ASKERİ COĞRAFYA DAİRESİ BAŞKANLIĞI TANITIMI
Askeri Coğrafya, harbin ve harekâtın plânlanması ile sevk ve idaresi üzerine etki yapan, ülkenin fiziki, beşeri ve ekonomik özellikleri ile siyasi ve stratejik durumlarını inceleyen bir bilimdir. Bu kapsamda yer alan bilgilere “askeri coğrafya bilgisi”, askeri coğrafya bilgilerinin belli kıstas ve standartlara göre değerlendirilerek anlamlı hâle getirilmesine de
“Askeri Coğrafya Belgesi” denir.
Askeri Coğrafya Daire Başkanlığı'nın Faaliyetleri 1. Arazi Analizi Sistemi:
Muhtelif kaynaklardan (İlgili kamu kurum ve kuruluşları, muhtelif ölçekli haritalar, Ortofotolar, Uydu görüntüleri, Açık kaynak internet verileri vb.) toplanan Askerî Coğrafya bilgilerinin sayısallaştırılması, bir veri tabanı yapısında bir araya getirilmesi, sorgulanması, muhtelif veri tabanı işlemleri ile yeni ürünler ve bilgiler elde edilmesine olanak sağlayan ve Hrt.Gn.K.lığınca geliştirilen bir mekânsal karar destek sistemidir.
2. Askerî Coğrafya Verilerinin Güncellenmesi:
Geçmiş yıllarda arazi çalışmalarından ve veya kamu kurum ve kuruluşlarından toplanan askerî coğrafya bilgilerinden yararlanarak üretilen yurt içi askerî coğrafya belgeleri,
* İlgili kamu kurum ve kuruluşlarından,
* muhtelif ölçekli haritalardan,
* Ortofotolardan,
* Uydu görüntülerinden,
* Açık kaynak internet verilerinden yararlanarak gerekli güncelleme faaliyetlerine tâbi tutulmaktadır.
3. Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Askerî Coğrafya Verilerinin Toplanmasına Yönelik İkili İşbirliği Faaliyetleri:
Yurt içi mevcut askerî coğrafya verilerini, üretilen askerî coğrafya belgelerini ve Arazi Analizi Sistemi içerisinde yer alan sayısal askeri coğrafya verilerini güncellemek amacıyla, söz konusu detayları (tesisleri) yapan, yaptıran ya da yapımına izin veren;
* Karayolları Gn.Md.lüğü,
* Mahallî İdareler Gn.Md.lüğü,
* Orman Gn.Md.lüğü,
* Devlet Su İleri Gn.Md.lüğü,
* İller Bankası Gn.Md.lüğü,
* Su Yönetimi Gn.Md.lüğü,
* Belediyeler vb. kamu kurum ve kuruluşları ile ikili işbirliği faaliyetlerinin geliştirilmesine ilişkin faaliyetler yürütülmektedir. Bununla birlikte diğer askeri coğrafya belgesi üreticisi kuruluş olan Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı ile ortak üretim planlarının koordine edilmesi, ortak proje çalışmalarının yapılmasına ilişkin çalışmalar yapılmaktadır.
4. Çevrim İçi Görüntü Servisi Faaliyetleri:
Harita Genel Komutanlığınca üretilen ortofotolar (30 ve 45 cm. çözünürlüklü renkli koordinatlı hava fotoğrafları), ihtiyaç sahiplerince yürüttükleri çalışmalarında altlık görüntü olarak kullanabilmesi için WMS (Web Harita Servisi-Web Map Service) servisi hizmeti verilmeye başlanmıştır. Anılan WMS hizmeti, internet üzerinde OGC (Open Geospatial Consortium) standartlarına uygun olarak, talep eden kamu kurum ve kuruluşlarıyla özel şirketlerin kullanımına sunulmuştur. Bu kapsamda OGC standartlarını destekleyen tüm coğrafi bilgi sistemleri yazılımlarında söz konusu servisi kullanmak mümkündür. Servis hizmetlerine ilişkin olarak birim fiyatlara ulaşmak için tıklayınız.
5. Coğrafi Analiz Sistemi (CAS) Faaliyetleri:
CAS, coğrafi verilerin TSK Ağı (Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından kullanılan geniş alan ağı) üzerinden 3 boyutlu olarak görülebilmesini ve analizler yapılabilmesini sağlayan bir sanal küre uygulamadır. Bu uygulama ile raster, vektör ve matris yapıdaki coğrafi veriler sanal küre mimarisi üzerinde, üç boyutlu olarak kesintisiz ve etkileşimli bir yapıda TSK Ağı üzerinden Türk Silahlı Kuvvetleri kullanıcılarına sunulmaktadır.
CAS ile,
(1) Raster ve vektör veriler katman mimarisinde sunulmakta,
(2) Sistem üzerinden Aramalar: yerleşim yerleri adları, coğrafi adlar veya bilinen bir noktanın koordinatları ile (Coğrafi, UTM, MGRS) yapılabilmekte,
(3) Vektör yapıdaki veriler (shp, tab, Oracle SDO, Postgis) görüntülenebilmekte, düzenlenebilmekte ve saklanabilmekte,
(4) Gerçek zamanlı ışık pozisyonu değiştirilerek gölgeli kabartma (shaded relief) oluşturulabilmekte,
(5) İstenilen harita altlıklarında (raster, ortofoto) görünürlük analizleri gerçekleştirilebilmekte,
(6) Gerçek zamanlı olarak görüş analizi destekli arazi profilleri/kesitleri alınabilmekte,
(7) Etkileşimli vektör veriler kullanarak CBS analizleri yardımı ile basit ve karmaşık sorgulamalar oluşturulabilmekte,
(8) Dinamik eş yükselti eğrileri oluşturulabilmekte,
(9) Nokta, çizgi ve alanlar çizilerek çeşitli planlar oluşturulabilmekte ve vektör veri formatlarında kayıtlar yapılabilmekte, başka kullanıcılarla paylaşılabilmekte,
(10) Tehdit küreleri yardımı ile hava, kara veya deniz araçlarının icra edeceği görevler sırasında, engel ve silah sistemlerine ait tehditler analiz edilebilmekte, tespit edilen tehditlerden gerçek zamanlı olarak sesli ve/veya yazılı uyarılar alınabilmekte,
(11) İnsansız hava araçlarından gelen görüntüler gerçek zamanlı olarak arazi üzerine yerleştirilebilmekte,
(12) WMS ve WFS (Web Feature Service- Web Detay Servisi) mimarisi ile farklı kaynaklardan sunulan servislere kullanıcı tarafından bağlantılar yapılabilmektedir.
6. Düşey Engel Veri Tabanı (DEVT) Faaliyetleri:
Düşey engel bilgi toplama faaliyetleri,
(1) Alçak irtifa uçuşu yapan hava trafik araçlarının uçuş rotalarını etkileyecek kadar yüksek olan (Yerleşim birimleri dışında 30 metre, yerleşim birimlerinde 60 metreden yüksek) tesislerle (anten, TV vericisi, GSM kulesi, baca, kule vb.),
(2) Atma-indirme harekât birliklerinin görevini engelleyecek nitelikte olan ve insanlar tarafından yapılan her türlü tesise (enerji iletim ve dağıtım hatları, teleferik telesiyej hatları vb.) ait konum, yükseklik ve diğer öznitelik bilgilerinin ilgili kurum ve kuruluşlardan temin edilerek “Düşey Engel Veri Tabanı (DEVT)” adı altında sayısal bir ortama aktarılması çalışmaları kapsamında Harita Genel Komutanlığınca yürütülmektedir.
Bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşlarından toplanan düşey engel detayları şunlardır;
(1) Münferit Düşey Engeller: Düşey engel tanımına giren tesislerden, başka bir düşey engelle arasında fiziksel bir bağlantı olmayan (Anten, TV vericisi, GSM Kulesi, Baca, Rüzgâr Enerji Santrali vb.) engellerdir.
(2) Hat Üzerinde Düşey Engeller: Düşey engel tanımına giren tesislerden, aralarında tel vb. ile bağlantı olan engellerdir. Enerji iletim ve dağıtım hatları ve teleferik/telesiyej hatları üzerindeki direkler bu tip engel tanımına girer. Hattın arazideki konumu, hat üzerindeki direklerle tanımlanır.
(3) Hat Şeklinde Düşey Engeller: Tanım olarak hat üzerindeki düşey engel tanımıyla aynı olmasına rağmen, hat üzerindeki direklerin konumlarının bilinmediği çizgi şeklinde sayısallaştırma yoluyla elde edilen engellerdir.
Düşey Engel Bilgi Toplama Faaliyetlerinin Gelişim Süreci:
Hrt.Gn.K.lığında, hava mânia bilgileri ile ilgili çalışmalar söz konusu bilgilerin hava haritalarına işlenebilmesi ve bir bilgi sistemi kurulması amacıyla 1983 yılında başlatılmıştır.
Söz konusu bilgilerin toplanması maksadıyla Hrt.Gn.K.lığı tarafından “hava haritalarına işlenecek mania bilgilerinin derlenmesi, depolanması ve dağıtımı talimatı “ hazırlanmış ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına dağıtımı yapılmıştır. Söz konusu proje kapsamında beklenen yoğunlukta veri akışı sağlanamamıştır. Bu nedenle düşey engel verileri daha büyük ölçekli haritalardan ve revizyon maksatlı harita üretimleri kapsamında araziden toplanmıştır. 2002 ve 2003 yılları içerisinde Hava Kuvvetleri Komutanlığı düşey engel verilerinin önemine binaen konuyu yeniden gündeme getirmiş, konuyla ilgili koordinasyon toplantıları düzenlemiştir.
Bunun sonucunda Harita Genel Komutanlığınca 2004 yılında “Düşey Engel Veri Tabanı” kurulması çalışmalarına başlanmıştır.
Bu tarihten itibaren konu kapsamında dünyada yürütülen faaliyetler incelenmiş, veri tabanı tasarımı yapılmış ve söz konusu veri tabanına bilgiler aktarılmaya başlanmıştır. Türk Silahlı Kuvvetleri birimleri ve kamu kurum ve kuruluşlarıyla toplantılar ve yazışmalar yapılarak 19 Eylül 2006 tarihinde “Askerî Coğrafya Düşey Engel Bilgi Toplama Yönergesi”
hazırlanmış ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına dağıtımı yapılmıştır.
Özellikle 12 Nisan 2012 tarihinde yapılan Askerî Coğrafya Danışma ve Koordinasyon Kurulu (ACDKK) toplantısında alınan karar gereği düşey engel alt çalışma grubu oluşturulması yürütülen faaliyetleri hızlandırmıştır.
Anılan alt çalışma grubu ilk toplantısını 21 Kasım 2012 tarihinde gerçekleştirmiştir.
Düşey Engel Alt Çalışma Grubunun yürüttüğü faaliyetler aşağıda sıralanmıştır;
* Haziran 2013 den itibaren ihtiyaçlara yönelik olarak 19 Eylül 2006 tarihinde yayınlanan düşey engel bilgi toplama yönergesinin güncelleme çalışmalarına başlanmıştır.
Bunula birlikte;
07 Ocak 2014 de Orman Gn.Md.lüğü,
16 Ocak 2014 EÜAŞ Gn.Md.lüğü, Yenilenebilir Enerji Gn.Md.lüğü,
13 Şubat 2014 de TEDAŞ Gn.Md.lüğü, 21 Elektrik Dağıtım Şirketi ve Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER),
27 Mart 2014 de Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu,
24 Nisan 2014 de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ve GSM firmalarının katılımıyla düşey engel alt çalışma grubu toplantıları icra edilmiştir.
Düşey Engel Veri Tabanı çalışmaları kapsamında veri sağlanan ilgili kamu kurum ve kuruluşları aşağıda sunulmuştur;
a. Genelkurmay Başkanlığı b. Valilikler
c. Belediyeler
ç. Diyanet İşleri Başkanlığı
d. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) e. Makine ve Kimya Endüstrisi (MKE) Kurumu f. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) g. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK)
ğ. Türkiye Radyo-Televizyon (TRT) Kurumu Genel Müdürlüğü h. Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü
ı. Karayolları Genel Müdürlüğü i. Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) j. Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
k. Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (TEİAŞ) Genel Müdürlüğü l. Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (TEDAŞ) Genel Müdürlüğü m. Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) Genel Müdürlüğü
n. Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi (Türk Telekom) Genel Müdürlüğü o. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü
ö. Orman Genel Müdürlüğü (OGM) p. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü r. İller Bankası Genel Müdürlüğü
s. Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Kurumu Genel Müdürlüğü ş. Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü
t. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Genel Müdürlüğü u. Meteoroloji Genel Müdürlüğü
ü. Yerel Kurumlar v. Özel Kurumlar
Projeye düşey engel verisi sağlayan kamu kurumları ve özel kuruluşların görev ve sorumlulukları ise şöyledir;
Düşey Engel Niteliğindeki Tesisleri Yapan, Yaptıran veya Yapımına İzin Veren Kurum ve Kuruluşlar;
(1) Kendi teşkilatları bünyesinde, yönergenin yayım tarihinden önce tesis edilmiş olan düşey engele konu olan detaylara ait konum ve öznitelik bilgilerini Düşey engel Bilgi Toplama Yönergesinde yer alan talimatlara uygun doldurarak MSB Harita Genel Komutanlığına bildirmek,
(2) Düşey engel niteliğinde herhangi bir tesis yapılması veya daha önce rapor edilen bilgilerde değişiklik olması durumunda, bu tesislere ait bilgileri Düşey engel Bilgi Toplama Yönergesinde yer alan talimatlara uygun doldurarak, bir ay içerisinde MSB Harita Genel Komutanlığına bildirmek,
(3) Hat şeklindeki düşey engellere ait bilgileri vektör formatlarda MSB Harita Genel Komutanlığına göndermek,
(4) Düşey engel bilgilerinin toplanması ile ilgili faaliyetler hakkında öneri ve tekliflerde bulunmaktan sorumludurlar.
Düşey engel bilgi toplama yönergesi kapsamında doldurulması gereken tablolar:
1. Münferit düşey engel öznitelik bilgi tablosu 2. Hat direkleri düşey engel öznitelik bilgi tablosu 3. Hat şeklinde düşey engel öznitelik bilgi tablosu
4. Düşey engel bilgileri öznitelik tanımları ve alabilecekleri değerler
DEVT ile ilgili daha detaylı bilgiye 0312 595 2431 ve 0312 595 2177 numaralarını arayarak ulaşabilirsiniz.
7. Askeri Hava Alanları Mânia Planlarının Güncellenerek Yeniden Üretilmesi Faaliyetleri:
Sivil hava ulaşımına açık olmayan yalnızca askerî kullanımda olan Türk Silahlı Kuvvetlerine ait havaalanlarının mânia planları, o havaalanını kullanan kuvvet komutanlıklarının ihtiyaçları doğrultusunda Askeri Coğrafya Dairesi Başkanlığı tarafından Milli Savunma Bakanlığı adına üretilmekte ve ihtiyaç duyulması halinde buna yönelik olarak arazi çalışmaları yürütülmektedir. Bununla birlikte Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce sivil hava ulaşımına açık Türk Silahlı Kuvvetlerine ait havaalanlarına ilişkin hazırlanan mânia planlarının, ilgili meydan komutanlığının bildirdiği kriterlerde hazırlanıp hazırlanmadığı hakkında teknik inceleme yapılmaktadır.
Örnek Havaalanı Mania Planı
