KARS TİCARET VE SANAYİ ODASI [ŞİRKET ADI] [Şirket adresi]
TURİZM, OTEL VE
KONAKLAMA SEKTÖRÜ SORUNLARI VE ÇÖZÜM
ÖNERİLERİ RAPORU
KARS TİCARET VE SANAYİ ODASI KARS 2018
TURİZM, OTEL VE KONAKLAMA SEKTÖRÜ SORUNLARI VE ÇÖZÜM
ÖNERİLERİ RAPORU
KARS TİCARET VE SANAYİ ODASI
1
TURİZM, OTEL VE KONAKLAMA
SEKTÖR SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ RAPORU
ÖZET
Bu çalışmada amaç, önceki sezonda yaşanan yoğun turist akınına hazırlıksız yakalanan Kars aktörlerinin, gelecek sezonları hazır bir şekilde karşılaması ve ilimizi ziyaret eden turistlerin “Bir daha Kars’a geleceğim” fikri ile hareket etmesini sağlamaktır. Bu itibar ile 2018-2019 sezonu kış sezonu döneminde, Kars Ticaret ve Sanayi Odası (KATSO) organizatörlüğü ile Turizm Sektör Toplantısı, Sektörün önemli aktörlerinden Sarıkamış Kayak Bölgesi Otelleri temsilcileri başta olmak üzere, ilde faaliyet gösteren turizm sektör temsilcilerinin katılımları ile KATSO Toplantı Salonunda, 17.11.2018 tarihinde gerçekleştirildi. Toplantı, sektör temsilcilerinin yaşamış oldukları sorunları ve eksiklikleri dile getirmesi ve bu eksikliklerin KATSO temsilcilerince rapor haline getirilmek üzere kaydedilmesi sureti ile tamamlandı. Ayrıca, katılımcılara sektör sorunları ve çözüm önerileri ile ilgili anket yapıldı. Bu kapsamda yapılan toplantı sonucunda ulaşılan en önemli sonuçlar;
tanınırlığın yetersizliği, genel altyapı sorunları, aracı ve rehberlerin suiistimalleri ile karşı oluşan önyargılar, saatleri uygun olamayan, yetersiz ve pahalı uçak sefer saatleri ve taksicilerin tutarsız davranış ve fiyat tarifeleri olarak tespit edildi. Toplantı sonucunda yapılan ankete verilen cevaplar, bu sonuçları doğrular niteliktedir.
GİRİŞ
Turizm sektörü ilimizde tarım ve hayvancılık sektörünün ardından en önemli sektör konumundadır. Turizm sektörü son yıllarda yerel ekonomiye büyük bir etki sağlamakta, bazı bölgelerimizde ise temel geçim kaynağı haline gelmektedir. Halihazırda Turizm sektörü, genel ekonomik durgunluğuna rağmen ilimizde tek büyüyen ve istihdam alanı yaratan sektör konumundadır. Turizm, ilimize olan ilgiyi her geçen arttırmakla beraber, mevsimlik de olsa istihdam olanağı yaratmaktadır. Ayrıca bazı bölgelerimizde yaşayan vatandaşlarımızı ister istemez sektör içerisine dahil ederek, ekonomi ile bütünleşmesini sağlamaktadır. İlimizde,
2
turizm sektöründe yaşanan bu gelişmeler özellikle bölgesel olarak istihdam olanaklarının artmasını sağlayacaktır. Dolayısıyla ilimizde turizm sektörünün gelişmesi, işsiz çevrelerin sektörde istihdam edilmelerine imkan verebileceği gibi, işsizlik sorununun da kendiliğinden ortadan kalkmasında önemli rol oynayabilecektir.
Kars ili, bölgede turizm gelirleri ve potansiyeli açısından en fazla paya sahip olan illerden birisidir. Dolayısı ile kış aylarında tarım, sanayi ve inşaat sezonlarının sona ermesi nedeniyle turizm en önemli sektör haline gelmiştir. Bundan dolayı turizm sektöründe her geçen yıl istihdam edilen insan sayısında bir artış yaşanmaktadır. Bu kapsamda yapmış olduğumuz bu çalışmanın temel amaçlarından biri, Kars ilinde en önemli sektörlerden biri konumuna gelen turizm sektörünün devamlılığını sağlamak adına, sektör sorunlarını tespit etmek ve bu sorunlara çözümler üretebilmektir.
Yapmış olduğumuz toplantı ve anket çalışmalarının ardından oluşturmuş olduğumuz bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde ilimiz turizm sektörü ile ilgili birtakım veriler incelenmiştir. İkinci bölümde Kars ilinde Turizm sektörünün sorunları ve bu sorunların çözümüne ilişkin bilgiler verilmiştir. Sonuç bölümünde ise elde edilen bilgilere ilişkin politika ve öneriler ortaya konulmuştur.
1. KARS İLİ SİGORTACILIK SEKTÖRÜ GENEL DURUMU
1.1. SEKTÖRÜN GENEL YAPISI
1.1.1. Otel ve Konaklama Sektöründe Faaliyet Gösteren Toplam İşletme Sayısı
MERKEZ SARIKAMIŞ DİĞER TOPLAM
20 27 6 54
1.1.2. İlimiz Otel ve Konaklama Sektörü Kapasitesi
KAPASİTE MERKEZ SARIKAMIŞ DİĞER TOPLAM
ODA 845 913 122 1880
YATAK 1572 1782 180 3534
3
1.1.3. Yapısına Göre Otel ve Konaklama İşletmeleri Genel Dağılımı TESİS SINIFI SAYISI
5* 1
4* 3
3* 13
2* 7
1.SINIF BELEDİYE BELGELİ 8 2.SINIF BELEDİYE BELGELİ 2 3.SINIF BELEDİYE BELGELİ 5
BELEDİYE BELGELİ 3
PANSİYON 3
APART 8
DAĞ EVİ 1
TOPLAM 54
1.2. 2018 YILI GENEL TURİZM VERİLERİ
2017 ve 2018 yıllarında ilimizde yer alan Otel ve Konaklama işletmelerinden faydalanan yerli ve yabancı turist sayısı.
YIL YERLİ YABANCI TOPLAM
2017 100.608 5.049 105.657
2018(İlk 8 Ay) 71.014 3.210 74.224
2. TURİZ SEKTÖR SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Bilindiği üzere turizm sektörü, tarım, hayvancılık ve inşaat faaliyetlerinin gerilediği bölgemizde en önemli ticari kazanç konumuna gelmiştir. Turizmin yerel ekonomimize etkisi son yıllarda son derece yüksek düzeylerde hissedilmekte, ticari faaliyetleri hareketlendirmekte ve mevsimsel de olsa istihdamı arttırmaktadır. Ancak, ilimizde Turizm sektör temsilcileri ile gerçekleştirmiş olduğumuz anket ve toplantılarda, sektörün yaşamış olduğu ve ivedi olarak çözüme kavuşturulması gereken birtakım sorunları bulunduğu tespit edilmiştir. Aşağıda yer vermiş olduğumuz sorunlar ile bu sorunları çözümüne ilişkin tespit etmiş olduğumuz çözüm önerileri bizlere ışık tutacak ve yol gösterecektir. Kars Ticaret ve Sanayi Odası olarak bu sorunlara çözüm üretmek bizlerin asli görevidir ve tüm platformlarda çözüme ilişkin girişimlerimiz sürecektir.
4 2.1. Genel Altyapı Sorunları.
Başta Kars şehir merkezi olmak üzere, Sarıkamış Kayak Bölgesi, Çıldır Bölgesi, Ani Ören Yeri vs. turizmin canlı olduğu yerlerde altyapı sorunları bulunmaktadır. Sarıkamış Kayak Merkezi Bölgesinde karlar eridiği zamanlar kar suyunu tahliye edecek altyapıların yetersiz olduğu, gece ışıklandırma sistemlerinin yetersiz olduğu ve ulaşım sorunlarının bulunduğu sektör temsilcilerince tarafımıza iletilmiştir.
Kars Merkez’de yol, çevre temizliği ve tarihi yapıların bakımsız olması sorunları bulunmaktadır.
Çıldır Bölgesinde yer alan restoranlar içinse ulaşım sorunları bulunmakta, özellikle kış aylarında turistler restoranlara ulaşmakta güçlükler yaşamaktadır. Bu durum turistleri bazı restoranlara mecbur bırakmaktadır.
Ani ören yerinde lavabo ve dinlenme alanları bulunmamakta, kış aylarında kar yağışının fazla olduğu dönemlerde Ani gezileri yapılamamaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Genel altyapı sorunları Belediyeler, İl Özel İdare ve Kültür ve Turizm İl Müdürlükleri sorumluluğunda olduğundan yatırımlar yapılmalı ve sorunlar çözüme kavuşturulmalıdır. Kısa vadede çözülebilecek olan sorunlara anında müdahale edilmeli, orta ve uzun vadede çözülebilecek sorunlar projelendirilerek çözüme kavuşturulmalıdır. Sarıkamış Kayak Merkezi için Sarıkamış Belediyesi alt yapı projeleri hazırlamalı ve çözüme kavuşturmalıdır. Kars Merkez için Kars Belediyesi genel altyapı ve temizlik sorunlarına hassasiyet göstermeli, temizlik periyotlarını sıklaştırmalı, gelen turistlerin kafasında olumsuz bir etki bırakmayacak şekilde çalışmalar yapmalıdır.
Çıldır Gölü bölgesinde yer alan özel teşebbüs restoranlar için yol çalışmaları İl Özel İdare tarafından yapılmalı ve turistlere kolaylık sağlanmalıdır.
Ani Ören Yeri bölgesine yapılan yatırımlar hızlandırılmalı ve tamamlanmalıdır. Kış aylarında da gezi ve turların düzenlenebilmesi için gezi yolları yapılmalı kış aylarında genel kar temizlikleri yapılarak hizmete açılmalıdır.
Çözüm Merkezi: Valilik, İl Özel İdaresi, Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, Belediyeler.
5
2.2. Başta Sarıkamış Kayak Merkezi Otelleri Olmak Üzere Yaz Aylarından Otellerin Boş Kalması, Kışa Bağımlı Olarak Turizm Yapılması.
Genel olarak turistlerin kış aylarında ilimizi tercih etmesi sebebi ile başta Sarıkamış Kayak Merkezi Bölgesi otelleri olmak üzere Kars merkez oteller dahil birçok otel yaz aylarını boş olarak geçirmektedir. Yaz turizmi için birçok aktivite imkânımızın olmasına rağmen yaz aylarında ilimize turist çekilmesi yönünde sorunlarımız bulunmaktadır. Kışa bağımlı olarak turizm yapılması birtakım sorunları da meydana getirmektedir.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Özellikle Sarıkamış Bölgesi yaz aylarında spor kulüplerinin antrenman faaliyetleri için son derece uygun olmasına rağmen, spor kulüpleri ilimizi tercih etmemektedir. Bunun en büyük sebebi yeterince yatırım yapılmaması, spor tesis ve komplekslerinin yetersiz olmasıdır. Bu kapsamda devlet eli ile yatırımlar yapılmalı, spor kulüplerinin ilimizi tercih etmesi için ilimiz aktörlerince lobi faaliyetleri yürütülmelidir. Başta siyasi temsilcilerimiz olmak üzere ilimizin önde gelen kurum ve kuruluşları, bağlı oldukları birlik ve merkezlerinde lobicilik faaliyetleri yürüterek, genel merkezlerce yapılması planlanan toplantı, eğitim, kongre, sempozyum vs. etkinlikleri başta Sarıkamış olmak üzere, ilimizde yapılması yönünde lobicilik ve tanıtım faaliyetleri yürütülmelidir.
Çözüm Merkezi: Gençlik ve Spor Bakanlığı, Kars Valiliği, Sarıkamış Belediye Başkanlığı, Tüm Kurum ve Kuruluşlar.
2.3. Kayak Sezonu Başlangıç ve Bitiş Tarihleri ile İlgili Olarak Net Bir Tarihin Verilememesi.
Sarıkamış Kayak Merkezi bölgesinde yer alan otel ve konaklama sektörü temsilcileri, yaşamış oldukları en önemli sıkıntılardan birisinin de sezon açılış ve kapanış tarihi ile ilgili olarak net bir tarihin verilememesinin olduğunu dile getirmişlerdir.
Net tarihlerin belli olmayışı yapılacak olan rezervasyonları etkilemekte, rezervasyon iptallerine neden olmakta ve maddi kayıplar meydana getirmektedir. Belirsiz olan kar yağışları ve kar erimeleri rezervasyonlara direk olarak etki etmektedir.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Söz konusu sorunun çözüme kavuşturulabilmesi için ivedi ve elzem olarak yapay kar makinesi alınması gerekmektedir. Bu konuda Valiliğimiz ve Sarıkamış Belediye Başkanlığımızca gerekli yatırımlar yapılmalıdır.
6
Çözüm Merkezi: Kars Valiliği, Sarıkamış Belediye Başkanlığı.
2.4. Yabancı Turistler Tarafından İlimizin Yeterince Tanınmaması.
İlimizi ziyaret eden turistler genel olarak yerli turistlerdir. Yabancı turistler tarafından ilimiz yeterince tanınmamaktadır. Yabancı turistlere karşı yeterince tanıtım çalışması yapılmamaktadır. Global anlamda tanıtım sorunlarımız bulunmakla birlikte, uçak bilet fiyatlarının çok yüksek olması da yabancı turistlerin ilimizi tercih etmesini engellemektedir.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ Yabancı turistlere yönelik tanıtım çalışmaları yürütülmeli, fuarlara katılım sağlanmalı, tanıtımlar yapılmalıdır. İlimiz Kalkınma Ajansı, Kültür Müdürlüğü, KOSGEB vs. destek sağlayıcı kuruluşlar fuar katılım destekleri konusunda hassasiyet ve kolaylıklar göstermelidir. Ayrıca Ajans vs. diğer kurum ve kuruluşların destek verdiği fuarlarda ilimiz ön plana çıkarılmalı, fuar stant yerleri kalabalıkların ve yoğunluğun fazla olduğu yerler olarak tercih edilmelidir. Konu hakkında desteği sağlayan kuruluşlar fuar stant yerinde de özenli davranmalıdır.
Özellikle uçuş saatlerindeki dengesizlik ve ücret tarifelerindeki yükseklik yabancı turistlerin ilimizi tercih etmesini engellemektedir. Bu kapsamda ek seferler düzenlenmeli, uçuş seferleri arttırılmalı ve ücret tarifeleri makul seviyelere çekilmelidir.
Çözüm Merkezi: Türk Hava Yolları, Kalkınma Ajansları, Kültür ve Turizm İl Müdürlükleri, KOSGEB, Kars Ticaret ve Sanayi Odası.
2.5. Sıkı Güvenlik Önlemleri Konaklayıcıları Rahatsız Etmektedir.
İl Emniyet Müdürlüğümüzce yapılan rutin otel denetimleri, turistler arasında rahatsız edici olarak bulunmakta, gece geç saatlerde polis ve özel harekat mensuplarınca yapılan kontrol, denetim ve aramalar paniğe yol açarak turistler arasında hoş karşılanmamaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Emniye Müdürlüğümüzce güvenlik denetimleri tabi ki yapılacaktır. Ancak, denetimlerin daha sessiz ve paniğe yol açacak bir duruma mahal vermeden yapılması, turist şikayetlerinin engellenmesi ve azalması açısından doğru olacaktır.
Çözüm Merkezi: Kars İl Emniyet Müdürlüğü.
7
2.6. Başıboş Sokak Köpekleri Ciddi Sıkıntı ve Şikayetlere Neden Olmaktadır.
İl ve ilçe Merkezlerinde bulunan başıboş sokak köpekleri yer yer turistlere saldırmakta, gezi amaçlı ilimize gelen turistleri sokak ve caddelerde rahatsız etmektedir.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Konu hakkında belediyelerimizin gerekli önlemi alması gerekmektedir. Belediyeler başıboş sokak köpeklerini toplamalı ve barınaklara yerleştirmelidir.
Belediyelerimiz sokak cadde ve turistik bölgelerimizden sokak köpeklerini çekmelidir.
Çözüm Merkezi: Belediye Başkanlıkları
2.7. İlimize Karşı Oluşan Olumsuz Önyargılar Bulunmaktadır. Özellikle Fahiş Fiyat Uygulamaları Ciddi Şikâyet Konusu Oluşturmaktadır.
Otel ve konaklama sektörü temsilcilerimiz tarafından, dile getirilen ve çözüme kavuşturulması gereken bir diğer sorun ise ilimize karşı oluşan ön yargılardır. İlimizde turistlere hitap eden bazı aktörler, ilimizin tanıtımında olumsuz davranışlarda bulunmuşlar ve önyargıların oluşmasına sebebiyet vermişlerdir. Özellikle ilimiz hizmet ve ürün satıcılarının turistlere yönelik uyguladıkları fahiş fiyatlar, ilimizin tanıtımına olumsuz olarak yansımaktadır.
Sektör temsilcilerimizden alınan geri dönüşlere göre önyargıların ve il hakkında olumsuz görüşlerin temel sebebi, turistlere ve gruplara hitap eden rehber ve aracı acentelerdir. Rehber ve aracılar restoran, otel, kaşar peyniri satıcıları vs. işletmeler ile anlaşma yapmakta, bu işletmelerden ucuz fiyata aldıkları ürün ya da hizmeti turist gruplarına fahiş fiyatlara satmaktadırlar. Yüksek fiyatlara aldıkları ürün ve hizmetlerden ötürü turistlerde ilimize karşı olumsuz yaklaşımlar ve önyargılar oluşmaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Bu kapsamda aracı ve rehberlerin üzerine gidilmeli, denetimleri yapılmalı, gerekli uyarılar verilmelidir. Fahiş fiyatların önüne geçilebilmesi adına fiyatların afişe edilebilmesi için çalışmalar ve denetimler yapılmalıdır.
Çözüm Merkezi: Kars Valiliği, Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, Kars Ticaret ve Sanayi Odası.
2.8. Esnaf ve İşletmecilerimizin Turistlere Karşı Birbirlerini Karalaması.
Özellikle kaşar peyniri satıcıları başta olmak üzere, ilimiz esnaf ve turistlere hitap eden işletmeciler, birbirlerini karalayıcı davranışlar içine girmekte, birbirlerinin ürün ve hizmetleri
8
hakkında olumsuz fikirler ve sözler sarfederek müşteri çekmeye çalışmaktadır. Bu ilimiz için son derece kötü ve olumsuz sonuçlar doğurabilecek davranışlardır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: İşletmecilerimize bu yönde bilgilendirmeler yapılmalı, eğitimler verilmeli ve gerekli uyarılar yapılmalıdır. Fiyatların afişe edilmesi sağlanmalı, karalamalara sebebiyet verebilecek tutum ve davranışlar gün yüzüne çıkarılarak karalama yapılmasına fırsat verilmemelidir.
Çözüm Merkezi: Kars Ticaret ve Sanayi Odası, Kars Esnaf ve Sanayi Odası Başkanlığı.
2.9. Şehir Turlarının Düzgün Yapılmaması, Ani ve Çıldır Seferlerinin Düzenli Olmayışı ve Genel Turiste Kars’ı Tanıtma Sorunları.
İlimizin başlıca sorunlarından bir tanesi de gelen turist gruplarına şehir turlarının düzgün yapılamamasıdır. Turist gruplarına ilimizi tanıtabilecek rehberlerin olmayışı ve mevcut rehberlerini ise eksik ve hatalı bilgiler ile turist gruplarını dolaştırması, ilimizin tanıtımı açısında olumsuzluklar yaratmaktadır. Ayrıca Ani ve Çıldır seferlerinin bulunmaması veya bulunan seferlerin ise düzensiz olması gelen turistlerde Ani’ye nasıl gidebilirim? Çıldır’a Nasıl Gidebilirim? sorunlarını oluşturmaktadır. Dolayısı ile ilimizde gelen turistlere Kars’ı nasıl gezdirebiliriz? sorunu ortaya çıkmaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Ani ve Çıldır seferleri Valiliğimizi ve Belediyemiz öncülüğünde düzene sokulmalı, düzenli seferler yapılmalıdır. Rehber denetimleri yapılmalı eğitimlerini tamamlamaları ve kokart alabilmeleri için teşvik edilmelidir. Yine Kültür Turizm İl Müdürlüğümüz öncülüğünde, ilde ulaşılabilir bir alana Turist Bilgilendirme Ofisi kurulmalıdır.
Çözüm Merkezi: Kars Valiliği, Kars Belediye Başkanlığı, Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü.
2.10. Haber Merkezleri ve Hava Durumu Haberlerinde Sarıkamış’a Yer Verilmemesi.
Ulusal basında yer alan haber ve hava durumu sunumlarında, Sarıkamış ile ilgili olarak hava raporu, kar kalınlığı, turizm durumu vs. haberlere yer verilmemektedir. Turizm değeri az olan kayak merkezleri dahil Türkiye’nin birçok kayak bölgesinin haberleri ulusal basında yer almasına karşın, Sarıkamış Kayak Merkezi haberleri ulusal basında yer almamaktadır.
9
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Kars Valiliği ve Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü nezdinde gerekli girişimlerde bulunulmalı ve Sarıkamış Kayak Merkezi’nin de ulusal basında yer alması adına girişimlerde bulunulmalıdır.
Çözüm Merkezi: Kars Valiliği, Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü.
2.11. Gar ve Doğu Ekspresinde Çalışan Personellerin Davranışları Konusunda Uyarılması.
Bazı zamanlarda Gar ve Doğu Ekspresinde çalışan personellerin genel tertip ve temizlik kurallarına uymadan, uygunsuz davranışlarda bulunduğu ve bu durumun turistleri rahatsız ettiği sektör temsilcileri tarafından bizlere iletilmiştir.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Devlet Demir Yolları Genel Müdürlüğü ve Kars GAR Müdürlüğü ile bağlantıya geçilmeli, personellerine gerekli eğitimleri vermek sureti ile tren içerisinde veya GAR bölgesinde personellerin turistlere güzel davranışlar sergilemelesi sağlanmalıdır.
Çözüm Merkezi: Devlet Demir Yolları Genel Müdürlüğü, Kars GAR Müdürlüğü.
2.12. Taksicilerin Fırsatçılık Yapması ve Yüksek fiyatlara Turist Taşıması.
İlimizde faaliyetlerini sürdüren bir takım taksiciler, özellikle geceleri olmak üzere turistlere fahiş fiyat uygulamakta, taksimetre kullanmadan yolcu taşımacılığı yapmakta ve yolcularından yüksek fiyatlar alarak haksız kazançlar elde etmektedirler.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: İlimiz taksi şoförleri Kars Belediyesi ve Kars Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu Başkanlığınca uyarılmalıdır. Ayrıca, Kars Trafik Tescil Şube Müdürlüğünce gerekli denetimler yapılmalı ve cezai müeyyidelerin uygulanması sağlanmalıdır.
Çözüm Merkezi: Kars Belediyesi, Kars Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu Başkanlığı, İl Emniyet Müdürlüğü.
2.13. Turistlerin Dikkatini Çekecek Eserler ve Girişimlerin Sınırlı Olması.
İlimizde Turistlerin dikkatini çekebilecek yapı ve eserlerin bulunmasına rağmen bu eserlerin gün yüzünde tutulmaması, turistlerin hoş ve eğlenceli zaman geçirebileceği girişimlerin yeterli olmaması, cafe ve restoranlar haricinde girişimlerin bulunmaması vs.
sebepler ile turistler ilimizde yeterince eğlenceli vakit geçirememektedir.
10
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Karayolları Bölge Müdürlüğü içerisinde yer alan tarihi kar ezme makinesinin, ilimizi ziyaret eden turistlerin görebileceği daha uygun bir mekana taşınması, Eski Kars diye tabir edilen alanda turistlerin dikkatini çekebilecek yatırımlar yapılması, turistik şehir turları için fayton konulması, Eski Kars Bölgesi ve Kars Kalesi eteklerinin trafiğe kapatılması vs. önlemler alınması, turistlerin dikkatini çekerek daha eğlenceli vakit geçirmelerini sağlayacaktır.
Çözüm Merkezi: Kars Valiliği, Kars Belediye Başkanlığı.
2.14.Turistlerin Akşam Saatlerinde Vakit Geçirebileceği Alanların Sınırlı Olması.
Turizm sektöründe, turistlerin akşam saatlerinde vakitlerini geçirebilecek cafe restoran vs. alkollü alanların sınırlı olması turistler tarafından şikâyet edilmektedir. Alkol ruhsatı verilmesi konusunda kurumların katı davranışları oteller ve restoranlar tarafında şikâyet konusu oluşturmaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Alkol satışı yapmak isteyen cafe ve restoranların, kanunlar çerçevesinde alkol ruhsatı alabilmeleri konusunda kurumlar gerekeni yapmalıdır. İlgili kurumlar katı kurallar uygulamaktan vazgeçmeli, kanun ve yasalar çerçevesinde davranmalı ve turistlerin taleplerini göz ardı edici davranışlardan kaçınmalıdır.
Çözüm Merkezi: Kars Valiliği, Kars Belediye Başkanlığı.
2.15. Ani, Sarıkamış, Çıldır, Boğatepe vs. Bölgeler Haricinde, Diğer İlçelerde de Gezilebilecek Yerler Olmasına Rağmen, Turist Grupların Bu Bölgelere Yönlendirilmemesi.
İlimizde belli bölgeler haricinde özellikle Kağızman, Akyaka, Arpaçay, Merkeze Bağlı Köyler vs. bölgelerde de gezilebilecek tarihi ve doğa harikası alanlar olmasına rağmen, acenteler ve rehberler tarafından bu bölgelere turist grupları götürülmemekte veya yönlendirmeler yapılmamaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Geniş kapsamlı Kars Tanıtım Rehberi hazırlanmalı, tüm tarihi, doğa ve turizme hitap edebilecek alanlar eklenerek acente ve rehberler ile paylaşılmalıdır.
Turist grupların tercih etmesi tanıtıma bağlı olduğundan bu tarz bölgelerin tanıtımları yapılmalı ve turizme kazandırılmalıdır. Ayrıca Sosyal Medya Fenomenleri bu bölgelere davet edilmelidir.
11
Çözüm Merkezi: Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü.
2.16. Turizm Maliyetlerinin Yüksek Olması ve Son Zamanlarda Yapılan Zamların Turistik Mekanları Zorlaması.
İlimizin soğuk ve maliyetlerin yüksek olduğu bir bölge olması sebebi ile turistik tesislerin giderleri batıdaki tesislere göre çok yüksek olabilmektedir. Kalifiye eleman yetersizliğinin had safhalarda olması sebebi ile batıdan getirtilen kalifiye elemanlar ve bunların yüksek maliyetleri, kış aylarında otel ve diğer tesislerin ısınma giderleri, doğalgaz ve elektriğe yapılan zamlar, İŞKUR eleman desteklerinin kısa süreli olması, yaz aylarında otellerin boş kalması veya çok az turist gelmesi vs. nedenler turizm maliyetlerini arttırmakta firmaları ciddi anlamda zorlamaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Turizm tesislerinin sayılarını arttırmak, turiste yansıyan maliyetleri düşürebilmek ve daha kaliteli turizm süreci geçirebilmek için hükümetimizin bölgemize el atması gerekmektedir. Bölgemize KDV indirimleri uygulanmalı, elektrik ve doğalgaz ödemeleri sübvanse edilerek indirimler sağlanmalıdır. İŞKUR nitelikli eleman desteği süreleri arttırılmalıdır.
Çözüm Merkezi: İlgili Bakanlıklar.
2.17. Otel ve Konaklama Sektörlerince Gruplara Bağlı Kalınması, Grupların Olmadığı Dönemlerin Sorunları da Beraberinde Getirmesi.
İlimize yaşanan turist ziyaretleri genel olarak gruplara halinde olması otellerimizi de gruplara bağımlı hale getirmiş, bireysel konaklayıcılar göz ardı edilmiştir. Grupların olmadığı dönemlerde oteller zarar etmektedir. Bu kapsamda özellikle yaz aylarında otellerimize grupların çekilebilmesi için çalışmalar yapılmalıdır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Turist grupların olmadığı dönemlerde özellikle yaz aylarında bakanlıklar ve bazı kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak olan eğitim, toplantı, sempozyum, kongre, çalıştay, vs. etkinliklerin ilimizde yapılabilmesi için çözüm aranmalıdır. Bu kapsamda Bakanlıklar ve TOBB nezdinde gerekli lobi çalışmaları yapılmalı, bünyelerinde yapılacak olan etkinliklerin ilimize yönlendirilmeleri sağlanmalıdır.
Çözüm Merkezi: Kars Kurum ve Kuruluşlarınca Genel Merkezlerinde Yürütecekleri Lobicilik Çalışmaları.
12
2.18. İlimize Yapılan Uçak Sefer Saatlerinin Uygun Olmaması ve Sefer Ücretlerinin Çok Pahalı Olması.
İlimize Ankara’dan günlük bir, İstanbul’dan Atatürk ve Sabiha Gökçen Havalimanları Olmak üzere günlük üç ve haftanın belli günleri İzmir’den haftalık üç sefer yapılmaktadır.
Yapılan seferlerin saatlerinin uygun olmaması, gelen turistlerin geliş ve gidiş günlerini boş geçirmelerine neden olmaktadır. Ayrıca sefer saatleri ücretlerinin çok yüksek olması, turistlerin ilimizi tercih etmelerini etkilemekte, maliyetlerin yüksek olması turistlerin rotalarını başka bölgelere kaydırmalarına neden olmaktadır. Uçak sefer saatleri ve ücretleri ilimizi turizmine darbe vurmaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Türk Hava Yolları ve diğer hava yolu şirketleri ile bağlantıya geçilmeli, Kars Ticaret ve Sanayi Odası nezdinde lobicilik faaliyeti yürütülmek kaydı ile uçak sefer saatlerine düzenlemeler getirilmelidir. Günde bir adet uçuş seferinin olması uçuşa talebi arttırarak fiyatların yükselmesine neden olmaktadır. İlimize ek seferler konulmalı fiyatların aşağı çekilmesi sağlanmalıdır. “Kars iline uçuş fiyatları çok pahalı” imajının kırılmaması için çalışmalar yapılmalıdır.
Çözüm Merkezi: Türk Hava Yolları, Ulaştırma Bakanlığı.
3. SONUÇ ve ÖNERİLER
Turizm sektöründe yaşanan gelişmeler, sunulan hizmetlerin çeşitlenmesi, hizmet kalitesinin ve rekabetin artması, iletişim araçlarının gelişmesi gibi nedenler işletmeleri daha iyi hizmet sunmaya zorlamaktadır. Ancak, yaşanan münferit gelişmeler turizmi sekteye uğratmakta, ilimiz için önyargıları da beraberinde getirmektedir.
İşletmeler, gelişen pazarda ayakta kalabilmek ve Pazar paylarını artırmak için müşteri ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda müşteri şikayetlerini en aza indirmeyi ve tatmin edici çözümler bulmayı amaçlamalıdır. İşletmeler müşteri kayıplarını önlemek, müşterilerini elde tutarak sadık müşteriler yaratmak ve karlılığı artırmak için stratejiler geliştirmeli, müşterileri her zaman odak noktada tutmalıdır.
Turizm sektörü en hızlı gelişme gösteren sosyo-ekonomik olgu olma özelliğini sürdüren bir sektör olma özelliğini korumaktadır. Zira turizmin geliştiği bir ekonomide, bunun etkileri hem ekonomik hem de sosyal alanlarda kendini hissettirmektedir. Gelişen turizm sektörü, bir ülkenin ödemeler dengesinin düzlemesinde, gelir yaratılmasında dolayısıyla ülke döviz
13
gelirinin arttırılmasında, bağlantılı olduğu diğer birçok sektörün hareketlenmesinin sağlanmasında (inşaat, yeme-içme, eğlence, taşımacılık vb.) altyapı ve üstyapı yatırımlarının arttırılmasında ve en önemlisi istihdam olanaklarının yaratılarak işsizlik probleminin yükünün azaltılmasında önemli etkilere sahiptir. Turizme yapılan yatırımların tek getirisinin istihdamı arttırmak olmadığı, bunun yanında diğer ekonomik katkıları da beraberinde getireceği unutulmamalıdır. Açıkça görülmektedir ki son zamanlarda turizmin ilimizde rağbet görmesi, diğer birçok sektörün de kendisine çeki düzen vermesini tetiklemiştir. Yaşanan gelişmeler, firmaları turizm yatırımları yapmaya, görselliğe önem vermeğe ve hizmete kalitesini arttırmaya yönelik yatırım yapmaya zorlamıştır. Tüm bu gelişmeler ilimizin daha yaşanabilir bir kent olmasını sağlamıştır. Ancak, kat etmemiz gereken daha çok yolumuz bulunmaktadır.
İlimiz, turizm sektörüne yabancı olmamakla birlikte, Doğu Ekspresi’nin yaratmış olduğu furya ve sosyal medya fenomenlerinin yapmış olduğu paylaşımlar bir anda ilimizi popüler hale getirmiş ve yoğun bir turist akınının yaşanmasını sağlamıştır. Daha önce yaşanan yoğun olmayan taleplere ilimiz profesyonel bir biçimde cevap vermiş, turistler memnun bir şekilde ilimizden ayrılmışlardır. Son dönemlerde yaşanan yoğun talepler ve ziyaretler, sektörümüzde var olan ancak, daha önce fark edilemeyen sorunların da gün yüzüne çıkmasını tetiklemiş, sektörü suiistimal eden kişi ve firmaları yaratmıştır. 2017 ve 2018 yılları, ilimiz turizm politikaları belirleyicileri açısından acemice geçmiş, yaşanan yoğun talep ve bu taleplerin getirmiş olduğu sorunlara politika belirleyicileri cevap vermede yetersiz kalmıştır.
Bu rapor otel ve konaklama sektöründe yaşanan sorunlar ile bu sorunların çözümlerine yönelik önerileri içermektedir. Raporumuzda yer alan sorunlar ilgili kurumlar ile paylaşılacak ve bu sorunlara çözüm üreterek ilimiz turizmine katkı sunması talep edilecektir. Ayrıca katılımcıların talep etmiş olduğu ve lobicilik faaliyetleri ile çözümlenmesi gerekecek olan talep ve sorunlar ise Odamız tarafından ilgili mercilere iletilecek, gerekli lobicilik faaliyetleri yürütülecektir.
KARS
TİCARET VE SANAYİ ODASI 2018
