I. Kısım Şekil ile ilgili sorular

I. Kısım – Şekil ile ilgili sorular

1. E ile işaretlenen eleman hangisidir?

a. Yüksek basınçlı yağlama yağı borusu b. Düşük basınçlı yağlama yağı borusu c. Yüksek basınçlı yakıt borusu d. Düşük basınçlı yakıt borusu 2. X ile işaretlenen eleman hangisidir?

a. Yakıt borusu b. Su borusu c. Yağlama yağı borusu d. Kontrol çubuğu

3. Hangi eleman deniz suyu ile soğutulur?

a. Q b. W c. Y d. P

4. Silindirlere hava gönderilmesi hangi metod aracılığıyla temin edilir?

a. Tam yükte türboşarjer ile b. Kısmi yükte yardımcı üfleyici ile c. Pistonun pompalama etkisi ile d. Yukardakilerin hepsi

Adı ve Soyadı No

İmza

I. KISIM

II. KISIM

III.KISIM

TOPLAM

30 Ekim 2003

5. Silindirde yanma gerçekleşirken hangi eleman sıkıştırma etkisi altındadır?

a. Bağlantı çubukları b. Piston çubuğu c. Piston çubuğu somunu d. Yağlama teleskopik çubukları

6. Y harfi ile gösterilen kesikli çizgiler neyi temsil ederler?

a. Soğutma suyu borularını b. Teleskopik yağ borularını c. Bağlantı çubuklarını d. Yakıt borularını

7. Pervane dönme hızı 135 dev/dak ise, şekilde gösterilen makinanın kam milinin dönme hızı ne olur?

a. 135 dev/dak b. 950 dev/dak c. 1900 dev/dak d. 2400 dev/dak

8. Egzost portları hangi harfle temsil edilmektedir?

a. B b. Q c. T d. U

9. G ile işaretlenen eleman hangisidir?

a. Yağlama yağı pompası b. Yakıt pompası

c. Silindir gömlek suyu pompası d. Krank mili egzost fanı

10. Piston çubuğunun alt ucu hangi elemana bağlanmıştır?

a. Piston pini b. Kroshed c. Krank pini d. Kroshed kılavuzu

II. Kısım – Genel sorular

1. Bir diesel motorunda yağlama yağının işlevi nedir?

a. Mil ve yataklar arasında bir yağ filmi oluşturmak b. Piston ve yatakların soğutulması

c. Aşınma neticesinde oluşan metal parçacıklarını ve kiri uzaklaştırmak d. Yukardakilerin hepsi

2. Aşağıdaki motor elemanlarından hangisi giriş havası yoğunluğunu arttırır ve motorun verimini iyileştirir a. Emme manifoldu

b. Su soğutmalı egzost sistemi c. Ara soğutucu

d. Egzost difüzeri

3. Dört stroklu bir diesel motorda güç strokunun tamamlanmasından sonra piston a. Yukarı doğru hareket eder ve hava emilir

b. Aşağı doğru hareket eder ve yakıt yakılır

c. Aşağı doğru hareket eder ve hava-yakıt karışımı sıkıştırılır d. Yukarı doğru hareket eder ve egzost gazları dışarı atılır

4. Tek etkili dört stroklu bir diesel motorda, bir silindirdeki güç itmesi aşağıdaki hallerden hangisinde olur?

a. Her krank mili devrinde bir kez b. İki krank mili devrinde bir kez c. Her piston strokunda bir kez d. Her piston strokunda iki kez

5. Düşük devirli bir diesel sevk makinasının ürettiği güç aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?

a. Belirli bir zaman peryodunda silindirler içine alınan ve silindir içinde tutulan hava miktarı b. Yanma işleminde kullanılan silindir içindeki havanın yüzdesi

c. Motor çevriminin termodinamik verimi d. Yukardakilerin hepsi

6. Bir diesel motora aşağıdakilerden hangisi nedeniyle aşırı doldurma yapılır?

a. Yüksüz haldeki motor hızını azaltmak b. Yanma için oksijen sağlamak

c. Supapları ve silindir gömleğini soğutmak d. Yukardakilerin hepsi

7. Devir düşürme donanımı kullanılarak motor hızı verimli pervane hızına düşürüldüğünde a. Devir ve moment beraber azalır

b. Devir düşer ve moment değişmez c. Devir düşer ve moment artar

d. Moment artarken devir bazı hallerde değişmez

8. Diesel motor pistonunun lineer hareketi aşağıdakilerden hangisi tarafından dönme hareketine çevrilir?

a. Volan b. Krank mili c. Yataklar d. Kam mili

9. 1800 dev/dak’da çalışan bir diesel motor 600 dev/dak’da çalışan bir pervaneyi tahrik etmektedir. Devir düşürme oranı nedir?

a. 0.30:1 b. 3.00:1 c. 3.33:1 d. 33.0:1

10. Krank millerine karşı ağırlık eklenmesinin esas sebebi nedir?

a. Pistonun yan itmesini azaltmak b. Krank mili sonundaki itmeyi azaltmak

c. Düzgün yükleme ve ana yatakların düzgün aşınmasını sağlamak d. Krank levhalarının mukavemetini arttırmak

11. Yağlama açısından herhangi bir yataktaki en kritik zaman hangisidir?

a. Düşük devir sayılarında

b. Uygun yağ viskozitesine ulaşıldığında c. İlk hareket verildiğinde

d. Filtrelerin temizlenmesinden sonra

12. Bir diesel motorunda pistonlar aşağıdaki hangi elemanlar aracılığıyla krank miline bağlanırlar?

a. İtme çubukları b. Boşluk ayar elemanları c. Biyeller

d. Piston kılavuzları

13. Kroshedli diesel motorlarında piston çubuğunun hareketi aşağıdakilerden hangisidir?

a. Piston pininde lineer krank pininde dönme b. Krank pininde lineer piston pininde dönme c. Lineer

d. Dönme

14. Aşağıdaki elemanlardan hangisi sadece karşıt pistonlu bir makinada bulunur?

a. Egzost supapları b. Süpürme portları c. Yanma odaları d. Çift krank milleri

15. Diesel motor silindirlerine yakıt ne zaman enjekte edilir?

a. Silindir içindeki hava sıkıştırılmadan önce b. Silindir içindeki hava sıkıştırıldıktan sonra c. Silindir içindeki yanmış gazlar genişledikten sonra d. Silindir içine hava alınırken

30 Ekim 2003 16. Belirli bir deplasman hacminde iki stroklu bir diesel motor, dört stroklu bir diesel motordan aşağıdakilerden hangisi

nedeniyle daha fazla güç üretir?

a. Daha uzun güç stroku vardır

b. Her strok ta silindir içine daha fazla hava girer c. Aynı devirde iki kat daha fazla güç stroku vardır d. Daha yüksek yanma basıncı mevcuttur 17. Motorun hareketsiz parçalarının görevi nedir?

a. Motorun gücünü arttırmak

b. Motoru temeline sağlam bir şekilde bağlamak

c. Motorun hareketli parçalarının birbirlerine göre pozisyonlarını muhafaza etmek d. Krank milini döndürmek

18. İki stroklu bir diesel motorunun iki stroku aşağıdakilerden hangisidir?

a. Güç ve emme b. Emme ve egzost c. Egzost ve sıkıştırma d. Sıkıştırma ve güç

19. Benzinli bir motorda yakıt-hava karışımı hangi noktada ve ne aracılığıyla ateşlenir?

a. ÜÖN’ da sıkıştırma ile oluşan ısıyla b. ÜÖN öncesinde sıkıştırma ile oluşan ısıyla c. ÜÖN öncesinde kıvılcım ateşlemesiyle d. ÜÖN’ da kıvılcım ateşlemesiyle

20. Bir diesel motor silindirinde yakıt aşağıdakilerden hangisi aracılığıyla ateşlenir?

a. Buji b. Enjektör

c. Sıkıştırma ile oluşan ısı

d. Silindir gömleği sıcaklığının arttırılması

21. İçten yanmalı bir makinada üretilen ısı enerjisi aşağıdakilerden hangisine çevrilir?

a. Yanma enerjisi b. İç enerji

c. Dış enerji d. Mekanik enerji

22. Bir diesel motorda sıkıştırma oranı, aşağıdakilerden hangisi olarak tanımlanır?

a. Piston alanının biyel uzunluğuna oranı b. AÖN ve ÜÖN’ daki silindir hacimlerinin oranı c. Silindir hacminin piston hacmine oranı d. Belirli güçte sıkıştırma stroklarının sayısı

23. Diesel motor silindirlerinde en yüksek basınç ne zaman oluşur?

a. ÜÖN’ da b. ÜÖN öncesinde c. ÜÖN sonrasında d. İlk hareket sırasında

24. Sekiz silindirli iki stroklu bir diesel motorda, her krank mili devrinde kaç güç stroku vardır?

a. 1 b. 2 c. 4 d. 8

25. Karşıt pistonlu diesel motorlar aşağıdaki sınıflardan hangisi ile tanımlanırlar?

a. İki stroklu tek etkili b. İki stroklu çift etkili c. Dört stroklu tek etkili d. Dört stroklu çift etkili

26. Motor performansında en önemli faktör krank mili ucunda iş yapmak için kullanılacak güç çıkışıdır. Bu aşağıdakilerden hangisi ile gösterilir?

a. İndike güç b. Fren gücü c. Net güç d. Sürtünme gücü

27. Bir diesel motorunda fren gücünün indike güce oranı nedir?

a. Isıl verim b. Mekanik verim c. Fren ısıl verimi d. Volümetrik verim

28. Diesel motorlarını diğer içten yanmalı makinalardan ayıran önemli karakteristiği nedir?

a. Hava temin edilme şekli b. Soğutma sistemi c. Yakıtın ateşlenme şekli d. Supap işletim makenizması

29. Sıkıştırma sırasında bir diesel motorun silindirinde basınç ve sıcaklık nasıl değişir?

a. Basınç ve sıcaklık azalır b. Basınç ve sıcaklık artar c. Basınç düşer ve sıcaklık artar d. Basınç artar ve sıcaklık düşer

30. Bir diesel motorunun mekanik verimi üzerinde etkili en önemli faktör hangisidir?

a. Emme havasının sıcaklığı b. Motor sürtünmesi

c. Aşırı doldurma cihazının mekanik durumu d. Türboşarjerin mekanik durumu

31. Volan hız değişimlerini nasıl azaltır?

a. Yakıt kontrol çubuğunu sabit tutarak b. Kinetik enerji depolayarak c. Eşit egzost basıncı temin ederek d. Düzgün kam mili hızı temin ederek 32. Bir indikatör veya P-V diyagramı ne gösterir?

a. Motorun sıkıştırma oranını b. Motorun hacmini

c. Motorun bir strokunda basınç ve hacim arasındaki ilişkiyi d. Motorun bir çevriminde basınç ve hacim arasındaki ilişkiyi

33. Krank mili dönme hızı 800 dev/dak olan bir diesel motor aşağıdaki sınıflardan hangisine aittir?

a. Düşük hızlı diesel b. Orta hızlı diesel c. Yüksek hızlı diesel d. Sabit hızlı diesel

34. Aşağıdaki hallerden hangisinde bir diesel motorunun egzost supapı yayı sıkıştırma etkisi altındadır?

a. Supap açıkken b. Piston ÜÖN’ da iken c. Supap kapalıyken d. Yukardakilerin hepsinde 35. Volan aşağıdakilerden hangi görevi yapar?

a. Güç itmeleri arasında motoru çalıştırmak için enerji temin eder b. Krank milinin asal eylemsizlik kuvvetini nötralize eder

c. Ana yataklar üzerinde ilk hareket yüklerinin yarattığı şokları azaltır d. Motorun kritik devir sayılarında çalışmasına engel olur

36. Diesel motorlarda supap yaylarının görevi nedir?

a. Supapları açık tutar

b. Egzost stroku tamamlanana kadar supapları açık tutar c. Supapları kapatır

d. Emme stroku başladığında emme supaplarını açar

37. 100 dev/dak’ da çalışan yedi silindirli iki stroklu bir diesel motorunun silindir çapı 580 mm ve stroku 1700 mm’ dir.

Bu makinanın ortalama piston nedir?

a. 2.8 m/s b. 4.5 m/s c. 5.7 m/s d. 9.0 m/s

30 Ekim 2003

38. Aşağıdaki hallerden hangisinde piston ÜÖN’dadır.

a. Egzost portlarını açarken

b. Motor merkez hattının tepesine yerleştirildiğinde c. Silindir kafasından en uzak mesafedeyken d. Silindir kafasına en yakın mesafedeyken

39. İki stroklu bir diesel motorunda süpürme aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesine yardım eder?

a. Yakıt akış hacminin artmasına b. Egzost supaplarının soğutulmasına c. Emme havası yoğunluğunun azaltılmasına d. Egzost gazlarının sıcaklığının arttırılmasına

40. Dört stroklu bir diesel motorunda emme supapları ne zaman açılır?

a. ÜÖN öncesinde açılır ve AÖN sonrasında kapanır b. ÜÖN sonrasında açılır ve AÖN sonrasında kapanır c. ÜÖN öncesinde açılır ve AÖN öncesinde kapanır d. ÜÖN sonrasında açılır ve AÖN sonrasında kapanır

III. Kısım – Problem

İki stroklu benzinli bir motor 8000 dev/dak’ da çalıştırılmaktadır. Volümetrik verim %85’ dir. Motorun silindir çapı strok’una eşittir (B=L) ve deplasman hacmi 6.28 cm

’ dür. Yakıt–hava oranı 0.067 olarak verilmektedir.

(P

= 100 kPa ,T

= 22

C , R=0.287 kJ/kgK) a. Ortalama piston hızını [m/s]

b. Motora giren hava debisini [kg/s]

c. Motora göderilen yakıt debisini [kg/s]

d. Bir çevrimde gönderilen yakıt miktarını [kg/çevrim]

hesaplayınız.

a.

28 .

= 6

V

cm

= ( π / 4 ) B

L = ( π / 4 ) B

→ B = 2 . 0 cm 0

.

= 2

B cm

33 . 5 60 / 8000 0200 . 0 2

2 = =

= LN x x

S

m/s

b.

181 . 295 1 287 . 0

100 =

=

= RT x

P

a a a

ρ kg/m

00084 . 0 1 / ) 60 / 8000 ( 85 . 0 00000628 .

0 181 . 1

/ = =

= V N n x x x

m _&

ρ

η

kg/s

c.

10

63 . 5 00084 . 0 067 . 0 )

( = =

= FA m x x

m &

&

^kg/s

d.

7 5

/( 8000 / 60 ) 4 . 22 10 10

63 .

5

=

= x x

m

kg/çevrim