ARKA BACAK KASLARI
Pelvis (Leğen) kasları
Arka bacak kasları
– Kalça eklemi kasları
– Diz eklemi kasları
– Arka ayak bileği eklemi kasları,
– Arka ayak parmağı kasları
Pelvis (Leğen) kasları
– Columna vertebralis’in
ventral’inden çıkarak pelvis yada femur üzerinde sonlanırlar.
– Kasaplık hayvanlarda bonfile.
Musculus psoas minor (19)
– Vertebra lumbalis’lerin alt tarafında yüzlek - uzun bir kastır.
– Musculus psoas major'u örter.
– Görevi: Omurga sabit kaldığında pelvis’i dik duruma getirerek ileri doğru çekmek. Pelvis sabit olursa beli yukarı doğru kamburlaştırmak (çiftleşme, defekasyon ve
ürinasyonda).
Musculus iliopsoas
– Bel bölümü m. psoas major
– İlye bölümü m. iliacus.
– Carnivor'da birbiri ile kaynaşmış, diğer türlerde ayrı ayrı.
Musculus psoas major (18)
– Son göğüs omurları ile bel omurlarının corpus'larının ventral'inden çıkar.
– Görevi: M. psoas minor ile aynı
Musculus iliacus (8, 9)
– Ala ossis ilii'nin iç yüzünden ve corpus ossis ilii'den çıkar.
Önceki kasla birleşerek femur’da sonlanır.
– Görevi: M. psoas major ile aynı.
Dış kalça ve sağrı kasları
Musculus gluteus superficialis (2)
– Gluteal bölgenin caudal bölümünde yüzlek olarak yer almıştır.
– En belirgin ve kuvvetli olarak carnivor'da bulunur.
– Sus ve ruminant'ta m. gluteus superficialis (2) + m. biceps femoris (3) = m. gluteobiceps.
– Equus'da ise m. tensor fascia latae'nın (4) geri bölümüne kaynaşmış.
– Görevi: Carnivor dışında bütün türlerde kalça eklemini bükmek, bacağı öne ve dışarı doğru çekmek. Carnivor'da kalça eklemini germek ve bacağın geriye çekmektir.
Musculus gluteus medius (1)
– Sağrının yüzlek ve güçlü bir kasıdır.
– Ala ossis ilii'nin dış yüzünü kaplamıştır.
– Üzerinde fascia glutea ve fascia lumbodorsalis.
– Kas az belirgin olan yüzlek ve derin iki bölüm gösterir.
– Derin bölüme m. gluteus accessorius adı verilir.
– Carnivor dışındaki türlerde kasın arka kenarı tümüyle m. piriformis ile kaynaşmıştır.
– Görevi: Articulatio coxae'yı germek.
Musculus gluteus profundus
– M gluteus medius'un altında, eklemin hemen üzerinde, dar ucu femur'a dönük yelpaze şeklinde, ufak fakat güçlü bir kastır.
– Görevi: Bacağı dışarı doğru çekmek.
Musculus piriformis
– Sadece carnivor’larda ayrı bir kas olup m.
gluteus medius'un arka kenarında yer almaktadır.
– Diğer türlerde m. gluteus medius'un arka kenarı ile kaynaşmıştır.
– M.gluteus superficialis ve m. gluteus medius'un son kısmı tarafından örtülmüştür.
– Görevi: Kalça eklemini bükmek, bacağı dışa çekmektir.
Musculus tensor fasciae latae
– Tuber coxae ile diz eklemi arasındaki üçgensel boşluğu dolduran ve derinin altında bulunan yelpaze şeklinde kuvvetli bir kastır.
– Carnivor dışında, femur düzeyinde bacağın ön sınırını oluşturur.
– Görevi: Kalça eklemini bükmek ve tüm bacağı öne doğru çekmek.
But arkası kasları
Musculus biceps femoris
– Uyluğun dış yüzünde ve sağrı’nın arka kısmında derinin hemen altında yer alır.
– Equus ve ruminant’ta önde caput vertebralis ile arkada caput pelvinalis.
– Ruminant ve sus'ta m. biceps femoris + m. gluteus superficialis = m. gluteobiceps
– Baldırın alt tarafına doğru kas, ruminant, sus ve carnivor’da 2, equus’ta 3 bölüme ayrılır.
– Görevi: Kalça, diz ve bilek ekleminin gerilmesini
Musculus abductor cruris caudalis
– Sadece carnivorlarda bulunur.
– Musculus tenuissimus olarakta bilinir.
– Musculus biceps femoris'in iç yüzünde crus'un proximal üçte
birine kadar uzanan bant şeklinde bir kastır. Felis’te rudimenterdir.
– Görevi: M. biceps femoris'in caudal bölümünün fonksiyonuna yardımcı olur.
Musculus semitendinosus (15, 6)
– Arka bacağın kuvvetli ve eti bol kaslarından biridir.
– Sacrum’un arka ucundan baldır’ın proximal’ine kadar uzanır.
– Equus ve sus'da kuyruk omurlarından çıkan bir vertebral baş ile tuber ischiadicum'dan çıkan bir pelvinal baş’dan oluşurken,
– Ruminant ve carnivor'da yalnızca pelvinal baş bulunur.
– Böylece özellikle rum.da fossa ischiorectalis isimli bir kuyruk dibi çukurluğu.
– Görevi: Bacak sabit kaldığında kalça, diz ve bilek eklemlerinin gerdirmek ve vücudu öne doğru itmek. Bacak serbest olduğunda diz eklemini bükmek, bacağı içeri ve geriye çekmektir.
Musculus semimembranosus
– Önceki kas gibi kuvvetli ve bol etlidir.
– Onun iç tarafında yer almıştır.
– Görevi: Bacak sabit kaldığında kalça ve diz ekleminin germek ve vücudu öne doğru itmek. Bacak serbest kaldığında bacağın geriye ve içeriye çekmektir.
Musculus sartorius
– Bacağın iç tarafında yüzlek, ince, şerit şeklinde uzunca bir kastır.
– Terzi kası.
– Carnivor'da kas bir ön ve bir arka bölüm olarak iki şerit halindedir.
– Carnivorda bacağı önden sınırlandırır.
– Görevi: Kalça eklemini bükmek. Bacağı öne ve içe çekmek. Diz eklemini de germek.
Musculus gracilis
– Bacağın iç yüzünde bulunan geniş yassı bir kastır.
– Görevi: Bacağı içeri doğru çekmek, diz eklemini bükmek ve bir dereceye kadar da kalça eklemini germek.
Musculus pectineus
– İğ şeklinde ufak kuvvetli bir kastır.
– Önceki kas tarafından örtülmüştür.
– Görevi: Kalça ekleminin bükmek, bacağın adductor ve supinator'u olarak iş görmek.
Musculus adductor
– Bacağın iç yüzünde bulunan kalın ve büyük bir kastır.
– Mezbahalarda bos ve sus gövdelerinde cinsiyet saptanması, paramedian olarak birbirlerinden ayrılmış arka bacakların iç yüzlerinin üst tarafında bu kasın kesit yüzünün görünüşüne bakılarak yapılır.
Musculus adductor
– Kesit yüzü üçgen şekline benzer ise gövde erkek hayvana aittir.
– Yuvarlak veya fasulye şeklinde ise gövde dişi hayvana aittir.
– Görevi: Bacağı içeriye doğru çekmek. Gövdeyi yana ve öne doğru itmek.
Kalça ekleminin derin kasları
Musculus obturatorius internus (13 ve 13’)
– Bu kas sadece equus ve carnivor’da bulunur.
– Pelvis boşluğunun tabanında yer alan ince, yassı bir kastır.
– Görevi: Femur'un dışarıya döndürülmesine ve kalça ekleminin bükülmesi.
Musculus obturatorius externus (18)
– Bütün evcil hayvanlarda bulunan bir kastır.
– For. obturatum’un dolayısiyle membrana obturatoria’nın alt yüzünde yer alır.
– Görevi: Femur'un supinator'u, bacağın adductor'u olarak çalışmak.
Musculi gemelli (10)
– Spina ischiadica ve corpus ossis ischii ile fossa trochanterica arasında yer alırlar.
– Görevi: Femur'u dışa döndürür ve kalça ekleminin gerilmesine yardım eder.
Musculus quadratus femoris (9)
– Dörtgen şeklinde, dar ve zayıf olarak mm. gemelli'nin caudolateral'inde bulunur.
– Görevi: Femur'un supinator'u.
Diz eklemi kasları
Musculus quadriceps femoris (5, 5’, 6)
– Femur'un ön tarafında bulunan büyük bir kastır.
M. rectus femoris, "yumurta" ● M. vastus lateralis
M. vastus medialis, ● M. vastus intermedius,
– M. vastus intermedius kaynaştığından kolayca ayırt edilemez.
– Lig. patellae kasın bağlanma kirişi, patellae ise kasın içerisinde gelişmiş bir susam kemiği olarak kabul edilmektedir.
– Çıkış yeri : Femur
– Yapışma yeri: Bütün başlar birbirine kaynaşmış olarak ve müştereken; patella ve lig. patellae (intermedium) aracılığıyla tuberositas tibia ve crisra tibia.
– Görevi: Diz eklemini germek. Vücudun hızlıca öne doğru itilmesi sağlamak.
Musculus popliteus
– Diz ardı kası olarak da isimlendirilen bir kastır.
– Yelpaze gibi açılarak, sarmal bir seyir gösterir.
– Görevi: Diz eklemini bükmek.
Canalis femoralis
–
Femur bölgesinin, iç yüzünde, kaslar arasında şekillenmiş derin bir yarıktır.
–
Önden m. sartorius (40),
–
Geriden m. gracilis (46) ve m.
pectineus (35),
–
Üstünü fascia femoralis media
örter.
–
Burada;
–
A. ve v. femoralis,
–
N. saphenus,
–
Equus'da lymphonodi inguinalis profundus.
–
Carnivor'da a. femoralis yüzlek
olduğundan nabız say.
Arka ayak bileği eklemi kasları
(Bileği büken kaslar)
– Crus'un dorsolateral'inde yer almış kas grubudur.
Musculus tibialis cranialis
– Tibia'nın ön ve dış yüzünde, kemiğe yapışık (equus, ruminant, sus) veya derinin altında, yani yüzlek (carnivor) yassı bir kastır.
– Kasın kirişi equus ve ruminant’ta kemiğe yapışmadan önce medial ve lateral iki kola ayrılır.
– Çıkış yeri: Crista tibiae.
– Yapışma yeri: Medial kol; Os tarsale Lateral kol; Metatarsus
– Görevi: Bilek eklemini bükmek ve ayağın supination’u.
Musculus peroneus (fibularis) tertius
– Carnivor'da bulunmaz.
– Equus'da boydan boya güçlü bir kiriş halindedir
– Ruminant ve sus'da yüzlektir ve gövdesi etlidir.
– Çıkış yeri: Femur un distali.
– Yapışma yeri: Os tarsi ve metatarsus.
– Görevi: Bileği bükmek.
Musculus peroneus (fibularis) longus
– Equus'da bulunmaz.
– Kas başlangıç bölümü kısa bir etli sonra uzun ve ince bir kiriş.
– Daha sonra medial ve plantar iki kirişe ayrılarır
– Çıkış yeri: Condylus lateralis tibia.
– Yapışma yeri: Plantar kol ; Os tarsale Medial kol ; metatarsus.
– Görevi: Bileği bükmek, ayağın pronation’unu sağlamak.
Carnivor'da tabanın dışarı doğru çevrilmesine yardımcı olmak.
Bileği geren kaslar
Musculus gastrocnemius (12)
– Eti bol ve birbiriyle az çok kaynaşmış iki baş.
– Caput laterale ve caput mediale.
– Köpekte her iki başın çıkış yerlerinin altında ossa sesamoidea m. gastrocnemius (fabellae) bulunur.
– Uyluğun ortalarına doğru; Caput laterale + caput mediale + m. soleus’un kirişleri kaynaşarak= Tendo gastrocnemius.
– M. gastrocnemius+m. soleus= M. triceps surae
Bileği geren kaslar
Musculus gastrocnemius
– Tuber calcanei’de sonlanacak olan bu kirişe uyluğun distal yarımında;
– m. flexor digitorum superficialis + m. biceps femoris + m.
semitendineus’un tendoları = Tendo calcaneus communis.
– Çıkış yeri: Femur’un distali.
– Yapışma yeri: Tuber calcanei.
– Görevi: Bileğin gerilmesini ve diz ekleminin bükülmesini sağlamak.
Musculus soleus
– Canis’te bulunmayan.
– Kirişi tendo gastrocnemius’a katılır.
Çıkış yeri:
Caput fibula– Yapışma yeri:Tuber calcanei.
– Görevi: Bileğin gerilmesine yardımcı olmak.
Musculus soleus (11)
Arka ayak parmak kasları
Uzun gerici kaslar
Musculus extensor digitorum pedis longus
– Equus'da ve carnivor'da yüzlektir.
– Diğer türlerde m. fibularis tertius tarafından örtülmüştür.
Çıkış yeri: Femur’un distali.
Yapışma yeri: Phalanx distalis’in proc. extensorius'u,
– Görevi: Parmak veya parmakları germek. Ayağın öne doğru çekilmesini sağlamak. Bilek eklemini bükmek.
Musculus extensor digitorum pedis lateralis (8)
– Equus'da kirişi metatarsus'un ortaları düzeyinde önceki kasın kirişi ile birleşir.
– Ruminant’ta sarımsak döğen denen hastalıkta bu iki kirişin birleşim yerinden kesi yapılır.
– Çıkış yeri: Fibula’nın üst kısmı.
– Yapışma yeri: Phalanx media
– Görevi: Parmakları germek.
Musculus extensor digitorum pedis lateralis (8)
Musculus extensor digiti I (hallucis) longus
– Yalnızca sus, ovis ve carnivor'da bulunan bir kastır.
– Bos ve equus’ta m. tibialis cranialis ile kaynaşmıştır.
– Fibula'nın distal’inden phalanx proximalis’e kadar uzanır.
– Görevio: İkinci parmağı germek.
Parmakları gerenler
M. extensor digitorum pedis longus
M. extensor digitorum pedis lateralis
M. extensor hallicus longus
ÇIKIŞ : Femur’un distal’i, tibia’nın proksimal’i
YAPIŞMA: Phalanx distalis + media
Arka ayak parmak kasları
Uzun bükücü kaslar
Musculus flexor digitorum pedis superficialis (10)
Musculi flexores digitorum pedis profundi
– Üç ayrı kastan şekillenmiştir.
1- M. flexor digitorum pedis lateralis
2- M. tibialis caudalis
3- M. flexor digitorum pedis medialis (longus)’tur.
– Her üç bölüm de tibia ve fibula'dan origo'larını alırlar.
– Önce, m. flexor digitorum pedis lateralis + m. tibialis caudalis'in kirişi tarsus proximal'inde kaynaşırlar.
Musculi flexores digitorum pedis profundi
– Sonra metatarsus'un arka yüzünde bu ortak kirişe + m. flexor digitorum pedis medialis'in kirişi = mm. flexor digitorum pedis profundi’nin şekillendirmiş olurlar.
– Equus 1,
– Ruminant‘ta 2,
– Sus'ta 4,
– Carnivor'larda 4 veya 5 kola ayrılır.
– Parmakların 3. phalanx’larında facies flexoria.
–
Görevi: Parmak veya parmakları ve dizi bükmek,
bileği ise germektir.
Parmakların özel kısa kasları
– Bu kaslar özellikle carnivor'da belirgin olarak bulunurlar.
– Sayı ve fonksiyonları ön ayaktakilerine benzerler ve aşağıda ismi verilen kaslardan oluşurlar.
Müşterek olanlar
M. extensor digitorum pedis brevis, M. flexor digitorum pedis brevis, Mm. interflexorii pedis,
Mm. lumbricales pedis,
Mm. interossei pedis (ön bacaktaki gibi) Mm. quadratus plantae
Parmaklara özel
M. abductor digiti I brevis, M. adductor digiti I brevis, M. flexor digiti I brevis, M. abductor digiti II, M. abductor digiti V, M. adductor digiti V M. flexor digiti V
• Görevleri: Ait oldukları parmakları isimlerine uygun olarak hareket ettirirler.