ÖABT FEN BİLİMLERİ / FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ DENEME SINAVI TG-5 ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI

(1)

ÖABT

DENEME SINAVI

ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI TG-5

FEN BİLİMLERİ / FEN VE TEKNOLOJİ

ÖĞRETMENLİĞİ

(2)

(3)

TG-5. DENEME Fen Bilimleri / Fen ve

Teknoloji Öğretmenliği

MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI

ÖABT

ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ ÇÖZÜMLER

3 Diğer sayfaya geçiniz.

1. A

A şıkkındaki yargı, kimya alanı ile ilgilidir.

B; Fiziğin elektrik konusu ile ilgilidir.

C ve D şıkları, ışığın kırılması ve optik ile ilgilidir.

E; Yağmur ve kâr oluşumu, ısı-sıcaklık konusu ile ilgilidir.

2. A

I. Yargı = Maddenin ilk halini bilmiyoruz, t₁ – t₂ aralığın- da madde hal değiştirmektedir ancak katıdan sıvıya ya da sıvıdan gaza geçtiğini bilemeyiz. Kesin değil.

II. Yargı = Isıtıcının şiddeti artarsa zaman kısalır. a artar. Kesin doğru.

III. Yargı; kütle artarsa zaman artar, T₂ sıcaklığının hal değişim noktası olup olmadığını bilmediğimiz için a da nasıl bir değişme olur bilemeyiz. Kesin değil.

3. B

Tel çerçevesine etki eden toplam tork;

B i A N$ $ $ x

R = formülünden bulunur.

, N m olur.

10 2 0 1$ $ ²$5 1 $ x

R = ^ h =

Yanıt B şıkkıdır.

4. A

Cisimlere etki eden kaldırma kuvveti batan hacmin mer- kezinde gösterilir ve denge durumunda kaldırma kuvveti ile ağırlık kuvveti ayın doğrultuda olmalıdır.

Buna göre F_M ile sadece G_M aynı doğrultuda olduğun- dan M bu şekilde dengede kalabilir. K ve L cisimleri gös- terilen yönlerde dönerek dengeye ulaşır.

5. D

İlk durumda tabana yapılan basınç;

P = hd • g kadardır.

3d özkütleli sıvı ile karışım yapıldığında eşit hacimde sı- vılar karıştırıldığı için karışımın özkütlesi,

.

d d d

d d d d olur 2

2

3 2

k

1 2

= +

= + =

Yeni durumda taban sıvı basıncı, P^ı = 2h • 2d • g

P^ı = 4hdg’dir.

Buradan P^ı = 4P bulunur.

6. D

Cismin t₁ süresince ivmesi sıfır olması, hareket etmedi- ğini gösterir. Bunun nedeni sürtünme kuvvetidir. t₁’den sonra cisim hareket ettiğine göre, uygulanan kuvvetin sürtünme kuvvetini yendiğini gösterir.

7. B

Küre yüzeylerindeki ışık akışı z = 4rI lümenidir ve ya- rıçapa bağlı değildir.

Buna göre;

bulunur 4

4 2 2

L

zK

z r

r I

= I=

8. D

Kalın kenarlı merceğe gelen ışınlar kırılırken dışa doğ- ru bükülürler. Buna uygun olmayan şıklar I, II ve III’te verilmiştir.

9. C

1 kg kütleli cisim 4 cm aşağı indiğinde, kaybettiği potan- siyel enerji kazandığı kinetik enerjiye ve kürenin dönme kinetik enerjisine dönmüştür. Buna göre;

(

2 2

1,10 0,4

5 5 4 2 / .

, / ç› .

) E

mr r

mgh m

m s olur

r rad s kar

m r

r m

E E mgh m

5 2

2 1

1

0 1

2 20

1 5

5 1

2 1

ü 2 2

2

2 ü 2

2 2

2 ü 2

2

P K k re

k re

2

(

( ( (

( (

(

$ $

$ $ $

$

~ j

j

j j

~ j ~ ~

j

j ~

I

= =

=

= = =

+

= + = +

c m

10. B

Yukarıdaki şekle göre; E_L ve E_M arasındaki açı 120º ol- duğundan E_L=E_M=E çıkar.

2. durumda aşağıdaki gibidir;

Cevap ³ olur.

(4)

11. E

Cismin ilk ve son hızları sıfır olduğuna göre kuvvetin yaptığı iş ısıya dönüşen enerjiye eşittir.

W_F = W_S F • x₁ = F_S • x₂

45 • 15 = F_S • 45 ( F_S=15 N’dur.

12. E

Elektronlar cıva buharıyla esnek ve esnek olmayan türden çarpışmalar yaparak etkileşir. (I doğru.) Civa buharına gönderilen elektronların ancak belirli dü- zeylerini kabul etmesi II. doğruyu doğrular. III. yargı ise yanlıştır.

13. D

x-ışınları doğrusal yayılırlar (D yanlış)

Diğer şıklarda belirtilen özellikler x-ışınlarına aittir.

14. B

/

;

, ,

s s p s p

a sal momentum kuantum say lar s p d f

m

1 2 2 3 3

0 1 2 3

2 1

2 1 1 3

1 0 1

ç› › ›

. temel enerji d zeyi

2 2 6 2 6

3

2 2 2

ü

. . . .

$

= ,+

= +

=

- +

,

>

15. B

K dalgasının dalga

boyu; m =K ⁶ birim. L dalgasının dalga boyu; m =L ⁴ birim.

Yaylar özdeş ve yaylardaki gerilmeler eşit olduğuna göre yaylardaki hızlardan eşittir

' ;

6 4

ç› . f den

f f

f

f kar

3 2

K L L L

K L

L K

$

$ $

j m

m m

=

16. E CCI₄ apolar bir moleküldür. Yoğun fazda mole- külleri arasında London kuvvetleri mevcuttur. İyi çözebilmesi için ilave edilen maddenin de apolar olması ve Londan kuvveti içermesi gerekir.

17. D

Elektronların durdurulma süresi;

, 10

/ .

x V t V

x m

t den

m s saniye bulunur 2

6 10 1 2 10

5 2

7

10 17

ort

ort $

$ $

= $

= = ^- = ^-

d n

Frekans saniyede durdurulan elektron sayısı ile ters orantılı olduğundan;

f 1t s

52 10 1

25 10

175

17 1

$

= = = $

-

- bulunur

18. A V V

Ma Ma

x

x x x 100 200 16

4 2

2 4

2 1

1

2 2

2

= ( =

=

19. D

Bölümler eşit hacimlidir. I. bölmeyi sadece K doldu- runca kaptaki sıvı 2d yoğunluk olur. II. bölmeyi be- raber doldurduklarında özdeş olduklarından eşit hacimde sıvı akmış olur.

Yani ²^d⁺₂⁴^d⁼³^d sıvısı akmış gibi olur. Kaptaki son durum I. bölmede 2d II. bölmede 3d sıvısı varmış gibi düşünülebilir. Bölümler eşit hacimli olduğundan kaptaki sıvının özkütlesi ^dk=²^d+₂³^d=^{2 5}^, ^d olur. Yani sıvı önce 2d sabit sonra 2,5d şeklinde azalarak artan parabol şeklinde olur.

20. D

, , ,

AI H SO AI SO H

M v

n

n n mol H SO

Litre H

2 3 3

0 6 0 5 0 3

0 3 22 4 67 2

( )k , ,

H SO

2 4

0 3 2 4 3 2

0 3

2 4

2

2 4

$

+ +

=

= =

=

^ h

(5)

21. A

ü 2

› 2 i

K reteci i ak m verir

R V 2

1= =

ü

› .

i R

V

i L reteci

i ak m verir 2

2 1

2=

=

ö ; / .

Buna g re t t

i

i olur

2 2

4 1

L

K= =

22. A

[ ][ ]

( , ) ,

PbSO Pb SO

K Pb SO K

CaSO Ca SO

K Pb SO

x x

x x M

1 10 1 10

0 1

1 10 0 1 1 10

, ,

,

4 2

1 10 42

1 10

2 42 6 2 12

0 1 4

2

0 1 42

0 1

2 42

11

çç çç

çç

6 6

12

(

$

(

$ $

$

$ $ $

+

= = =

+

=

= +

= =

$ $

+ -

+ - - -

+ -

-

- -

-

^ h

6 7@ A

23. D

Hız

Hareketlinin hız-zaman grafiği şekildeki gibi olur.

Buna göre; t ve 2t anlarında hızları eşittir. (I doğru)

• t-2t aralığında hızlanan, 2t-3t aralığında yavaşla- yan hareket yapmaktadır. (II yanlış)

• 3t anında cisim durmuştur (III doğru)

24. C Hayvan hücresinin glikoz yoğunluğunun artma- sı hücrenin aktif taşıma ile glikoz aldığını göster- mektedir. Glikoz porlardan geçebilir.

25. C

Dalga boyu ile frekansın çarpımı ışık hızına eşittir.

26. D

N N 10

6 5 3

15 14 =

27. A

3 10 150 10

c v

v

150 10 300 10

2 10

8 8

8 6

14

$

$ $

=m

=

= ^-

-

28. D İki kominitenin kesişme noktasına ekoton denir.

29. D

Fiziksel etkileşimlerin en güçlüsü hidrojen bağlarıdır.

30. E Viruslara karşı vücut interferon salgılar. Bu salgı akyuarları uyarır ve özgül savunma devreye girer.

31. E

Uçucu olmayan bir katı çözmek donma noktasını dü- şürür.

32. C Kavislenme olayı astigmatlıktır ve silindirik mer- cekle düzeltilir.

N¹⁵ N¹⁴

(6)

33. B Tuz kristalik katıdır.

34. C q = 0,2 p = 0,8

İdeal populasyonlarda dişi ve erkek sayıları eşittir.

X^rX^r X^rY X^RX^r 10

500 q²= 0,04 100 500

2pq = 0,32 100 500

X Erkek

X di i X X

x

gen ta yan birey 2

100 4

20

32 160 280

fl

fl›

r r

+

=

^ h

35. A

,

, ,

, molalite

M n

Fe SO Fe SO

T K m n T

0 5 0 2 0 4

2 3

1 86 0 4 5 3 72

( )

, , ,

su kg z nen

d d d

2 4 3

0 2

3

0 4 42

0 6 çö ü

$

$ $ $ $ $

D D

= = =

+

= - = -

= -

+ -

^ h

36. A İyonosfer: Daha alt tabakalarda iyonlarına ayrılan gazlar yükselerek bu tabakada birikir. Daha önce iyonlarına ayrılmamış olan gazlarda bu tabakada tümüyle iyonlarına ayrılır bu nedenle radyo dalga- larını en iyi yansıtan tabakadır. Ekzosfer : Atmos- ferin en dış sınırıdır. İyonosferin üzerinde, havanın yoğunluğunun çok azaldığı kattır. Burada hava yoğunluğu çok az olduğundan sürtünme de ihmal edilecek kadar az olduğundan insanların yaptığı suni uydular bu katta dünya etrafında dolaşır.

37. E

0 fl

0

üç ö ü € .

fl

Q U W

W ortam sisteme i yapar W

nc l de do rudur

sistem ortama i yapar

>

<

fl i

( (

=D -

.

38. C Güneş % 75 hidrojen, % 20 helyum ve % 5 de diğer elementlerden oluşur. Hidrojen ve helyum gazı en yüksek oranda ve belirgin olarak bulunan gazlardır.

39. B Maddenin hız denkleminde yer alabilmesi için çö- zelti ya da gaz olması gerekir.

40. D Popülasyonların türüne ve cinsine göre taşıma kapasitesini etkileyen faktörler değişiklik göstere- bilir. Genel anlamda taşıma kapasitesini etkileyen faktörler canlılar için gerekli yaşam koşullarıdır.

Besin, ışık ve hava şartları, yaşam alanının yeterli olup olmaması gibi.

41. A Ortamdan bir madde çekildiğinde Le chatelier prensibi gereği denge çekilen yönüne yürür ve azalan yeri dengeye getirmeye çalışır. Bu durumda Tepkime denklemi;

^X( )g +^Y( )g ^Z( )g şeklinde olabilir.

42. D

SO₂+H O₂ ₂ H SO₂ ₄ alınan veya verilen proton sayısı tesir değerliliğini verir. T_d = 2’dir.

fl € ü

fl € › ›

fl € ü

ü ,

0,4 E de er k tle

Z M

E de er gram say s

E de er k tle k tle

2 64 32

32 12 8

T A

d

= ( =

= =

=

.

43. B 5

10

çö

' .

, , 10 H pH ise

H

K

K tuz

asit tampon zelti

dir K 0 1 0 5

5

10 2 10

5

5 6

a

$

=

= =

=

+

+ -

-

- -

^ h

6 66

6

@ @@

@

44. B Pürin bazının çeşidi.

45. A Osmoz Plazmoliz olaylarında enzim kullanılmaz.

46. E Enzimlerin gerçekleştirdiği bütün reaksiyonlar ter- sinirdir.

47. D Vitaminler enerji amaclı kullanılmaz.

48. E Glikoz miktarı

49. A Minerallerin parçalanmasında fotosentezin rolü yoktur. Fotosentez sentez tepkimesidir.

50. E Beyin ve omuriliği etkileyen ve o bölgede çoğalan hastalık kuduzdur.

51. D Akyuvarlar ökaryot hücre yapısına sahiptir.

52. C Bakterilerde kamçı aktif olarak yer değiştirebil- mek için kullanır.

53. D Aynı tür içindedirler. İfadesi yanlıştır. Aynı Cins içindedirler. Farklı türdürler.

54. E Nitrifikasyon azot döngüsünde görülen bir olaydır.

55. C Toprak ekosistemin vazgeçilmez unsurlarından değildir.

(7)

56. D Verilen bilgiler Pirit elementinin özellikleridir.

57. B I, II ve III fiziksel ayrışma IV ise biyolojik ayrışma- 58. C Söylenen gezegenler ve takımyıldızları Güneş dır.

sistemi çemberi içinde bulunur.

59. B 21 Mart - 23 Eylül kuzey ve güney yarın kürede ekinoks tarihleridir.

60. D Parazitizm bir canlının diğer bir canlıya zarar vererek yaşamını sürdürebilmesidir. Mutualizm iki canlının ortak olarak yaşamını sürdürebilmesi, kommensa- lizm ise bir canlının diğer canlıdan fayda sağlarken diğer canlıya yarar ya da zarar vermemesidir. Buna göre parazitizm ilişkisi dışında diğer ilişkilerde bir tür artış gösteriyorsa diğer tür de artış gösterebilir.

61. E Fen bilimlerinde öğretim teknolojileri hızlı veri top- lamak, deneysel verileri işlemek, fikir ya da dü- şünceleri modellemek, bilgiyi araştırmak, elde edilen bilgi ve verileri sunmak, tehlikeli laboratuvar etkinliklerini sanal olarak yapmak, dünyanın başka yerlerindeki süreçleri yakından takip ede- bilmek amacıyla kullanılır. Öğrencilerin derslerde sıkılmamalarını sağlayacak bilgisayar oyunları ta- sarlamak öğretmenini öncelikli amacı olamaz.

62. A Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programında yer alan

“duyuş” öğrenme alanında tanımlanan alt alanlar tutum, motivasyon, değer ve sorumluluktur. İleti- şim beceri öğrenme alanındaki alt alanlardan biri- dir.

63. C Kavramları öğrencinin zihninde somutlaştırmak ve daha kolay anlaşılmasını sağlamak için zor, karışık konuları basite indirgeyerek akılda kalacak şekilde açıklayan ve öğrencilerin bildikleri tanıdık- ları bir kaynak ile öğretilmesi amaçlanan hedef arasındaki benzerlikleri vurgulayan modelleme türü pedegojik-analojik modellemedir. Öğretmen şekil yönünden Dünya’ya benzerliği bulunan por- takalı Dünya’nın yuvarlak olduğunu öğrencilere kavratma amaçlı olarak kullanmıştır.

64. B Fen Bilimleri Programı’nın uygulanmasında, 3. ve 4. sınıflarda yapılandırılmış araştırma-sorgulama, 5. ve 6. sınıflarda rehberli araştırma-sorgulama ve 7. ve 8. sınıflarda ise açık uçlu araştırma-sorgulama yaklaşımı esas alınmıştır.

65. C Simülasyonlar iki veya daha fazla değişken ara- sındaki ilişiklerin belirlenmesinde fen öğretiminde önemli katkı sağlar. Öğrencileri animasyonlarda daha pasif roller alırken simülasyonlarda sonuca etki edebilecek müdahalelerde bulunarak değiş- kenleri istedikleri gibi ayarlayabilir ve ortaya çıkan sonuçların tümünü gözlemleyebilirler.

66. D Öğrenciler yaptıkları etkinlikte farklı yoğunluktaki sıvıların taşa uyguladıkları kaldırma kuvvetini be- lirlemişlerdir. Bu etkinlikte sıvıların yoğunluğu ba- ğımsız değişken olur.

67. B Fen öğretiminde laboratuvarın kullanım amaçla- rı; bilimin özü ve metodunun anlaşılması, problem çözme kabiliyetinin geliştirilmesi, günlük hayattaki olayların incelenmesi, teknik ve bilimsel süreç be- cerilerin geliştirilmesi, analiz etme ve genelleme yeteneklerinin geliştirilmesi, teori ve modellerin zamanla değişebileceği fikrinin kazanılması şek- linde sıralanabilir. Ayrıca bilimsel araştırmaya ve bilim insanı olmaya karşı öğrencilerin pozitif tutum kazanmalarına katkı sağlamaktadır.

68. E Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nın sınıf-üni- te-kazanım organizasyonu içinde her sınıf düzeyi için belirtilen sınıf seviyesi sonunda öğrencilerin sahip olması beklenen bilgi, beceri ve diğer yeter- liklerinin ifade edildiği bir giriş kısmı bulunmakta- dır. Ünite ve zaman dağılımı tablolarında belirtilen sınıf düzeyinde yer alan konu alanları, ünite ad- ları ve ünite numaraları ile bu üniteler için ön gö- rülen süreler yer almaktadır. Ünitelerin girişinde, kazandırılmak istenilen amaçlar genel olarak ifade edilmiştir. Ünite kapsamında ele alınan konular numaralarla belirtilerek gruplandırılmış ve konula- rın işlenmesinde öngörülen süreler belirtilmiştir.

Ünite içerisinde yer alan konularla ilişkilendirilen kazanımlar ise belirli bir numaralama sistemiyle belirtilmiştir. Öğrencilerde rastlanabilecek olası kavram yanılgılarına ise yer verilmemiştir.

69. B Soruda verilen sembol risk kategorisi olarak pat- layıcı maddeler için kullanılır. Isıtıldığında patla- maya neden olabilecek maddelerin yaratabileceği tehlikeler hakkında uyarı verir.

70. D Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nda fen bi- limleri alanındaki mesleklerin farkında olma ve bu mesleklerin bilimsel bilginin gelişimine yaptı- ğı katkıya ilişkin bilinç geliştirme şeklinde tanım- lanan kazanım “Fen ve Kariyer Bilinci” alt alanıyla ilişkilidir.

71. A Sarmal yapı çerçevesinde dünya ve evren temalı üniteler yakından uzağa doğru yapılandırılmıştır.

Bunun için öncelikle yaşadığımız dünyaya yöne- lik konulara yer verilirken en son güneş sistemi ve ötesi ünitesine yer verilmiştir.

72. B Fen öğretiminde laboratuvarın kullanım amaçla- rı; bilimin özü ve metodunun anlaşılması, problem çözme kabiliyetinin geliştirilmesi, günlük hayattaki olayların incelenmesi, teknik ve bilimsel süreç be- cerilerin geliştirilmesi, analiz etme ve genelleme yeteneklerinin geliştirilmesi, teori ve modellerin zamanla değişebileceği fikrinin kazanılması şek- linde sıralanabilir.

73. C Programın uygulanmasında öğretmen kendi dü- şüncesini öğrencisine kabul ettirme üzerine kurulu öğretmen-öğrenci tartışmaları veya soru- cevap-değerlendirme şeklindeki karşılıklı konuş- malardan uzak durmalıdır.

74. D Fen bilimleri dersi öğretim programında yer alan

“Duyuş” öğrenme alanı tutum, motivasyon, değer ve sorumluluk alt alanlarından oluşur. Bireylerin bilimsel bilgiyi geliştirmenin hem kendisi hem de toplumun diğer bireyleri için önemli olduğunu fark ederek bu konuda kendisini yükümlü hissetmesi öncelikle sorumluluk alt alanı ile ilgilidir.

75. A Soruda verilen sembol risk kategorisi olarak alev- lenebilir maddelerde kullanılır. Isıtıldığında yan- gınlara neden olabileceği tehlikesi hakkında uyarı verir.

Çözüm Bitti.

(8)

•R1Y2B•