33
ADÜ Týp Fakültesi Dergisi 2002; 3(2) : 33 - 35 Olgu Sunumu
KÝTLE GÖRÜNÜMÜNDE FÝBULAR OSTEOKONDROM BURSÝTÝ; OLGU BÝLDÝRÝSÝ Kutsi KÖSEOÐLU , Yelda ÖZSUNAR , Alev AKDÝLLÝ , Füsun TAÞKIN1 1 1 1
ÖZET
Anahtar sözcükler:
Large BursitisAssociated With Osteochondroma Of Fibula PresentingAsAMass Lesion :ACase Report SUMMARY
Key Words:
Soliter osteokondromlarýn komplikasyonlarý; kemik boyun fraktürü, kitle etkisi ve sinir sýkýþmasýdýr. Oldukça nadir görülen diðer komplikasyonlar malign transformasyon ve bursittir. Semptomatik hale gelen osteokondromlu hastalar malign transformasyon açýsýndan araþtýrýlmalýdýr.
Sað krurisinde kitle ve aðrý þikayeti ile baþvuran bir hastada yapýlan MR incelemesi sonucunda fibular osteokondrom ve eþlik eden bursit saptandý. Olgumuzda nadir görülen osteokondrom bursitinin klinik ve MR bulgularýný tartýþtýk.
Osteokondrom, bursit, MR
The complications of solitary osteochondroma can be listed as fracture of the bony stalk, mass effect and nerve impingement syndromes. The other rare complications are malignant transformation and bursitis. Symptomatic patients with osteochondroma must be investigated for malignant transformation.
A patient with pain and mass on the right cruris was examined and fibular osteochondroma associated with bursitis was found on MR examination. In this report clinical and MR findings of solitary osteochondroma with bursitis are discussed.
osteochondroma, bursitis, MR
1Adnan Menderes Üniversitesi Týp Fakültesi Radyodiagnostik Anabilim Dalý, AYDIN
Soliter osteokondrom yaygýn olarak görülen ve öncelikle periferal iskeleti tutan, ancak kafa kemikleri dahil diðer kemikleri de etkileyebilen benign bir kemik tümörüdür.
Klinik olarak genellikle asemptomatiktir.
Osteokondromlarýn bir kýsmý büyüyerek komþu yapýlarda basý semptomlarý oluþturabilir. Mevcut osteokondromun çapýnda artýþ geliþmesi ostekondromlarýn nadir komplikasyonlarýndan sarkomatöz transformasyon açýsýndan ileri araþtýrma gerektirir. Manyetik rezonans (MR) incelemede apikal kýkýrdak kalýnlýðýnýn ölçümü, m a l i g n t r a n s f o r m a s y o n u n d i ð e r b i r osteokondrom komplikasyonu olan bursitten ayýrýmýnda önemli rol oynar.
Sað krurisinde 3 yýldýr kitle ve son 3 aydýr kitle boyutunda artýþ olan 15 yaþýndaki erkek hasta aðrý þikayeti ile baþvurdu. Hastada travma ya da enfeksiyon öyküsü mevcut deðildi. Yapýlan klinik muayenede sað kruris dorsomedialinde 4x5 cm boyutunda mobil kitle saptandý. Elde edilen direk grafilerde sað fibuladan köken almýþ, radyolojik olarak tipik osteokondrom görünümünde kemik lezyonu izlendi. Yapýlan MR incelemesinde sað fibula proksimal metafizinde 3x2 cm boyutunda T1 ve T2 aðýrlýklý
kesitlerde kemik doku ile izointens osteokondrom görüldü. T2 aðýrlýklý kesitlerde hiperintens apikal kýkýrdak kalýnlýðý 5 mm olarak ölçüldü. Osteokondromu çevreleyen ve gastrokinemius kasý medial baþý tarafýndan sýnýrlanan 5x4x3 cm boyutlarýnda, düzgün konturlu, iyi sýnýrlý kitle saptandý. Tanýmlanan kitlenin T1 aðýrlýklý kesitlerde kas dokusuna göre minimal hiperintens ve T2 aðýrlýklý kesitlerde ise belirgin hiperintens olduðu izlendi (Resim I-a,b).
Kitle içinde hipointens septasyon mevcuttu, yumuþak doku saptanmadý. Postkontrast
1
2
1,3
OLGU
Kitle görünümünde...
34
kesitlerde kistik kitle etrafýnda ince kontrast tutulumu izlendi (Resim II). Postoperatif patolojik inceleme sonucunda osteokondromu çevreleyen kistik kitlenin proteinöz içerikli ve fibröz septa içeren bursite ait olduðu anlaþýldý.
Soliter osteokondrom göreceli olarak yaygýn görülen benign kemik tümörlerindendir.
Benign kemik tümörlerinin yaklaþýk olarak % 24'ünü oluþturur. Genellikle küçük ve klinik olarak önemsizlerdir. Sýk yerleþtikleri yerler uzun kemiklerin metafizleri, el ve ayaktaki küçük kemiklerdir. Bir çok osteokondrom çocukluk
çaðýnda oluþur ve iskelet geliþimi ile birlikte büyüyebilir. Komplikasyonlarý arasýnda kemik boyunda fraktür, kitle etkisine baðlý komþu yapýlarda basý semptomlarý (eklem çevresinde mekanik problemler, sinir sýkýþmasý) yer alýr.
Ostekondromlarda % 1'den daha az oranda malign transformasyon görülebilir.
Ostekondromun diðer az görülen komplikasyonu bursittir. Yapýlan bir araþtýrmaya göre semptomatik osteokondromlu hasta grubunda bursit ve malign transformasyon görülme sýklýðý eþit oranda, %27 olarak bulunmuþtur.
Literatürde bildirilen osteokondrom bursitlerinin çoðunluðunu skapular bölge ostekondromlarý oluþturmaktadýr. Literatür taramamýzda yayýnlanmýþ fibular ostekondroma ait bursit olgusuna rastlayamadýk.
Osteokondromlu hastalarda kitle çapýnda artýþ, aðrý ve basý semptomlarý oluþmasý halinde klinik olarak malign transformasyondan þüphelenilmelidir. Benzer klinik bulgular osteokondrom ile birlikte bursitte de görülebilir.
Sarkomatöz transformasyonu göstermede direk grafi bulgularý sýnýrlýdýr ancak osteosarkoma özgü yumuþak doku kalsifikasyonu görülebilir.
Semptomlu hastalarda bursitten þüpheleniliyorsa ultrason ile sývý varlýðý gösterilebilir. Sývý varlýðý malign transformasyonu tamamen dýþlamamakla birlikte sývý dolu sak görünümü tümörden çok b u r s i t i d ü þ ü n d ü r ü r . M R , m a l i g n transformasyonun deðerlendirilmesinde ve geliþen bursitin gösterilmesinde bilgisayarlý tomografiden daha üstündür .
MR ile ostekondromun anatomik özellikleri ve apikal kýkýrdak kalýnlýðý efektif olarak deðerlendirilebilir. Apikal kýkýrdaðý çevreleyen düþük sinyalli zon intakt perikonriyumu gösterir ve benignite kriteridir. Öte yandan apikal kýkýrdaðýn 2 cm'yi geçmesi halinde malign transformasyon düþünülmelidir.
MR kullanýldýðýnda bursit T1 aðýrlýklý kesitlerde hipointens, T2 aðýrlýklý kesitlerde düzgün sýnýrlý hiperintens kistik lezyon þeklinde izlenir. Postkontrast kesitlerde kist çevresinde kontrast tutulumu görülür. Bizim olgumuzda kistik kitle içinde T1 aðýrlýklý kesitlerde izlenen minimal hiperintensite proteinöz içeriðe baðlý olarak deðerlendirildi. Bursit içinde fibröz doku, sinoviyal kalýnlaþma, sinoviyal kondromatozise baðlý hipointens odaklar izlenebilir.
Osteokondomun semptom oluþturduðu hasta grubunda, malign transformasyon ve bursit görülme sýklýðý eþit olduðundan semptomatik hastalarda ayýrýcý taný gereklidir. Yüksek TARTIÞMA
4
4, 5, 6
1 , 5
5
4, 7, 8, 9
5
4
8
Resim: I:a, b: T1 ve T2 aðýrlýklý aksiyel kesitte osteokondrom ve bursite ait sinyal deðiþimi izleniyor.
Resim II: Postkontrast T1 aðýrlýklý sagittal kesitte bursite ait ince periferal kontrast tutulumu izleniyor.
Köseoðlu ve Ark.
35 yumuþak doku çözünürlüðü nedeni ile MR
semptomatik hasta grubunda osteokondromun anatomik özelliklerini ve komplikasyonlarýný göstererek ayýrýcý tanýda yardýmcý olabilir.
KAYNAKLAR
YAZIÞMAADRESÝ
1. Stoller OW. Magnetic Resonance Imaging orthopadics and sports medicine . Philadelphia: Lipincott-Raven , 1997; 1243.
2. Shackcloth MJ, Page RD. Scapular osteochondroma with reactive bursitis presenting as a chest wall tumour. Eur J Cardiothorac Surg 2000; 18: 495-6.
3. Wright JM, Matayoshi E, Goldstein AP. Bursal osteochondromatosis overlying an osteochondroma of a rib. A case report. J Bone Joint Surg Am 1997; 79:
1085-8.
4. Griffiths HJ, Thompson RC Jr, Galloway HR, Everson LI, Suh Bursitis in association with solitary osteochondromas presenting as mass lesions. Skeletal Radiol 1991; 20: 513-6.
5. Murphey MD, Choi JJ, Kransdorf MJ, Flemming DJ, Gannon FH. Imaging of osteochondroma: variants and complications with radiologic-pathologic correlation.
Radiographics 2000; 20: 1407-34.
6. Mehta M, White LM, Knapp T, Kandel RA, Wunder JS, B e l l R S . M R i m a g i n g o f s y m p t o m a t i c osteochondromas with pathological correlation.
Skeletal Radiol 1998; 27: 427-33.
7. Martin C, Munk PL, O'Connell JX, Lee MJ, Masri B.
Malignant degeneration of an osteochondroma with unusual intra-bursal invasion. Skeletal Radiol 1999;
28: 540-3.
8. Peh WC, Shek TW, Davies AM, Wong JW, Chien EP.
Osteochondroma and secondary synovial osteochondromatosis. Skeletal Radiol 1999; 28: 169- 9. Okada K, Terada K, Sashi R, Hoshi N. Large bursa74.
formation associated with osteochondroma of the scapula: a case report and review of the literature. Jpn J Clin Oncol 1999; 29: 356-60.
Yrd.Doç.Dr. Kutsi KÖSEOÐLU
Adnan Menderes Üniversitesi Týp Fakültesi Radyodiagnostik Anabilim Dalý, Aydýn.
Telefon : 0 256 2124078/221 Faks : 0 256 2120146
E-posta : KutsiKoseoglu@yahoo.com Geliþ tarihi : 08.01.2002
Kabul tarihi : 08.05.2002
