2.3 Sıvı/Katı heterojen sistemde maddenin dağılımı
• 1. Adsorbsiyon kromatografisi
• 2.İyon değişim kromatografisi
• 3.Dağılım kromatografisi
• 4.Jel kromatografisi
• 5.Kolon kromatografisi
• 6.Gaz kromatografisi
• 7. İnce tabaka kromatografisi
DİFÜZYON
• Moleküllerin çözeltinin her tarafına eşit olarak kendiliklerinden yayılması olayına difüzyon denir.
• Bu olayda parçacıklar küçüldükçe ve ısı arttıkça difüzyonun hızı artar.
• Difüzyonda iki faz arasında herhangi bir zar yoktur.
• Geçiş çok yoğun çözeltiden az yoğuna doğrudur.
DİFÜZYON
Yüksek
konsantrasyon Düşük
konsantrasyon
DİFÜZYON
ÖNEMİ;
•
Difüzyon organizmanın madde alışverişinde ,
•
Oksijenin havadan kana ve kandan dokulara geçmesinde,
•
Besin maddelerinin kandan dokulara geçmesinde,
•
İlaçların enjekte edildikleri yerde etrafa yayılmasında büyük rol
oynar.
Kaynak: Wiki
Zarların Varlığında Denge
• Bir A maddesinin zardan geçmesi diffüzyon kurallarına göredir.
• 1. Dializ
• 2. Yarı geçirgen zarlarda ozmoz
• 3.Donnan zar dengesi
DİYALİZ
Sudan başka küçük ve basit
moleküllerin veya iyonların geçmesine izin veren bir zar
aracılığı ile büyük kompleks
moleküllerin
ayrılması olayına diyaliz denir.
Kaynak:
SchoolWorkHelper
DİYALİZ
ÖNEMİ;
•
Laboratuvarlarda elektroforez tekniklerinin hazırlayıcı bir
basamağı olarak kullanılır.
•
Yapay böbrek cihazlarının prensibini oluşturur.
•
Artık maddelerin vücuttan atılması kısmen bu olaya dayanır.
•
Laboratuvarda difteri ve tetanoz antitoksinleri, fazla
elektrolitlerinden dializle atılır.
OZMOZ VE OZMOTİK BASINÇ
Suyun yarı geçirgen bir zarı geçerek çözeltiye katılmasına Ozmoz denir.
Düşük yoğunluktaki çözünmüş bir maddenin yüksek yoğunlukta çözünmüş bir maddeye
ozmoz gösteren su veya bir çözücünün neden olduğu basınçtır.
Ozmoz olayları sırasında bizzat iş gören ozmotik değere
« Ozmotik Basınç » denir. Diğer bir ifade ile hücrenin sahip olduğu sitoplazma
yoğunluğundan kaynaklanan emme kuvvetidir
Kaynak:
Chemwiki.UCDavis
Kaynak: Wiki
OZMOZ VE OZMOTİK BASINÇ
ÖNEMİ;
•
İnsan ve hayvanlarda hücre içi ve hücre dışı sıvılarının ozmotik basınçları %0.9’ luk
(%0.085) NaCl çözeltisinin ozmotik basıncına denktir.
•
Hücreler ve kan hücreleri normal çalışmalarını bu ozmotik basınca yakın nötr ortamlarda
sürdürürler.
•
Hastalara verilen serumların ve damar içi enjeksiyonlarının daima bu
ozmotik basınca sahip çözeltiler olması gerekir.
•
Göz ve burun boşlukları gibi narin membranların ilaçla tedavisinde su yerine serum fizyolojik
kullanılması herhangi bir ağrı duyulmasını önler.
TERMODİNAMİK
• Yunanca “Isı” anlamına gelen “Termo” ile
“ Güç” anlamında olan “Dinamik” terimlerinin
birleşmesinden oluşan “ Termodinamik” ısı, iş
ve enerjinin bir sistem üzerindeki etkilerini
inceleyen bir bilim dalıdır.
Sistem: Belirli bir kütle veya uzayın incelenmek üzere ayrılan bir bölgesi.
Sistem bir kristal veya kristalin küçük bir bölümü kadar küçük olabildiği gibi bir kaya veya kayaçlar topluluğu ve hatta tüm yerküresi kadar da büyük olabilir.
Sistem, sınır ve çevre ilişkisi
• Açık Sistem: Ortam ile hem madde hem de enerji al ışverişi yapabilen sistemdir.
• İnsan vücudu, otomobil motoru, ağaç yaprakları, üzeri aç ık sıcak su bardağı vb.
• Kapa lı Sistem: Sınırlarından kütle giri ş çıkışı olmayan ancak enerji ( ısı) alışverişi olabilen sistemdir.
• Sıcak su bardağının üzeri kapatıldığında açık sistemden k apalı sisteme geçiş olur. Buz torbaları, kalem pil vb.
• Ayr ık (İzole) Sistem: Sınırlarından kütle geçi şi
olmayan ancak ihmal edilebilecek seviyede enerji
al ışverişi olan sistemdir. Örnek termoslar…
Sistem çeşitleri
Termodinamik Yasaları
• Term odinamiğin 0. yasa sı : Bu yasa aslında en basit olan ve ilk başta bilinmesi gereken sonradan bulunmuş bir yasa olduğu için
• 0. yasa adını almıştır. Herhangi x, y, z sistemlerinden x ile y birbiriyle termal dengedeyken (aralarında ısı ve madde alışverişi olmuyorsa) y ile z de termal dengede ise x ve z’nin de termal dengede olacağından bahseder. Sonuç olarak Tx = Ty = Tz’dir.
Birbirleri ile termal dengede olan sistemler
Termodinamik Yasaları
• Term odinamiğin 1. yasa sı : Herhangi bir sistemdeki toplam
• iç enerji (iç enerjisindeki artış: U
2 – U1= ∆U), sisteme eklenen ya da çıkan ısı ve iş ile ilişkilidir. Yani hiçbir enerji yoktan var edilemez veya var olandan yok edilemez (enerjinin korunumu). Bu durum formülleştirilirse: ∆U = Q – W şeklinde tanımlanır.• Burada U toplam iç enerjiyi (enerji farkı), Q ısıyı,
W ise işi temsil etmektedir.
Termodinamik Yasaları
Term odinamiğin 2. yasa sı : Sıcaklık farkı olan iki cisimden soğuk olandan sıcak olana kendiliğinden ısı transferi gerçekleşmez.
Burada ısı transferinin olabilmesi için mutlaka bir işin yapılması gerekir.
Term odinamiğin 3. yasa sı : Eğer mutlak sıfır noktası olan 0 Kelvin’e (-273 santigrat derece) inilirse, bu sıcaklığa
inebilen tüm parçacıkların entropileri birbirine eşit olur.
2. yasada olduğu gibi, bu yasada da kalıplaşmış bir tanım vardır.
Bu kanun esasen 0 Kelvinde parçacığın entropisinin sıfıra inerek tüm parçaların enerjisinin birbirine eşit olacağını söyler.