1: Cingöz denizaltı yelpazesine uzaktan havza ölçeğinde gözlem. Denizaltı yelpazesinin alt yelpaze kesiminin ve fayların incelenmesi.

EĞNER-AKÖREN (ADANA) CİVARI JEOLOJİSİ

6. hafta Saha Jeolojisi II dersinin içeriğinde Tersiyer yaşlı Adana Baseni’nin kuzey-kuzeydoğu kesimleri incelenecektir. 4 . Hafta Saha Jeolojisi II dersi kapsamında Adana Baseni sedimanter istifi içerisinde yer alan Ci ngöz formasyonuna ait 2 adet denizaltı yelpazesinin varlığından söz edilmişti. Bu hafata doğudaki yelpazenin doğu kesimlerinde basen kenarı ile diğer birimlerin arasındaki ilişkiler incelenecektir. Söz konusu alanda gözlenen faylar ve özellikleri incelenec ektir. Ayrıca Seyhan Nehri üzerindeki olan Yedigöze(Sami Bey) barajı da gezilecektir.

6. Hafta Programı: Jeoloji Mühendisliği Bölümü önünden hareket.

1: Cingöz denizaltı yelpazesine uzaktan havza ölçeğinde gözlem. Denizaltı yelpazesinin alt yelpaze kesiminin ve fayların incelenmesi.

2: Baraj incelemesi.

3: Kelerbaşı (Fay düzlemi inceleme – Cingöz doğu yelpaze geometrisi ve diğer birimlerle ilişkisi. Harita alımı uygulaması.

4: Fayların arazide gözlenmesi.

5: Çarkıpare yol yarmasında sedimanter istif incelemesi (kayma oluşukları, türbiditlerle Kaplankaya formasyonu ilişkileri.

6: Cingöz formasyonu kumtaşlarının yakından incelemesi.

7: Yol inşaatlarında palye uygulaması ve orta yelpaze sedimanları üzerinde inceleme.

8: Fayların incelenmesi

9: Nehir taraça oluşumları ve yaşlı birimlerle ilişkileri.

Istanbul

Kara Deniz

Ankara

Akdeniz Adana

Çalışma alanı 200 Km

Kuzgun Fm.

Güvenç Fm.

Cingöz Fm. (Alt yelpaze) Cingöz Fm. (Üst yelpaze) Cingöz Fm. (Orta yelpaze) Karaisalı ve Kaplankaya Fm.

Gildirli Fm.

Karsantı Fm.

Temel kayaçları

0 2

Km.

Karaisalı

C

L İ N

E G Ö Z D

E Nİ Z A L T I Y P A Z E L E R İ ALA

DAĞ’A Kadılar

AKÖR EN FA

YI

Sey han n

ehri Gildirli

Meydan

Eğner

Cingöz Kusçusofulu

Çatalan

SeyhanNehri Kelerbaşı

Akören Çarkıpare

Eğner Tahtacı

Evliya

ADA NA’YA

N

Cingöz formasyonu Kaplankaya formasyonu Karaisalı formasyonu

Şekil 1: Adana Baseni doğu-kuzeydoğu kesimi Eğner-Akören civarı jeolojisi (Ünlügenç, 1993’den; yeniden çizilmiştir).

Şekil 2. Akören-Çarkıpare-Kelerbaşı civarının uydu görünümü.Ormanlık alanlar kabaca Cingöz formasyonunun, tarlalar ise Kaplankaya

formasyonunun bulunduğu alanlardır (Fotoğraf 2 ve 5). Fayların gösterdiği çizgiselliklere dikkat ediniz.

KAYMA DÜZLEMLERİ

KAPLANKAYA FORMASYONU

ÇARKIPARE II KESİTİ

GÜNEY KUZEY

AŞMALAR

Şekil 3: Çarkıpare civarında Karaisalı-Kaplankaya-Cingöz formasyonları arası ilişkiyi gösterir fotoğraf ve çizimi.

YAŞ FORMASYON KURANŞA ERKEN PLİYOSEN

MESSİNİYEN HANDERE TORTONİYEN

SERRAVALİYEN KUZGUN

GÜVENÇ

CİNGÖZ SERRAVALİYEN

LANGİYEN

KARAİSALI KAPLANKAYA

GİLDİRLİ

GILDIRLI

BURDİGALİYEN AKİTANİYEN

OLİGOSEN KARSANTI

PALEOZOYİK - MESOZOYİK YAŞLI TEMEL KAYAÇLAR

KAPLANKAYA

KARAISALI

ÇÖKELME ORTAMI LİTOLOJİ

KARASAL

AKARSU SIĞ DENİZ - DELTA

SIĞ DENİZ - LAGÜN

SIĞ DENİZEL

DERİN DENİZ-KIYI ÖTESİ SiĞ DENİZEL

TÜRBİDİT

(DENİZALTI YELPAZELERİ)

RESİFAL KARBONATLAR

ŞELF-KITA YOKUŞU

KARASAL

ALÜVYAL YELPAZE ve GÖL (LAKUSTRİN)

DÜŞEY ÖLÇEK UYGULANMAMIŞTIR

Şekil 4: Adana Baseni stratigrafisi (Gürbüz, 1999).

DURAK NOKTALARINA AİT FOTOĞRAFLAR VE KISA AÇIKLAMALAR

1: Adana baseni kuzey kenarına ve Cingöz denizaltı yelpazesine güneyden bir bakış (Fotoğraf 1).

2: Kelerbaşından batıya doğru bakış. Temel kayaçlar, Karaisalı, Kaplankaya ve Cingöz formasyonları ilişkileri (Fotoğraf 2).

Cingöz formasyonu

Karaisalı formasyonu

Kaplankaya formasyonu

3: Kelerbaşı civarında Fay elemanlarının incelenmesi (Fotoğraf 3).

4: Çarkıpare yol yarmasında kıta yokuşu (Kaplankaya fm.) ile türbiditlerin (Cingöz fm) geçiş dokanağının incelenmesi (Fotoğraf 4).

Fay düzlemi Fay breşi Karaisalı

kireçtaşı

Fay düzlemi

5: Çarkıpare köyü civarında fayların arazide gözlemlenmesi (Fotoğraf 5).

6: Cingöz formasyonu türbidit kumtaşlarının yakın görünümü.(Fotoğraf 6).

* Çarkıpare *Akören

7: Cingöz F. türbidit kumtaşlarının genel görünümü, palye yapımı ve faylar (Fotoğraf 7).

8: Cingöz formasyonu türbidit kumtaşlarının da slump (kayma) oluşumları (Fotoğraf 8).

9: Cingöz formasyonu alt yelpaze/derin deniz sedimanlarına genel bakış (Fotoğraf 9).

10: Cingöz formasyonu alt yelpaze sedim anları yakın görünüm (Fotoğraf 10).

YEoiGOZE SANi BEY BARAJI HES

• IN~AATI

SANKO

YEoiGOZE ELEKTRiK ORETiM ve Tic.A.$

GAZiANTEP

1

PROJE KARAKTERisTiKLERi I PROJECT CHARACTERISTICS

HiDROLOJiI HYDROLOGY ENERJi SU ALMA YAPISIIENERGY INTAKE STRUCTURE

6 x 5.62 m x 9.00 m 0.80m/s 190.00 m

6.30 m 2 393.00 m, 382.00 m

Sag Sahiide/On right bank Yer OslO/On the ground 2 x 150=300 MW 48.65m x 65.30m x 58.50m

TORBiN Tipi, ONiTE GOCO VE ADEDiI TYPE,POWER AND NUMBER OF TURBINES

TOrbin TipilType ofTurbine DOl?ey Mili, FRANCIS

Vertical Shaft, FRANCIS 2 100 m 68 m 190.00 m'/s 91m 158.5MW 150did 0.935 ENERJi POTANSiYELi (Mevcut Durum)I ENERGY POTENTIAL (Existing Situation!

Yllilk Firm Enerji IAnnual Firm Energy. 439.88 GWh

Ylllik Sekonder EnerjiI Annual Secondary Energy. . 526.66 GWh Ylllik Toplam EnerjilAnnual Total Energy... ... .. 966.53 GWh SANTRALI POWER PLANT

VeriI Location ..

TipilType ..

Kurulu GOcOllnstalled Power... .. ..

Eni x Boyu x YOksekligilWidth x Length x Height. ..

Onite SaYlsl1 Number of Units ..

Maksimum BrOt DOl?OI Maximum Gross Head ..

Minumum NetDO~OI Minumum Net Head ..

TOrbin Tasaflm Debisil Turbine Design Discharge ..

TOrbin AnmaDO~OsO!Turbine Rated Head ..

TOrbin Anma GOcOI Turbine Rated Power . TOrbin Devri !Turbine Rotational Speed (rpm) . TOrbin VerimiI Efficiency of Turbine... .. . CEBRiBORUIPENSTOCK

Capil Diameter... .. .

SaYlsl1 Number of Penstocks ..

UzunluguI Length ..

Izgara Boyutlafll Dimension of Grating .

Giril?te HlzI Velocity at Entrance .

Giri~Yapisl Taban KotuIElevation of Inlet Sill

238.40 235.00 210.00 300.48 342.34 642.82

105.00 130.00 8.00 400.00 240.00 240.00 3945000 183.50 145.00 13830.00 588.33 143.00 4509.53 9307.98 2345.60 2694.60 3054.70 5351.88

GOL ALANIIRESERVOIR

Ta~kmSu SeviyesilFlood Water Level... .. ..

Maksimum_i~letmeSu Kotu IMaximum Operation Water Level . Minimum il?letme Su KotuI Minumum Operation Water Level . Faydall Depolama HacmiI Active Reservoir Storage (hm') . 010Depolama HacmiIDead Reservoir Storage (hm') ..

Toplam Depolama HacmiI Total Reservoir Storage (hm') . Q2S

Qso

Q100 Q10000

BARAJ GOVDESi VE BATARDOLARI DAM AND COFFERDAMS

Tipi !Type of Dam .... ... Memba YOzO Beton Kapil Kaya Dolgu Concrete Face Rockfiil Dam Talvegden YOksekligi (m)I Height above Thalweg . Temelden YOksekligi (m) I Height above Foundation ..

Kret Genil?ligi (m)I Crest Width .

Kret Uznunlugu (m) Crest Length. .. ..

Kret KotuI Crest Elevation... .. . ..

Parapet Duvafl Ost KotuITop Level of Parapet ..

Kaya Dolgu Hacmi (m')I Rock Fill Volume ..

Memba Batardosu Kret KotuIUpstream Cofferdam Crest Elevation Mansap Batardosu Kret KotuI Downstream Cofferdam Crest Elevation Drenaj Alanll Cathment Area (km²) ••• ••• . .•.••....•.•..•.•••••••••.

Yllilk Ortalama Yagll?I Mean Annual Precipitation (mm²) . . . • . . • • • . • • • .

Yllilk Ortalama DebiIMean Annual Discharge(mm'/s) . Yllilk Ortalama Aklm/Mean Annual Flow (hm') .

Olasl En BOyOk (Katastrofal) Tal?kmI Probable Maximum(Catastrolal) Flood(m'/s)

(m'/s) . .

(m'/s) .

(m'/s) ..

(m'/s) .

DERiVASYON VE DipSAVAK TONELLERiI DIVERSioN AND BOTTOM OUTLET

2 175000 KVA 0.98 14.4 KV

Onite SaYlsl/Number of Units .

Onite GOcOI Power of on Unit.. .. .

Generator VerimiI Efficiency of Generator.

Clkl~GerilimiI Output Voltage... .. ..

TRANSFORMATOR Tipj VE KAPASiTESiI TYPE OF TRANSFORMER AND CAPACITY Trafo TipiI Type ofTransformer .. ... .. ... ... ... ... Harici, Yagll, Trifaze (ONAN)

Outdoor, 3-phase, oil-immersed (ONAN)

Onite SaYlslI Number of Units 3

Onite GOcOI Power of an Unit 115000 KVA

GerilimI Voltage... 13.80Kv/400KV

GENERATOR Tipi, KAPASiTESi VE ADEDI TYPEOFGENERATOR, CAPACITY AND# Generator TipiI Type of Generator 3-Fazll, AC, Senkron Generator, DOl?ey Milli

3 Phased Senchronized, Vertical Axis

2 Dairesel/Circular 8.00 m 897.636,856.874 m.

11.00 m (Y) x 14.00 m(D) 9000.00 m'/s RadyalKapakll,SI~ratma U~lu

With Tainter Gates, Chute and Flip Bucket 221.50 m

6

Enkesit TipiI Type of Lateral Section . .

Capl IDiameter . .

BoyuI Length DT-1/DT2 .

AdediI Number of Units .. .

E~ikKotuI Sill Elevation ... ... ... .. ..

Radyal Kapak AdediI Number ofTainter Gates . Radyal Kapak BoyutlafllDimension of a R.Gate ..

Dolusavak Max. Del?arj DebisiI Max. Disc. Cap. Of Spillway . DOLUSAVAK/SP~LWAY

Tipi !Type ..

..

1~ ^{gJ eJ} 3~ 2J lJ

CD@==~~.~~or ^{( 0 -}t.~... U..,)

@T\MMAH OOlOU(1.N'ltOCESS(1lrul

:=.

@:,.~r::rr~

..

@:::~:::~l=':{(~':~TOtll) ( 0 . -7.5_ It-40em)

@^'Nt;(RCl.Wts KAT.&. DOlOU(neSU.LlCT(I>"OCICFt...) (o..-:so-U.3Otfo'I)

@oeAkteA'f'ASI U OOl.OU (Ol..WlR't'lIlOCIC n...L) ( o - IOOcnl L\oo'oo-)

®

@,lTlt[ oretstn..TP TAHStTIDM (0-.-40_L,,40-)

®

Lt-loo..v

o ""--

CD

1t(l~~J(

~M.DlIOI

Jad_'?IJipr-

1OOIC' 1Il.IlOt.v.Ir, ...

, . .lnt TlI:uu~"."l

~A::=O

If I

1/1000

-....,

lID

It(virVDH _( ... ISIOOo QLC:fI-SCAlr.

, 0' I snlH!f II"ffE!fHCrpftAW!HQ$ •

BARAJ GtiVDE KESiTLERi YEDIGOZE BARAJI VE HES YEDIGOZE DAM AND HEPP

,4...

,-y,

- -

:~ 1~:~i+4

ENERJI VI!TAIl! KAYNAKLAR BAKANUCl ENEJUII$UI':I GENEL ..OOORLOCO

, . ^/

"-.'"

~!.lff!OOL""'

-.~r ... , ... ,

I

T--' r-,

..

= ~-_f~~~~'~~~~:~~~ __ 3;E~~~-~~~~==

...

JEOLOJjK ACIKLANALARIGEOLOGICAL LEGEND

SANTRAL BINASI VE CEBRI BORU JEOLOJI HARITASI ,.

GEOLOGY MAP OF POWERHOUSE AND PENSTOCKS

~

_ ^....

...

;/cd_ (l>'F¥"

~~~~~'\~'

-"""'"

lID

1/1000

"

=1: _-- .__..- --- - t

. .

--

-_.

...P.N 11.0,11110\.

tlI.:~~ (~rc"lo"

T• •I(...".../T"",~N

...,...,.rll(l(lII\llsft) ... flpdl(SIII'd,Ctcry.sit) r..(~u.-s~~""'~) rlJ'Kfl(AItnItIon"II1~CloJttClL'lt"'$1'lNftl>-s.-.tn) Y..-cllklloal/SlaptW.

... , ...

ENERJI VE TMII KAYNAKLAA BAKAHUCI f"ERJIIILERl GENEL ..ODORLOCO

YEDIGOZE

EU)CTAlKOftfllMVl:

TIcARfT lTD $Tl

YEDIGOZE BARAJI VE HES YEDIGOZE DAMANDHEPP

1:"",3 "•

0""

0 ' "

o

o

(~)

!Ill.LlllllE.

• s....oMMlIlIsLk' .l4I.ZlllUWl'Us~ 'lZ~ht·ett...,UNloI.-uM$T'a.

• lA1C[1I 'ROW ....1IAl.ru.~ITTItI:lOOltT"'DR...t«)I

,..,NtCO

...

-

.,

Q!en - SeN r·

1-1- - 1-

~- ^-3"

1-0..O~'!

r - -

. L ...

:".c~

:-: ~:~':~'~_!:::fl~

I

;(10

~ ..

14

j

,./ I:

L

'01QJ!K"elK'AMAI 68!prOL 001C61 IfpENO

~~ It,.

D ..

D'"

D'-

~/""".

... ^, ...

T_Il. . . ./'_~

....

r ( . . . - t l ...~...)

Iill.LLIIlllE

- SA*O.oorak' .. HQIIlAtWI"4sk,1r-"fTt" c1ZM.nNootLIMIT'Il.

• TAIlDI'ROM"nW.n...,..ITY1tUOtT"DttAWWO'''AMO IY ",*OINlllCDltO

~ON'''Ol.

(OCC_co., '/10G0

.: -

DO

1t(v1IVQIrt

.. -

"'m""Mr.

s

r:

CLJ

---"- ._- -_._._

- ^-1"

. .. I I

'00

fl.

n.

"' ,,.

"'

... ...

... ...

... . ^..

T.

!:':_"TU) e.

"'j ...

t» .

"!

I

UO flA..IiIltttlKUTU' JI! I

... ...

.oo~ l~·~~

'00

,,.

.00

'00

I I

... .,.

.sj

I

SANTRAL elNAsl VE CEeRl eotlU oIEOI.OJI eOYKEslT1 PENSTOCKS AND POWERHOUSE LONOITUOINAL GEOLOGICAL SECTION

- -

(~) ^YEolGOZElLltn'1tlK OUTIllI VI TtcM!TLTD..rt

_.-..

aD

^o7IU-~.

YEDIGOZE BARAJI VE HES YEDIGOZE DAM AND HEPP

Ill. NO.1 ,... or...

SANTRAl BINASI VE CEBRI BORU JEOLOJI BOYKESITI POWERHOUSE AND PENSTOCKS LONGITUDINAL GEOLOGICAL SECTION

..

DOl VSAyAK GENEt YEBLESlupiAN!

SPILLWAY GENERAL LAYOUT

-,-,--- I

1'l0 r~R'" REVIIYOI'l

~~_,~[VI!IOII

V~P~OI I "'':!I'lTlIOl ll(SlGlI(O " 1e"'c~(OIf

DDLUSAVAK BDYKESlrl

__...

.

1([$lIIpllo,-:

flN ... O£SlON

-"""""

K....

flO ootM;.RI.al.o,.V-'~

ENER.JllsLEFtI OE:NE:L. MOOORL.oao

YEDIGOZE BARAJI VE HES YEDIGOZE DAM AND HEPP

I....-~I

''1!

l1cNlETLTD.fl1.

118ft.!!","

~7q

..,

"+.-,.

"=-"":.,.--

'~.. I<...:~::~

.:...~':;.::;.::--~~

;-"t;'

·1~-.

__._ _--!A-_---

--

,::'-:..t....fC:""

-=O.~

.:0

4

3q =t-c.

31

SPILL WAY LONGITUDINAL SECTION

(!l~A"J11t'&"

t>~

r,

,

,

~1

GIl:OUlClAtTAIH

DOLUSAVAK GENEL YERLESIM PLANl VE BOYKESIT1

N

•

BARAJ GOVDESi

SUALMA AGZI CEBRi BORULAR

SANTRAL BINASI MANSAP BATARDOSU

DERiVASYON

TUNELLERi - - - - -

~IKI9

:::>

z ~

o

>-

(J)

o ;2

..J UJ 0::

DERiVASYON _ _- - TONELLERi

GiRi9

MEVCUT ULU<;INAR ULA$IMYOLU

...., c:r: ~ 2

r:o

>- 0:

UJ I-

'z

_c:r: .~

Cf)

§

UJ

N

:0 LU

(!)

:c-

._ LU

o

UJ

>-

f"' ;;'