AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI DESTEK PERSONELİ
MESLEĞİNDE TEMEL İLKELER VE UYGULAMALAR
Prof.Dr.Serap ÇETİNER
Ağız ve Diş Sağlığı Teknikerliği
Ülkemizde son yıllarda adı geçmeye
başlayan ve batılı ülkelerdeki diş hemşiresi,
diş hekimi asistanı veya dental-oral
hijyenistlerin görevini üstlenecek olan meslek
alanının adıdır.
Ağız ve diş sağlığı teknikeri;
-hasta muayenesinde hekime yardımcı olan,
-tedavi malzemelerini hazırlayan ve
kullanıma hazır halde tutulmasını
sağlayan sağlık personelidir.
Dört Elli Diş Hekimliğinin Temeli
Hekim ve asistanın güvenli, stresten uzak
ve üretken bir ortamda birlikte
çalışmalarının sağlanabilmesidir.
AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI
TEKNİKERİNDE BULUNMASI
GEREKEN ÖZELLİKLER
Kişisel Özellikleri
İnsan sever, saygılı ve saygı uyandıran bir yapıya sahip olmalıdır.
Sağlık hizmeti almak isteyen bireyler
kendilerinin sağlık personeli tarafından
özel olarak algılandıklarını görmek
isterler.
Bu nedenle yaşı ne olursa olsun isminin sonuna hitap ederken bey veya hanım sıfatlarını getirmek gerekir.
Gelişime ve öğrenmeye açık kişiliklerinin olması, azimli, kararlı ve tutarlı olmaları;
ağız diş sağlığı teknikerlerinin taşıması
gereken en önemli özelliklerdendir.
Dış Görünümleri
Herşeyden önce bir sağlık personelinin dağınık, bakımsız veya yağlı görünümlü saçlarla vermesi kabul edilebilir bir durum değildir.
Sağlık personelinin kıyafeti lekesiz, ve temiz olmalıdır.
Pedodonti uygulamaları gibi çocukla-
ra yönelik işlemlerde, bu hasta grubuna
sevimli görünecek iş kıyafetleri tercih
edilmelidir.
Diş hekimliği uygulamaları; ellerin, hastanın ağzına sokulmasıyla verilen bir hizmettir.
Her ne kadar eldiven kullanılsa da hastaların
uygulama öncesinde gördükleri kirli el ve
tırnaklar uygulama sırasında midelerinin
bulanmasına sebep olabilir.
Ağız diş sağlığı personelinin kirli, lekeli veya çürük dişlere sahip olması hastalar tarafından hoş karşılanmaz.
Çürük veya kirli dişler hem görüntü
olarak kötü bir izlenim yaratır hem de
kokuya sebep olarak hastaları rahatsız
edebilir.
Ağız diş sağlığı personelinin vücut ve ter kokularının dışında ferah, temiz ve güzel kokular yayması gerekir.
Ayrıca sağlık personeli kişisel bakımına
da, fiziksel görünümüne özen
göstermelidir.
İletişim Becerileri
Hasta karşılanmasında personel güler
yüzlü, samimi ve saygılı bir tavır
sergilemelidir. Bu durum ağrılı gelen ve
endişeli olan hastaların uygulamaya hazır
hale gelmesi için çok önemlidir.
Yüz Yüze İletişim Kuralları
Sağlık personeli öncelikle diyaloga girdiği kişinin gözlerine bakarak konuşmalıdır.
Hastalarımızın isimlerini aklımızda tutmamız, doğru telaffuz etmemiz ve hasta-
mıza isminin sonuna bey veya ha-
nım getirerek hitap etmemiz çok ö-
nemlidir.
Hastayla iletişim kurarken herhangi bir
sebepten ötürü karşı tarafta oluşabilecek
gerginlik, bizim tavırlarımız nedeniyle
arttırılmamalı; iyileştirici bir tavır
sergilenmelidir.
Telefonla İletişim Kuralları
Diş hekimliğinde, telefondaki ses aynı zamanda kliniğin imajıdır.
Yardımcı personel telefonla iletişim kurarken zaman zaman başka bir
işi de yönetmesi gerekebilir.
Başarılı bir yardımcı perso-
nel bu iletişimi sağlıklı bir
şekilde yapabilmelidir.
Yazılı İletişim Kuralları
Yazılı evrak üzerindeki ifadeler kanıt değeri taşıdığı için verilmek istenen mesajın açık ve anlaşılır bir şekilde yazılması gerekmektedir.
Yardımcı personel bu konuda da bilgi
sahibi olmalıdır.
Randevuların hastalara sadece özel olarak bildirilmesi, unutmalara veya yanlış hatırlamalara neden olabilmektedir.
Bu nedenle randevu saati ve tarihi
hastaya yazılı bir şekilde verilmelidir.
Radyoloji Merkeziyle İletişim
Birçok ağı diş sağlığı merkezinde ağız içi görüntüleme cihazları olmasına rağmen ağız dışı görüntüleme sistemleri bulunmamaktadır.
Bu nedenle yardımcı personel hastanın
radyoloji istek formunu doğru ve eksiksiz
bir biçimde doldurabilecek bilgiye sahip
olmalıdır.
Depo ve İmplant Firmaları İle İletişim
Yardımcı personel klinikte hangi malzemenin ne kadar kullanıldığını bilmeli ve stoklarda ne kadar kaldığı hakkında bilgi sahibi olmalıdır.
Gerektiğinde bu stokları kontrol edip
hekime danışıp firmayla veya depoyla
iletişime geçip gerekli malzemeleri temin
edebilmelidir.
SAĞLIK ÇALIŞANLARININ RİSKLERİ
Ergonomik Risk Faktörleri ve Bunlara Bağlı Oluşabilecek Sorunlar:
Sırt, omuz ve boyunda ağrıları,
El ve bilek bölgesine ait sorunlar:Karpal tünel sendromu,
Bel ağrısı,
Taban düzleşmesi, ayak kemiklerinde rahatsızlık,
Varis,
Göz veya kulak problemleri,
Bulaşıcı Hastalıklara Bağlı Olarak Gelişebilecek Sorunlar
Enfeksiyon hastalıklarının bulaş yolları
vardır ve bu hastalıklara karşı gerekli
önlemler alınmazsa sağlık personeli ve
hekim ciddi risk altındadır.
Meslek uygulamalarında HIV enfeksiyonu
olasılığı oldukça düşük olmasına karşın
sonuçları üzücü olduğundan gerekli
önlemler alınmalıdır.
Hepatit C enfeksiyonlarında olumsuz sonuçlar söz konusudur.
Bu nedenle Hepatit C ve HIV’e karşı
gerekli önlemler alınmalıdır.
Alet Yaralanması ve Bulaşıcı Hastalıkların Engellenmesi
Kullanılan delici, kesici aletlerin kullanımı ve tıbbi atık kutularına atılması konusunda yardımcı personel bilgi sahibi olmalıdır.
Yanlış Kullanım Doğru Kullanım
Operasyon sırasında kullanılan eldivenin
uygun şekilde giyilmesi ve çıkarılması
sağlık personelinin kendisini koruması
açısından oldukça önemlidir.
Psikolojik Faktörlere Bağlı Gelişebilecek Sorunlar
