AILE KURAMLARI
Hafta 2AILE KURAMLARI
Makro Kuramlar
Yapısal İşlev Kuramı
Çatışma Kuramı
Mikro Kuramlar
Sembolik Etkileşim Kuramı
Sosyal Alışveriş Kuramı
Çok Yönlü Kuramlar
Aile Sistemleri Kuramı
Aile Gelişim Kuramı
YAPISAL İŞLEVSEL KURAMI
1970’lerden günümüze kullanılmaktadır.
Aile içi ilişkiler, toplumdaki diğer sistemlerin aile üzerindeki etkisi
Aile sistemlerindeki denge ve uzun süreli değişimlere odaklanır.
«Ailenin işlevleri nelerdir?
Diğer sosyal sistemlerle aile arasındaki işlevsel ilişkiler nelerdir?
Aile üyelerine karşı ne gibi işlevleri yerine getirmelidir?» sorularına
yanıt arar.
SOSYAL ÇATIŞMA KURAMI
«Sosyal düzen nasıl mümkün olabilir?» sorusuna yanıt arar.
Temel varsayımları:
Çatışma insan yaşamının temel bileşenidir.
Sosyal gruplar arasında çatışma kaçınılmazdır.
Aile içinde eşit bir güç dağılımı yoktur, çocuklar yetişkinlere
kadınlar da erkeklere göre daha az güç sahibidirler.
SEMBOLIK ETKILEŞIM KURAMI
o İnsanlararası sosyal etkileşimlerin merkezinde anlam oluşturma vardır.
o İşaret ve dil gibi kullanılan ortak simgeleri yorumlama ve anlamlandırma kuramın temelini oluşturur.
Temel varsayımlar:
Davranışa yüklenen anlam önemlidir. Anlamı bilmek davranıştan daha önemlidir.
Bireylerin sosyal etkileşimleri davranışa anlam yükleme durumunda etkili olmaktadır.
Tüm davranışlar sosyal olarak öğrenilir.
SOSYAL ALIŞVERIŞ KURAMI
Ailedeki bireyler, birbirlerinin ihtiyaçlarını karşılayarak alışveriş içindedirler.
Sosyal ilişkiler birbirine bağımlıdır.
Kuramın merkezinde eşitlik ve karşılıklılık kavramları yer alır.
Eğer ilişkiye yapılan yatırıl ile sağladıkları kazanç eşitse taraflar iyi hisseder.
Kazanç sağlayamadıkları taktirde en az düzeyde yatırım yapmaya çabalanır.
Bu kuramın çalışma aile içinde, boşanma, evlilik dışı ilişkiler gibi
konular yer alır.
AILE SISTEMLERI KURAMI
Bu kuram, ailenin iç ve dış sorunlarla baş edebilmek için bir sistem oluşturduğuna işaret eder.
Her ailede 2-3 kişiden oluşan alt sistemler mevcuttur ve her alt sistemin kendine ait kuralları, sınırları ve karakteri vardır.
Tüm aileler sürekli bir değişim durumundadır ve bu süreçte denge aranmaktadır.
Aile üyelerinin davranışları sistemin tüm üyelerini etkilemektedir.
Aile sisteminin sınırları vardır ve üyeleri kontrol etmek için kurallar
ve mesajlar kullanılır.
AILE GELIŞIM KURAMI
Odak noktası,
ailenin zaman içinde geçtiği aşamalardır.
Aile Gelişimi Aşamaları Ailedeki Rol
1. Aşama: Evli Çift Karı/koca
2. Aşama: Çocuk sahibi olma Karı/koca/anne/baba/bebek 3. Aşama: Okul öncesi çağda çocuk
sahibi olma Karı/koca/anne/baba/kız-erkek
çocuk/abi/abla 4. Aşama: Okul çağında çocuk
sahibi olma Karı/koca/anne/baba/kız-erkek
çocuk/abi/abla 5. Aşama: Ergenlik çağında çocuk
sahibi olma Karı/koca/anne/baba/kız-erkek
çocuk/abi/abla
6. Aşama: Çocuklardan ayrılma Karı/koca/anne/baba/dede/nine 7. Aşama: Orta yaşlı ebeveynlik Karı/koca/anne/baba/dede/nine 8. Aşama: Yaşlanmış aile üyeleri Dul kadın/dul
erkek/karı/koca/anne/baba/dede/ni ne
