtlarla olabilirHavanın ısıtılması katı, sıvı, gaz yakıtlarla olabilir

 Isıtılan hava ana kanala (beton, galvenize saç) Isıtılan hava ana kanala (beton, galvenize saç) gönderilir

gönderilir

 Ana kanalda belirli aralıklarla açılan dirsekli Ana kanalda belirli aralıklarla açılan dirsekli

borulara 15-20 cm çaplı delikli PE borular takılır borulara 15-20 cm çaplı delikli PE borular takılır

(32)

Sıcak Hava Isıtma Yöntemlerinin Sıcak Hava Isıtma Yöntemlerinin

Sınıflandırılması Sınıflandırılması

 Sera tavanına yerleştirilen delikli borularlaSera tavanına yerleştirilen delikli borularla

 Sera tabanına yerleştirilen delikli borularlaSera tabanına yerleştirilen delikli borularla

 Seraya döşenen deliksiz borularlaSeraya döşenen deliksiz borularla

 Sıcak havanın boru kullanmadan sera Sıcak havanın boru kullanmadan sera içine püskürtülmesi

içine püskürtülmesi

(33)

Güneş Enerjisinden Güneş Enerjisinden

Yararlanılarak Sera Isıtması Yararlanılarak Sera Isıtması

 Isıtma masrafları düşürülebilir. Isıtma masrafları düşürülebilir.

 Güneş enerjisinden Güneş enerjisinden pasifpasif ya da ya da aktifaktif olarak olarak yararlanılabilir.

yararlanılabilir.

 Güneş enerjisinden Güneş enerjisinden pasifpasif olarak yararlanma: olarak yararlanma:

(Sera yönü ve güneş serası önemli) (Sera yönü ve güneş serası önemli)

(34)

Güneş enerjisinden max.

Seviyede yararlanabilmek için:

 Sera yönü (Sera uzunluğu güneyden 10Sera yönü (Sera uzunluğu güneyden 10°° doğuya)

doğuya)

 Sera çatısının eğimi ayarlanmalıSera çatısının eğimi ayarlanmalı

Güneş Serası: Doğu-batı yönünde Güneş Serası: Doğu-batı yönünde

(35)

Güneş Enerjisinden Yararlanılarak Güneş Enerjisinden Yararlanılarak

Sera Isıtması Sera Isıtması

 Seranın kuzey tarafı 5 m yüksekliğinde ısı Seranın kuzey tarafı 5 m yüksekliğinde ısı duvarı olacak şekilde planlanır

duvarı olacak şekilde planlanır

 Duvarın kuzey tarafı ısı kaybını önlemek için Duvarın kuzey tarafı ısı kaybını önlemek için yalıtım malzemesiyle kaplanır

yalıtım malzemesiyle kaplanır

 Duvarın iç tarafına içi su dolu tenekeler Duvarın iç tarafına içi su dolu tenekeler yerleştirilir ve duvarın bu yüzü siyaha yerleştirilir ve duvarın bu yüzü siyaha

boyanır boyanır

 Tenekelerin siyah yüzeyleri tarafından Tenekelerin siyah yüzeyleri tarafından güneş enerjisi ısıya dönüştürülür ve

güneş enerjisi ısıya dönüştürülür ve

yüzeyde toplanan ısı enerjisi suya geçmekte yüzeyde toplanan ısı enerjisi suya geçmekte

ve depolanmaktadır.

(36)

Aktif olarak güneş enerjisinden Aktif olarak güneş enerjisinden

yaralanma:

 (güneş toplayıcıları=kollektörler)(güneş toplayıcıları=kollektörler)

 Kollektörler tarafından güneş enerjisi ısı Kollektörler tarafından güneş enerjisi ısı enerjisine çevrilir

enerjisine çevrilir

 Isınan su yalıtımlı su depolarında Isınan su yalıtımlı su depolarında depolanır

depolanır

 Sera etkisinden de yararlanılabilirSera etkisinden de yararlanılabilir

(37)

Güneş radyasyonun ısı enerjisine Güneş radyasyonun ısı enerjisine

dönüştürülmesi 3 yolla olur:

 Sera dışındaki kollektörlerle serayı ısıtmakSera dışındaki kollektörlerle serayı ısıtmak

 Sera konstrüksiyonu ile entegre olmuş Sera konstrüksiyonu ile entegre olmuş kollektörlerle serayı ısıtmak

kollektörlerle serayı ısıtmak

 Serayı bir güneş kollektörü gibi kullanmakSerayı bir güneş kollektörü gibi kullanmak

(38)

Sera dışındaki kollektörlerle Sera dışındaki kollektörlerle

serayı ısıtma serayı ısıtma

 Düz yüzeyli veya odaklı kollektörler kullanılır.Düz yüzeyli veya odaklı kollektörler kullanılır.

 Kollektör konstrüksiyon üzerine 55Kollektör konstrüksiyon üzerine 55°° eğimle eğimle yerleştirilir.

yerleştirilir.

 Kollektör yardımıyla ısı enerjisine dönüştürülen Kollektör yardımıyla ısı enerjisine dönüştürülen güneş enerjisi depoda toplanır.

güneş enerjisi depoda toplanır.

 Seraya fan ile dağıtılırSeraya fan ile dağıtılır

(39)

Sera konstrüksiyonu ile entegre Sera konstrüksiyonu ile entegre

olmuş kollektörler olmuş kollektörler

 Kollektörler iki örtü tabakası arasına Kollektörler iki örtü tabakası arasına yerleştirilir.

yerleştirilir.

 İçinde hava dolaşan kollektörlerde ısınan İçinde hava dolaşan kollektörlerde ısınan hava, kaya-taş parçalarında depolandıktan hava, kaya-taş parçalarında depolandıktan

sonra gece seraya verilir.

 İçinde su dolaşan kollektörler ise, iki örtü İçinde su dolaşan kollektörler ise, iki örtü

arasına değil, yan yüzeyler hizasına ve çatının arasına değil, yan yüzeyler hizasına ve çatının

güneye bakan yüzeyine pararel olarak güneye bakan yüzeyine pararel olarak

yerleştirilir.

(40)

Seranın güneş kollektörü gibi Seranın güneş kollektörü gibi

kullanılması kullanılması

 Sera içinde gündüz ısınmış havanın Sera içinde gündüz ısınmış havanın

depolanarak gece kullanılması esasına depolanarak gece kullanılması esasına

dayanır.

 Yükselen hava sıcaklıkları havalandırma Yükselen hava sıcaklıkları havalandırma yoluyla dışarı atılmamakta bir pompa

yoluyla dışarı atılmamakta bir pompa

yardımıyla çekilerek seraya verilmektedir.

(41)

Jeotermal Suların sera Jeotermal Suların sera

ısıtmasında kullanımı ısıtmasında kullanımı

 Ülkemiz jeotermal kaynaklar açısından Ülkemiz jeotermal kaynaklar açısından oldukça zengindir.

oldukça zengindir.

 Ancak bu kaynakların sera içinde kullanım Ancak bu kaynakların sera içinde kullanım kapasitesi oldukça düşük sınırlardadır.

kapasitesi oldukça düşük sınırlardadır.

 Jeotermal kaynak sularından;Jeotermal kaynak sularından;

Doğrudan yararlanma:

Doğrudan yararlanma: (Kalitesi iyi olanlar) (Kalitesi iyi olanlar) Dolaylı yararlanma:

Dolaylı yararlanma: (Kalitesi düşük olanlar, (Kalitesi düşük olanlar, sıcaklığı bir esanşöre yardımıyla normal

sıcaklığı bir esanşöre yardımıyla normal suya aktarıldıktan sonra kullanılır)

suya aktarıldıktan sonra kullanılır)

(42)

Doğal sıcak suların sera Doğal sıcak suların sera

ısıtmasında kullanımı 2 yolla olur:

1. Toprak ısıtması 1. Toprak ısıtması 2. Sera içi ısıtması 2. Sera içi ısıtması Toprak ısıtması:

Toprak ısıtması:

 PE borular 30-50 cm toprak altına gömülür PE borular 30-50 cm toprak altına gömülür ve 15-40 cm aralıklarla yerleştirilir.

ve 15-40 cm aralıklarla yerleştirilir.

 Borulara verilen suyun sıcaklığı 25-35 Borulara verilen suyun sıcaklığı 25-35 °°C’dir.C’dir.

 35 35 °°C C << toprağa gömülen boru derinliğini toprağa gömülen boru derinliğini artırmak gerekir.

artırmak gerekir.

(43)

Sera İçi Isıtması:

 Sera toprak ve havasını ısıtmak amacıyla Sera toprak ve havasını ısıtmak amacıyla yapılan ısıtma genelde toprak üzerinden yapılan ısıtma genelde toprak üzerinden

yapılır.

 60 C’ye kadar olan sular için 2-3 cm 60 C’ye kadar olan sular için 2-3 cm plastik PE borular, daha yüksek

plastik PE borular, daha yüksek

sıcaklıklardaki sular için metal borular sıcaklıklardaki sular için metal borular

kullanılır kullanılır

(44)

Jeotermal suların kullanılmasında Jeotermal suların kullanılmasında

karşılaşılan sorunlar:

 Atık jeotermal suyun çevreye zarar vermeden Atık jeotermal suyun çevreye zarar vermeden yok edilmesi

yok edilmesi

 Jeotermal suların ısıtma borularında tortuya Jeotermal suların ısıtma borularında tortuya neden olması

neden olması

 Jeotermal suyun kullanıldıktan sonra sera Jeotermal suyun kullanıldıktan sonra sera çevresine atılması serada drenaj sorunu çevresine atılması serada drenaj sorunu

yaratır yaratır

(45)

ELEKTRİK ENERJİSİYLE ISITMA ELEKTRİK ENERJİSİYLE ISITMA

2 yöntem uygulanır:

 Hava, havalandırıcı ile elektrik ısıtma Hava, havalandırıcı ile elektrik ısıtma elamanın üzerinden geçirilmekte ve elamanın üzerinden geçirilmekte ve

böylece ısınan hava sera içine böylece ısınan hava sera içine

gönderilmektedir.

 Elektrikle ısıtılan su, sera içindeki ısı Elektrikle ısıtılan su, sera içindeki ısı değiştiricilerine gönderilerek sera ısıtılır değiştiricilerine gönderilerek sera ısıtılır

(46)

ATIK ENERJİ ATIK ENERJİ

 Fabrikalardan çıkan atık enerji ısıtma Fabrikalardan çıkan atık enerji ısıtma amacıyla seralarda kullanılmaktadır amacıyla seralarda kullanılmaktadır

 (sıcak atık baca gazları vs.)(sıcak atık baca gazları vs.)