Istanbul Tzp Dergisi 2005:2;39-42
Spontan Dermoid Kist Riiptiirii:
Olgu Sunumu
Dr. Giiler BAGBOZAN (1), Dr. Remzi ABALI (2), Dr. Hiilya tiMER (3), Dr. Ramazan OZYURT (3), Dr. Deniz YILDIRAN (3), Do.;. Dr. Birtan BORAN (4)
OZET
Dermoid kist en szk goriilen over tiimoriidiir. Genellikle benign ve asemptomatiktir. Nadiren klinik belirti verir. En szk kar§zla§zlan komp- likasyon torsiyondur. Kist kalzn duvarlz oldugu i9in riiptiir ve perforas- yonn olduk9a nadirdir.
Sag adneksial kitle nedeni ile laparotomi yapzlan hastada, spontan der- moid kist riiptiirii oldugu goriildii. Sag ovarian 5x6x7 em ebatlarmda- ki kist kapsiilii iizerinde, sol over iizerinde, uterus serozasznda mesane iizerinde, parietal periton ve barsak serozalarz iizerinde kzllar ve seba- seoz goriiniimlii doku implantlarz izlendi. Olduk9a nadir, ancak ciddi bir klinik tablo oldugu i9in vaka yayznlandz.
Dermoid kistin i9eriginin peri ton ile uzun sure temasz, kimyasal perito- nite neden olabilir. Tedavide 9ok sayzda operasyon gerekebilir. Bu yiiz- den erken te§his ve operasyon szrasznda batznzn abondan olarak yzkan- masz onemlidir.
Anahtar kelimeler: Dermaid kist, Spontan riiptiir, Kimyasal peritonit.
GiRi~
Kadmlarda ikinci ve iiciincii on ydda en stk goriilen ovarian neoplazm olan teratomlarm %95'den fazlast der- moid kisttir (matiir kistik teratom). 40 ya~ altmdaki ka- dmlarda over kaynakh neoplazilerin %62'sini dermoid kistler olu~turmaktadtr (1). !;ogu kistik benign lezyonlar ektoderm, endoderm, mezoderm kokenli mattir dokular icerirler. En stk goriilen elemanlar deri, kd follikiilleri ve sebase veya ter bezleri gibi ektoderm kokenlilerdir (2).
SB istanbul Egitim Hastanesi 1. Kadzn Hastalzklarz ve Do gum Klini- gi, Uzm. ijef Yrd. (1 ),
SB istanbul Egitim Hastanesi 1. Kadm Hastalzklarz ve Dogum Klini- gi, Uzmanz (2),
SB istanbul Egitim Hastanesi 1. Kadm Hastalzklarz ve Dogum Klini- gi, Asistanz ( 3 ),
SB istanbul Egitim Hastanesi 1. Kadzn Hastalzklarz ve Dogum Klini- gi, ijefi ( 4)
SUMMARY
Spontan Dermoid Cyst Rupture: A Case Report
Dermoid Cyst is the most frequent ovarian tumor. It is mostly benign and asymptomatic. It rarely gives symptoms. Torsion is the most frequ- ent complication. Since the wall of the cyst is thick, both the rupture and perforation are rare.
A spontan dermoid cyst rupture jas see n in the patient who had lapa- rotomy for the right adnexial mass. Hair and sebaceous tissue were se- en on the capsule of the ovarian cyst, uterin serosa, on the bladder, pa- rietal periton and the intestine serosa. The cyst has the measurements of 5x6x7 em. We want to present this case because it is not only rare but also serious.
Chemical peritonit might occur if the contents of the dermoid cyst con- tact the periton for a long time. Many operations may become neces- sary for the teratment. That's why both early diagnosis and washing the abdomen abondantly during the surgery are important.
Key Words: Dermoid cyst, Spontan rupture, Chemical peritonit.
Dermoid kistler yava~ bi.iyi.irler. Klinik bulgular kis- tin bi.iyi.ikli.igi.ine, etraf dokulara yaptigi bastya, torsiyona veya riipti.ire baghdtr. Malign transformasyon y~hlarda
goriili.irken, torsiyon genellikle cocuklar ve gene has- talarda stktir. Bazt serilerde torsi yon oram %10-16 ola- rak verilmektedir (3). ~iddetli akut kann agnsr olu~turur
ve acil abdominal yakla~Im gerektirir. Dermoid kistlerin riipti.irii srk bir komplikasyon degildir, olgulann %l'de goriili.ir. Riipti.ir iatrojenik veya nadiren spontan olabilir (3). Ti.imoriin peritoneal kaviteye riipti.irii sonucu ti.imor iceriginin kann icine dokiilmesi ile kimyasal peritonit
geli~ebilir. Bu durum graniilamatoz reaksiyon ve kann ici yaygm yapr~rkhklara neden olur (4).
OLGUSUNUMU
34 ya~mda, gravida-2, para-1 bayan N!; ~iddetli sag alt kadran agns1 ~ikayeti ile jinekoloji poliklinigine ba~
vurdu. Hikayesinde 10 gi.in once mi.iphem bir kann agn-
s1 ~ikayetinin oldugu ve ozel bir hastanede idrar yolu in- feksiyonu tams1yla, nitrofurantoin 50 mg 3xl/gi.in veril- digi ogrenildi. Ozge~mi~inde 8 yll once ge~irdigi sezar- yen operasyonu di§mda ozellik saptanmad1. Muayenede batmda hafif hassasiyet vard1. Ancak defans, rebound yoktu. Vaginal tu~ede sag adneksial bolgede 5-6 em 'lik hassas kitle palpe edildi. Pelvik ve vaginal ultrasonogra- fide sag ovarial kaynakh 55 x 65 mm ebatlannda hetero- jen ekojeniteli kitle saptand1. Douglasta az miktarda ser- best SIVI izlenmekteydi. Laboratuvar tetkiklerinde; 16ko- sit: 5860/ul, hemoglobin: 9.3 g/dl, hematokrit:29.8, CA 12-5:59 U/ml, alfafetoprotein: 1.38 IU/ml, karsinoembri- yonik antijen: 1.28ng/ml, sedimentasyon:l/2 saat-23, 1 saat-54, glukoz: 93 mg/dl, iire: 17 mg/dl, AST: 60 U/1, ALT:39 U/1 olarak bulundu.
Hastaya adneksial kitle nedeni ile laparotorni yaplld1.
Eksplorasyonda sag overial 7x6x5 em boyutlannda di.iz- gi.in di.izeyli dermoid kist izlendi. Kist yi.izeyinde, sol over yi.izeyinde, mesane ve uterus i.izerinde, douglas bo§lugun- da, barsak serozalannda ve parietal periton i.izerinde kll- lar ve sebaseoz doku implantlan mevcuttu. Sol over ve her iki tuba dogal, uterus normal boyutlardayd1. Dermoid kist kistektomi yapllarak ~Ikar1ld1 ve sol overe wedge re- zeksiyon yaplld1. Batm 1hk serum fizyolojik ile i.i~ kez yi- kandiktan sonra operasyon tamamland1 (Resim 1,2,3).
Resim 1: Sag overial kaynakh dermoid kist ve kapsiil tizerin- de killar izleniyor.
Hastada postoperatif altmc1 gi.inde insizyon hattm da olu§an a~hktan dolay1, sekonder suti.ir atlld1. Bunun di-
~mda postoperatif ciddi bir komplikasyon olmad1. Posto- peratif onuncu gi.inde basta ~ifa ile taburcu edildi. Hasta birer ayhk aralarla kontrole ~agnld1.
Postoperatif 5. aymda yi.iksek ate~, karm agns1 ve pelviste lokalize olmu~ serbest mayi tespit edildi. Haspi- talize edildi, antibiotik ve antiinflamatuar tedavi ile kli- nik durum di.izeldi, ate§ kayboldu. Serbest SIVI geriledi, fakat yok olmad1. Hastanm izlenmesine karar verilerek taburcu edildi.
40
istanbul Tzp Dergisi 2005:2;39-42
Resim 2: So lover ytizeyinde sebaseoz doku implantlan izlen- mekte.
Resim 3: Barsak ytizeylerinde ve peritoneal ytizeylerde mul- tipl graniilomlar izlenmekte.
TARTI~MA
Dermoid kistler nadiren klinik belirti verirler. Kann- da ~i~me, disparoni, dizi.iri olabilir. Abdominal agn ki.int olup hafif ve orta derecede olabilir. %15-23 oranmda adet bozukluklanna neden olduklar1 bildirilmektedir.
Adet bozukluklar1 yapmad1klarm1 bildirenler de vard1r.
Ancak torsi yon ve ~ok az s1khkla da ri.ipti.ir gibi acil ope- rasyon gerektirecek komplikasyonlar geli~ebilir.
Ayhan ve arkada§lannm yapt1g1 501 vakahk retros- pektifbir ~ah§mada, toplam komplikasyon %10.7 olarak bulunmu§ ve en s1k komplikasyonun da torsiyon (%4.9) oldugu bildirilmi§tir (6). Wu ve arkada§lan ise 283 vaka- hk ba§ka bir seride %48.1 ile en s1k §ikayetin agn, en s1k komplikasyonun %9.2 ile torsiyon oldugunu bildirmi~
lerdir (7). Her iki seride de ri.ipti.ir,enfeksiyon ve malign transformasyonun ~ok daha az rastlamlan komplikasyon- lar oldugu gosterilmektedir.
Riipti.ir, kist kahn duvarh oldugundan ancak duvan zay1flatan torsiyon, infeksiyon veya travma sonucu olu-
§Ur. Gebelik doneminde ri.ipti.ir ve torsiyon ihtimali artar.
Malign transformasyon riipti.ire meyil yaratmaz. Malign
Dr. Giiler BAGBOZAN ve ark., Spontan Dermoid Kist Riiptiirii: Olgu Sunumu
transformasyon postmenopozal donemde ba§lar ve en s1k skiiamoz hiicre li kanser goriiliir (8). Bu olguda riiptiire zernin haztrlayan boyle bir faktor bulunmamaktaydL
Ri.ipti.ir akut olursa hemoraji ve §Oka neden olabilir.
Ancak riipti.ir alammn minimal oldugu durumlarda ti.imor periton bo§luguna yava§ stzar. Bu durumda ate§, abdominal agn, huzursuzluk, diyare, bulanh, kusma, ki- lo kayb1 ve yorgunluk olur. Bizim vakada kist yi.izeyinde makroskopik bir riipti.ir alam izlenmedi. Batm i~erisinde
ve kist i.izerinde kdlar ve sebaseoz doku goriinti.isi.inde grani.ilornlar oldugu i~in riipti.ir fark edilebildi. Hastada 15 gtin once diziiri ve kann agns1 §ikayetinin oldugu ve bu §ik:ayetlerle gittigi klinikte idrar yolu infeksiyonu te- davisinin diizenlendigi ogrenildi. Muhtemelen riipti.ir bu donemde olu§mU§tu. Kist muhteviyatmm batm i~erisin
de barsak serozalan, omentum ve peritoneal yi.izeylerle uzun siireli temas1 kimyasal peritonite neden olabilir. Bu gibi durumlarda peritonda yapi§Ikbklar, multipl grani.i- lornlar olu§ur. Bunlar ki.i~i.ik sart-beyaz nodi.iller halinde periton veya omentum i.izerine yaydmt§lardtr. Nodi.iller kesilirse i~lerinde yagh sebaseoz materyal ve sa~a rastla- mr. Olgumuzda 2-3 mm ~apta yag dokusu goriiniimiinde bu yapdar onlardan batm bo§luguna dogru uzanan klllar goriilmekteydi. Ri.ipti.ir en s1k peri ton bo§luguna olur, an- cak mesane ve rektum gibi i~ organlara da olabilir (9).
Ri.ipti.irden 17 yd sonra batm i~inde tekrarlayan lezyonla- nn oldugu da bildirilmektedir (0).
Dermoid kistin tantsmda X-ray, bilgisayarh tomogra- fi ve ultrasonografi kullamlmaktadtr. Yi.iksek rezoli.is- yonlu vaginal ultrasonografi adneksial kitlelerin operas- yon oncesi degerlendirilmesinde ilk tercih edilecek yon- temdir. Klinik pratikte diger goriintiileme yontemleri na- diren gerekir. Dermoid kist riipti.irii fark edilmeden olu-
§up, kronikle§ebilir. Bu gibi durumlarda tamda bilgisa- yarh tomografinin ultrasonografiye daha iisti.in oldugu gosterilmi§tir (11).
Ti.imor markerlan dermoid kistlerde hafifbir yi.iksel- me gosterebilir. Bu olguda CA 12-5: 59 U/ml olarak bu- lunmu§tur.
Tedavide konservatif yakla§Im, laparoskopi ve lapa- rotorni arasmdaki se~im hastanm ya§ma, ultrasonografik ozelliklerine, klinik bulgu ve semptomlarma baghdtr.
Gori.inti.ileme yontemlerindeki geli§meler ile dermoid kistlerin tedavisinde laparoskopiye dogru egilim artmak- tadtr. Dermoid kist saptanan ki§iler genellikle iireme ~a
gmda olan ve infertilite problemi olabilecek ki§iler oldu- gu i~in cerrahi giri§im strasmda overlerin mi.imki.in oldu- gu kadar korunmast onem kazanmaktadtr. Cerrahi giri-
§irnler esnasmda makroskopik olarak normal goriinen di- ger overden biopsi ahnmast ~ok gerekmedik~e onerilme- mektedir. <;i.inki.i ilerde diger overde dermoid kist geli§- me §ansi %3 gibi di.i§i.ik oranlardadir (2).
Kistin spontan riipti.iriinde ya da cerrahi strasmda iat- rojenik olarak rupti.ire oldugu durumlarda kist cerrahi
?larak pkanhr ve batm bol miktarda serum gfisyolojik Ile ytkanarak, kist i~erigi ternizlenir. Kist i~erigini meka- nik olarak temizlemenin dt~mda medikal bir tedavi yok- tur.
KAYNAKLAR
1- Koonings PP, Campbell K, Mishell DR. Relative frequency of primary ovarian neoplazma: 10-year review. Obstet Gynecol1989; 74:921-6.
2- DiSaia Pj, Creasman WT. The adneksial mass and early ovarian cancer. In: DiSaia PJ, Creasman WT, editOrs. Clinical Gynecologic Oncology. 6th ed.
Mosby, Inc, 2002; 10:256.
3- Pantoja E, Ibanez R, Axtmayer RW, Noy MA, Pelegrina I. Complications of dermoid tumors of the ovary. Obstet Gynecol1975; 45:89-94.
4- Fielder EP, Guzick DS, Guido R, Shakir AK, Krasnow JS. Adhesion formation from release of dermoid contents in the peritoneal cavity and effect of copious lavage: a prospective, randomized, blin- ded, controlled study in rabit modeL.Fertil Steril 1996; 65:852-9.
5- Berkman S. Overin benign hastahklan. In: <;i~ek N, Akyi.irek C, <;elik <;, Haberal A, editors. Kadm Has- tahklart ve Dogum Bilgisi. Ankara: Gi.ine§ kitabevi, 2004; 621-3.
6- Ayhan A, Btikiilmez 0, Gen~ C, Kararnursel BS, Ayhan A. Mature cystic teratomas of the ovary: ca- se series from one institution over 34 years. Eur J Gynecol Reprod Biol2000; 88: 153-7.
7- Wu RT, Torng PI,Chang DY,Chen CK,Chen RJ, Huang SC. Mature cystic teratoma of the ovary: a clinicopathologic study of 283 cases. Zhonghua Yi Xue Za Zhi 1996; 58:269-74.
8- Turfanda A. Selim over ti.imorleri. In: Atasi.i T, Ay- dmd K, editors. Jinekolojik Onkoloji. istanbul: Lo- gos 1999;386-8.
9- Medeiros AS, Coutinho EM, Filha EB. Dermoid ovarian cyst associated with Schistosoma mansoni granulama perforating the bladder. The Journal of
Urology 1982; 128:596-8. ·
10- Kommoss F, Emond J, Hast J, Talerman A. Rup- tured mature cystic teratoma of the ovary with recur- rence in the liver and colon 17 years later. A case re- port. J Reprod Med 1990;35: 827-31.
11- Dore R, Alerci M, La Fianza A, Franchi M, Di Giulio G, De Agostini A, Minola P. Ovarian der-
41
moid cysts. Rdiographic fat floating sign and CT di- agnosis of chronic rupture. Radiol Med 1988;
75:5104.
12- Atasii T, ~ahmay S. Overin selim hastahklan. In:
Atasii T, ~ahmay S, editors. Jinekoloji.istanbul: Nobel T1p Kitabevleri, 2001 ;344-7.
42
Istanbul Tzp Dergisi 2005:2;39-42
