Diüretik İlaçlar. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. Seda TAŞDEMİR

(1)

1

İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi

Farmakoloji Anabilim Dalı Farmakoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. Seda TAŞDEMİR Doç. Dr. Seda TAŞDEMİR

Diüretik İlaçlar

(2)

Diüretik İlaçlar Diüretik İlaçlar

 Böbreklerde nefronları ve toplayıcı tübülleri Böbreklerde nefronları ve toplayıcı tübülleri etkilemek suretiyle su reabsorbsiyonunu etkilemek suretiyle su reabsorbsiyonunu

azaltarak, çıkarılan idrarın hacmini azaltarak, çıkarılan idrarın hacmini

artırırlar.

 Çoğu primer olarak sodyum iyonunun, Çoğu primer olarak sodyum iyonunun, reabsorbsiyonunu azaltırlar (natriüretik etki) reabsorbsiyonunu azaltırlar (natriüretik etki)

(3)

(4)

(5)

(6)

(7)

(8)

HCOHCO3₃

POPO4₄

a.a.a.a.

glukoz glukoz

(9)

NaNa SuSu

İzoosmotik İzoosmotik

(10)

SuSu

Hiperosmotik Hiperosmotik

(11)

NaNa

Hipoosmotik Hipoosmotik

(12)

Hipoosmotik Hipoosmotik

NaNa

(13)

Distal tübüle etki gösteren Distal tübüle etki gösteren

hormon hangisidir?

(14)

ADH ADH

Ald oste

ron Ald

oste ron

(15)

PTH PTH

(16)

NaNa

KK HH

(17)

Fraksiyonel Na İtrahı Fraksiyonel Na İtrahı

(FSİ) (FSİ)

 İtrah edilen Na miktarı İtrah edilen Na miktarı

Filtrasyona uğrayan Na miktarı Filtrasyona uğrayan Na miktarı

• Normalde %1 dir

• Diüretik ilaçların bu parametreği maksimum artırma dereceleri

natriüretik efikasitelerinin bir göstergesidir

• Bu oran güçlü kıvrım diüretikleri için

%40a kadar çıkabilir

• Tiazid grubunda %10 ve diğerlerinde

%2

(18)

Diüretiklerin Etki Mekanizması Diüretiklerin Etki Mekanizması

 Akut etkiAkut etki

Diüretikler böbrekte su ve Na Diüretikler böbrekte su ve Na reabsorbsiyonunu inhibe ederek reabsorbsiyonunu inhibe ederek başlangıçta hipovolemi yaparlar. Kan başlangıçta hipovolemi yaparlar. Kan

basıncının düşmesi kısmen bu etkiye basıncının düşmesi kısmen bu etkiye

bağlıdır bağlıdır

(19)

Diüretiklerin Etki Mekanizması Diüretiklerin Etki Mekanizması

 Kronik etkiKronik etki

Birkaç hafta sonra ise vazodilatatör etki oluştururlarBirkaç hafta sonra ise vazodilatatör etki oluştururlar

Vazodilatasyonun nedeni kısmen PG salınımını Vazodilatasyonun nedeni kısmen PG salınımını artırmalarıdır

artırmalarıdır

Oluşturdukları hiponatremi nedeniyle, damar düz kas Oluşturdukları hiponatremi nedeniyle, damar düz kas hücrelerinde intrasellüler Na düzeyi azalır ve buna hücrelerinde intrasellüler Na düzeyi azalır ve buna

sekonder olarak Ca düzeyi azalması sonucu sekonder olarak Ca düzeyi azalması sonucu

vazodilatasyona neden olurlar vazodilatasyona neden olurlar

(20)

Diüretiklerin nefronda etki Diüretiklerin nefronda etki

gösterebilmeleri için lümene geçmeleri gösterebilmeleri için lümene geçmeleri

gerekir.

Etki güçleri plazma Etki güçleri plazma

konsantrasyonlarından çok tubül konsantrasyonlarından çok tubül

lümenindeki konsantrasyonları ile ilgilidir.

(21)

Diüretiklerin Diüretiklerin Sınıflandırılması Sınıflandırılması

Proksimal tübülde etki gösterenlerProksimal tübülde etki gösterenler

Karbonik anhidraz inhibitörleriKarbonik anhidraz inhibitörleri

Osmotik etkili diüretiklerOsmotik etkili diüretikler

Ksantin türevleriKsantin türevleri

Henle kıvrımı üzerinde etki gösterenlerHenle kıvrımı üzerinde etki gösterenler

FurosemidFurosemid

BumetanidBumetanid

Etakrinik asidEtakrinik asid

Civalı diüretiklerCivalı diüretikler

(22)

Diüretiklerin Diüretiklerin Sınıflandırılması Sınıflandırılması

Distal tübül üzerinde etki gösterenlerDistal tübül üzerinde etki gösterenler

Tiazidler Tiazidler

MetolazonMetolazon

İndapamidİndapamid

Toplayıcı tübül üzerinde etki gösterenlerToplayıcı tübül üzerinde etki gösterenler

Aldosteron antagonistleriAldosteron antagonistleri

TriamterenTriamteren

AmiloridAmilorid

(23)

(24)

Karbonik anhidraz Karbonik anhidraz

İnhibitörleri İnhibitörleri

 Asetozolamid Asetozolamid

 Dorzolamid / Brinzolamid Dorzolamid / Brinzolamid

 Metalozamid Metalozamid

 Etokzolamid Etokzolamid

(25)

Asetazolamid Asetazolamid

 Proksimal tübüle etki gösterir Proksimal tübüle etki gösterir

 Karbonik anhidraz enzimini inhibe Karbonik anhidraz enzimini inhibe ederler

ederler

(26)

Asetazolamid Asetazolamid

H H

2₂

O + CO O + CO

2₂

  H H

2₂

CO CO

3₃

  H H

⁺⁺

+ HCO + HCO

3₃

Karbonik anhidraz Karbonik anhidraz Karbonik anhidraz

Karbonik anhidraz

(27)

Asetazolamid Asetazolamid

H H

2₂

O + CO O + CO

2₂

  H H

2₂

CO CO

3₃

  H H

⁺⁺

+ HCO + HCO

3₃

Karbonik anhidraz Karbonik anhidraz Karbonik anhidraz

Karbonik anhidraz

(28)

(29)

Asetazolamid Asetazolamid

 Tübül hücresinde H üretimi azalır ve Tübül hücresinde H üretimi azalır ve H olmadığı için; H verilip Na alınamaz H olmadığı için; H verilip Na alınamaz

ve idrarla Na atılımı artar. Na ve idrarla Na atılımı artar. Na

giderken beraberinde suyu da götürür

(30)

Asetazolamid Asetazolamid

 HCO HCO

3₃

vücuda geri alınamadığı için vücuda geri alınamadığı için idrarla HCO

idrarla HCO

3₃

atılımı belirgin olarak atılımı belirgin olarak artar.

artar.

Kalevi diürez ortaya çıkarKalevi diürez ortaya çıkar

Metabolik asidoz tablosu gelişirMetabolik asidoz tablosu gelişir

(31)

Asetazolamid Kullanım Asetazolamid Kullanım

Endikasyonları Endikasyonları

 İdrar alkalinizasyonuİdrar alkalinizasyonu

Ürik asit ve sistin gibi asidik maddelerin atılımını Ürik asit ve sistin gibi asidik maddelerin atılımını

artırarak ürik asit-sistin taşlarının tedavisinde kullanılır artırarak ürik asit-sistin taşlarının tedavisinde kullanılır

 Metabolik alkaloz tedavisiMetabolik alkaloz tedavisi

 Glokom tedavisiGlokom tedavisi

Aköz humor salınımını azaltırAköz humor salınımını azaltır

 Absens nöbetleri Absens nöbetleri

 Yükselik (akut dağ) hastalığı (deksametazon)Yükselik (akut dağ) hastalığı (deksametazon)

(Respiratuvar alkaloz mg) (Respiratuvar alkaloz mg)

(32)

Dorzolamid/Brinzolamid Dorzolamid/Brinzolamid



Asetoazolamid ve metazolamid glokom tdv Asetoazolamid ve metazolamid glokom tdv de sistemik kullanılır, lokal penetrasyonu

de sistemik kullanılır, lokal penetrasyonu yetersiz

yetersiz

 Dorzolamid/Brinzolamid lokal yeterli Dorzolamid/Brinzolamid lokal yeterli penetrasyon

penetrasyon

 Beta blokörlerle kombine/ tek başınaBeta blokörlerle kombine/ tek başına

(33)

Asetazolamidin Yan Asetazolamidin Yan

Etkileri Etkileri

 Kalevi diüreze ve H retansiyonuna bağlı Kalevi diüreze ve H retansiyonuna bağlı olarak asidoz

olarak asidoz

 Amonyak retansiyonu (sirozda kullanımları Amonyak retansiyonu (sirozda kullanımları kontrendikedir)

kontrendikedir)

 Ca alkali idrarda daha az çözünmektedir. Bu Ca alkali idrarda daha az çözünmektedir. Bu nedenle böbrek taşı oluşabilir

nedenle böbrek taşı oluşabilir

(34)

Osmotik Diüretikler Etki Osmotik Diüretikler Etki

Mekanizması Mekanizması

 Glomerüllerden süzüldükten sonra tübüllerden Glomerüllerden süzüldükten sonra tübüllerden

reabsorbsiyonu çok az olan veya hiç olmayan; idrar reabsorbsiyonu çok az olan veya hiç olmayan; idrar ozmolalitesini yükseltmesi sonucunda lümenden su ve ozmolalitesini yükseltmesi sonucunda lümenden su ve

sodyum reabsorpsiyonunu azaltan ilaçlardır. Su atılımını sodyum reabsorpsiyonunu azaltan ilaçlardır. Su atılımını

tuz atılımına(FSİ %2) göre daha fazla artırır.

 Hücreiçi ve vücut boşluklarında bulunan sıvıyı dolaşıma Hücreiçi ve vücut boşluklarında bulunan sıvıyı dolaşıma çeker (hipervolemi, hemodilüsyon).

çeker (hipervolemi, hemodilüsyon).

(35)

Osmotik Diüretikler Osmotik Diüretikler

 Proksimal tübüle etki gösterirlerProksimal tübüle etki gösterirler

 Osmotik etki ile suyun proksimal tübülde Osmotik etki ile suyun proksimal tübülde

reabsorbsiyonunu azaltırlar. Na’dan çok suyun reabsorbsiyonunu azaltırlar. Na’dan çok suyun

atılımına yol açarlar atılımına yol açarlar

 Tüm elektrolitlerin atılımını artırırlar. Fakat suyu Tüm elektrolitlerin atılımını artırırlar. Fakat suyu tuza göre daha çok attıkları için; göreceli olarak tuza göre daha çok attıkları için; göreceli olarak

hipernatremi

hipernatremi oluşturabilirler oluşturabilirler

 En önemli kullanılış yeri; En önemli kullanılış yeri; akut böbrek yetmezliğiakut böbrek yetmezliğidirdir

(36)

Osmotik Diüretikler Osmotik Diüretikler

 Mannitol Mannitol

 İzozorbid dinitrat İzozorbid dinitrat

 Gliserol Gliserol

 Sorbitol Sorbitol

 Üre Üre

(37)

Endikasyonları Endikasyonları

 Kafa içi basıncının arttığı durumlarKafa içi basıncının arttığı durumlar

 Beyin ameliyatlarından önce BOS basıncını Beyin ameliyatlarından önce BOS basıncını düşürmek için.

düşürmek için.

 Oligüri tedavisi. Oligüri tedavisi.

 Zehirlenme tedavisinde zorlu diürez amacıyla Zehirlenme tedavisinde zorlu diürez amacıyla furosemid ile beraber.

furosemid ile beraber.

 Göz içi basıncın yükseldiği durumlarGöz içi basıncın yükseldiği durumlar

(38)

Osmotik Diüretiklerin Osmotik Diüretiklerin

Kontrendikasyonları Kontrendikasyonları

 Konjestif kalp yetmezliğiKonjestif kalp yetmezliği

 Hipernatremi yaptıkları için interstisyel aralıktan Hipernatremi yaptıkları için interstisyel aralıktan suyu çekerler ve kalbin iş yükünü artırırlar

suyu çekerler ve kalbin iş yükünü artırırlar

 Akut akciğer ödemiAkut akciğer ödemi

 Anürik hastalarAnürik hastalar

 Aktif kraniyal kanamaAktif kraniyal kanama

(39)

Kıvrım(Loop) Diüretikleri Kıvrım(Loop) Diüretikleri

 Sülfonamid türevleri: Sülfonamid türevleri:

Furosemid Furosemid

Bumetanid Bumetanid

Torasemid Torasemid

 Sülfonamid türevi olmayan: Sülfonamid türevi olmayan: Etakrinik Etakrinik

asid asid

(40)

(41)

Furosemid Furosemid

 En güçlü diüretiklerdir (FSİ %40a çıkarablr) En güçlü diüretiklerdir (FSİ %40a çıkarablr)

 Primer etki yeri; henlenin çıkan kolunun kalın kısmıdırPrimer etki yeri; henlenin çıkan kolunun kalın kısmıdır

 Na / K / 2Cl transport sistemini inhibe ederNa / K / 2Cl transport sistemini inhibe eder

 Böbrek damarlarında (afferent) vazodilatasyon yapıp Böbrek damarlarında (afferent) vazodilatasyon yapıp (böbrekte PGE

(böbrekte PGE22 sentezini artırır) böbrek kan akımını sentezini artırır) böbrek kan akımını ve GFR’ını artırır. Bu nedenle NSAİİ’larla birlikte ve GFR’ını artırır. Bu nedenle NSAİİ’larla birlikte

kullanılırsa vazodilatatör etkisi azalır.

(42)

Furosemidin Diğer lup diüretiklerine gore Furosemidin Diğer lup diüretiklerine gore

avantajları:

Doz-cevap eğrisi dik değildir. Doz-cevap eğrisi dik değildir.

İntravenöz kullanılış için daha uygundur.İntravenöz kullanılış için daha uygundur.

Ototoksik etkisi daha düşüktür ( en şiddetli etakrinik Ototoksik etkisi daha düşüktür ( en şiddetli etakrinik asit)..

asit)..

Gastrointestinal yan etkileri daha azdır.Gastrointestinal yan etkileri daha azdır.

Alkaloz oluşturma eğilimi daha azdır.Alkaloz oluşturma eğilimi daha azdır.

(43)

Furosemid Kullanım Furosemid Kullanım

Endikasyonları Endikasyonları

Sol ventrikül yetmezliğinin akut tedavisi (direkt)Sol ventrikül yetmezliğinin akut tedavisi (direkt)

Periferik venülleri gevşeterek venöz dönüşü azaltır ve sol Periferik venülleri gevşeterek venöz dönüşü azaltır ve sol ventrikül dolum basıncını azaltır

ventrikül dolum basıncını azaltır

Akut renal yetmezlikAkut renal yetmezlik

Hiperkalsemi tedavisiHiperkalsemi tedavisi

Siroza bağlı ödemSiroza bağlı ödem

Tiazid tdv dirençli HT tdvTiazid tdv dirençli HT tdv

Akciğer ödemiAkciğer ödemi

Pulmoner kapiller basıncı, konjesyonu azaltırlarPulmoner kapiller basıncı, konjesyonu azaltırlar

(44)

Furosemidin Yan Etkileri Furosemidin Yan Etkileri

 Revesibl işitme kaybıRevesibl işitme kaybı

 Nefrotoksik etkiNefrotoksik etki

 Tüm diğer sulfonamid türevi ilaçlar gibi, bilirubini Tüm diğer sulfonamid türevi ilaçlar gibi, bilirubini albuminden kovarak yenidoğanda sarılığı artırabilir albuminden kovarak yenidoğanda sarılığı artırabilir

Sulfonamid Türevi DiüretiklerSulfonamid Türevi Diüretikler

AsetazolamidAsetazolamid

FurosemidFurosemid

Tiazid / İndapamidTiazid / İndapamid

BumetanidBumetanid

(45)

Yan etki Yan etki

 Hipovolemi Hipovolemi

 Dehidratasyon Dehidratasyon

 Hiponatremi Hiponatremi

 Hipokalemi Hipokalemi

 Hipokloremik alkaloz Hipokloremik alkaloz

(46)

Diğer Loop Diüretikleri Diğer Loop Diüretikleri

 Bumetanid Bumetanid

Potensi en yüksek olan diüretiktirPotensi en yüksek olan diüretiktir

 Etakrinik Asid Etakrinik Asid

En nefrotoksik ve ototoksik olandırEn nefrotoksik ve ototoksik olandır

 Civalı Diüretikler Civalı Diüretikler

Kardiyotoksik etkisi belirgindirKardiyotoksik etkisi belirgindir

(47)

Tiazid grubu Tiazid grubu

 Klorotiazid Klorotiazid

 Hidroklorotiazid Hidroklorotiazid

 Bendroflumetiazid Bendroflumetiazid

 Hidroflumetiazid Hidroflumetiazid

 Politiazid Politiazid

Tiazid benzeri Tiazid benzeri

 İndapamid İndapamid

 Klortalidon Klortalidon

 Klopamid Klopamid

 Metolazon Metolazon

(48)

Etki mekanizması Etki mekanizması

Distal tübülde Na+ ve Cl- kotransportunu Distal tübülde Na+ ve Cl- kotransportunu azaltırlar

azaltırlar

FSİ %10’a kadar çıkarabilirler FSİ %10’a kadar çıkarabilirler

Henle kıvrımının çıkan kolunun kortikal kısmında Henle kıvrımının çıkan kolunun kortikal kısmında Na+ ve Cl- reabsorbsiyonunu azaltırken distal Na+ ve Cl- reabsorbsiyonunu azaltırken distal

tübülde aktif Ca+2 geri emilimini de artırır.

(49)

(50)

Tiazid Tiazid

 EndikasyonlarıEndikasyonları

HTHT

KKY ve böbrek yetmezliğiKKY ve böbrek yetmezliği

Nefrojenik diabetes insipidusNefrojenik diabetes insipidus

İdiyopatik kalsiürei ve Ca taşlarını tedavisiİdiyopatik kalsiürei ve Ca taşlarını tedavisi

 Yan EtkileriYan Etkileri

HiperkalsemiHiperkalsemi

Akut kolesistit ve pankreatitAkut kolesistit ve pankreatit

(51)

İndapamid İndapamid

 Bir tiyazid türevidirBir tiyazid türevidir

 Subdiüretik dozlarda dahi direkt vazodilatatör etki Subdiüretik dozlarda dahi direkt vazodilatatör etki

oluşturur, diüretik değil antihipertansif olarak kullanılır oluşturur, diüretik değil antihipertansif olarak kullanılır

 Tiyazid gibi Ca atılımını azaltırTiyazid gibi Ca atılımını azaltır

 Klortalidon en uzun t1/2Klortalidon en uzun t1/2

 Metolazon (ileri böbrek yetmezlikli hastalarda Metolazon (ileri böbrek yetmezlikli hastalarda etkinliğini korur)(Furosemid tercih edilir)

etkinliğini korur)(Furosemid tercih edilir)

(52)

Potasyum Tutucu Diüretikler Potasyum Tutucu Diüretikler

 Distal tubulün son kısmının ve toplayıcı Distal tubulün son kısmının ve toplayıcı tubülün luminal membranındaki Na kanalını tubülün luminal membranındaki Na kanalını

inhibsyonu inhibsyonu

 Aldesteron antagonistleri Aldesteron antagonistleri

Spiranolakton, Kanrenon, Eplerenon Spiranolakton, Kanrenon, Eplerenon

 Na kanal inhibitörleriNa kanal inhibitörleri Amilorid, Triamteren Amilorid, Triamteren

(53)

(54)

Potasyum Tutucu Potasyum Tutucu

Diüretikler Diüretikler

 Toplayıcı tübüllerde Na geri-emilimini inhibe Toplayıcı tübüllerde Na geri-emilimini inhibe edip, K ve H atılımını azaltırlar (potasyum edip, K ve H atılımını azaltırlar (potasyum

retansiyonu ve asidoz) retansiyonu ve asidoz)

 Bu ilaçlar hiperkalemi yaptıkları için; kronik Bu ilaçlar hiperkalemi yaptıkları için; kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda böbrek yetmezliği olan hastalarda

kullanılmaları kontrendikedir kullanılmaları kontrendikedir

(55)

Potasyum Tutucu Diüretikler Potasyum Tutucu Diüretikler

Aldosteron Antagonistleri (Spironolakton)Aldosteron Antagonistleri (Spironolakton)

 Spironolaktonun karaciğerde aktif metaboliti kanrenondurSpironolaktonun karaciğerde aktif metaboliti kanrenondur

 Siroz, Nefroz, KKY,Conn send- ödemli olgulardaSiroz, Nefroz, KKY,Conn send- ödemli olgularda

 Dişilerde zayıf östrojenik etkisi nedeniyle; menstrüasyon Dişilerde zayıf östrojenik etkisi nedeniyle; menstrüasyon bozukluğu yapabilir

bozukluğu yapabilir

 Yüksek dozda antiandrojenikYüksek dozda antiandrojenik etki oluşturur etki oluşturur

(56)

Potasyum Tutucu Diüretikler Potasyum Tutucu Diüretikler

 Amilorid/Triamteren Amilorid/Triamteren

 Diüretik etkileri aldosterona bağlı değildirDiüretik etkileri aldosterona bağlı değildir

 Toplayıcı Toplayıcı tübüllerde tübüllerde Na’un Na’un aktif aktif reabsorbsiyonunu inhibe ederler

reabsorbsiyonunu inhibe ederler

 Diğer diüretiklerin hipopotasemik etkilrini Diğer diüretiklerin hipopotasemik etkilrini azaltmk (tiazid, loop diürtk kombine)

azaltmk (tiazid, loop diürtk kombine)

 Nefrojenik Dİ tdvde tiazid alternatifidirNefrojenik Dİ tdvde tiazid alternatifidir

(57)

Vazopressin Vazopressin Antagonistleri Antagonistleri

Konivaptan/ Tolvaptan/Lixivaptan Konivaptan/ Tolvaptan/Lixivaptan

 Vazopressin (ADH) V2 reseptör Vazopressin (ADH) V2 reseptör blokörü

blokörü

 Elektrolit atılmasını artırmadan Elektrolit atılmasını artırmadan sadece su atılımını sağlarlar

sadece su atılımını sağlarlar

 Uygunsuz ADH sendrom tdv Uygunsuz ADH sendrom tdv

(58)

Diüretiklerin Klinik Diüretiklerin Klinik

kullanımları kullanımları

Konjestif Kalp Yetmezliği (Loop DÜ+K tutucu DÜ) Kalp debisi azalır.



Doku perfüzyonu bozulur.



Böbrek kan akımı azalır ve GFR düşer.



Sodyumun tübüler reabsorbsiyonu artar.



Venöz basınç artar ve ödem gelişir.

(59)

Nefrotik sendrom

Nefrotik sendrom (Loop DÜ):(Loop DÜ):

Proteinüri, hipoalbüminemi (30g/lt nin altında) ve Proteinüri, hipoalbüminemi (30g/lt nin altında) ve ödem görülen bir tablodur.

ödem görülen bir tablodur.

Kıvrım diüretikleri tek başına veya potasyum tutucu Kıvrım diüretikleri tek başına veya potasyum tutucu diüretiklerle beraber kullanılır.

diüretiklerle beraber kullanılır.

Furosemidin etkinliğini artırabilmek için hastalara Furosemidin etkinliğini artırabilmek için hastalara albümin uygulanır.

albümin uygulanır.

(60)

Akut böbrek yetmezliği Akut böbrek yetmezliği (Loop DÜ+Osmotik DU):

(Loop DÜ+Osmotik DU):

Proflaksi ve tedavi amacıyla kullanılır. Proflaksi ve tedavi amacıyla kullanılır.

Osmotik diüretikler veya kıvrım diüretikleri tercih edilir. Osmotik diüretikler veya kıvrım diüretikleri tercih edilir.

Tiazid grubu diüretikler GFR’nin 30ml/dk nın altına Tiazid grubu diüretikler GFR’nin 30ml/dk nın altına inmesi durumunda genellikle etkisizdir.

inmesi durumunda genellikle etkisizdir.

Zorlu diürez: Furosemid tercih edilir. Zorlu diürez: Furosemid tercih edilir.

(61)

 Renal metabolik asidoz: Renal metabolik asidoz: (loop DÜ veya Tiazidler)(loop DÜ veya Tiazidler)

Tiazidler ve kıvrım diüretikleri böbrekten asid itrahının Tiazidler ve kıvrım diüretikleri böbrekten asid itrahının

artırarak plazmada HCO3- düzeyini yükseltir.

 Nefrolitiazis Nefrolitiazis (Tiazidler):(Tiazidler):

Böbrek taşlarının çoğu kalsiyum okzalat veya kalsiyum Böbrek taşlarının çoğu kalsiyum okzalat veya kalsiyum

fosfat içerir. Tiazid grubu tercih edilir. Tuz alımı fosfat içerir. Tiazid grubu tercih edilir. Tuz alımı

kısıtlanmalıdır.

(62)

 Nefrojenik diabetes insipidus:Nefrojenik diabetes insipidus:

(Tiazidler –alternatifi amilorid) (Tiazidler –alternatifi amilorid)

Toplayıcı kanallarda vazopressin reseptör Toplayıcı kanallarda vazopressin reseptör

eksikliğine bağlı gelişen bir tablodur. Tiazid eksikliğine bağlı gelişen bir tablodur. Tiazid

grubu diüretikler tercih edilir. Bu ilaçlar grubu diüretikler tercih edilir. Bu ilaçlar

plazma hacmini ve GFR’yi düşürür. Bu olay plazma hacmini ve GFR’yi düşürür. Bu olay

su ve tuz geri emilimini artırır.

(63)

Hiperkalsemi

Hiperkalsemi (Loop DÜ)(Loop DÜ)

Henle kıvrımının çıkan kolunda kalsiyum geri emilimini Henle kıvrımının çıkan kolunda kalsiyum geri emilimini inhibe eden kıvrım diüretikleri kullanılır.

inhibe eden kıvrım diüretikleri kullanılır.

Furosemid sodyum reabsorbsiyonunu azaltır ve kalsiyum Furosemid sodyum reabsorbsiyonunu azaltır ve kalsiyum geri emilimi buna paralel olarak azalır. Eğer hasta tek geri emilimi buna paralel olarak azalır. Eğer hasta tek

başına furosemid kullanacak olursa bir süre sonra hacim başına furosemid kullanacak olursa bir süre sonra hacim

açığı ortaya çıkacak ve sodyum geri emilimi azalacaktır. Bu açığı ortaya çıkacak ve sodyum geri emilimi azalacaktır. Bu

nedenle hastalara sodyum klorür yüklemesi de yapılmalıdır nedenle hastalara sodyum klorür yüklemesi de yapılmalıdır

(64)

Hipertansiyon

Hipertansiyon (Tiazidler /İndapamid)(Tiazidler /İndapamid)

Tiazid grubu diüretikler direkt vazodilatör etkiye de sahip Tiazid grubu diüretikler direkt vazodilatör etkiye de sahip olmaları nedeniyle tercih edilir.

olmaları nedeniyle tercih edilir.

Sodyum Sodyum alımının alımının kısıtlanması kısıtlanması (60-100 (60-100 meq/gün) meq/gün) diüretiklerin etkinliğini artırır.

diüretiklerin etkinliğini artırır.

ACE inhibitörlerinin etkinliğini artırır. ACE inhibitörlerinin etkinliğini artırır.

Hidralazin ve minoksidil gibi güçlü vazodilatörlerle Hidralazin ve minoksidil gibi güçlü vazodilatörlerle tedavide mutlaka kombinasyonda diüretik bulunmalıdır.

tedavide mutlaka kombinasyonda diüretik bulunmalıdır.

(65)

Siroz

Siroz (K tutucu DÜ)(K tutucu DÜ)

Ödem ve assite yönelik tedavi uygulanır. Ödem ve assite yönelik tedavi uygulanır.

Aldosteron Aldosteron antagonistleri antagonistleri kullanılır. kullanılır. Cevap Cevap alınamayan olgularda tedaviye tiazidler ve kıvrım alınamayan olgularda tedaviye tiazidler ve kıvrım

diüretikleri eklenir.

Tedaviye genellikle günde bir kez 40 mg furosemid Tedaviye genellikle günde bir kez 40 mg furosemid ve 100 mg spironolakton ile başlanır. 2-3 gün ve 100 mg spironolakton ile başlanır. 2-3 gün

içerisinde yanıt alınamazsa doz artırılır.

(66)

Glokom Glokom

(K.Anhidraz inhibitörleri, Osmootik DÜ) (K.Anhidraz inhibitörleri, Osmootik DÜ)

 Diğer ilaçlara dirençli olgularda Diğer ilaçlara dirençli olgularda karbonik anhidraz inhibitörleri

karbonik anhidraz inhibitörleri uygulanır

uygulanır

(67)

Diüretiklerin Genel Yan Diüretiklerin Genel Yan

Etkileri Etkileri

Hipo Hipo Hiper Hiper

(68)

Diüretiklerin Genel Yan Diüretiklerin Genel Yan

Etkileri Etkileri

Hipo Hipo Hiper Hiper Kalemi

Kalemi

(69)

Diüretiklerin Genel Yan Diüretiklerin Genel Yan

Etkileri Etkileri

Hipo Hipo Hiper Hiper Kalemi

Kalemi

Natremi

(70)

Diüretiklerin Genel Yan Diüretiklerin Genel Yan

Etkileri Etkileri

Hipo Hipo Hiper Hiper Kalemi

Kalemi Natremi Natremi

Kalsemi

(71)

Diüretiklerin Genel Yan Diüretiklerin Genel Yan

Etkileri Etkileri

Hipo Hipo Hiper Hiper Kalemi

Kalemi Natremi Natremi

Kalsemi

Magnezemi

(72)

Diüretiklerin Genel Yan Diüretiklerin Genel Yan

Etkileri Etkileri

Hipo Hipo Hiper Hiper Kalemi

Kalemi Natremi Natremi

Kalsemi Kalsemi Magnezemi Magnezemi

Glisemi

(73)

Diüretiklerin Genel Yan Diüretiklerin Genel Yan

Etkileri Etkileri

Hipo Hipo Hiper Hiper Kalemi

Kalemi Natremi Natremi

Kalsemi Kalsemi Magnezemi Magnezemi

Glisemi

Lipidemi

(74)

Diüretiklerin Genel Yan Diüretiklerin Genel Yan

Etkileri Etkileri

Hipo Hipo Hiper Hiper Kalemi

Kalemi Natremi Natremi

Kalsemi Kalsemi Magnezemi Magnezemi

Glisemi

Lipidemi

Ürisemi

(75)

Diüretiklerin Genel Yan Diüretiklerin Genel Yan

Etkileri Etkileri

Hipo Hipo Hiper Hiper Kalemi

Kalemi Natremi Natremi

Kalsemi Kalsemi Magnezemi Magnezemi

Glisemi

Lipidemi

Ürisemi

Azotemi

(76)

Diüretiklerin Genel Yan Diüretiklerin Genel Yan

Etkileri Etkileri

Hipokalemi değil hiperkalemi yapan diüretikler Hipokalemi değil hiperkalemi yapan diüretikler

Toplayıcı tübüle etki gösteren diüretiklerToplayıcı tübüle etki gösteren diüretikler

Hipokalsemi değil hiperkalsemi yapan diüretikler vardırHipokalsemi değil hiperkalsemi yapan diüretikler vardır

TiazidlerTiazidler

Hiponatremi değil hipernatremi yapan diüretikler Hiponatremi değil hipernatremi yapan diüretikler vardır

vardır

Osmotik etkili diüretiklerOsmotik etkili diüretikler