Blaschko Çizgileri Da¤›l›ml› ‹ki Lineer Liken Planus Olgusu

Blaschko Çizgileri Da¤›l›ml› ‹ki

Lineer Liken Planus Olgusu

Two Cases of Linear Lichen Planus in the Lines of Blaschko

Gamze Serarslan, Sibel Hakverdi*

28

Liken planus (LP), nedeni bilinmeyen, deri ve muko-zalar› tutabilen, ekstremitelerin daha çok büklüm bölgelerine yerleflen, kafl›nt›l›, simetrik, k›rm›z›-mor renkte papüller ile karakterize deri hastal›¤›d›r. Bu-güne kadar LP’nin yaklafl›k 20 klinik formu tan›mlan-m›fl olup1_{, lineer liken planus (LLP) nadir görülen}

formlar›ndan biridir ve tüm LP’li hastalar›n yaklafl›k %0.2’sini oluflturur2_.

LLP lezyonlar› nadiren, Blaschko çizgileri boyunca da-¤›l›m gösterebilmektedir3_{. Burada, Blaschko}

çizgileri-ni takip eden LLP’li iki hastay› nadir görülmesi ve LP’nin farkl› klinik görünümlerinin olabilece¤ini vur-gulamak amac› ile sunmaktay›z.

Olgu 1

Otuz dokuz yafl›nda kad›n hasta, yaklafl›k 6 ayd›r vü-cudunda ortaya ç›kan döküntü nedeni ile baflvurdu. Döküntünün kas›k bölgesinden bafllay›p giderek ba-ca¤a do¤ru yay›ld›¤›n› ifade ediyordu. Kafl›nt› flikaye-ti bulunmuyordu. Daha önce ayn› bölgede yerleflim gösteren bir hastal›k, travma veya ilaç öyküsü yoktu. Dermatolojik muayenede sol alt ekstremite inguinal

bölge medial yüzden, distale do¤ru ilerleyen, lineer da¤›l›ml›, proksimalde hiperpigmente, distalde daha çok k›rm›z›-mor renkte makülopapüler lezyonlar iz-lendi (fiekil 1). Mukoza ve t›rnak tutulumu saptanma-d›. Vücudun geri kalan›nda baflka LP lezyonu bulun-muyordu. Hastan›n hemogram ve karaci¤er fonksi-yon testleri normaldi. Hepatit B ve C’yi içeren serolo-jik testler negatifti. Lezyondan al›nan punch biyopsi-nin histopatolojik incelemesinde hiperkeratoz göste-ren çok katl› yass› epitelde bazal tabakada apopitotik keratinositler, üst dermiste band fleklinde lenfosit in-filtrasyonu izlendi (fiekil 2).

Olgu 2

Otuz dokuz yafl›nda erkek hasta, bacak ve kalçada geliflen döküntü nedeni ile baflvurdu. Döküntü böl-gesinde kafl›nt›dan yak›nan hastan›n, yaklafl›k 1 y›ld›r bu flikayetinin oldu¤u ö¤renildi. Ayn› bölgede daha önce geçirilmifl bir hastal›k veya travma öyküsü yok-tu. Dermatolojik muayenede gluteal bölge sol late-ralden ayn› ekstremite distaline do¤ru uzanan lineer, hiperpigmente ve mor renkte makülopapüler

lezyon-Y

Yaazz››flflmmaa AAddrreessii//AAddddrreessss ffoorr CCoorrrreessppoonnddeennccee:: Dr. Gamze Serarslan, Mustafa Kemal Üniversitesi T›p Fakültesi, Dermatoloji Anabilim Dal›, Antakya, Türkiye E-mail: gserarslan@hotmail.com

Özet

Liken planus, deri ve mukozalar› tutabilen, inflamatuar bir deri hastal›¤›d›r. Lineer liken planus, liken planusun nadir görülen bir formudur ve tüm liken planuslu hastalar›n yaklafl›k %0.2’sini oluflturur. Alt ekstremitede lineer liken planus lezyonu olan ve Blaschko çizgileri boyunca da¤›l›m gösteren iki olgu sunmaktay›z. (Turkderm 2008; 42: 28-30)

Anahtar Kelimeler: Lineer liken planus, Blaschko çizgileri

Summary

Lichen planus is an inflammatory disorder that may involve skin and mucous mambranes. Linear lichen planus is a rare dis-order occuring in approximately 0.2% of patients with lichen planus. We report two cases of linear lichen planus on the lower extremities which lesions followed the lines of Blaschko. (Turkderm 2008; 42: 28-30)

Key Words: Linear lichen planus, Blaschko’s lines

Olgu Sunumu

Case Report

lar› mevcuttu (fiekil 3). Mukoza ve t›rnak tutulumu yoktu. Hemogram ve karaci¤er testleri normaldi. Hepatit B ve C se-rolojik testleri negatifti. Lezyondan al›nan punch biyopsinin histopatolojik incelemesinde epitelde yer yer koilositik de¤i-fliklikler, bazal tabakada vakuoler degenerasyon izlendi. Üst dermiste band fleklinde lenfositik infiltrasyon ve yer yer kol-loid cisimcikler saptand› (fiekil 4).

Klinik ve histopatolojik bulgular eflli¤inde her iki hastaya li-neer liken planus tan›s› konuldu. Tedavide, olgu 1’e potent topikal kortikosteroid, olgu 2’ye ise, potent topikal kortikos-teroid yan›nda oral antihistaminik önerildi. Hastalar›n kon-trollerinde, lezyonlar›n, geride hiperpigmentasyon b›raka-rak iyileflti¤i tespit edildi.

Tart›flma

LLP, LP’nin nadir görülen bir formu olup, tüm LP’li hastalar›n yaklafl›k %0.2’sini oluflturdu¤u bildirilmifltir2_{. ‹ki y›ll›k zaman}

dilimi içerisinde gördü¤ümüz olgular›m›z ise, bu süre içeri-sinde klini¤imizde görülen tüm LP’li olgular›n %2.2’sini olufl-turmaktayd›. LP’de lineer form s›kl›kla Koebner fenomeni

sonucu görülür ancak LLP’de, Koebnerizasyon nedeni ile gö-rülen lezyonlara göre çok daha genifl, uzun ve tek flerittir2,3_.

Olgular›m›zda, lezyonlar tek tarafl› ve lineer olarak yerleflim-li idi. Da¤›l›mlar› ise Blaschko çizgileri ile uyumlu idi. Vücut-ta baflka LP lezyonu yoktu. VücutVücut-ta çok say›da yayg›n da¤›-l›m gösteren3_{veya tek tarafl›}4,5_{olan LLP’li olgular}

bildirilmifl-tir. Ülkemizden Metin ve ark gövdede zosteriform, bacakta Blaschko hatt›nda lineer da¤›l›ml› ve hipertrofik morfolojiye sahip LP’li bir olgu bildirmifllerdir6_.

Tedavide topikal ve/veya sistemik kortikosteroid kullan›l-maktad›r2,3,5_{. Hastal›¤›n farkl› bir da¤›l›m göstermesi,}

tedavi-ye olan yan›t› de¤ifltirmemektedir. Metin ve ark taraf›ndan bildirilen olguda topikal kortikosteroid, PUVA, siklosporin gibi tedavilere ra¤men tedavinin baflar›l› olmad›¤›n› ve bu durumun, hastal›¤›n hipertrofik morfoloji göstermesi nede-ni ile olabilece¤i ileri sürülmüfltür6_{. Her iki olgumuzun}

lez-yonlar›n›n topikal kortikosteroid tedavisine yan›t verdi¤i ve geride hiperpigmentasyon b›rakarak iyileflti¤i tespit edildi. LLP’nin Blaschko çizgileri boyunca da¤›l›m› ise nadir görülen bir durumdur. LLP’nin nedeni bilinmemekle birlikte, embriyo-nik mutasyon, çevresel uyaranlar veya anormal hücre klonla-r›n›n neden olabilece¤i ileri sürülmektedir7_{. Blaschko}

çizgile-rinin embryolojik geliflim yollar›n› gösterdi¤i

düflünülmekte-Resim 1. Alt ekstremite proksimal medial yüzden distale do¤ru uzanan lineer likenoid erüpsiyon

Resim 2. Hiperkeratotik çok katl› yass› epitel alt›nda band fleklinde lenfositik infiltrasyon H&E x10

Resim 3. Gluteal Bölge sol lateralden ayn› ekstremite ante-rior yüze do¤ru uzanan lineer lezyon

Resim 4. Çok katl› yass› epitelde bazal tabakada degene rasyon, üst dermiste kolloid cisimcikler ve band fleklinde infiltrasyon H&E x 40

www.turkderm.org.tr

Serarslan ve ark. Blaschko Çizgileri Da¤›l›ml› ‹ki Lineer Liken Planus Olgusu Türkderm

dir3_{. Bu çizgiler deride sinir, vasküler veya lenfatik herhangi}

bir yap›ya karfl›l›k gelmemektedir. Ayr›ca pigmentli demar-kasyon çizgileri, dermatom gibi bilinen di¤er lineer kutanöz görünümlere de uymaz. Çeflitli kongenital, nevoid ve akkiz deri hastal›klar› Blaschko çizgileri boyunca yerleflebilir8_.

Blaschko çizgilerini takip eden akkiz dermatozlar›n viral en-feksiyon veya ilaç gibi bir uyaran ile karfl›laflmas› sonucu ge-lifliyor olabilece¤i ileri sürülmüfltür3,8_.

LP ve LLP histolojisi ayn› özellikleri gösterir2_{. LLP’nin ay›r›c›}

tan›s›nda inflamatuar lineer verrüköz epidermal nevüs (IL-VEN), liken striatus, lineer liken nitidus, lineer likenoid ilaç erüpsiyonu, lineer psoriasis, lineer Darier hastal›¤›, lineer graft versus host hastal›¤› bulunmaktad›r2,5_{. Liken striatus genellikle}

ekstremitelere yerleflen küçük pembe papüller ile karakterize-dir ve Blaschko çizgileri boyunca da¤›l›m gösterir2_.

Histopato-lojisinde ekzositoz, adneksal yap›lar etraf›nda yo¤un inflama-tuar infiltrat bulunur9_{. ILVEN, LLP’nin aksine, do¤umda veya}

erken çocukluk döneminde bafllar. Histolojik olarak likenoid infiltratl› epidermal nevüstür. Psoriasis, Blaschko çizgilerini iz-leyebilmekle birlikte klinik ve histolojik olarak ay›rd edilebilir2_.

Darier hastal›¤›, Blaschko çizgilerini takip eden bir erüpsiyon ile kendini gösterebilir ve histopatolojisinde diskeratoz ve akantoliz izlenir10_{. Liken nitidus histopatolojisinde ise papiller}

dermiste granülomatöz infiltrasyon bulunur11_.

Klinik ve histopatolojik olarak LLP tan›s› konulan olgular›-m›z, nadir görülmesi ve Blaschko çizgilerini takip eden di¤er dermatozlar›n ay›r›c› tan›s›nda göz önünde bulundurulmas› gerekti¤ini vurgulamak amac› ile sunulmufltur.

Kaynaklar

1. Reich-Boyd AS, Neldner KH: Lichen planus. J Am Acad Dermatol

1991; 25: 593-619.

2. Kabbash C, Laude TA, Weinberg JM, Silverberg NB: Lichen

pla-nus in the lines of Blaschko. Pediatr Dermatol 2002; 19: 541-45.

3. Long CC, Finlay AY: Multiple linear lichen planus in the lines of

Blaschko. Br J Dermatol 1996;135: 275-6.

4. Gupta AK, Gorsulowsky DC: Unilateral lichen planus: an

unusu-al presentation. Arch Dermatol 1987; 123: 295-6.

5. Hartl C, Steen KH, Wegner H, Seifert H-W, Bieber T: Unilateral

linear lichen planus with mucous membrane involvement. Acta Derm Venereol (Stockh) 1999; 79:145-6.

6. Metin A, U¤rafl S, Çalka Ö: Bir verrüköz ve zosteriform lineer

li-ken planus olgusu. Türkderm 2002; 36: 50-3.

7. Sciallis GF, Loprinzi CL, Davis MDP: Progressive linear lichen pla-nus and metastatic carcinoma. Br J Dermatol 2005; 152: 399-400.

8. Akagi A, Ohnishi Y, Tajima S, Ishibashi A: Linear

hyperpigmenta-tion with extensive epidermal apoptosis: a variant of linear lic-hen planus pigmentosus? J Am Acad Dermatol 2004; 50: 78-80.

9. Zhang Y, McNutt NS: Lichen striatus. Histological,

immunohis-tochemical and ultrastructural study of 37 cases. J Cutan Pathol 2001; 28: 65-71.

10. Braun-Falco O, Plewig G, Wolff HH, Burgdorf WHC: Dermato-logy Second,completely revised edition. Berlin, Springer-Verlag, 2000; 709-50.

11. Braun-Falco O, Plewig G, Wolff HH, Burgdorf WHC: Dermato-logy Second,completely revised edition. Berlin, Springer-Verlag, 2000; 571-647.

www.turkderm.org.tr

Serarslan ve ark.

Blaschko Çizgileri Da¤›l›ml› ‹ki Lineer Liken Planus Olgusu

Türkderm 2008; 42: 28-30