Jandarmanın antik kent girişinde önlem alması üzerine ilk önce kenti çevreleyen dikenli teller önünde başlayan zincirli eylem, Alliaoni Girişim Grubu üyelerinin İzmir'den gelmesiyle yeni bir boyut kazandı. İzmir'den bir otobüsle gelen yaklaşık 30 kişilik grubun basın açıklaması yapmasını fırsat bilen Doğa Derneği üyeleri, yol kenarında başlattıkları eylemlerini antik kentin içine taşıdı. Kendilerini bağladıkları zincirleri çözerek dikenli telleri aşan Doğa Derneği Başkanı Güven Eken ve ve üye Sinan Akçal kendilerini antik kentin alış veriş merkezinde ortaya çıkartılan iki sütuna zincirledi.
Alanda bulunan özel güvenlik görevlileri eylemcilerin kendilerini zincirlemesinin ardından yanlarına gelerek antik kentten çıkmalarını istedi. Eylemcilerin alanı terk etmeyeceklerini söylemeleri üzerine özel güvenlikçiler antik kentin dışında bulunan jandarmadan yardım istedi.
PAZARLIK
Bergama Cumhuriyet Savcılığı'ndan alanda bulunan eylemcilere müdahale için izin alan jandarma eylemcilere Allianoi Girişim Grubu üyesi Akın Yasa'nın aracılığı ile herhangi bir müdahale olmadan eylemlerine son verme çağrısı yaptı.
Ancak eylemciler, Allianoi Antik Kenti'nde temizlik amacıyla bulunan inşaat firmasının elemanlarının alanı terk edene kadar eylemlerine devam edecekleri yanıtını verdi. Bunun üzerine Bergama Kaymakamlığı ve Bergama Müze
Müdürlüğü ile görüşmeler başladı. Görüşmeler sonunda inşaat firmasının elemanları alanı terk etti. Bunun üzerine eylemciler, Allianoi Bilimsel Heyet Başkanı Yard. Doç. Dr. Ahmet Yaraş'ın alanda inceleme yapmasını istedi. Bu isteğin de kabul edilmesi üzerine Yard. Doç. Dr. Yaraş, bir grup Allianoi Girişim Grubu üyesi ve eylemi takip eden basın mensuplarıyla birlikte alanda yaklaşık yarım saat süren inceleme yaptı.
ALANDA İNCELEME
Alanı gezen Yard. Doç. Dr. Yaraş, inşaat firmasının temizlik adı altında kumla kapatma ile ilgili ön çalışmalara başladığını, bunun da alanda bulunan bir duvar üzerinde görüldüğünü söyledi. Yaraş, ''3 Yıldan bu yana ilk kez alana girmeme izin veriliyor. Bu şekilde korunacaksa buna yorum yapmıyorum. Barajın ömrünü kimse bilmiyor. Bu baraj ömrünü tamamladıktan sonra kalıntılar tekrar çıkartılacak demek safsata. Böyle bir sistemde koruma olmaz' diye konuştu.
Alanda bir hazırlık olduğunu dile getiren Yaraş, ''Şu aşamada bir çalışma yok. Yarın çalışabilirler onu bilmiyorum.
1994 yılında yapılan çatılar tamamen sökülmüş durumda. Kumla kapatılması için bir yola girilmiş. Böyle hukuk dışı bir uygulama sözkonusu. Şantiyede şimdilik kimse yok. Alanı terk etmişler. Hukuka saygılı isek lütfen mahkeme kararlarını beklesinler, ondan sonra ne yaparlarsa yapsınlar. Bu eserlerin, su altında kalmaması gerekiyor. Burası su altında kaldığı sürece özellikle Bergamalı yerel yöneticilerin utanç kaynağı olacak. Zeus Sunağı'nı isteyen bir yerel yönetim burayı sualtında bırakarak bu kararında direnemez. Bergama'nın kültür Dünya Kültür Mirası Listesi'ne girmesi için buranın korunması şart' dedi.
Alliaoni'deki hukukdışı uygulamanın ''şimdilik' durdurulması üzerine eylemlerine şimdilik son verdiklerini söyleyen Doğa Derneği Başkanı Güven Eken ise, ''İdare burada devam etmekte olan hukukdışı uygulamayı durdurmaya karar verdiğini bize söyledi. Bunun uzun süreli bir karar mı yoksa bir öteleme mi onu şimdilik bilmiyoruz. Ne var ki önümüzdeki günlerde haftalarda Allianoi'deki fiziki eylemler çok daha kapsamlı bir şekilde devam edecek. Burada kamplar kurulacak ve bütün Türkiye Allianoi'deki bu hukukdışı uygulamanın gözlemcisi olacak. Şayet devam ederse daha kalabalık daha sert daha net eylemlerle Allianoi'yi ya şatma mücadelesine devam edeceğiz. Böyle bir yerin yok edilme kararını hiçbir kurumun hiçbir kişinin tek başına alması mümkün değil. Çünkü burası bütün insanlığa
malolmuş bir yer. Gelecek kuşaklara bırakmamız gereken bir yer' diye konuştu. Eken, Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu'nun, Mega Star Tarkan ile ilgili açıklamalarıyla ilgili olarak da, Allianoi gibi yerlerin sanat eseri olduğunu dolayısıyla sanatçıların bu tür konularda doğal bir taraf olduklarını söyledi.
Allianoi Girişim Grubu Dönem Sözcüsü İffet Diler ise geçmişi korumadan geleceğe sahip çıkılamayacağını dile getirerek, ''Hukuk kurallarını yok saymak neredeyse marifet haline geldi. Hukukun üstünlüğü lafı dillerde kalmaktan öteye geçmiyor. Allianoi'nin ülkemiz, yöre halkı ve dünya için önemini anlamamak gibi bir lüksümüz yok' diye konuştu.
YORTANLI BARAJI
Alianoi'yi sular altında bıracak Yortanlı Barajı projesi 1963 yılında başladı ve Bakırçay ovasında 6 bin çiftçi ailesinin 7 bin 793 hektar alanın sulanması öngörüldü. Maksimum su seviyesi 115.64 metre olan barajın inşaatı 1993 yılında başladı. Ancak inşaat başladıktan sonra baraj gölü içinde kalacak ve bölgede Paşa Kaplıcası olarak bilinen yerde tarihi eserlerin olduğu anlaşılınca kurtarma kazıları başladı. Kurtarma kazılarının ilk aşamasında burasının Alianoi antik kenti olduğu belirtilirken, ilerleyen zamanda antik dönemden kalma kaplıca ve sağlık merkezi olduğu ortaya çıktı. Kurtarma kazıları sırasında bulunan Su Perisi heykeli tüm dünyanın dikkatini bu 2 bin yıllık sağlık merkezine çekmeye yetti. Kurtarma kazısı yapılarak burasının taşınamayacağı ve sürenin de yetmeyeceği anlaşılınca da önce tarihi eserlerin çevresinin dev bir duvarla çevrilip baraj gölünün ortasında bir adacık olarak korunması öngörüldü.
Ancak geliştirilen projelerin hiçbiri uygulanmaya değer görünmedi. Bu arada barajın gövde inşaatı da 2005 yılında bitti, su tutmaya hazır hale geldi. Bu aşamada ortaya çıkarılan tarihi eserlerin killi toprakla kapatılıp baraj suları altında bırakılmasına karar verildi. DSİ barajın ömrü dolduktan sonra tarihi eserlerin yeniden çıkarılabileceğini
önesürdü. Ancak bir grup çevreci bugüne kadar dört iptal, iki de yürütmeyi durdurma kararı olarak projeyi engellemeyi başardı. Tarihi eserlerin mille örtülmesi projesine de mahkemenin iptal kararı verince bu kez ''eserlerin kumla
örtülmesi' şeklinde yeni bir karar alındı ve Kültür ve Tabiat Varlıkları'nı Koruma Kurulu'nca geçtiğimiz günlerde onaylandı. DSİ'den daha önce ihaleyi kazanan şirketin işçileri alana girerek dolgu öncesi temizlik çalışmasına başladı.
Henüz dolgu başlamazken sadece iki kamyon kumun buraya döküldüğü dikkat çekti. Çevreciler son kararın da iptali için yargıya gitmeye hazırlanıyor.
(Doğan Haber Ajansı) 1.9.2010
