ÇED Raporu Hazırlanmasında Temel İlkeler
ÇED (ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ)
Bir çevresel etki değerlendirmesi yeni bir tesisin olası çevresel sonuçlarını ve mevcut bir tesisteki önemli değişiklikleri hesaplar. Ayrıca karşıt etkilerden korunma olanaklarını (azaltma olanaklarını) belirler.
Bir çevresel etki değerlendirme yönetiminde beş önemli prensip vardır:
1. Temel sorunlar üzerine odaklanma;
2. Uygun kişi ve grupları dahil etmek;
3. Proje ile ilgili kararlarla bilgileri birleştirmek;
4. Etkilerin azalması için temiz seçeneklerin sunulması;
5. Karar vericilere yararlı olması açısından bilgileri form halinde sağlamak.
Çevresel etki değerlendirme yönetimi aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
1. Tesis çevresinin mevcut durumunun tespit edilmesi;
2. Potansiyel çevresel etkilerin belirlenmesi;
3. Etki kapsamının tahmin edilmesi;
4. Gerekli çevre koruma önlemlerinin değerlendirilmesi;
5. Proje alternatiflerinin değerlendirilmesi;
6. Çevresel etki değerlendirmesi raporunun hazırlanması ve sonuçlandırılması.
ÇED Süreci
İşin adı Ortalama Süre
Arazi Çalışması 5 gün
PTR hazırlanması süreci 10 gün
Halkın Katılımı Toplantısı süreci 20 gün ÇED Raporu hazırlanması süreci 30 gün İnceleme Değerlendirme süreci 35 gün
ARAZİ ÇALIŞMASI :
• Mevcut tesis üniteleri ile ilgili arazi çalışmaları;
• Proje alanı ve proje etki alanında yapılacak flora-fauna ile ilgili arazi çalışması,
• Proje alanı ve proje etki alanının mevcut çevresel ve sosyo-ekonomik durumunun belirlenmesi ile ilgili arazi çalışması,
• Proje alanı ve proje etki alanının mevcut Jeolojik Yapı ile ilgili arazi çalışması, Arazi
Çalışması
Çalışma Organizasyonu
İnceleme Değerlendirme Süreci
Halkın
Bilgilendirilmesi Çalışmaları
BüroÇalışması
2
BÜRO ÇALIŞMASI• Arazide toplanan bilgiler ve elde edilen belgeler değerlendirilir, potansiyel çevresel etkiler tespit edilir.
• Tespit edilen çevresel etkilerin tespiti için gerekli analiz, ölçüm ve modelleme (tahmin) yöntemleri kullanılır.
• Elde edilen tüm veriler ışığında raporlama (ÇED Raporu) yapılır.
ÇED DEĞERLENDİRME FORMU
a) Tesis/ işletmenin ticari unvanı, b) Tesis/İşletmenin adresi, tel, faxc) Tesis/işletmenin üretimi/hizmet konusu,
d) Tesisin bulunduğu yer (Endüstri Bölgesi, Organize sanayi bölgesi, Yerleşim bölgesi, Kırsal alan vb.),
e) Planlanan tesisin/işletmenin kullanım sahası (toplam alan, tesisin/ işletmenin işgal ettiği alan, sosyal ve idari yapıların alanı, yeşil saha ve boş alan)
f) Bina tipi, alan büyüklüğü, yüksekliği, inşa tekniği
g) Çalışma periyodu hakkında bilgiler (toplam çalışma süresi, sürekli veya kesikli çalışma durumları, vardiya sayısı).
Çalışacak Eleman Sayısı
Yönetici Mühendis Lise Ortaokul İlkokul Toplam
Vardiya ve Çalışan Sayısı Tesis Kullanım Alanı (m2)Üretime Ait Bilgiler Kullanılan Hammadde ve
Kimyasallar Yıllık Kullanım
Miktarı(ton) Ne şekilde temin edildiği-depolandığı (açık, dökme, ambalajlı)
Ürünler:
Üretilen Maddelerin Adı Yıllık Üretim Miktarı() Ne şekilde pazarlandığı (Ambalaj, vs.
Su Temin Şekli ve Kullanımı:
1. Su Temin Şekli: m
3/gün
• Şebekeden………..:--
• Kaynaktan………..: --
• Kuyudan……….:
• Deniz, Göl ve Akarsudan………:--
• Diğerleri………...:--
2. Su Kullanım Yerleri: Sürekli Ort. Debi Kesikli (m
3/gün) (m
3/zaman)
• Proses(Üretim)* Toplam ………----……….. …...…..…..
• Evsel nitelikli atıksu ………..
• Kazan Deşarjları ………---……….. …………..
• Soğutma suyu(Temaslı)** ……….. …………..
• Soğutma suyu(Temassız) ……….. …………..
• Su hazırlama ünitesi atıkları ……….. …………..
4
ISINMADA KULLANILAN YAKITLAR (Kalorifer Kazanı vb.)
Kullanılan Yakma Sistemlerine Ait Özellikler Yakıt
Kazan No
Kazan
Adı Türü Kcal/m
3Kcal/kg
Tük. Yakıt Ton/Yıl m
3/Yıl
Kazan İmalat Tarihi
Baca No Isıl Gücü (MW)
Isıtma Alanı (m
2)
Isınma Bacasının Özellikleri (Kalorifer Kazanı vb.)
Baca Yüksekliği (m) Çatıdan Yüksekliği (m) Baca
No Fiili Limit Fiili Limit Çatı Tipi Baca Çapı (m)
İMALATTA KULLANILAN YAKITLAR (Buhar kazanı, Sıcak su Kazanı, Ergitme Fırını, Kurutma Fırını vb.)
Kullanılan Yakma Sistemlerine Ait Özellikler
Yakıt Kazan
No
Kazan
Adı Türü Kcal/
m
3kcal/kg
Tük. Yakıt Ton-m
3/yıl
Isıl Gücü (MW)
Isıtma Alanı (m
2)
Atıksu Hakkında Genel Bilgiler
Proses(kazan suyu, soğutma suyu vs) atıksularının miktarları m3/gün Nasıl bertaraf edileceği nereye verileceği hakkında bilgi
Çalışanlardan kaynaklı evsel atıksuların nasıl bertaraf edileceği, nereye verileceği Kanalizasyon şebekesi var mı?
Kanalizasyon yok ise fosseptik çukuru durumu nedir?
Bacagazı Arıtma Tesisleri Hakkında Genel Bilgiler
Atık Gaz Arıtma Tesisi: İhtiyacı Var Yok
Atık Toz Arıtma Tesisi: İhtiyacı Var Yok
İMALAT Bacasının Özellikleri (yakıt)
(buhar kazanı, sıcak su kazanı, ergitme fırını, kurutma fırını vb.)
Baca Yüksekliği (m) Çatıdan Yüksekliği (m)
Baca
No Fiili Limit Fiili Limit Çatı Tipi Baca Çapı (m)
Proses Bacasının Özellikleri
(ram, kurutma, boya kabini, havalandırma bacaları vb.)
Baca Yüksekliği (m) Çatıdan Yüksekliği (m) Baca
No Fiili Limit Fiili Limit Çatı Tipi Baca Çapı (m)
Proses Baca Gazı Arıtma Tesisi Özellikleri
(Ram, Kurutma, Boya Kabini, Havalandırma Bacaları Vb.)
Baca No
Kurucu Firma Kuruluş Tarihi
Kapasitesi (m
3/gün) Arıtma tesisi türü
Arıtılmış Kirleticiler Verimi (%)
KULLANILAN ENERJİ VE YAKITLAR
(Bu kısımda, üretimde birim ürün başına kullanılacak enerji cins, miktarı, kullanılan yakıt türleri, bu yakıtların temin edildiği yerler, programlanan yıllık tüketimleri ve yakıtın özellikleri hakkında bilgiler verilmelidir.)
Yakıt türü (linyit, taş kömürü, petrol koku, biyo kütle, fuel oil, doğal gaz vb. elektrik)
Temin edildiği yer Programlanan yıllık tüketimi
6
EK OLARAK VERİLMESİ ZORUNLU BELGELER 1. TESİSİN MAKİNE VE YERLEŞİM PLANI (Vaziyet Planı) 2. ÜRETİM AKIŞ ŞEMASI(Üretimde yer alan üniteler akış şeması halinde çizilecek, atık oluşum yerleri bu şema üzerinde gösterilecektir.)
3. ÜRETİM İŞLEMLERİNİN AÇIKLANMASI
(Üretimin başından sonuna kadar kullanılan üniteler ve her bir ünitede yapılan işlemler yazılmalıdır.)
4. GENEL ARAZİ VAZIYET PLANI 5. FİZİBİLİTE RAPORU
6. VARSA KAPASİTE RAPORU
7. MÜLKİYET DURUMU BELGESİ (KİRA SÖZLEŞMESİ YADA TAPU SENEDİ) 8. 1/25000 ÖLÇEKLİ TOPOĞRAFİK HARİTA
9. SAHA FOTOĞRAFLARI
PTD www.cedgm.gov.tr YAZIM KILAVUZUNA GÖRE HAZIRLANMALI
1/25000 ÖLÇEKLİ TOPOĞRAFİK HARİTA
8
KOORDİNAT SİSTEMİ
Coğrafi koordinat sistemi, dünya üzerindeki herhangi bir yeri topografik bir nokta olarak tanımlamayı sağlayabilen bir koordinat sistemidir.
Belli bir noktanın gösteriminde önce enlem sonra boylam olmak üzere bir değer çifti kullanılır. Enlem ve boylamlar için geleneksel ölçü birimleri derece, dakika (1/60 derece) ve
saniye (1/60 dakika) olmakla birlikte ondalık sisteme uyarlanmış yazım biçimleri de vardır:•
DMS Derece:Dakika:Saniye (49°30'00"N, 123°30'00"W)
•
DM Derece:Dakika-ondalık (49°30.0', -123°30.0'), (49d30.0m,-123d30.0')
•
DD Dakika-ondalık (49.5000°,-123.5000°), genellikle 4-6 ondalık haneyle.
Bunlardan günümüzde en yaygını, Google maps ve GPS aygıtlarının da benimsediği, ondalık sistemde dakika yazımıdır.
Küresel koordinat sistemi, üç boyutlu uzayda nokta belirtmenin bir yoludur. Bu sistem,
dünya üzerinde coğrafi konum belirlerken kullanılan sistemdir. Dünya' nın yüzeyi üzerindeher noktada yarıçap aynı olduğundan, sadece enlem ve boylam ile bir yer belirlenebilir.
Ayrıca fizikte küresel yapıya sahip sistemler, (dünya, güneş, yüklü bilye vs.) ele alınırken yine küresel koordinatlara geçiş yapılır.
GPS (Global Positioning System; Küresel Konumlama Sistemi), düzenli olarak kodlanmış bilgi yollayan bir uydu ağıdır ve uydularla arasındaki mesafeyi ölçerek Dünya üzerindeki kesin yeri tespit etmeyi mümkün kılar.
Bu sistem, ABD Savunma Bakanlığı'na ait, yörüngede sürekli olarak dönen uydulardan oluşur. Bu uydular radyo sinyalleri yayarlar ve yeryüzündeki GPS alıcısı bu sinyalleri alır.
Böylece konum belirlenmesi mümkün olur. Bir GPS alıcısı; algılayıcı (sensor), kontrol
ünitesi, alıcı anteni ve güç kaynağından oluşur. Ölçü sırasında • Anlık faz farkı ölçüleri(data,
ham ölçüleri) • Yayın efemerisi bilgileri (uydu yörünge bilgileri) • Atmosferik bilgiler
(iyonosfer ve troposfer bilgileri) • Mesaj bilgileri(anten yüksekliği ve nokta bilgileri) elde
edilir.
10
DATUM TÜRÜ DOM ZON ÖLÇEK ELEMAN SIRASI ED-50 UTM 33 37 6 DERECE SAĞA-YUKARI 738578.1622:4593746.8129
738656.7239:4593703.0928 738547.0758:4593506.4894 738468.5129:4593550.2108
DATUM TÜRÜ İFADE ŞEKLİ ELEMAN SIRASI WGS-84 COĞRAFİK DERECE-KESİR ENLEM-BOYLAM 41.45820000:35.85615556
41.45778333:35.85707778 41.45604722:35.85568889 41.45646389:35.85476667
12
14
Proje sahibi, dilekçesi ekinde bu Yönetmeliğin EK-III’ünde yer alan Çevresel Etki Değerlendirmesi genel formatı esas alınarak hazırlanmış iki adet Çevresel Etki
Değerlendirmesi Başvuru Dosyası ile Bakanlığa başvurur.
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ GENEL FORMATI
PROJE SAHİBİNİN ADI : Adresi : Telefon ve Faks Numaraları : TEL:
FAX:
PROJENİN ADI
PROJE BEDELİ :
Proje İçin Seçilen Yerin Açık
Adresi:(İli, İlçesi, Beldesi, Mevkii) : PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN
KOORDİNATLARI. ZONE
PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ(SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ)
RAPORU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ÇALIŞMA GRUBUNUN ADI
: ÇEVRETEK Çevre Teknolojileri Müh. Dan.
İnş. Taah. San. Tic.Ltd.Şti.
Adresi :Pazar Mah. Subaşı Meydanı Müftü Cad. Piyade İş Hanı No: 14 Kat:1 Daire:2 SAMSUN
Telefon ve Faks Numaraları
:0 .362. 431 92 34 0.362.432 64 97
Rapor Sunum Tarihi (*) Karar No Ve Tarihi (**)
.…./.…/2009…
……. …../…./2009...
Bölüm I: Projenin tanımı ve gayesi
Proje konusu yatırımın tanımı, ömrü, hizmet maksatları, önem ve gerekliliği.
Projenin fiziksel özelliklerinin, inşaat ve işletme safhalarında kullanılacak arazi miktarı ve arazinin tanımlanması.
Önerilen projeden kaynaklanabilecek önemli çevresel etkilerin genel olarak açıklanması (su, hava, toprak kirliliği, gürültü, titreşim, ışık, ısı, radyasyon ve benzeri.)
Yatırımcı tarafından araştırılan ana alternatiflerin bir özeti ve seçilen yerin seçiliş nedenlerinin belirtilmesi.
Bölüm II: Proje için seçilen yerin konumu
Proje yeri ve alternatif alanların mevkii, koordinatları, yeri tanıtıcı bilgiler.
Bölüm III: Proje yeri ve etki alanının mevcut çevresel özellikleri
Önerilen proje nedeniyle kirlenmesi muhtemel olan çevrenin; nüfus, fauna, flora, jeolojik ve hidrojeolojik özellikler, doğal afet durumu, toprak, su, hava, (atmosferik koşullar) iklimsel faktörler, mülkiyet durumu, mimari ve arkeolojik miras, peyzaj özellikleri, arazi kullanım durumu, hassasiyet derecesi (EK-V’deki Duyarlı Yöreler listesi de dikkate alınarak) ve yukarıdaki faktörlerin birbiri arasındaki ilişkileri de içerecek şekilde açıklanması.
Bölüm IV: Projenin önemli çevresel etkileri ve alınacak önlemler
1- Önerilen projenin aşağıda belirtilen hususlardan kaynaklanması olası etkilerinin tanıtımı. (Bu tanım kısa, orta, uzun vadeli, sürekli, geçici ve olumlu olumsuz etkileri içermelidir.)
a) Proje için kullanılacak alan, b) Doğal kaynakların kullanımı,
c) Kirleticilerin miktarı, (atmosferik şartlar ile kirleticilerin etkileşimi) çevreye rahatsızlık verebilecek olası sorunların açıklanması ve atıkların minimizasyonu.
2- Yatırımın çevreye olan etkilerinin değerlendirilmesinde kullanılacak tahmin yöntemlerinin genel tanıtımı.
3- Çevreye olabilecek olumsuz etkilerin azaltılması için alınması düşünülen önlemlerin tanıtımı.
Bölüm V: Halkın katılımı
1- Projeden etkilenmesi muhtemel halkın belirlenmesi ve halkın görüşlerinin çevresel etki değerlendirmesi çalışmasına yansıtılması için önerilen yöntemler,
2- Görüşlerine başvurulması öngörülen diğer taraflar, 3- Bu konuda verebileceği diğer bilgi ve belgeler,
Bölüm VI: Yukarıda verilen başlıklara göre temin edilen bilgilerin teknik olmayan bir özeti
Ekler: Çevresel etki değerlendirmesi başvuru dosyası hazırlanmasında kullanılan ve çeşitli kuruluşlardan sağlanan bilgi ve belgeler ile raporda kullanılan tekniklerden rapor metninde sunulamayan aşağıdaki belgeler.
1- Proje için belirlenen yer ve alternatiflerinin varsa; çevre düzeni, nazım, uygulama imar planı, vaziyet planı veya plan değişikliği teklifleri
2- Yatırımcı için projesi ile ilgili olarak daha önceden alınmış izin, onay, ruhsat veya ilgili kurumlardan alınmış belgeler ve benzeri.
3- Proje için seçilen alana ilişkin arazi kullanım durumu.
Notlar ve kaynaklar
Yeterlilik Belgesi Tebliği kapsamında çevresel etki değerlendirmesi başvuru dosyası hazırlayan çalışma grubunun tanıtımı:
Adı soyadı, mesleği, özgeçmişi, referansları ve rapordan sorumlu olduğunu belirten
imzası.
16 ÇED RAPORU ÖZEL FORMATI
İçindekiler Projenin Teknik Olmayan Özeti
Bölüm I: Projenin tanımı ve amacı (Proje konusu, yatırımın tanımı, ömrü, hizmet amaçları, pazar ve hizmet alanları ve bu alan içerisinde ekonomik ve sosyal yönden ülke, bölge ve/veya il ölçeğinde önem gereklilikleri)
Bölüm II: Proje için seçilen yerin konumu
II.1.Projenin yeri (İlgili Valilik veyua Belediye tarafından doğruluğu önaylanmış olan projenini lejant ve plan notlarının da onanlı Çevre Düzen Planı ve İmar Planları üzerinde, bu planlar yoksa mevcut arazi kullanım haritası üzerinde gösterimi)
II.2. Proje kapsamındaki ünitelerin konumu (Baraj gövde ve savak tesisleri (dolu savak-dipsavak), iletim kanalları, hidroelektirik santral ünitesi ile ilgili bina ve tesisler, teknik altyapı üniteleri, idari ve sosyal üniteler, varsa diğer üniteler, bunlar için belirlenen kapalı ve açık alan büyüklükleri, bu ünitelerin proje alanı içerisindeki konumlarının vaziyet planı veya kroki üzerinde gösterimi, diğer tekniklerle temsili resim veya maket benzeri gösterimler, proje kapsamında yer alan geçici ve nihai depolama alanlarının, inşa edilecek baraj sahası içinde gerçekleştirilecek olan inşaat alanının ve Maden Kanunu’na göre açılacak olan taş, kum, çakıl vb. ocak alanlarının 1/25000, 1/5000 ve/veya 1/1000’lik haritalar üzerinde gösterimi)
Bölüm III. Projenin Ekonomik ve Sosyal Boyutları
III.1. Projenin gerçekleşmesi ile ilgili yatırım programı ve finans kaynakları III.2. Projenin gerçekleşmesi ile ilgili iş akım şeması veya zamanlama tablosu III.3. Projenin fayda-maliyet analizi
III.4. Proje kapsamında olmayan ancak projenin gerçekleşmesine bağlı olarak, proje sahibi veya diğer yatırımcılar tarafından gerçekleştirilmesi tasarlanan diğer ekonomik, sosyal ve altyapı projeleri
III.5. Proje kapsamında olmayan ancak projenin gerçekleşebilmesi için zaruri olan ve proje sahibi veya diğer yatırımcılar tarafından gerçekleştirilmesi planlanan diğer ekonomik, sosyal ve altyapı projeleri
III.6. Kamulaştırma ve yeniden yerleşim III.7. Diğer hususlar
Bölüm IV. Proje Kapsamında Yer Alan Baraj, HES ve Malzeme Ocaklarının Projelerinden Etkilenecek Alanın Belirlenmesi ve Bu Alan İçindeki Mevcut Çevresel Özelliklerini Açıklanması
IV.1. Projeden Etkilenecek Alanın Belirlenmesi (etki alanının nasıl ve neye göre belirlendiği açıklanacak ve etki alanı harita üzerinde gösterilecek)
IV.2. Etki Alanı İçerisindeki Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların Kullanımı IV.2.1. Meteorolojik ve iklimsel özellikler
IV.2.2. Jeolojik özellikler (Proje alanı ile malzeme ocaklarının jeolojik yapısının fiziko-kimyasal özellikleri, tektonik hareketler, mineral kaynaklar, heyelan, benzersiz oluşumlar, çığ, sel, kaya düşmesi başlıkları altında incelenmesi, 1/100000, 1/25000 ve/veya 1/5000’lik jeolojik harita ve lejandı, bölge genelindeki kırık
hatların, fayların haritada gösterilmesi ve proje alanına uzaklıklarının verilmesi)
IV.2.3. Yerlatı ve termal su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri (su seviyeleri, miktarları, emniyetli çekim değerleri, kaynaklaın debileri, mevcut ve planlanan kullanımı, faaliyet alanına mesafeleri ve debileri) IV.2.4. Yüzeysel su kaynaklarının hidrolojik ve ekolojik özellikelri
IV.2.5. Yüzeysel su kaynaklarının mevcut planlanan kullanımı, faaliyet alanına mesafeleri ve debileri (içme, kullanma, sulama suyu, su ürünleri istihsali, ulaşım, turizm, elektrik üretimi , diğer kullanımlar)
IV.2.6. Tarım alanları (traımsal gelişim proje alanları, özel mahsul plantason alanları) sulu ve kuru tarım arazilerinin büyüklüğü, ürün desenleri ve bunların yıllık üretim miktarları
IV.2.7. Toprak özellikleri ve kullanım durumu (toprağın fiziksel-kimyasal ve biyolojik özellikleri, arazi kullanım kabiliyet sınıflaması, erozyon, toprağın mevcut kullanımı)
IV.2.8. Orman alanları (ağaç türleri ve miktarları, kapladığı alan büyüklükleri ve kapalılığı bunların mevcut ve planlanan koruma ve/veya kullanım amaçları)
IV.2.9. Koruma alanları (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit ve Anıtlar, Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Çevre Koruma Alanları, Turzim Alan ve Merkezleri, Mera Kanunu kapsamındaki alanlar)
IV.2.10. İç sulardaki (göl, akarsu) canlı türleri (bu türlerin tabi karakterleri, ulusal ve uluslar arası mevzuatla koruma altına alınan türler, bunların üretme, sığınma ve yaşama ortamları; bu ortamlar için belirlenen koruma kararları)
IV.2.11. Flora ve fauna (türler, endemik özellikle lokal endemik bitki türleri, alanda doğal olarak yaşayan hayvan türleri, ulusal ve uluslar arası mevzuatla koruma altına alınan türler, nadir ve nesli tehlikeye düşmüş türler ve bunların alandaki bulunuş yerleri, av hayvanlarının adları, popülasyonları ve bunlar için alınan Merkezi Av Komisyon Kararları) proje alanındaki vejetasyon tiplerinin bir harita üzerinde gösterilmesi.
Projeden ve çalışmalardan etkilenecek canlılar için alınması gereken koruma önlemleri (inşaat ve işletme aşamasında). Arazide yapılacak flora çalışmalarının vejetasyon döneminde gerçekleştirilmesi ve bu döneminin belirtilmesi
IV.2.12. Madenler ve fosil yakıt kaynakları (rezerv miktarları, mevcut ve planlanan işletilmesi durumları, yıllık üretimleri ve bunun ülke veya yerel kullanımları için önemi ve ekonomik değerleri)
IV.2.13. Hayvancılık (türleri, beslenme alanları, yıllık üretim miktarları, bu ürünlerin ülke ekonomisindeki yeri ve değeri)
IV.2.14. Devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan araziler (Askeri Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar)
IV.2.15. Proje yeri ve etki alanlarının hava, su, toprak ve gürültü açısından mevcut kirlilik yükünün belirlenmesi
IV.2.16. Diğer özellikler
IV.3. Sosyo-Ekonomik Özellikler
IV.3.1. Ekonomik özellikler (yörenin ekonomik yaspısnı oluşturan başlıca sektörler, yöresel işgücünün bu sektörlere dağılımı, sektörlerdeki mal ve hizmet üretiminin yöre ve ülke ekonomisi içindeki yeri ve önemi, diğer bilgiler)
IV.3.2. Nüfus (yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfus hareketleri; göçler, nüfus artış oranları, ortalama hane halkı nüfusu, diğer bilgiler)
IV.3.3. Gelir (yöredeki gelirin işkollarına dağılımı, işkolları itibariyle kişi başına düşen maksimum, minimum ve ortalama gelir)
IV.3.4. İşsizlik (yöredeki işsiz nüfus ve faal nüfusa oranı)
IV.3.5. Yöredeki sosyal altyapı hizmetleri (eğitim, sağlık, kültür hizmetleri ve bu hizmetlerden yararlanılma durumu)
IV.3.6. Kentsel ve kırsal arazi kullanımları (yerleştirme alanlarının dağılımı, mevcut ve planlanan kullanım
18
iyileştirmek için alınacak yasal, idari ve teknik önlemler V.1. ve V:2. başlıkları için ayrı ayrı ve ayrıntılı bir şekilde açıklanır.)
V.1. Arazinin hazırlanması, inşaat ve tesis aşamasındaki projeler, fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri ve alınacak önlemler (baraj, HES, malzeme ocakları dahil)
V.1.1. Arazinin hazırlanması için yapılcak işler kapsamıdnanerelerde ve ne kadar alanda hafriyat yapılacağı, hafriyat miktarı, hafriyat artığı toprak, taş, kum vb. maddelerin nerelere taşınacakları veya hangi amaçlar için kullanılacakları, hafriyat sırasında kullanılacak malzemeler
V.1.2. Arazinin hazırlanması sırasında ve ayrıca ünitelerin inşasında kullanılacak maddelerden parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli, toksik ve kimyasal olanların taşınımları, depolanmaları ve kullanımları, bu işler için kullanılacak aletler ve makineler, iletim tüneli çalışmalarının yer altı su kaynaklarına etkileri ve alınacak önlemler
V.1.3. Taşkın önleme ve drenaj işlemleri
V.1.4. Proje alanı içindeki su ortamlarında herhangi bir amaçla gerçekleştirielecek kazı, dip taraması vb.
işlemler nedeni ile çıkarılacak taş, kum, çakıl ve benzeri maddelerin miktarları, nerelere taşınacakları ve hangi amaçlar için kullanılacakları
V.1.5. Baraj yapımı dolayısıyla açılacak olan taşocağı, kum ocağı, kil ocağı gibi malzeme ocaklarnın sayısı, ocak alan büyüklükleri, işletme alan büyüklükleri ve koordinatları, yıllara bağlı planlanan üretim miktarları, uygulanacak üretim yöntemleri, basamak yüksekliği, genişliği, şev açısı, basamak sayısı, ocakların başlangıç ve nihai durumlarının imalat haritları üzerinde gösterimi
V.1.6. Malzeme ocaklarında patlatma işleminin ne şekilde yapılacağının açıklanması, patlatma paterni, bir atımda kullanılacak patlayıcı madde miktarı, taşınımları, depolanmaları ve kullanımları, hava şoku ve kaya fırlamaları hesaplarının yapılarak etkilerinin değerlendirilmesi
V.1.7. Malzeme ocaklarında üretim miktarlarının çalışma süreleri (gün-ay-yıl), nakliye güzergahları, ulaşım altyapısı planı, altyapının inşaası ile ilgili işlemler, kullanılacak makine ekipmanları
V.1.8. İnşaat esnasında kırma, öğütme, yıkama-eleme, taşıma ve depolama gibi toz yayıcı işlemler, kümülatif değerler
V.1.9. Zemin emniyeti, baraj gölünden su kaçağı olmaması için yapılacak işlemler
V.1.10. Arazinin hazırlanması ve inşaat alanı için gerekli arazinin temini amacıyla kesilecek ağaçların tür ve sayıları, kesilecek ağaçların bölgedeki orman ekosistemi üzerine etkileri, ortadan kaldırılacak tabi bitkü türleri ve ne kadar alanda bu işlerin yapılacağı, fauna üzerine olabilecek etkiler
V.1.11. Arazinin hazırlanması, inşaat alanı için gerekli arazinin temini amacıyla elden çıakrılacak tarım alanlarının büyüklüğü, bunların arazi kullanım kabiliyetleri ve tarım ürünleri
V.1.12. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin açılmasına kadar yapılacak işlerde kullanılacak yakıtların türleri, özellikleri, oluşacak emisyonlar
V.1.13. Proje kapsamında kullanılacak suyun temin edileceği kaynaklardan, kullanılacak su miktarları, su temini sistemi ve bu suların kullanım amaçlarına göre miktarları, oluşacak atıksuların cins ve miktarları, deşarj edileceği ortamlar
V.1.14. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin açılmasına dek meydana gelecek katı atık miktarı, ne şekilde bertaraf edileceği
V.1.15. Arazinin hazırlanmasından başlyarak ünitelerin açılmasına dek yapılaak işler nedeniyele meydasna gelecek vibrasyon, gürültünün kaynakları ve seviyesi, kümülatif değerler, malzeme ocakları için Çevresel Gürültünün Değerlerndirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğine göre Akusik Raporun hazırlanması
V.1.16. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin açılmasına dek yerine getirilecek işlerde çalışacak personelin ve bu persone bağlı nüfusun konut ve diğer teknik, sosyal altyapı ihtiyaçlarının nerleerde ve nasıl temin edileceği
V.1.17. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin açılmasına dek sürdürülecek işlerden, insan sağlığı ve çevre için riskli ve tehlikeli olanlar
V.1.18. Proje alanında peyzaj öğeleri yaratmak ve ya diğer amaçlarla yapılacak saha düzenlemelerinin (ağaçlandırmalar ve/veya yeşil alan düzenlemeleri vb.) ne kadar alanda, nasıl yapılacağı, bunun için seçilecek bitki ve ağaç türleri
V.1.19. Proje alanı malzeme ocakları dahil olmak üzere yer altı ve yerüstünde bulunan kültür ve tabiat varlıklarına (geleneksel kentsel dokuya, arkeolojik kalıntılara, korunması gerekli doğal yerlere) olabilecek etkilerin belirlenmesi
V.1.20. Diğer özellikler
V.2. Projenin işletme aşamasındaki projeler, fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri ve alıncak önlemler
V.2.1. Proje kapsamındaki tüm ünitelerin özellikleri, hangi faaliyetlerin hangi ünitelerde gerçekleştirileceği, kapasiteleri, ünitelerden üretilecek mal ve/veya hizmetler, nihai ve yan ürünlerin üretim miktarları
V.2.2. Su tutulması sonucu su kalitesine ve su ortamındaki canlılara olabilecek etkiler, göl alanı nedeniyle madur olan köylerin sorunlarının nasıl çözüleceği
V.2.3. Su tutulması ile oluşabilecek iklim değişikliği ve bu değişiklik sonucu bitki örtüsü, fauna, habitat ve biyoıtoplar üzerine olabilecek etkiler
V.2.4. Ulusal ve uluslar arası mezuatla korunması gereken alanlar üzerine etkiler
V.2.5. Suyun temin edileceği kaynağın kullanılması sonucu mansapta olabilecek değişimler (erozyon, nehir hidrolojisi, sucul hayat, sediment gelişi vb.)
V.2.6. Kaynağa ait varsa diğer kullanım şekilleri vce etkileri V.2.7. Yeraltı ve yüzeysel su kaynaklarına olabilecek etkiler
V.2.8. Projenin işletilmesi sırasında çalışacak personelin ve bu personele bağlı nüfusun konut ve diğer sosyal/teknik altyapı ihtiyaçlarının nerelerde, nasıl temin edileceği
V.2.9. İdari ve sosyal ünitelerde içme ve kullanma amaçlı suların kullanımı sonrasında oluşacak atıksuların arıtılması için uygulanacak arıtma tesisi karakteristiği prosesinin detaylandırılması ve arıtılan atıksuların hangi alıcı ortamlara, ne miktarlar ve nasıl verileceği
V.2.10. Konut, sosyal ve idari tesislerden oluşacak katı atık miktar ve özellikleri, depolama, yığma, bertaraf işlemleri, bu atıkların nerelere ve nasıl taşınacakları veya hangi amaçlar için ne şekilde değerlendirileceği V.2.11. Proje ünitelerinin işletilmesi sırasında oluşacak gürültünün kaynakları ve kontrolü için alınacak önlemler
V.2.12. Orman alanlarına olabilecek etki ve o etkilere karşı alınacak tedbirlerin tanımlanması V.2.13. Diğer özellikler
V.3. Projenin Sosyo-Ekonomik Çevre Üzerine Etkileri
V.3.1. Proje ile gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkanları, nüfus hareketleri, göçler, eğitim, sağlık, kültür, diğer sosyal ve teknik altyapı hizmetleri ve bu hizmetlerden yararlanılma durumlarında değişiklikler vb.
V.3.2. Çevresel fayda-maliyet analizi
Bölüm VI: İşletme Proje Kapandıktan Sonra Olabilecek ve Süren Etkiler ve Bu Etkilere Karşı Alınabilcek Önlemler
VI.1. Arazi ıslahı
VI.2. Baraj, HES ve malzeme ocaklarında yapılacak arazi ıslahı ve reklamasyon çalışmaları VI.3. Mevcut su kaynaklarına etkiler
Bölüm VII: Projenin Alternatifleri Bölüm VIII. İzleme Programı
VIII.1. Faaliyetin inşaatı için önerilen izleme programı, faaliyetin işletmesi ve işletme sonrası için önerilen izleme programı ve acil müdahale planı
VIII.2. ÇED Olumlu Belgesinin verilmesi durumunda, Yeterlik Tebliğinde “Yeterlik Belgesi alan
kurum/kuruluşların yükümlülükleri” başlığının ikinci paragrafında yer alan hususların gerçekleştirilmesi ile ilgili program
Bölüm IX: Halkın Katılımı Bölüm X: Sonuçlar
Ekler
Notlar ve Kaynaklar
ÇED Raporunu hazırlayanların tanıtımı
