BÖLÜM 7:
BÖLÜM 7:
NOT VERME ve MEZUNİYET (Okuma listesi 6, 7, 8)
1.
Kaynaştırma uygulamalarında başarının değerlendirilmesi ve not verme
2.
Kaynaştırma uygulamalarına devam eden öğrencilerin özellikleri
3.
Özel gereksinimli öğrencilerin sınavlarda karşılaştıkları güçlükler
4.
Değerlendirme sistemi
a. Geleneksel değerlendirme sistemleri
b. Sınavlarda uyarlama yapmak
c. Alternatif not verme sistemleri
5.
Mezuniyet ve diploma
1
Sınıf Geçme ve Sınavda Uyarlamalar
573 sayılı Özel Eğitim Hakkında KHK’de;
“Kaynaştırma uygulamalarında eğitimlerini sürdüren öğrenciler devam ettikleri okulun sınıf geçme ve sınav yönetmeliğine göre değerlendirilirler. Ancak bireysel ve gelişim özellikleri dikkate alınarak, sınavlarda gerekli önlemler alınır ve düzenlemeler yapılır.
Değerlendirmede, öncelikle bireyselleştirilmiş eğitim programlarındaki hedeflerin gerçekleştirilmesi esas alınır.” denilmektedir.
2
Sınıf Geçme ve Sınavda Uyarlamalar
Konuyla ilgili araştırmalar kaynaştırma sınıflarına devam eden
engelli öğrencilerin genel olarak düşük not aldıklarını ve başarısız olduklarını göstermektedir.
Sınıf öğretmenleri ve özel eğitimciler var olan değerlendirme sistemini uyarlama, değiştirme ve bireyselleştirme konusunda etkili işbirliği yapamamaktadırlar.
Sınıf öğretmenleri not verme sistemini bireyselleştirmek isteseler bile bunu nasıl yapacakları konusundaki bilgileri yeterli
olmamaktadır.
Böylece bir çok engelli öğrenci doğru olmayan ve gerçek başarılarını yansıtmayan notlar almaktadırlar.
Birçok ülkede görüldüğü gibi ülkemizde de öğretmenler ya engelli çocuğu güdülemek için abartılı not vermekte ya da çocuğun sınıfa göre başarısız olduğunu gösteren düşük not vermektedirler.
Okul sistemi içerisindeki her öğrencinin başarısının not sistemi ile değerlendirilmesi çok önemlidir.
3
Not Verme Amaçları
1. Programın amaçları ve bu amaçlarda yer alan becerilere ilişkin başarıyı değerlendirmek,
2. Öğrenmede belli bir zaman diliminde ortaya çıkan gelişmeyi göstermek,
3. Öğrencinin öğrenme sürecinde ortaya koyduğu çabayı değerlendirmek,
4. Öğrencileri yeterlilik, gelişme ve gösterdikleri çaba açısından karşılaştırmak,
5. Öğrencinin öğrenme sürecine ilişkin güçlü ve zayıf yönlerini belirlemek, öğrencileri gruplamak,
6. Uygulanan programın etkililiğini değerlendirmek,
7. Öğrenciyi öğrenmeye güdülemek, öğrenmeyi ödüllendirmek ve benlik algısını güçlendirmek,
8. Öğrenciye, ailesine ve diğerlerine gelişme ve başarıya ilişkin geri bildirim vermek,
9. Aileye, öğrenciye ve il/ilçe müdürlüklerine, öğrencinin gereksinimi olan dersler ve eğitimsel servislerin belirlenmesi, kuruma yerleştirilmesi ve geleceğinin planlanması konularında yardımcı olmak,
10. Öğrencilerin mezuniyet ya da ödüller/takdirler için uygun olup olmadıklarını belirlemek, bazı programlara katılma ya da ödül/burs/takdir alma konularında derecelemeler yapabilmek,
11. Topluma, işverenlere, yasa koyuculara, eğitim politikalarını belirleyenlere, öğrencinin başarısına ilişkin ölçümler sağlamak.
4
Kaynaştırma uygulamalarına devam eden öğrencilerin özellikleri
a.
Hafif derecede yetersizlikleri olan öğrenciler
b.
Ağır derecede yetersizlikleri olan öğrenciler
c.
Üstün zihinsel becerilere sahip olan öğrenciler
5
Kaynaştırma Öğrencilerinin Sınavlarda Karşılaştıkları Güçlükler
1.
Anlamada güçlük
2.
İşitsel ve görsel algı problemleri
3.
Sınav süresinin yetersizliği
4.
Kaygı
6
Değerlendirme sistemi
Engelli öğrenciler sınavlara 3 şekilde katılabilir:
1.
Hiçbir uyarlama yapılmaksızın (Geleneksel değerlendirme sistemi)
2.
Sınavlarda öğrenciye uygun sınav uyarlamaları yapılarak (Sınavlarda uyarlamalar yapılması)
3.
Çocuğun başarısının alternatif değerlendirme
sistemleriyle değerlendirilmesiyle (Alternatif not verme sistemleri)
7
Devam…
a. Geleneksel değerlendirme sistemi:
5’lik sisteme göre değerlendirme
İlköğretim Sınav Yönetmeliği, 2003
b. Sınavlarda uyarlamalar yapılması:
Sınavlarda uyarlama yapmak “sınav ya da ödevin süresi ve
zamanı, soruların sunum şekli (sunum formatı), sınavın
yapıldığı ortam, öğrencinin sınav sorularına vereceği tepki türünde değişiklikler yapılması, böylece kaynaştırma
öğrencisinin diğerleri ile aynı sınav ya da ödevleri alması“
olarak tanımlanabilir.
8
Sınavlarda uyarlama türleri
1.
Sınav süresinde / zamanında uyarlama yapmak
2.
Sınavdan önce yardım etmek: sınav becerilerini öğretmek
3.
Sınav sırasında yardım etmek
4.
Motivasyonu arttırmak
5.
Sınav ortamını uyarlamak
6.
Sınav yönergelerinde uyarlamalar yapmak
7.
Sınav formatını değiştirmek
8.
Sınavda sözlük, hesap makinası, cetvel, imla kılavuzu gibi yardımcı ders araçlarının kullanılmasını sağlamak
9
c. Alternatif not verme sistemleri
(Değerlendirme sisteminde değişiklik yapmak)
1. Bireyselleştirilmiş Eğitimi Planını temel alan değerlendirme:
2. Çok kaynaklı değerlendirme: puanla birlikte gayretinin de değerlendirilmesi
3. Sözleşmeli değerlendirme: belli bir notun kazanılması için yapılması gereken işin nitelik ve niceliği
4. Ölçüt bağımlı değerlendirme: davranışı alt basamaklara ayırmak ve her basamak için puan değeri belirlemek
5. Güçlük düzeyi temel alınan değerlendirme: 9 (3), 1-2-3 lü derecelendirme
6. Kontrol listeleri ile değerlendirme:
7. Portfolio / dosya temel alınarak yapılan değerlendirme:
8. Paylaşımcı değerlendirme: Çocuğun birden fazla öğretmeni olduğu durumlarda kullanılan bir sistemdir. Örneğin okulda özel eğitim
öğretmeni varsa, çocuğun dönem sonu ya da yıl sonu notunu, iki öğretmen birlikte kendi değerlendirme sonuçlarını temel alarak, birlikte verirler.
10
Mezuniyet ve Diploma
Mezuniyet ve diploma ölçütleri, çocuğun
değerlendirme sürecinde yapılan uyarlama ve çalışmalar temel alınarak belirlenmelidir.
Farlı diploma türlerinin oluşturulması kaynaştırma öğrencileri için bir çözüm olabilir.
11
Mezuniyet ve Diploma
Genel Diploma
Hem müfredatı takip eden, hem de müfredat temel alınarak değerlendirilen ve sınavlarda uyarlamalar yapılarak başarısı belirlenen öğrenciler akranlarıyla aynı diplomayı almaya hak kazanmalıdırlar.
Özel Diploma
Öğrenci BEP’te yer alan başarı ölçütlerini karşıladığı durumda diğer bir deyişe başarı ölçütü için uyarlamalar yapıldığında özel diploma alabilirler. Özel diploma genel diplomaya ek olarak sunulan bir belge olacağı gibi ayrı bir belge olarak da
verilebilir.
Katılım Sertifikası
