1. Oyun: Elementlerin Sembollerini Bulma Oyunu
Yaş: 7. sınıf ve üzeri
Kişi Sayısı: Tüm ailenin katılımıyla oynanır.
Amaç: Dikkati ve belleği geliştirmek, genel kültürü artırmak, öğrenilen bilgileri hatırlamak, eğlenirken öğrenmek.
Materyal: Periyodik tablo
Uygulama: Tüm aile bireyleri birbirini görebilecek şekilde oturur. İçlerinden biri lider olur. Lider oyunu başlatır. Lider elementi söyleyerek sembolünün ne olduğunu sorarak oyunu başlatır. Mesela Demir'in simgesi nedir? Sodyum'un simgesi nedir? Helyum'un simgesi nedir? Gibi tüm elementler sorularak oyun devam eder. Tüm aile bireyleri sırayla soruyu sorar diğerleri bulmaya çalışır.
Dikkat Edilecek Hususlar: Sınıf seviyelerine göre Elementlerin simgesini bilmesi beklenir. Mesela 7. ve 8. Sınıfların ilk 20 Elementin simgesini bilmesi beklenir. Ayrıca sırasıyla herkes elementin adını söyleyerek simgesinin ne olduğunu sorması beklenir.
Oluşturan: Sevdanur ERDEM ve yeğeni Hakan YILDIRIM
2. Oyun: Elementlerin Kullanım Alanlarını Bulma Oyunu
Yaş: 7. sınıf ve üzeri
Kişi Sayısı: Tüm ailenin katılımıyla oynanır.
Amaç: Dikkati ve belleği geliştirmek, genel kültürü artırmak, öğrenilen bilgileri hatırlamak, eğlenirken öğrenmek.
Materyal: Periyodik Tablo ve Elementlerin kullanıldığı resimler.
Uygulama: Tüm aile bireyleri birbirini görebilecek şekilde oturur. İçlerinden biri lider olur. Lider oyunu başlatır. Elementlerin kullanıldığı yerler nelerdir? Yani elementler ne işe yarar? Denilerek oyun başlatılır.
Mesela Kalsiyumun kullanım alanları nelerdir? Kobaltın kullanım alanları nelerdir? Helyum'un kullanım alanları nelerdir? Gibi elementlerin isimleri söylenir aile bireyleri kullanım alanlarını bulmaya çalışır.
Bu oyun şu şekilde de oynanabilir; Resimler gösterilerek bu resimde hangi element kullanılmıştır sorusu sorularak oyun başlatılır. Mesela Uçak resmi gösterilerek; bu resimde hangi element kullanılmıştır? Kömür resmi gösterilir, Diş Macunu, Sıcak hava balonu resmi. Tüm Elementlerin kullanım alanlarını bulduktan sonra oyun bitirilir.
Dikkat Edilecek Hususlar: Sınıf seviyelerine göre Elementlerin kullanım alanlarını bilmesi beklenir. Mesela 7. ve 8. Sınıfların ilk 20 Elementi bilmesi beklenir. Ayrıca sırasıyla herkes element ismini söyleyerek
nerelerde kullanılır veya ne işe yaradığını sorması beklenir.
Oyunun ikinci versiyonunda Kömür resmi gösterilir aile bireylerinin "Karbon" elementini bilmesi gerekir, Diş Macunu gösterilince "Florür", Sıcak Hava Balonu resminde "Helyum" elementini bilmesi gerekir. Bu
şekilde tüm elementler ile ilgili resimler gösterilir.
Oluşturan: Sevdanur ERDEM ve yeğeni Hakan YILDIRIM
3. Oyun: Evde Seksek
Yaş: 4 yaş ve üzeri
Kişi Sayısı: Bireysel olarak da uygulanabilecek bu oyun, ailece de oynanabilir.
Amaç: Çocuğun istemli dikkatinin gelişmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca çocuğun
bedenini kontrol edebilmesini, bedenini istediği gibi kullanabilmeyi öğrenmesini ve kaba motor gelişimini sağlar. Çocukta sakarlık varsa, sakarlıktan kurtulmasın yardımcı olur.
Materyal: 1 adet tebeşir ve bir adet yassı taş
Uygulama Seksek oyunu sokak oyunlarından biri olsa da, evde fayansların olduğu balkon ya da hol gibi bir alanda da rahatlıkla oynanabilir. Seksek oynamaya karar verildiğinde renkli bir taşla ya da tebeşirle yere birbirini izleyen kareler çizilerek 1-2-3- 4-5 gibi sırama yapılır. Seksek tek kişi olarak oynanabileceği gibi birden fazla oyuncu ile de oynanabilir. Birden fazla kişi ile oynandığında çok daha zevkli olmaktadır. Seksek oynarken yere çizilen karelerin içine atıp oyuna başlamak için bir taşa ihtiyaç vardır.
Bu taş yassı olmadır. Yassı taş 1 den başlayarak numaraların içine atılır. Karenin içine taş atılır. Oyuncu tek ayağı ile ara çizgilere basmadan taşı sürükler oyunun kuralı taşın ve seken ayağın çizgilere basılmadan ilerletilmesi ve ilerlenmesidir. Taş sekmeden çıkar ya da çizgiye gelirse oyunda yanılır ve sıra diğer oyuncuya geçer
Dikkat Edilecek Hususlar: Ailece oyun oynarken, çocukların bekleme esnasında sıkılmalarını engellemek maksadıyla, aynı anda birden fazla oyun alanı oluşturulup eşzamanlı oyunlar oynatılabilir.
4. Oyun: Dereden Geçme Oyunu
Yaş: 4 yaş ve üzeri
Kişi Sayısı: 4 ve daha fazla kişiyle oynanır.
Amaç: Değişen dikkati güçlendirme, kaba motor koordinasyonu güçlendirerek dikkati geliştirmek amaçlanmaktadır. Ayrıca bedensel koordinasyonu arttırma, beden algısını geliştirme ve organize olma becerisini de desteklemektedir.
Materyal: Tebeşir ve taş
Uygulama: Lider öğrencileri toplar ve “dereden geçme” oyunun kurallarını ve amaçlarını açıklar. Çocuklarla birlikte yere tebeşirle bir dere çizilir. Derenin ortasına birer adım mesafeyle, üzerine sıçramak için taşlar çizilir. Bir de tebeşirle bir asma köprü çizilir. Sonra tüm öğrenciler tek sıra dizilirler. Lider şöyle der: “Yerde bir derenin olduğunu farz edelim. Bu derenin üzerinden taştan taşa atlayarak, ayaklarımızı dereye düşürmeden ve ıslatmadan derenin karşısına geçmemiz gerekir. Karşıya geçtikten sonra, eski yerimize asma köprüden geçerek gitmemiz gerekiyor. Yere çizilen ve köprü olarak düşünülen bir çizginin üzerinden kollarımızı yandan yukarıya kaldırıp denge sağlayarak düşmeden, yürüyerek karşı sahile geçmemiz gerekir” der.
Her bir oyuncu bireysel olarak dikkatle verilen yönergeye göre karşıya geçmeye çalışır. Taşın üzerine sıçrayamayan, ayağı kayıp suya düşen ya da köprüden geçerken dengesini yitiren elenir. Son kalan oyuncu oyunu kazanır.
Dikkat Edilecek Hususlar: Liderin zorlanan çocuğa yardım etmesi, tekrar yapmasını sağlaması ve çocuğun başarı duygusunu yaşamasını sağlamasına dikkat edilmelidir.
5. Oyun: Çiz-Dene Yap
Yaş: 4 yaş ve üzeri Kişi Sayısı: Bireysel
Amaç: Görsel algı ve dikkatin gelişmesi, kısa süreli belleği geliştirme, ince motor becerileri destekleme ve organize olma/plan yapma becerilerini desteklemek amaçlanmaktadır.
Materyal: Abeslang çubukları ya da kürdan, keçeli kalem ve oyun hamurları.
Uygulama: “Çiz Dene Yap” etkinliği için çocukla bire bir çalışmak daha sağlıklı olsa da, eldeki malzeme adedince bir grup öğrenciyle de bir arada çalışılabilir. Çalışmaya başlamadan önce çocukları
cesaretlendirmek ve oyuna motive etmek oldukça önemlidir.
İlk olarak aşağıdaki şekiller basitten karmaşığa doğru çocuklara dağıtılır ve aynı şekli önce parmağıyla üzerinden giderek çizmesi istenir. Ardından yanındaki noktaların üzerine bakarak çizmesi söylenir. Sonra yandaki boş çizgi içine bakarak çizmesi söylenir. Son olarak büyük kâğıdı ve abeslang çubuklarını önüne alarak aynı şekli çubuklarla oluşturması söylenir. Bitirdiğinde sıra ikinci şekle gelmiş olur. Aynı işlem, aynı sırayla diğer şekiller için de uygulanır. İstenirse çocuklara büyük kâğıt yerine oyun hamuru vererek küçük yuvarlaklar oluşturulması istenir ve kağıt üzerindeki nokta kadar daire yapılır. Sonra abeslang çubukları ya da kürdan kullanılarak oyun oynanır.
Dikkat Edilecek Hususlar: Şekilleri basitten karmaşığa doğru sunmak gerekir.
Derleyen: Mehtap DAŞDEMİR