TIBBİ TERMİNOLOJİ 3
GENİTAL SİSTEME İLİŞKİN TERİMLER Yrd. Doç. Dr. Perihan ŞENEL TEKİN
A. Anatomik Terimler
• Jenital organlar erkek ve kadın jenital organları olarak incelenebilir. • 1. Erkek jenital organları: • Scrotum, Testis, Epididyms: • Erkek üreme bezleri olan testisler oval biçimde bir çift bez olup Scrotum-skrotum adı verilen bir torba içinde asılı olarak bulunurlar. Birbirlerinden septum scroti adı verilen bir bölme ile ayrılırlar.• Testislerin karın boşluğu ve inguinal kanal içerisinde bulunması durumuna cryptrochism-kriptorşizm veya undescended testicle (inmemiş testis) adı verilir.
• Epididimis testisin arkasına yapışık ve testisin üst kısmından alt kısmına kadar uzanan bir organdır.
• Epididimis testislerde üretilen üreme hücrelerini (spermium) dışarıya çıkaran yolun bir parçasıdır.
• Penis:
• Gerek spermiumların, gerekse idrarın geçtiği yolun en son parçasıdır. • Penis üzerinde bulunan sünnet derisine preputium adı verilir.
Kadın Jenital Organları:
• İç ve dış olmak üzere iki kısımda incelenebilir. • Ovariumlar (yumurtalıklar), tuba uterinalar, uterus ve vagina kadın iç jenital organlarını oluşturur. • Mons pubis, labia majora ve minora, vestibulum vagina, clitoris, glandula vestibuli major ve bulbus vestibuli ise kadın dış jenital organlarını oluştururlar.Kadın İç Jenital Organları
• Aşılanmış yumurtayı içine alan, gelişme sırasında embriyonun bütün ihtiyaçlarını karşılayan ve nihayet yavru meydana geldikten sonra onun dışarı atılmasını bir başka deyimle dünyaya gelmesini sağlayan kadın jenital organına uterus (rahim) adı verilir.
• Uterusu oluşturan tabakalara içten dışa olmak üzere endometrium, myometrium ve perimetrium adı verilir.
• Uterusun serviksinden vestibulum vaginaya kadar olan kısma da vagina (vajen) denir.
Kadın Dış Jenital Organları
• Kadın dış genital organlarına vulva adı verilir.
• Labia majora ve minor birbirine paralel deri plakalarından oluşan iki çift dudaktır.
Tanısal Terimler
• Anorchisim-anorşizm: • Testislerin bulunmaması • Anteflexion corpus uteri-antefleksiyon korpus uteri: • Rahmin öne doğru dönmesi. • Balanitis-balanit: • Pesnis başı iltihabı.• Cervitis-servisit: • Rahim boynu iltihabı. • Cryptorchisim-kriptorşizm: • İnmemiş testis. • Endometritis-endometrit: • Rahim içi iltihabı. • Epididymitis-epididim: • Epididim iltihabı.
•
İnfertility-infertiliti:
•
Kısırlık.
•
Orchitis-orchitis-orşit:
•
Testis iltihabı.
•
Paraphimosis-parafimoz:
•
Sünnet dersinin gerilmesi ve penis başının ağrıyarak
şişmesi.
•
Phimosin-fimoz:
•
Sünnet derisi ağzının dar olması.
•
Polyorchism-poliorşizm:
•
Testis sayısının ikiden fazla olması.
•
Prolapscorpus uteri-prolaps korpus uteri:
•
Rahmin sarkması.
•
Prostatitis-prostatit:
•
Prostat iltihabı.
•
Retroflexion/retroversion corpus uteri-• Salpingitis-salpenjit: • Fallop tüpü iltihabı. • Sterility-sterilite: • Kısırlık. • Syphilis-sifiliz: • Frengi. • Varicocele-varikosel: • Spermatik kord venlerinin genişlemesi.
C. Ameliyatlara İlişkin Terimler
• Circumcision-sirkumsizyon: • Sünnet etmek. • Colpectomy-kolpektomi: • Vajenin alınması. • Colpoperineoplasty-kolpoperineplasti: • Rektosel onarımı • Colpoperineoraphy-kolpoperineorafi: • Vajen ve perinenin dikilmesi.•
Colporraphy-kolporafi:
•
Vajenin dikilmesi.
•
Colposcopy-kolposkopi:
•
Vajen ve rahim boynunun kolposkop ile muayenesi.
•
Colpotomy-kolpotomi:
•
Vajenin ensizyonu.
•
Epididymectomy-epididimektomi:
•
Epididimin alınması.
• Epididimymovasostomy-epididimovazostomi: • Vazektomi sonunda spermatik kordun epididimisle anastomozu. • Episioplasty-epizyoplasti: • Vulva plastik ameliyatı. • Excision of hydrocele: • Hidrosel eksizyonu.
• Hysterectomy-histerektomi: • Rahimin alınması. • Hysteroscopy-histeroskopi: • Rahmin endoskopik muayenesi. • Myomectomy-miyomektomi: • Rahimdeki miyomun alınması. • Oophorectomy-ooforektomi: • Yumurtalığın alınması.
Orchioplasty-orşiyoplasti: tes
• Oophoropexy-ooforopeksi: • Yumurtalığın tespiti. • Oophoroplasty-ooforoplasti: • Yumurtalık plastik ameliyatı. • Orchicdectomy-orşidektomi: • Testisin alınması. • Orchioplasty-orşiyoplasti: yumurtalık plastik ameliyatı.• Prostatectomy-prostatektomi: • Prostatın alınması. • Salpingooophorectomy-Salpengoooforektomi: • Tüplerin ve yumurtalıkların alınması. • Tuballigation-tuballigasyon: • Hamileliği önlemek için tüplerin bağlanması.
• Vasectomy-vazektomi: • Spermatik kordonun kısmen alınması. • Vasoligation-vazoligasyon: • Vazektomi sonunda iki ucun anastomozu. • Vulvectomi-vulvektomi: • Vulvanın alınması.
D.SEMPTOMLARA İLİŞKİN TERİMLER
•
Amenorhea-amenore:
•
Periyodik akıntının (menstruel
kanamanın)olmaması.
•
Anovulation-anovulasyon:
•
Yumurtlamanın olmaması.
•
Atresia of vagina-atrezi of vajen:
•
Vajenin doğuştan olmaması.
•
Atresia of vulva-atrezi of vulva:
•
Vulvanın doğuştan olmaması.
•
Azospermia-azospermi:
•
Menide sperm olmaması.
•
Hypermenorrhea-hipermenore:
•
Periyodik akıntının fazla olması.
•
Hypomenorrhea-hipomenore: periyodik akıntının az olması.
•
Menopause-menopoz:
•
Periyodik akıntının kesilmesi.
•
Oligospermia-oligospermi:
•
Pruritusvulvae-pruritisvulva: vulvada şiddetli kaşıntı.
•
Strangury-strangüri:
•
Mesane ve üretra spazmı dolayısıyla damla damla
ağrılı idrar yapma.
•
Vaginitis-vajinit:
•
Vajen iltihabı.
•
Vulvovaginitis-vulvovajinit:
•
Vulva ve vajen iltihabı.
E.DOĞUMA İLİŞKİN TERİMLER
• Abortion-aborşın: • Düşük. • Amnion-amniyon: • Fetusu saran kese. • Cesarean section-sezeryen sekşın: • Rahim eksizyonuyla fetusun alınması. • Contraception-kontrasepsiyon: • Hamileliği kendi isteği ile önleme.•
Dystocia-distosi:
•
Zor doğum.
•
Ectopic pregnancy-ektopik pregnansi:
•
Dış gebelik.
•
Episiotomy-epizyotomi:
•
Doğumda travmatik yırtılmayı önlemek amacıyla
perine ensizyonu.
•
Gestation-gestasyon:
•
Fetusun rahimdeki gelişimi, hamilelik.
• Gravida-gravida: • Hamile. • Lochia-loşi: • Doğumdan sonra kanaldan gelen akıntı. • Multipara-mültipara: • İki veya daha fazla doğuran. • Oligohydramnios-oligohidroamniyos: • Amniyon sıvısının normalden az olması.
