BÖCEK TAKSONOMİSİ BÖCEK TAKSONOMİSİ

BÖCEK TAKSONOMİSİ

BÖCEK TAKSONOMİSİ

HAYVAN TÜRLERİ

HAYVAN TÜRLERİ 1 MİLYON 1 MİLYON BİTKİ TÜRLERİ

BİTKİ TÜRLERİ 500 BİN 500 BİN YOK OLAN TÜRLER

YOK OLAN TÜRLER 500 BİN 500 BİN BİLİNMEYEN TÜRLER

BİLİNMEYEN TÜRLER 3-10 MİLYON 3-10 MİLYON

Taksonomik İsim İngilizce İsmi Dünyadaki Tür Sayısı Apterygota (Kanatsız böcekler; başkalaşım sözkonusu değil)

Thysanura 3 Pronged Bristletails 55

Diplura 2 Pronged Bristletails 600

Protura Proturans 10

Collembola Springtails 3000

Alt Toplam 3665

Exopterygota (Hemimetabol böcekler, yarıbaşkalaşımlı)

Ephemeroptera May-flies 2000

Odonata Dragons and Damsels 5000

Plecoptera Stone-flies 1700

Grylloblatodea 16

Orthoptera Grasshoppers 20 000

Phasmida Stick-Insects 3000

Dermaptera Earwigs 1200

Embioptera Web Spinners 300

Dictyoptera Roaches and Mantids 6000

Isoptera Termites 1900

Zoraptera 22

Psocoptera Book and Bark Lice 2000

Mallophaga Biting Lice 2800

Siphunculata Sucking Lice 300

Hemiptera True Bugs 100000

Thysanoptera Thrips 500

Alt Toplam 126738

Endopterygota (Holometabol böcekler; gerçek tam başkalaşımlı)

Neuroptera Lacewings etc. 4700

Mecoptera Scorpion-flies 400

Siphonaptera Fleas 1400

Coleoptera Beetles 370000

Strepsiptera Stylops 370

Diptera True Flies 100000

Lepidoptera Butterflies and Moths 150000

Trichoptera Caddis-flies 5000

Hymenoptera Ants Bees and Wasps 120000

Ara Toplam 751 870

Genel Toplam 882 273

BÖCEK TAKIMLARI VE

TÜR SAYILARI

TAKSONOMİ NEDİR ? TAKSONOMİ NEDİR ?

 Organizmaların sınıflandırılmasının teori Organizmaların sınıflandırılmasının teori ve uygulamasıyla ilgili bilim dalıdır

ve uygulamasıyla ilgili bilim dalıdır

TAKSONOMİ TAXIS

(SIRALAMA)

NOMOS (İSİM) +

İSİMLERİN SIRALANMASI ANLAMINDADIR

SİSTEMATİK NEDİR ? SİSTEMATİK NEDİR ?



Organizmaların çeşitliliğini ve organizmalar Organizmaların çeşitliliğini ve organizmalar arasındaki akrabalıkları inceleyen bilim

arasındaki akrabalıkları inceleyen bilim

SINIFLANDIRMA NEDİR ? SINIFLANDIRMA NEDİR ?

 SınıflandırmaSınıflandırma, akrabalık esaslarına göre hayvanların gruplar halinde , akrabalık esaslarına göre hayvanların gruplar halinde düzenlenmesine denir.

düzenlenmesine denir.

 Sınıflandırmada amaç ilk zamanlar teşhise yardımcı olması iken Sınıflandırmada amaç ilk zamanlar teşhise yardımcı olması iken (Linnaeus); günümüzde sınıflandırmanın canlıların evrimsel sürecini (Linnaeus); günümüzde sınıflandırmanın canlıların evrimsel sürecini yansıtması (=filogeni) beklenmektedir (kladistik taksonomi).

yansıtması (=filogeni) beklenmektedir (kladistik taksonomi).

 Kladistik taksonomide organizmaların evrimsel ilşkileri günümüzde Kladistik taksonomide organizmaların evrimsel ilşkileri günümüzde moleküler taksonomi

moleküler taksonomi olarak ta isimlendirilen bir gelişme ile canlıların olarak ta isimlendirilen bir gelişme ile canlıların DNADNA, , RNARNA ve ve proteinprotein analizleri yolu ile araştırılmaktadır. analizleri yolu ile araştırılmaktadır.

SINIFLANDIRMA NEDİR ?

Sınıflandırma, akrabalık esaslarına göre hayvanların gruplar halinde düzenlenmesine denir.

Sınıflandırmada amaç ilk zamanlar teşhise yardımcı olması iken (Linnaeus);

günümüzde sınıflandırmanın canlıların evrimsel sürecini yansıtması (=filogeni) beklenmektedir (kladistik taksonomi).

Kladistik taksonomide organizmaların evrimsel ilşkileri günümüzde moleküler taksonomi olarak ta isimlendirilen bir gelişme ile canlıların DNA, RNA ve protein analizleri yolu ile araştırılmaktadır.

Taksonominin biyoloji bilimi içindeki yeri Taksonominin biyoloji bilimi içindeki yeri

ANATOMİ

MORFOLOJİ

FİZYOLOJİ EKOLOJİ

TAKSONOMİ

AKAROLOJİ ORNİTHOLOJİ

ENTOMOLOJİ NEMATOLOJİ MİKOLOJİ

ANA BÖLÜMLER

TAKSONOMİK BÖLÜMLER

TAKSONOMİNİN TARİHÇESİ TAKSONOMİNİN TARİHÇESİ

Mağara resimleriMağara resimleri

Amerika & Asya yerlileri canlıları iki isimle anmış Amerika & Asya yerlileri canlıları iki isimle anmış

Mezopotamya (Asurlular) ilk gruplandırma (köpekgiller, atgiller) Mezopotamya (Asurlular) ilk gruplandırma (köpekgiller, atgiller) Hippokrates (MÖ 460-377)

Hippokrates (MÖ 460-377) Democritus (MÖ 460-370) Democritus (MÖ 460-370) ARISTO (MÖ 384-322)

ARISTO (MÖ 384-322),, sınıflandırmanın babası... Hayvanları yaşamlarına, sınıflandırmanın babası... Hayvanları yaşamlarına, hareketlerine, vücut yapılarına göre gruplandırmış...

hareketlerine, vücut yapılarına göre gruplandırmış...

Conrad Gesner (1516-1565) Ortaçağda

Conrad Gesner (1516-1565) Ortaçağda Historia AnimaliumHistoria Animalium isimli eseri yazmış isimli eseri yazmış Aldrovandi (1599-1616) bildiği tüm hayvanları 10 ciltlik bir ansiklopedi halinde Aldrovandi (1599-1616) bildiği tüm hayvanları 10 ciltlik bir ansiklopedi halinde yayımladı

yayımladı

John Ray (1627-1708), botanikçi, John Ray (1627-1708), botanikçi, CARL LINNE

CARL LINNE (1707-1778)(1707-1778) Taksonominin babası... CAROLUS von LINNAEUS, Taksonominin babası... CAROLUS von LINNAEUS, SYSTEMA NATURA

SYSTEMA NATURA (1735) isimli eseri yazdı, 10. baskısı (1758) (1735) isimli eseri yazdı, 10. baskısı (1758) ZOOLOGICAL ZOOLOGICAL NOMENCLATURE

NOMENCLATURE ‘un (Hayvansal isimlendirme) resmi başlangıcı olarak kabul ‘un (Hayvansal isimlendirme) resmi başlangıcı olarak kabul edildi;

edildi; Binomial isimlendirmeyiBinomial isimlendirmeyi (iki isimle isimlendirme, Cins + tür) ilk kez kullandı. (iki isimle isimlendirme, Cins + tür) ilk kez kullandı.

Canlıları Sınıf, Takım, Cins, Tür, Varyete kategorileri içine yerleştirdi.

Canlıları Sınıf, Takım, Cins, Tür, Varyete kategorileri içine yerleştirdi.

Fabricius (1745-1808)

Fabricius (1745-1808),,Systema EntomologicaSystema Entomologica isimli eserini yayımladı (1775, 1782, isimli eserini yayımladı (1775, 1782, 1804).

1804).

TAKSONOMİK KATEGORİLER TAKSONOMİK KATEGORİLER Türkçe ismi

Türkçe ismi Bilimsel ismiBilimsel ismi Hayvanlar alemi

Hayvanlar alemi Regnum animaleRegnum animale şube (kol, dal)

şube (kol, dal) Phylum (çoğul, Phyla)Phylum (çoğul, Phyla) Altşube (altkol, altdal)

Altşube (altkol, altdal) SubphylumSubphylum Üstsınıf

Üstsınıf Superclassis, superclassSuperclassis, superclass Sınıf

Sınıf Classis, classClassis, class Altsınıf

Altsınıf Subclassis, subclassSubclassis, subclass Cohort

Cohort CohortCohort

Üsttakım

Üsttakım Superordo, superorderSuperordo, superorder Takım

Takım Ordo, orderOrdo, order Alttakım

Alttakım Subordo, suborderSubordo, suborder Üstfamilya

Üstfamilya Superfamilia, superfamily (-Superfamilia, superfamily (-oidea)oidea) Familya

Familya Familia, family (-Familia, family (-idae)idae) Altfamilya

Altfamilya Subfamilia, subfamily (-Subfamilia, subfamily (-inae)inae) Aşiret (kabile)

Aşiret (kabile) Tribus, tribe (-iniTribus, tribe (-ini)) CinsCins Genus (çoğul, genera)Genus (çoğul, genera) Altcins

Altcins SubgenusSubgenus TürTür SpeciesSpecies Alttür

Alttür SubspeciesSubspecies

ZORUNLU TAKSONOMİK KATEGORİLER ZORUNLU TAKSONOMİK KATEGORİLER

Kategoriler

Kategoriler KurtKurt İnsanİnsan BalarısıBalarısı Regnum

Regnum AnimaliaAnimalia AnimaliaAnimalia AnimaliaAnimalia Phylum

Phylum ChordotaChordota ChordotaChordota ArthropodaArthropoda Classis

Classis MammaliaMammalia MammaliaMammalia Insecta (Hexapoda)Insecta (Hexapoda) OrdoOrdo CarnivoraCarnivora PrimatesPrimates HymenopteraHymenoptera

Familia

Familia CanidaeCanidae HommidaeHommidae ApidaeApidae Genus

Genus CanisCanis HomoHomo ApisApis Species

Species lupuslupus sapienssapiens melliferamellifera

BAZI TAKSONOMİK DEYİMLER VE KURALLAR BAZI TAKSONOMİK DEYİMLER VE KURALLAR

Geçerli tür ismi

Geçerli tür ismi Calocoris norvegicusCalocoris norvegicus (Gmel., 1788)(Gmel., 1788) Sinonimleri

Sinonimleri Lygaeus bipunctatusLygaeus bipunctatus F., 1794F., 1794 Cimex biguttatus

Cimex biguttatus Schr., 1801Schr., 1801 Phytocoris bimaculatus

Phytocoris bimaculatus C., 1852C., 1852 Capsus stramineus

Capsus stramineus Wk., 1873Wk., 1873

Cimex norvegicus

Cimex norvegicus Gmelin, 1788Gmelin, 1788 Calocoris norvegicus

Calocoris norvegicus (Gmelin, 1788)(Gmelin, 1788)

Yazar (Author) isminin parantezde gösterilmesi: Bir türün ismi, ait

olduğu esas cinsten başka bir cinse aktarıldığında yazar ismi parantez içinde gösterilir. Yeni düzenlemeyi yapanın ismi orjinal yazardan sonra ve parantez dışında gösterilir

Sinonim: Aynı taksona verilen farklı isim demektir

Limnatis nilotica

Limnatis nilotica (Savigny, 1820) Moquintandon, 1826

BİLİMSEL İSİMLERİN OKUNUŞU BİLİMSEL İSİMLERİN OKUNUŞU HARFHARF SONRAKİ SONRAKİ

HARF(LER)

HARF(LER) OKUNUşUOKUNUşU ÖRNEKÖRNEK AA

AA AnAnaaggaaststaa EE EE MiridMiridaeae

UU O, OVO, OV PseudauPseudaulacaspislacaspis BB HERYERDEHERYERDE BB Blastophaga, EreBlastophaga, Erebbiaia

CC

A, O, U ve A, O, U ve sessiz sessiz harfler harfler

KK Cacopsylla, Cacopsylla, CoColeoptera, leoptera, CuCurculionidae, rculionidae, CrCryptolaemusyptolaemus

E, İ, Y; AE, E, İ, Y; AE, EU, OE

EU, OE SS Ceroplastes, Ceroplastes, Cicada, Cicada, CyCybocephalus, persibocephalus, persicaecae, c, coerulensoerulens Cİ, CY

Cİ, CY KSKS CocciCoccidaedae HH KK ChilocorusChilocorus DD HERYERDEHERYERDE DD DociostaurusDociostaurus

EE

E

E EphEpheestiastia U

U Ö, ÖYÖ, ÖY Eurygaster, Eurygaster, EuEulecaniumlecanium F

F HERYERDEHERYERDE FF ForForfficulaicula

G G

A,O,U;

A,O,U;

sessiz sessiz harfler harfler

G

G Galeatus, Galeatus, Goliathus, Goliathus, gugularis, laris, grgregariaegaria

E,İ,Y,AE,EU, E,İ,Y,AE,EU,

OEOE CC GiGiraffa, geraffa, gentilis, Gyntilis, Gypsonema, psonema, gagaead, goelead, goeldi di

BİLİMSEL İSİMLERİN OKUNUŞU BİLİMSEL İSİMLERİN OKUNUŞU

HARFHARF KONUMKONUM OKUNUşUOKUNUşU ÖRNEKÖRNEK AA

YALNIZ

YALNIZ AA AnAnaaggaaststaa EE EE MiridaeMiridae

UU O, OVO, OV PseudauPseudaulacaspislacaspis BB HERYERDEHERYERDE BB Blastophaga, EreBlastophaga, Erebbiaia

CC

A, O, U ve A, O, U ve sessiz sessiz harfler harfler

KK Cacopsylla, Cacopsylla, CoColeoptera, leoptera, CuCurculionidae, rculionidae, CrCryptolaemusyptolaemus

E, İ, Y; AE, E, İ, Y; AE, EU, OE

EU, OE SS Ceroplastes, Ceroplastes, CiCicada, cada, CyCybocephalus, persibocephalus, persicaecae, c, coeoerulensrulens Cİ, CY

Cİ, CY KSKS CocciCoccidaedae HH KK ChilocorusChilocorus DD HERYERDEHERYERDE DD DociostaurusDociostaurus

EE

EE EphEpheestiastia

UU Ö, ÖYÖ, ÖY Eurygaster, Eurygaster, EuEulecaniumlecanium FF HERYERDEHERYERDE FF ForForfficulaicula

GG

A,O,U;

A,O,U;

sessiz sessiz harfler harfler

GG Galeatus, Galeatus, GoGoliathus, liathus, gugularis, laris, gregariagregaria

E,İ,Y,AE,EU, E,İ,Y,AE,EU,

OEOE CC Giraffa, Giraffa, gentilis, gentilis, GyGypsonema, psonema, gagaead, gead, goeoeldi ldi

BİLİMSEL İSİMLERİN OKUNUŞU BİLİMSEL İSİMLERİN OKUNUŞU

HARFHARF KONUMKONUM OKUNUşUOKUNUşU ÖRNEKÖRNEK HH

HH HyponomeutaHyponomeuta Sessiz harften sonra

Sessiz harften sonra OKUNMAZOKUNMAZ RhRhagoletisagoletis

İİ

İİ Icerya, CIcerya, Ciicadellcadelliidaedae AA YAYA gregariagregaria

UU YUYU LecaniuLecaniumm JJ HERYERDEHERYERDE YY JassidaeJassidae K,L,M,N

K,L,M,N HERYERDEHERYERDE K,L,M,NK,L,M,N KaKalloterotermmes, es, LLeptieptinotarsa, notarsa, MMycetophagidae, ycetophagidae, NNezaraezara

OO

OO OdOdoonatanata EE ÖÖ OedipodaOedipoda

PP PP PalomenaPalomena

HH FF PhasmidaPhasmida

Q, RQ, R HERYERDEHERYERDE Q, RQ, R QuadQuadraspidiotus, raspidiotus, RRhagoletishagoletis

SS

SS SibiniaSibinia İki sesli harf arasında

İki sesli harf arasında ZZ AnisoAnisolabislabis CHCH şş SchistocercaSchistocerca T,U,V,W

T,U,V,W HERYERDEHERYERDE T,U(Ü),V,WT,U(Ü),V,W Telenomus, Telenomus, UUrophora, Crophora, Cuurcrcuulionidae, lionidae, VValgalgus, us, WesmeliaWesmelia

XX BAŞTABAŞTA ZZ XiphinemaXiphinema İÇERDE

İÇERDE KSKS thaxthaxterianateriana

BİLİMSEL İSİMLERİN OKUNUŞU BİLİMSEL İSİMLERİN OKUNUŞU

HARFHARF KONUMKONUM OKUNUşUOKUNUşU ÖRNEKÖRNEK Y

Y

BAşTA

BAşTA YY YuccaYucca

İÇERDE, SONDA

İÇERDE, SONDA İİ MyMyzus, aspermzus, aspermyy ZZ HERYERDEHERYERDE ZZ ZyginidiaZyginidia

HEXAPODA (INSECTA) S I N I F I HEXAPODA (INSECTA) S I N I F I

HEXAPODA SINIFI HEXAPODA SINIFI APTERYGOTA

APTERYGOTA (AMETABOLA) ALTSINIFI (AMETABOLA) ALTSINIFI

PTERYGOTA PTERYGOTA ALTSINIFI ALTSINIFI 1. PROTURA

1. PROTURA 3. DIPLURA3. DIPLURA 2.THYSANURA

2.THYSANURA 4. COLLEMBOLA4. COLLEMBOLA

1. EPHEMEROPTERA

1. EPHEMEROPTERA 13. HEMIPTERA13. HEMIPTERA

2. ODONATA

2. ODONATA 14. HOMOPTERA14. HOMOPTERA

3. ORTHOPTERA

3. ORTHOPTERA 15. NEUROPTERA15. NEUROPTERA

4. ISOPTERA

4. ISOPTERA 16. COLEOPTERA16. COLEOPTERA

5. PLECOPTERA

5. PLECOPTERA 17. STREPSIPTERA17. STREPSIPTERA

6. DERMAPTERA

6. DERMAPTERA 18. MECOPTERA18. MECOPTERA

7. EMBIOPTERA

7. EMBIOPTERA 19. TRICHOPTERA19. TRICHOPTERA

8. PSOCOPTERA

8. PSOCOPTERA 20. LEPIDOPTERA20. LEPIDOPTERA

9. ZORAPTERA

9. ZORAPTERA 21. DIPTERA21. DIPTERA

10. MALLOPHAGA

10. MALLOPHAGA 22. SIPHONAPTERA22. SIPHONAPTERA

11. ANOPLURA

11. ANOPLURA 23. HYMENOPTERA23. HYMENOPTERA

12. THYSANOPTERA 12. THYSANOPTERA

AP T E R Y G O T A (AMETABOLA) A L T S I N I F I AP T E R Y G O T A (AMETABOLA) A L T S I N I F I

PROTURA, THYSANURA, DIPLURA VE COLLEMBOLA (KUYRUKLA SIÇRAYANLAR) PROTURA, THYSANURA, DIPLURA VE COLLEMBOLA (KUYRUKLA SIÇRAYANLAR)

TAKIMLARI TAKIMLARI

TANIMI TANIMI

 İlkel, kanatsız böceklerdir, İlkel, kanatsız böceklerdir,

 Başta anten ve göz var/yok,Başta anten ve göz var/yok,

 Abdomende pregenital uzantılar (örn., Abdomende pregenital uzantılar (örn., collophore, collophore, furculafurcula, , stylusstylus) bulunur.) bulunur.

YAŞAMA BİÇİMİ YAŞAMA BİÇİMİ

 Başkalaşım çok hafif ya da yok,Başkalaşım çok hafif ya da yok,

 Genelde doğada nem içeren çeşitli korunaklı ortamlarda bulunurlar; Bazı Genelde doğada nem içeren çeşitli korunaklı ortamlarda bulunurlar; Bazı Thysanur’lar kuraklığa dirençlidir.

Thysanur’lar kuraklığa dirençlidir.

 Beslenme bakımından Beslenme bakımından fitofag (Thysanura, Diplura, Collembola)fitofag (Thysanura, Diplura, Collembola), , fungivor fungivor (Protura, (Protura, Collembola)

Collembola),, carnivorcarnivor (Diplura) (Diplura),,omnivoromnivor(Thysanura)(Thysanura) veya veya saprofagsaprofag(Collembola)(Collembola)’ dır.’ dır.

 Bazı Thysanur’lar (Bazı Thysanur’lar (Thermobia domestica) evlerde, gıda işletmelerinde vb. mekanlarda Thermobia domestica) evlerde, gıda işletmelerinde vb. mekanlarda görülür. Collembol’lar ise nemli koşullarda sebze / süs bitkilerinde zararlı olabilir.

görülür. Collembol’lar ise nemli koşullarda sebze / süs bitkilerinde zararlı olabilir.

P T E R Y G O T A A L T S I N I F I P T E R Y G O T A A L T S I N I F I

EXOPTERYGOTA

EXOPTERYGOTA GRUBU GRUBU





E P H E M E R O P T E R A T A K I M I E P H E M E R O P T E R A T A K I M I

Ephemera

Ephemera: kısa ömürlü; : kısa ömürlü; Ptera: kanatPtera: kanat (Birgünlükler)

(Birgünlükler) TANIMI

TANIMI

 10-40 mm boyunda:10-40 mm boyunda:

 Antenler kısa; kıl gibi,Antenler kısa; kıl gibi,

 Ağız parçaları çiğneyici; körelmiş; erginler beslenmez,Ağız parçaları çiğneyici; körelmiş; erginler beslenmez,

 Kanatlar zarımsı; üçgen şeklinde; dinlenme anında vücut üzerinde dikey olarak Kanatlar zarımsı; üçgen şeklinde; dinlenme anında vücut üzerinde dikey olarak tutulur; arka kanatlar çok ufak;

tutulur; arka kanatlar çok ufak;

 Abdomen sonunda 2-3 adet filament (cercus, Abdomen sonunda 2-3 adet filament (cercus, cerci) bulunur,cerci) bulunur,

 Larvalarda abdomende lateralde solungaçlar; abdomen ucunda da 3 adet caudal Larvalarda abdomende lateralde solungaçlar; abdomen ucunda da 3 adet caudal filament bulunur.

filament bulunur.

YAŞAMA BİÇİMİ YAŞAMA BİÇİMİ

 Erginler sulak alanlarda büyük sürüler halinde bulunurlar. Erginler sulak alanlarda büyük sürüler halinde bulunurlar.

 Yumurtalar suya bırakılır; çıkan larvalar su içindeki muhtelif materyal altında saklanır,Yumurtalar suya bırakılır; çıkan larvalar su içindeki muhtelif materyal altında saklanır,

 Larvalar suculdur; Larva evresi 2 ay ilLarvalar suculdur; Larva evresi 2 ay ilâ 3 yıl sürebilir; çok sayıda deri değiştirirler â 3 yıl sürebilir; çok sayıda deri değiştirirler (20-30 kez).

(20-30 kez).

 Larvalar çoğunluk fitofag (alg, diatom ve bitkilerle beslenirler), nadiren etçil Larvalar çoğunluk fitofag (alg, diatom ve bitkilerle beslenirler), nadiren etçil (karnivor)’ dir,

(karnivor)’ dir,

 Sayıca çok olduklarından balık, kuş, amfibyan, örümcek ve diğer predatör böceklerin Sayıca çok olduklarından balık, kuş, amfibyan, örümcek ve diğer predatör böceklerin besin kaynaklarıdır.

besin kaynaklarıdır.

O D O N A T A T A K I M I O D O N A T A T A K I M I

Subakireleri ve Yusufçuklar; Helikopter böcekleri; Kız böcekleri;

Subakireleri ve Yusufçuklar; Helikopter böcekleri; Kız böcekleri;

Odonota : Diş demektir, mandibuladaki dişler kastediliyor Odonota : Diş demektir, mandibuladaki dişler kastediliyor

TANIMI TANIMI

 3-9 cm boyunda3-9 cm boyunda; dar ve uzun vücutlu; dar ve uzun vücutlu; parlak renkli; parlak renkli,,

 Antenler kısa; kıl gibi, Antenler kısa; kıl gibi,

 Bileşik gözler (petek gözler) iri,Bileşik gözler (petek gözler) iri,

 Ağız parçaları çiğneyici; gelişmiş,Ağız parçaları çiğneyici; gelişmiş,

 Kanatlar zar şeklinde; damarlanmasıKanatlar zar şeklinde; damarlanması ağ ağ görünümünde,görünümünde,

 Erkeklerde çiftleşme organları 2. abdomen segmentinde.Erkeklerde çiftleşme organları 2. abdomen segmentinde.

 Nimflerde abdomen ucunda 3 adet uzantı bulunur (caudal lamellae); Nimflerde abdomen ucunda 3 adet uzantı bulunur (caudal lamellae);

 YAŞAMA BİÇİMİYAŞAMA BİÇİMİ

 Sulak alanlarda bulunurlar, erkeklerde territorialite görülür, çiftleşmeleri Sulak alanlarda bulunurlar, erkeklerde territorialite görülür, çiftleşmeleri ilginçtir

ilginçtir

 Yumurtalar gruplar halinde suya serbest olarak (exophytic) ya da sudaki Yumurtalar gruplar halinde suya serbest olarak (exophytic) ya da sudaki bitki dokuları içine (endophytic) bırakılır,

bitki dokuları içine (endophytic) bırakılır,

 Yumurtadan çıkan nimfler su içindeki çeşitli materyal içinde gizlenir.Yumurtadan çıkan nimfler su içindeki çeşitli materyal içinde gizlenir.

 Ergin ve sucul nimfler predatör olarak yaşarlar,Ergin ve sucul nimfler predatör olarak yaşarlar,

 Yılda genellikle 1 döl (bazan 2-3 yılda bir döl ) verirler. Yılda genellikle 1 döl (bazan 2-3 yılda bir döl ) verirler.

PLECOPTERA TAKIMI (Taşsinekleri) Pleco: Katlanmış; ptera: kanat demektir.

TANIMI

















YAŞAMA BİÇİMİ





dişiler de buna aynı şekilde karşılık verir;







EMBIOPTERA (EMBIIDINA) TAKIMI (Ağören Böcekler)

Embio: Canlı, aktif demektir. Erginlerin çok hızlı hareket etmesini tanımlamaktadır

TANIMI











YAŞAMA BİÇİMİ











TANIMI TANIMI











(Peygamberdeveleri)





YAŞAMA BİÇİMİ



peygamberdeveleri soliter yaşar; yavaş hareketlidir.

peygamberdeveleri soliter yaşar; yavaş hareketlidir.

 Hamamböcekleri Hamamböcekleri omnivoromnivor; peygamberdeveleri predatör;; peygamberdeveleri predatör;

 Hamamböcekleri yumurtalarını ootecha isimli bir kapsül içine koyar; bu kapsül bir süre Hamamböcekleri yumurtalarını ootecha isimli bir kapsül içine koyar; bu kapsül bir süre dişinin abdomen ucunda taşınabilir; Peygamberdevelerinde yumurtalar köpüğümsü bir dişinin abdomen ucunda taşınabilir; Peygamberdevelerinde yumurtalar köpüğümsü bir madde içine bırakılır; bu madde sertleşerek ootheca’ yı oluşturur

madde içine bırakılır; bu madde sertleşerek ootheca’ yı oluşturur

 Gelişme genellikle yavaş: 1 yıl kadar sürerGelişme genellikle yavaş: 1 yıl kadar sürer;; Erginler genellikle uzun ömürlü Erginler genellikle uzun ömürlüdür,dür,

DICTYOPTERA (OOTHECARIA) TAKIMI DICTYOPTERA (OOTHECARIA) TAKIMI (Hamamböcekleri ve Peygamberdeveleri) (Hamamböcekleri ve Peygamberdeveleri)

ÜLKEMİZDE BULUNAN HAMAMBÖCEĞİ TÜRLERİ ve YUMURTA KAPSÜLLERİ ÜLKEMİZDE BULUNAN HAMAMBÖCEĞİ TÜRLERİ ve YUMURTA KAPSÜLLERİ

BLATTA ORIENTALIS BLATTA ORIENTALIS PERIPLANETA AMERICANA PERIPLANETA AMERICANA

BLATTELLA GERMANICA BLATTELLA GERMANICA

SUPELLA LONGIPALPA SUPELLA LONGIPALPA

 Hamamböcekleri insan sağlığı bakımından risk taşıyan bir gruptur; Hamamböcekleri insan sağlığı bakımından risk taşıyan bir gruptur;

salmonella, dizanteri, tifo, hepatit ve tübeküloz gibi birçok hastalığın salmonella, dizanteri, tifo, hepatit ve tübeküloz gibi birçok hastalığın taşıyıcısı durumundadır; mücadele edilmesi zorunludur.

taşıyıcısı durumundadır; mücadele edilmesi zorunludur.

ISOPTERA (Termitler, Beyaz karıncalar) ISOPTERA (Termitler, Beyaz karıncalar) Isoptera: iso, e Isoptera: iso, eşşit; ptera, kanat it; ptera, kanat

TANIMI TANIMI



kastları





abdomen üstünde yatay olarak tutulur.

YAŞYAŞAMA BAMA BİİÇÇİİMMİİ



kısımlar bulunmaz; d; daha karmaşık yuvalarda Kral - kraliçe odası, besin aha karmaşık yuvalarda Kral - kraliçe odası, besin depolama ve fungus yetiştirme bölümleri vardır.

depolama ve fungus yetiştirme bölümleri vardır. TermitlerTermitler temel olarak temel olarak odun (selüloz) ile beslenir. Doğrudan odunu sindiremediklerinden odun (selüloz) ile beslenir. Doğrudan odunu sindiremediklerinden bağırsaklarındaki bakteri, protozoan ve funguslarla simbiyotik bir yaşama bağırsaklarındaki bakteri, protozoan ve funguslarla simbiyotik bir yaşama biçimi geliştirmişlerdir.

biçimi geliştirmişlerdir.

GRYLLOBLATTODEA (GRYLLOBLATTARIA) TAKIMI GRYLLOBLATTODEA (GRYLLOBLATTARIA) TAKIMI TANIMI

TANIMI















YAŞAMA BİÇİMİ





kütüklerde vb yerlerde bulunur;;



girer;;



beslenir;;



yumurtalar yaklayumurtalar yaklaşışık 1 yk 1 yıılda açlda açııllıır. r.



Blatta= ışıktan kaçan demektir

DERMAPTERA TAKIMI DERMAPTERA TAKIMI

(Kulağakaçanlar) (Kulağakaçanlar)

TANIMI TANIMI







değişik derecelerde;



şeklinde; sadece uçları tegminayı geçer..



YAŞAMA BİÇİMİ





bölgelerde larva gelişimi sonraki yılda tamamlanır; ;





vivipar vivipar......

Forficula auricularia (

Forficula auricularia (ForficulidaeForficulidae))

Forficula auricularia (Kulağa kaçan)

Ergin ve nimfleri omnivor olup birçok bitkilerin yaprak, çiçek ve meyvelerini yerler . Bu arada bazı süs bitkilerinin özellikle çiçeklerini yiyerek zarar yaparlar. Kulağa

Kaçanlar, bitkilerden başka küçük ve yumuşak vücutlu böcekleri de yerler . Özellikle Yaprak Bitleri ve küçük tırtıllar bunların gıdasının bir kısmını teşkil eder.

PHASMIDA TAKIMI (Değnek çekirgeleri) PHASMIDA TAKIMI (Değnek çekirgeleri)

(Phasmida=hayalet demektir) (Phasmida=hayalet demektir) TANIMI

TANIMI







görünümünde ve arka kanatlardan genelde genelde oldukça kısa; yaprağa benzeyen türlerde oldukça kısa; yaprağa benzeyen türlerde kanat damarlanışı yaprak damarlarına benzer;

kanat damarlanışı yaprak damarlarına benzer;

YAŞAMA BİÇİMİ YAŞAMA BİÇİMİ



(katalepsi); bbirkaç tür fizyolojik olarak rengini değiştirebilir. irkaç tür fizyolojik olarak rengini değiştirebilir.





azdır.

ZORAPTERA TAKIMI ZORAPTERA TAKIMI Zor: Safi; aptera, kanatsızZor: Safi; aptera, kanatsız

TANIMI TANIMI









YAŞAMA BİÇİMİ







ORTHOPTERA TAKIMI ORTHOPTERA TAKIMI

(ÇEKİRGELER) (ÇEKİRGELER) Ortho

Ortho, Düz; , Düz; PteraPtera Kanat Kanat

TANIMI TANIMI















