T.C.
BATIAKDENİZ KALKINMA AJANSI
ANTALYA,ISPARTA,BURDUR
DOĞALTAŞ ÇALIŞTAYI RAPORU BATI AKDENİ Z
MAYIS 2013
www.baka.org.tr • www.investinwmr.org.tr
T.C.
BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI
ANTALYA, ISPARTA, BURDUR
BATI AKDENİZ
DOĞALTAŞ ÇALIŞTAYI TASLAK RAPORU
Mayıs 2013 2
ÇALIŞTAY DÜZENLEME KURULU
Tuncay ENGİN - BAKA Genel Sekreteri
Yrd. Doç. Dr. İ. İskender SOYASLAN - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İsmail KILINÇ -Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
Lokman PEHLİVAN - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Mehmet CANDAN - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
ÇALIŞTAY MODERATÖRÜ
Yrd. Doç. Dr. İ. İskender SOYASLAN - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
ÇALIŞTAY GRUP MODERATÖRLERİ VE RAPORTÖRLERİ
SEKTÖRÜN FİNANSMAN, MUHASEBE VE YÖNETİM SORUNLARI
Moderatörler
Doç. Dr. Kürşad ÖZDAŞLI - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Doç. Dr. Hüseyin DALGAR - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. İsmail ÇELİK - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Raportörler
Mustafa YÜCE - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
İŞ GÜVENLİĞİ VE HUKUKSAL BOYUTLARI
Moderatörler
Prof. Dr. Saim SARAÇ - Süleyman Demirel Üniversitesi Raportörler
Gülden KARAKUŞ - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Yusuf YILMAZ - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı 4
SEKTÖRÜN İHRACAT VE PAZARLAMA SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Moderatörler
Doç. Dr. Mustafa Zihni TUNCA - Süleyman Demirel Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ahmet SARITAŞ - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Raportörler
Osman AĞRALI - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Şeref Furkan CEYLAN - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
SEKTÖRÜN ATIK VE ÇEVRESEL SORUNLARI
Moderatörler
Prof. Dr. Raşit ALTINDAĞ - Süleyman Demirel Üniversitesi Raportörler
Mustafa NALÇACIOĞLU - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
Aslıhan CANDAN - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı 5
Tuncay ENGİN BAKA Genel Sekreteri
10
13
Bayram ÖZÇELİK Burdur Milletvekili
16
19
ÇALIŞTAYIN AMACI ve KAPSAMI
20
Planlama hiyerarşisinde kalkınma planlarından hemen sonra gelen bölge planları, bölgenin sosyo-ekonomik kalkınma eği- limlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve altyapıların dağılımını ortaya koyan ve bunların geleceğine dair kararları içeren strateji dokümanlarıdır.
TR 61 Düzey 2 Bölgesi (Antalya, Isparta, Burdur) 2014-2023 Dönemi Bölge Planı Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA) koordinatörlüğü ve bölge paydaşlarının katkıları ile devam etmektedir.
Batı Akdeniz Doğaltaş Çalıştayı hazırlanmakta olan Bölge Planına altlık teşkil etmek üzere BAKA ve Mehmet Akif Ersoy Üni- versitesi işbirliği ile 27 Nisan 2013 Cumartesi tarihinde gerçekleştirilmiştir.
Çalıştay TR61 Düzey 2 Bölgesinin önemli sektörlerinden bir tanesi olan doğaltaş sektörünün sorunlarını ilgili aktörler ile masaya yatırmak ve bu sorunlara çözüm önerileri üretebilme amacını taşımaktadır.
Çalıştaya Antalya, Isparta ve Burdur illerinden Üniversite, Kamu kurumu ve Sektör Temsilcileri, STK’lar, Ticaret Odaları ve Bölge dışından ilgili ihracatçı birlikleri, mermer dernekleri davet edilmiştir. Çalıştayda ilgili taraflar karşılıklı olarak görüşlerini pay- laşma fırsatı bulmuşlardır.
Çalıştay’da dört alt konu başlığında katılımcıların görüşleri alınmıştır.
1. Sektörün Finansman, Muhasebe ve Yönetim Sorunları 2. İş Güvenliği ve Hukuksal Boyutları
3. Sektörün İhracat ve Pazarlama Sorunları Ve Çözüm Önerileri 4. Sektörün Atık ve Çevresel Sorunları
Grup moderatörlüklerini Mahmet Akif Ersoy Üniversitesi ve Süleyman Demirel Üniversitesinden akademisyenler yürütmüş- lerdir. Çalıştay çıktıları Ajans uzmanlarınca özetlenerek rapor haline getirilmiştir. 21
SEKTÖRÜN FİNANSMAN MUHASEBE
VE YÖNETİM SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ GRUBU
Grup Moderatörleri
Doç. Dr. Kürşad ÖZDAŞLI - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Doç. Dr. Hüseyin DALGAR - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. İsmail ÇELİK - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Raportör
Mustafa YÜCE - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
A. Sektörün Finansal Sorunları ve Çözüm Önerileri
Sorun 1: Düşük Kar Marjı İle Çalışmak
Öneri: İşletme içerisindeki tüm çalışanlara maliyet bilinci sürekli olarak aşılanmalı maliyetleri düşü- rücü önlemleri alıp kar marjını yukarıya taşıyacak nitelikli personele yatırım yapılmalı.
Sorun 2: Borç Ödemedeki Zorluklar
Öneri: Sektördeki işletmelerin satışlarının yaklaşık yarısını ihraç ettikleri göz önünde bulundu- rulduğunda finansman ihtiyacı ticari banka kredilerinden çok Eximbank kredilerinden sağlanmalı.
Sorun 3: Finansal Planlama Yapılamaması
Öneri: Geleceğe ilişkin finansal başarı için maliyet hesaplamada standart maliyetler geliştirilmeli 22
finansal planlama (bütçe çalışmaları) eksik bile olsa mutlaka yapılmalıdır. Hazırlanan bütçe sonuçlarının üst yönetim tarafından dönem sonlarında performansları sorgulanmalı.
Sorun 4: Kredi Kullanımında Karşılaşılan Güçlükler
Öneri: Kredi kullanılırken karşılaşılan teminat sorunlarına çözüm olarak kredi garanti fonu olanakları araştırılıp yeni finansman tekniklerinden (leasing vb. ) faydalanılmalı.
Sorun 5: Kur Riski
Öneri: Döviz cinsi alacak ve borçlardan kaynaklanan kur riskini önlemek için vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinden yararlanılmalı.
B. Sektörün Muhasebe İle İlgili Sorunları ve Çözüm Önerileri
Sorun 6: Yasal defter kayıtlarının takibi
Öneri: İşletmelerin kendi bünyelerinde bağımsız bir muhasebe ve finans departmanı oluşturulmalı hatta orta ve büyük ölçekler- de işletmelerde işletme içi mali müşavir istihdam edilmeli.
Sorun 7: Birim Maliyetlerin Doğru Hesaplanamaması
Öneri: Maliyetlerin doğru hesaplanabilmesi için işletme içi bir muhasebe bilgi sistemi oluşturulmalı, üretim safhasındaki tüm giderler takip edilerek oluşturulan maliyet muhasebesi biriminde mamul maliyetlerine doğru yüklenmesi sağlanmalı.
Sorun 8: İşletmelerin Kendine Özgü Hesap Planı Olmaması
Öneri: İşletmelerden gider yerleri ve gider türleri bazında detaylandırılmış ayrıntılı bir hesap planı tasarlanmalı işletmede bir belge akış düzeni oluşturulmalı.
23
Sorun 9: Muhasebe Paket Programlarının Etkin Kullanılmayışı
Öneri: İşletme içerisinde düzenli çalışan bir maliyet muhasebesi sisteminin oluşturulması için paket programlarda çek senet ve kasa modüllerinin dışında üretim ve stok modülleri de yer almalı.
Sorun 10: Muhasebe ve Finansal Verilerin Yönetsel Kararlarda Kullanılamaması
Öneri: Muhasebe ve finans verilerinin yönetim kararlarına destek olma ve işletme faaliyetlerindeki etkinliğinin değerlendirilmesi açısından mutlaka profesyonel danışmanlık desteği alınmalı.
C. Sektörün Yönetim ve Organizasyon Sorunları ve Çözüm Önerileri
Sorun 11: Tek Adam Yönetimi
Öneri: İşletmenin kurucusu ya da sahibi karar vermede uzmanlık alanına göre profesyonel yöneticilerden yararlanabilmeli, verilere dayalı kararlar verebilmeli ve yetki devri mekanizmasını çalıştırabilmeli.
Sorun 12: Planlamama Sorunu
Öneri: İşletmeler uzun vadede stratejik planlarını orta ve kısa vadede operasyonel planlarını yapan bir yönetim kültürüne sahip hale gelmelidir. Planlama çalışmalarıyla ilgili uzman desteği ve danışmanlık hizmetlerinden yararlanılabilmeli.
Sorun 13: Biçimsel Organizasyon Yapısının Oluşmaması
Öneri: İşletmelerde bir formal bir de informal organizasyon ilişkileri söz konusudur. Formal(resmi) organizasyon yapısı örgüt şeması olarak hazırlanarak kurum içerisindeki yetki ve sorumluluklar kargaşaya imkan vermeyecek şekilde dü-
zenlenmeli.
Sorun 14: İnsan Kaynaklarıyla İlgili Sorunlar
Öneri: Çalışanlara yönelik düzenli olarak teknik konularda ve insan davranışlarıyla ilgili konularda işletme içi ya da dışı eğitimler verilmelidir. Çalışanların performanslarını adil bir şekilde değerlendirecek performans değerlendirme sistemi oluşturulmalı.
Sorun 15: Kurumsallaşma Sorunu
• İşletme devrinin yeni nesile geçişi ile ilgili sorunlar,
• Finansal kaynakların aile üyelerince kullanımı sorunu,
• Nesiller arası çatışmalar,
• Aile Üyelerini İşletmedeki Yetki ve Sorumluluklarının Tespit Edilmemesi, Öneri: Bazılarının AİLE ANAYASASI da dediği yukarıdaki konulara ilişkin olarak işletmenin temel politika ve kurallarının belirlenmesi ve uygulama- da bu kuralların dışına çıkılmaması yoluna gidilmeli.
24
ADI SOYADI KURUMU UZMANLIK ALANI/GÖREVİ
Özcan ÇAKAR TEB Şube Müdürü
Osman TAŞKIN Ensar Mermer AŞ. Muhasebe Müdürü
Oğuzhan TORUNOĞLU Ziraat Bankası Şube Müdürü
Tayfun YILMAZ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Öğretim Görevlisi
Mustafa YÜCE BAKA Uzman
GRUP KATILIMCILARI
25
Grup Moderatörleri
Prof. Dr. Mehmet Saim SARAÇ - Süleyman Demirel Üniversitesi Raportör
Gülden KARAKUŞ - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Yusuf YILMAZ - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
Sorun 1: İşverenlerin iş güvenliği konusunun önemi ve kendi sorumlulukları konusunda bilgisiz olması Öneri: Uzmanlaşmış iş müfettişleri veya öğretim görevlilerinden bir ekip oluşturulması ve bu ekibin işletmeleri gezerek iş güvenliği konusunda
incelemeler yapıp eğitim vermesine ilişkin bir proje yazılması ve finansman için BAKA’dan destek talep edilmesi.
Öneri: Mermercilik sektörü birlik ve derneklerinin üyelerinin iş güvenliği gereklilikleri ve yeni Kanun’un getirdiği zorunluluklarla ilgili bilgi sahibi olmalarını sağlamak amacıyla bilgilendirme toplantıları organize etmeleri.
Sorun 2: İşverenlerin risk değerlendirmesi yapma ve bunu yazıya dökme yöntemi konusunda bilgisiz olması
Öneri: Mermercilik sektörü firmalarının oluşturduğu birlik ya da derneklerin konu ile ilgili profesyo- nelleri araştırmak suretiyle uygun bulunan kişiler ile birlikte çalışarak bir mermer ocağı veya imalathane için örnek üzerinden genel bir risk değerlendirmesi yapması. Bu değerlendirmeyi yazıya dökmeleri ve bu dokümanın sonradan geliştirmeye açık, ana hatları çizen bir metin olarak dağıtımını sağlamaları.
Sorun 3: İşverenlerin 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’ndan ve ilgili yönetmeliklerden doğan yükümlülükleri konusunda bilgisiz olması
Öneri: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının her ilde bir danışma birimi oluşturarak yeterli bilgiye sahip bir personelinin, Kanun hükümleri oturana ve insanlarca yeterince anlaşılana kadar doğrudan kendisine başvurarak soru soran kişilere rehberlik yapması ya da sorun sahibi kişinin ilgili birimlerle irtibata geçmesini sağlaması.
Sorun 4: İşyerlerinde işe yeni başlayan işçilerin yetiştirilmesi, işi yapabilecek seviyeye gelene kadar teknik eğitim ve iş güvenliği eğitimi verilmesinin ardından veya gerekli sertifikaları alması sağlandıktan sonra işçilerin kısa süre sonra başka bir işyerine geçerek işverenleri bu yüzden maddi zarara uğraması Öneri: İşe alım sözleşmelerinde verilecek eğitimlerin, işçiye yapılacak her türlü yatırımın iş sözleş- mesine eklenmesi, başka bir işyerine geçiş yaptığı zaman sözleşmesinde belirtilen masrafların iade edilmesi için hukuki imkanların zorlanması.
Öneri: İşçi madencilik sektöründeki işyerinden çıkıp yine madencilik sektöründe bir işyeri ile anlaşı- yorsa iş değişikliğinde muvafakatname aranması.
Sorun 5: Maden işçilerinin yeterli eğitim almadan, birkaç gün eğitim verilerek işe başlatılması Öneri: Maden işçilerinin mesleki eğitimi için Milli Eğitim Müdürlüklerinden destek alınması.
SEKTÖRÜN İŞ GÜVENLİĞİ VE HUKUKSAL BOYUTLARI GRUBU
26
ADI SOYADI KURUMU UZMANLIK ALANI/GÖREVİ
Mehmet Ali AKYAR Burdur İl Özel İdaresi Genel Sekreter Yrd.
Ahmet ALTINTAŞ Altıntaş Blok Mermer İş Sahibi
Mustafa ARI MAKÜ Öğretim Görevlisi
İsmet BEKTAŞ Rentaş Mermer Maden Mühendisi
Alaattin ÇELEBİ İLTAŞ A.Ş. Yönetici
İsmail DEVECİ İŞKUR İl Müdürü
Nasuh EKİNCİ Ekinciler Mermer Genel Koordinatör
Osman EKİNCİ Ekinciler Mermer İhracat Müdürü
C. Kutay ERBAYAT ÇSGB İş Teftik Kurulu Başkanlığı İş Müfettiş Yrd.
M. Naci İLCİ Burdur Mermerciler Derneği Başkanı Yönetim Kurulu Başkanı
Gülden KARAKUŞ BAKA Uzman
Ali KAYA MODÜLMER A.Ş. Personel Müdür
Koray KELEŞ Avukat
Nuri KUNTEL İzmir Mermerciler Derneği Dernek Başkanı
Yrd.Dç.Dr. Ali ÖZ MAKÜ-TBMYO Öğretim Üyesi
M. İlkan ÖZER ÇSGB İş Teftik Kurulu Başkanlığı İş Müfettişi
Abdurrahman ŞENER Asmer Mermer İşadamı Teknik Öğrt.
İbrahim ŞİMŞEK Burdur İl Özel İdaresi Genel Sekreter
Dr. İsmail TAŞÇI Çalışma ve İş Kurumu İl Md. Yrd.
İsmail TÜRE Bilim Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü İl Müdürü
Salih YAVUZKAN Aytaş Akın Mermer San. Tic. A.Ş. Yön. Kur. Bşk. Yrd.
Abdurrahman YILDIZ MODÜLMER A.Ş. Ocak Şefi
Bahadır YILMAZ Burdur İl Özel İdaresi Maden Mühendisi
Yusuf YILMAZ BAKA Uzman
Hüseyin YÜCEL İzmir Mermerciler Derneği İşletmeci
GRUP KATILIMCILARI
27
SEKTÖRÜN İHRACAT ve PAZARLAMA SORUNLARI ve ÇÖZÜM ÖNERİLERİ GRUBU
Grup Moderatörleri
Doç. Dr. Mustafa Zihni TUNCA Süleyman Demirel Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ahmet SARITAŞ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Raportör
Osman AĞRALI Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
Şeref Furkan CEYLAN Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
Sektörün Sorunları
Sorun 1: Sektörün halkla ilişkiler sorunu bulunması, sektörün ülke ve bölge ekono- misine yapmış olduğu katkıyı halka anlatılamaması.
Öneri: Sektörün halkla ilişkiler konusunda mevcut yetersizlikleri giderilmeli, sektörün ülke ve bölge ekonomisine yapmış olduğu katkı halka anlatılmalı.
Sorun 2: Bölge mermer üreticilerinin tek çatı altında örgütlenmesini sağlayacak bir yapının bulunmayışı
28
Öneri: Mermercilik alanında faaliyet gösteren ve meslek mensuplarının dayanışmasını sağlayan 15’e yakın derneğin bir çatı altında toplanması sağlanmalı.
Öneri: Bölgede bulunan mermercileri bölge ölçeğinde birleştirecek, sektörün sorunlarını dile getirecek, işletmelerin uyması gereken kriterleri belirleyecek, centilmenlik anlaşması, ortak fiyat politikası, maliyet muhasebesi, pazarlama stratejileri gibi konu- larda sektörde faaliyet gösterenleri örgütleyecek kapsayıcı bir örgüt oluşturulmalı.
Öneri: Sektörde isim birliği, kaynak birliği, pazarlama birliği, fiyatlandırma birliğine gidilmeli.
Sorun 3: Mermercilik ile ilgisi olmayan birçok kişinin ruhsat alması ve sektöre girişte yeterli engellerin bulunmaması, yabancılara mermer ocağı açma ve işletme ruhsatı verilmesi
Öneri: Ocak açma ve maden arama ruhsatlarının ehil olmayan kişilere verilmesi önlenmeli, doğaltaş faaliyetinde bulunacak işletmelerde belirli sermaye yeterliliği aranmalı.
Öneri: Doğal kaynaklarımız yerli firmalar tarafından işletilmelidir.
Sorun: Sektöre ilişkin envanterin olmayışı, sektöre ilişkin veri bulmada yaşanan güçlükler ve verilerin tutarsızlığı.
Öneri: Sektörün mevcut durumunun incelenmesi için gerekli olan envanter çalışması yapılmalı.
Öneri: Sektöre ilişkin verilerin temini konusunda işletmeler bilinçlendirilmeli ve veri temini için gerekli mekanizmalar oluşturul- malı.
Sorun 4: İhracatın çok ciddi miktarda blok mermer satışına dayanması ve mermeri işleyerek farklı ürünler üretecek işletme sayısının yetersiz olması
Öneri: Bölge doğaltaş strateji belgesi oluşturulmalı.
Öneri: Blok ve işlenmiş mermer ürünlerinin sağladığı katma değer konusunda bilimsel çalışmaların yapılması.
İşletmeler için blok mermer yerine işlenmiş mermer ihracatı yapmayı destekleyecek teşvikin bulunmaması
29
Öneri: Blok mermer satışı yerine mermerin işlenerek ihraç edilmesini ve böylece sektörün katma değeri yüksek yenilikçi ürünler üretmesini sağlayacak destek mekanizmalarının hayata geçirilmesi sağlanmalı.
Sorun 6: Üniversite-sanayi işbirliğinin yetersizliği
Öneri: Üniversite sanayi işbirliği desteklenmeli, özellikle sektörde eğitimli iş gücü çalıştırmak için üniversitelerde ilgili bölümler açılmalı ve geliştirilmeli.
Sorun 7: Sektörde faaliyet gösteren işletmelerin departmanlarının bulunmaması
Öneri: İşletmelerin departman kurma ve geliştirmeleri için çeşitli destek mekanizmaları oluş- turulmalı.
Sorun 8: Sektörün uzun vadeli stratejisinin bulunmayışı
Öneri: Uzun vadeli doğaltaş strateji belgesinin ilgili kurumların katkısı ve üniversite ve BAKA’nın desteği ile hazırlanması.
Sorun 9: Firmalar arası işbirliğinin olmayışı ve işletmelerin müşteri kapma adına düşük fiyattan ürün pazarlaması.
30
GRUP KATILIMCILARI
ADI SOYADI KURUMU UZMANLIK ALANI/GÖREVİ
Osman AĞRALI BAKA Uzman
Hüseyin AKPINAR MODÜLMER A.Ş. Kalite Kontrol Sorumlusu
Süleyman AKSOY Mercan Mermer Dış Tic. Görevlisi
Abdullah ARAZ MODÜLMER A.Ş. Genel Müdür
Şeref Furkan CEYLAN BAKA Uzman
İsmail DEDEMLİ Stoneworld International Mad. Nak. Ltd. Şti. Maden Mühendisi
Hamza Alper DOĞRU KOSGEB Müdür
İzet DURAN Selinus Marble Genel Müdür
Havva Nur ERDOĞMUŞ Selinus Marble İhracat Şefi
Hulusi IŞIK Işık Mermer Firma Yetkilisi
Mevlüt KAYA İZ-KO Mermer Mad. Dek San. ve Tic. Aş. Y. Kurulu Başkanı
Ali KAYA MODÜLMER A.Ş. Personel Müdür
Abdi KURT Port Akdeniz Ticaret Şefi
Serdar MORAL İLTAŞ A.Ş. İhracat Direktörü
Yrd. Doç. Dr. Ahmet SARITAŞ SDÜ Öğretim Görevlisi
Özgür SERT Port Akdeniz Müdür
Doç. Dr. M.Zihni TUNCA SDÜ Öğretim Görevlisi
Berna TURGUT Selinus Marble Muhasebe Şefi
Ferah TÜRKMEN TÜMMER Jeoloji Mühendisi
Volkan TÜRKMEN Egemersan Mad.Mer. San.Ve Tic. Ltd. Sti. Genel Müdür
Abdurrahman YILDIZ MODÜLMER A.Ş. Ocak Şefi
31
SEKTÖRÜN ATIK VE ÇEVRESEL SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ GRUBU RAPORU
Grup Moderatörleri
Prof. Dr. Raşit ALTINDAĞ Süleyman Demirel Üniversitesi Raportörler
Mustafa NALÇACIOĞLU Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Aslıhan CANDAN Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
Sektörün Sorunları
Sorun 1: Pasa sorunu
Öneri: Kamu adına yapılan işlerde pasa kullanımının yaygınlaştırılması sağlanmalı, mermer ocak sahiplerinin pasaları ücretsiz ola- rak vermelerinin yasal altyapısı yapılmalı.
Öneri: Çevresel atıkların dökülebileceği, mermer ocaklarından ve tesislerinde çıkan pasa ve atıkların boyutu ve sürekliliği göz önüne alınarak, uygun geniş alanlar tespit edilmeli, firmalar bu noktalara yönlendirilmelidir.
Öneri: Pasa konusu Maden Kanununda yer almalı.
Sorun 2: Karot sorunu
Öneri: Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve ilgili müdürlüklerinden izinler alınırken, sadece karot çalışması için ruhsat alımına dair çalışma yapılmalı.
Sorun 3: Çamurlu su atığı
Öneri: Mermer işletmelerinden çıkan çamurlu su atığının arıtılarak, başka sanayi dallarında kullanımı üzerine Üniversiteler tara- fından çalışmalar, araştırmalar yapılmalı.
Sorun 4: Mermer artıklarının bölgede değerlendirilemiyor olması
Öneri: Mermer atıklarının kullanım alanlarının tespiti yönünde Üniversiteler araştırmalar yapmalı ve bölge firmaları mermer atık- larını kullanması yönünde teşvik edilmeli.
Sorun 5: Sektörde istihdam olan kişilerin çevre bilincinin düşük olması ve bunun sonucunda istenmeden çevreye verilen zararlar Öneri: Doğaltaş sektöründe faaliyet gösteren firma sahipleri, çalışanları ve yan sanayide faaliyet gösteren kurumlara çevre bilinci, çevrenin korunması konulu eğitimler ve seminerler verilmeli.
Öneri: Akademisyenlere çevrenin korunması ile ilgili olarak doğaltaş ocakları ve işletmeleri çalışanlarına seminerler, eğitimler vermelerinin önü açılmalı.
Öneri: İşletmeler, doğa ile barışık faaliyet göstermeleri noktasında bilinçlendirilmeli.
32
Sorun 6: Mevzuatın, yerleşim yerlerine, su kaynaklarına, tarım alanlarına yakın yerlere mermer işletme tesisi kurulabilmesine imkân vermesi
Öneri: Yerleşim yerlerine, su kaynaklarına, tarım alanlarına yakın yerlerde ruhsat verilmemeli.
Öneri: Arazi planlaması yapılarak tarım ve madencilik yapılacak alanların ayrıştırılması.
Öneri: STK-üniversite-kamu kurumları vb. kuruluşların olduğu bir koordinasyon kurulu oluşturulmalı ve ocak ruhsatları bu koor- dinasyon kurulundan verilmesi.
Sorun 7: Ruhsat ve faaliyet aşamasında bölgede ki firmalardan alınan paraların tekrar bölgeye aktarılamaması Öneri: Bölge firmalarından alınan harçlar, vergiler tekrar bölgeye yatırım olarak aktarılmalı.
Öneri: Maden işletmecilerinden alınan vergi, harçlar ortak bir fona gitmeli, rehabilite çalışması için sıkıntı yaşanan noktalara ak- tarılmalı.
Öneri: Maden işletmecilerinden kamu kurumlarınca alınan vergiler, harçlar başka bölgelere yatırım olarak gitmemeli, (ocağın – tesisin faaliyet gösterdiği sınırlara) yatırım, rehabilite projeleri olarak geri dönmeli.
Öneri: Mermer ocakları açılırken ağaçların kesiminden vazgeçilmeli, çeşitli tekniklerle köklerinden çıkartılarak başka bölgelere nakli sağlanmalı.
33
Sorun 8: Rehabilite sisteminin etkin olmaması
Öneri: İşletmelerden alınan paralar ile fon oluşturulması ve rahabilitasyonun işletmeler tarafından yapılmaması durumunda kamu tarafından bu fondan yapılması.
Öneri: Rehabilite çalışmaları gelecek nesiller de düşünülerek yapılmalı, gelecek maden faaliyetlerinin önü tıkanmamalı.
Sorun 9: Batı Akdeniz bölgesinin sahip olduğu endemik çeşitliğinin sektörden zarar görmesi ve ileride telafisi mümkün olmayacak sonuçlar doğuracağı düşüncesi
Öneri: Çevre korunması ön planda tutularak işletme faaliyetleri gerçekleştirilmeli.
Sorun 10: Endemik bitki türlerinin yoğun ve çeşitli olduğu bölgelerin şimdiye kadar hiç koruma altına alınmamış olması ve her- hangi bir çalışmanın da yapılmıyor olması
Öneri: Yasal mevzuatlarda çevreyi koruyucu düzenlemeler, çevreyi ön plana alan değişiklikler yapılmalıdır.
Sorun 11: Sektörde faaliyet gösteren firmaların, çevre gönüllüsü STK’ların acımasız eleştiride bulunduğu düşüncesi Öneri: Mermer Ocakları ve işletme sahiplerinin çevreci kurum ve kuruluşlara bakış açıları değişmeli.
Öneri: Firma sahipleri ile çevreci kuruluşların bir araya gelebilecekleri ve birbirleri ile olan iletişimlerini artırıcı platformların oluş- turulması.
34
Sorun 12: Sektör dışındaki vatandaşların sektörün çevre bilincini taşımadığını düşünmesi v sektörün kendini ifade edememesi Öneri: Sektörün çevre koruma ile ilgili yaptığı faaliyetler Dernek vasıtası ile halka anlatılmalıdır.
Öneri: Sektörün bölgeye olan katma değerinin bölge halkına tam olarak anlatılmalıdır.
Sorun 13: Firmaların ruhsat alma ve faaliyet aşamasında, sıkıntılarını çözmek için bürokratik işlemlerden dolayı çeşitli kurumlarla muhatap olması, karşılarında tek bir merciinin olmayışı
Öneri: İzin ve ruhsat işlemleri tek bir kurumun koordinasyonu altında toplanmalı, elektronik ortamdan takip edilmeli, sıkıntı – sorun çıkan noktalarda kurumlar arası iş birliği elektronik ortamdan çözülmeli.
Sorun 14: Ruhsat verilmesi aşamasında MİGEM’in yetersiz kalması, masa başında karar alması ve taşranın durumundan haberdar olmayışı
Öneri: MİGEM taşra teşkilatı açmalı, personel istihdam etmeli ve yerelde saha çalışması yaparak harita çalışması yapmalı.
Öneri: Maden mevzuatı değişmeli, masa başından değil yerinde tespitler ile yeni mevzuat oluşturulmalı.
Sorun 15: Madencilik faaliyetlerinin tünel açılarak yapılması
Öneri: Tünel açılarak yapılan madencilik faaliyetlerinden vazgeçilmeli. Açık işletme usulü ile faaliyetler gerçekleştirilmeli.
35
GRUP KATILIMCILARI
ADI SOYADI KURUMU UZMANLIK ALANI/GÖREVİ
Bayram AKGÜL Burdur Orman İşletme Müdürlüğü Orman İşletme Şefi
Ercan AKIN Aytaş Akın Mermer Yönetim Kurulu Başkanı
Murat AKOĞLANOĞLU Orman İşletme Müdürlüğü Müdür Yardımcısı
Prof. Dr. Raşit ALTINDAĞ SDÜ Öğretim Üyesi
Uğur ALTINDAL Burdur Orman İşletme Müdürlüğü İşletme Şefi
Yrd. Doç. Dr. Yasin ARSLAN MAKÜ Bilimsel Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Öğretim Üyesi
Ömer Ali AYDOĞMUŞ METAMAR A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
Niyazi BAYRAK Orman Bölge Müdürlüğü Şube Müdürü
Gülser BÜLBÜL TEMA Vakfı Burdur Temsilcisi
Mehmet CADIL PORTSAN Yönetim Kurulu Başkanı
Aslıhan CANDAN BAKA Uzman
Abdullah ÇETİN MAKÜ Eğitim Fakültesi Uzman Biyolog Botanist
Mehmet DELİKANLI Isparta ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü Mühendis Ahmet DİLER Isparta İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Mühendis
Hasan GENÇ MAKÜ Tefenni MYO Müdür
Ali GÜR Burdur Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı
M. Naci İLCİ İLTAŞ A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı
Sedat KARA Port Akdeniz Limanı Ticaret Sorumlusu
Veysel KAYRAN Burdur Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü Çevre Şube Müdür
Mustafa NALÇACIOĞLU BAKA Uzman
Metin ÖCAL Totem Ltd. Şti. Genel Müdür
Yunus ÖĞÜN TÜMMER Jeoloji Yüksek Mühendisi
Bekir ÖZ Sagalassos Mermer Firma Sahibi
Çiğdem ÖZBEK TÜMMER Maden Mühendisi
Danyal SEFERBEY Orman Bölge Müdürlüğü Şube Müdürü
Ahmet ŞAHAN Burdur Orman İşletme Müdürlüğü Orman İşletme Müdürü
H. Ali Utku ŞAVKLI DSİ Müdür V.
Mustafa ŞENEL Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü İl Müdürü
Mehmet TANIR Burdur İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü İl Müdürü
Ayşe TEKİN Burdur TEMA Vakfı TEMA Gönüllüsü
Ulaş TURAN Adalya Mermer Genel Müdür
Şinasi VARLIK Burdur İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Şube Müdürü
A. Hüsrev YILDIZ Portsan Mermer Genel Müdür
Adnan YILMAZTÜRK Orman ve Su İşleri Bakanlığı 6.Bölge Müdürlüğü Bölge Müdürü 36
www.renklikalem.com.tr
T.C.
BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI
WEST MEDITERRANEAN DEVELOPMENT AGENCY www.baka.org.tr • www.investinwmr.org.tr
HAKKIMIZDA
Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA), 2009 yılında bölgesel kalkınmayı hızlandırmak amacıyla Türkiye’nin güneybatısın- da, Batı Akdeniz olarak adlandırılan bölgede, Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayacak şekilde kurulmuş, kamu tüzel
kişiliğini haiz bir kurumdur.
BAKA olarak kuruluş hedefimiz, Batı Akdeniz Bölgesi’nin özellikle yatırım ve ihracatını arttırarak, bölgeyi ekonomik, sosyal ve kültürel olarak cazibe merkezi haline getirmektir.
Bu kapsamda, Bölgenin yatırım potansiyellerinin değerlendirilmesi amacıyla, Bölgeye ilgi duyan yatırımcılara, tanıtım ve bilgilendirme hizmeti verilmektedir.
Bu düşüncelerle Ajansımız uzman ekibiyle, bir yandan Bölgenin yatırım potansiyeli ve Bölgede öne çıkan sektörlerin tanıtımına yönelik çalışmalar geliştirmekte, diğer yandan da Bölgeye ilgisi olan yerli ve yabancı yatırımcılara, yapmayı planladıkları yatırımların her aşamasında ücretsiz teknik
destek sağlamaktadır.
BAKA Yayın No: 2013-85
BURDUR YATIRIM DESTEK OFİSİ Merkez Burç Mahallesi
İstasyon Caddesi No: 27 15100 BURDUR
Telefon : +90 (248) 234 05 50 Faks : +90 (248) 233 50 10 ANTALYA YATIRIM DESTEK OFİSİ
Akdeniz Üniveristesi Yerleşkesi Antalya Teknokent Ar-Ge II Uluğbey Binası Kat: 3 Konyaaltı / ANTALYA
Telefon : +90 (242) 227 82 27 Faks : +90 (242) 227 82 74 GENEL SEKRETERLİK / ISPARTA
İl Özel İdaresi Yerleşkesi Atatürk Bulvarı Eğirdir Yolu 4. Km. 32200 ISPARTA Telefon : +90 (246) 224 37 37
+90 (246) 224 40 40 Faks : +90 (246) 224 39 39
