Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Adalet MYO
Adalet Programı
Ders: Adalet Meslek Etiği
• Dersin Kodu: ADA105
• Dersin Sorumlu Öğretim Elemanı: Yrd. Doç. Dr. Hakan FURTUN • Kredisi: 2
Dersin Amacı
Bu ders ile mezun olduklarında adalet-hukuk hizmetleri
sektöründe yardımcı-ara mesleki personel olarak çalışacak
öğrencilerimize ileride mesleklerini yaparken izlemeleri gereken etik tutumun ne olması gerektiği
hakkında temel bilgileri vermek amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
• DERSİN TANITIMI ve HEDEFLERİ • ETİK İLE AHLAK, DİN VE HUKUK
KURALLARI ARASINDAKİ İLİŞKİLER
• GENEL-EVRENSEL ETİK KAVRAMI
VE DÜZENLEMELERİ
• MESLEK ETİĞİ KAVRAMI, TÜRLERİ
VE ADALET MESLEK ETİĞİ
• KAMU GÖREVLİLERİNE YÖNELİK
ETİK VE İLGİLİ DÜZENLEMELER
• KAMU GÖREVLİLERİ ETİK KURULU • ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ
• ADALET MESLEK ETİĞİNİN
Derse Dair Kaynaklar
• Derse dair kullanıma sunulan
slaytlar
• Ders ile ilgili internet bağlantıları
ÜNİTE I
DERSİN TANITIMI ve
1.
ADALET MESLEK
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Adalet Meslek Yüksekokulu
Adalet Meslek Yüksekokulları Hakkında Bilgi-1
• Ülkemizde Adalet Meslek Yüksekokulları
Ankara ve İstanbul Hukuk Fakülteleri ile Adalet
Bakanlığı arasında yapılan protokollere dayalı
olarak
1970’li yılların sonunda
kurulmaya
başlanmıştır.
• Adalet Meslek Yüksekokulları kurulurken
güdülen amaç
adalet-hukuk hizmetleri
sektöründe gereksinim duyulan nitelikli ara
işgücünü temin etmek
tir.
Adalet Meslek Yüksekokulları Hakkında Bilgi-2
• Adalet Meslek Yüksekokulları
önlisans
düzeyinde mesleki eğitim-öğretim
faaliyetlerinde bulunan yükseköğretim
kurumları
dır.
• Adalet Meslek Yüksekokullarının temel işlevi
adalet-hukuk hizmetleri sektörünün
gereksinim duyduğu bilgi ve beceriler ile
donatılmış mezunlar vermek suretiyle bu
sektörün talep ettiği emek unsurunu
Adalet Meslek Yüksekokulları Hakkında Bilgi-3
• Adalet-hukuk hizmetleri sektörünün halk
gözündeki saygınlığının korunması zorunludur.
Bu sektörde çalışan tüm personelin sahip
olması gereken vasıfların en önemlilerinden
biri
saygınlık
tır. Bu saygınlık ise ancak
görevini
ifa ederken etik bir tutum sergilemek
ile
mümkün olabilir.
• Yüksekokul öğrencilerine
adalet meslek etiği
gerekleri hususunda bilgi vermek ve meslek
hayatlarında etik bir tutum sergilemelerine
yardımcı olmak
amacı ile Adalet Meslek
Yüksekokulu müfredatına Adalet Meslek Etiği
dersi eklenmiştir.
2.
ADALET MESLEK YÜKSEKOKULU
MEZUNLARININ
ADALET MESLEK YÜKSEKOKULU MEZUNLARININ İSTİHDAM EDİLDİKLERİ YERLER Adalet Bakanlığının Merkez teşkilatı KAMU Adalet Bakanlığının Taşra Teşkilatı Çeşitli Adliyeler KAMU Noterlikler ÖZEL Avukatlık ve Hukuk Büroları ÖZEL banka ve sigorta şirketlerinin hukuk ve takip departmanları ÖZEL
ADALET MESLEK YÜKSEKOKULU MEZUNLARININ İSTİHDAM EDİLDİKLERİ POZİSYONLAR
ADALET BAKANLIĞI Çeşitli Birimler İdare Memurluğu MAHKEMELER ve SAVCILIKLAR Yazı İşleri Müdürü Zabıt Katibi Yazı İşleri Memuru
İCRA DAİRELERİ İcra Müdürü İcra Müdür Yardımcısı İcra Memuru CEZA VE TEVKİF EVLERİ Ceza İnfaz Kurumu
Müdürü İnfaz ve Koruma Baş Memuru İnfaz ve Koruma Memuru Katip İdare Memuru NOTERLİKLER Noter Başkatipliği
Noter Katipliği AVUKATLIK Ve HUKUK BÜROLARI Avukat Katipliği BANKALAR ve SİGORTA ŞİRKETLERİ Hukuk Takip Memurluğu
Adalet Meslek Yüksekokulu mezunlarının önemli bir
kısmı kamu sektöründe istihdam imkanı bulmakta; bu
bağlamda Adalet Bakanlığına bağlı birimler ile adliyelerde kamu görevlisi (devlet memuru veya
sözleşmeli personel) hukuki statüsünde çeşitli pozisyonlarda (zabıt katibi, yazı işleri müdürü, icra memuru, icra müdür yardımcısı, icra müdürü, infaz koruma memuru. infaz koruma baş memuru, ceza infaz
kurumu müdür yardımcısı, ceza infaz kurumu müdürü vs) gibi görev yapmaktadırlar.
Bir kısım Adalet Meslek Yüksekokulu mezunu ise
özel sektör tarafından noterliklerde, avukatlık ve
hukuk bürolarında, banka ve sigorta şirketlerinin hukuk ve takip departmanlarında istihdam
Farklı sektörlerde, statü ve pozisyonlarda istihdam edilseler dahi kamuoyunun
hukuk-adalet alanında çalışan yardımcı mesleki
personelden beklentisi genel olarak bu kişilerin görevlerini yaparlarken etik bir tutum
sergilemeleri ya da etik dışı tutumlardan
Sözün Arapça aslı "El-'adlü esâsü'l-mülk“ olup sahibi de Hz. Ömer’dir.
Türkçede 'mülk' kelimesi "Mahkeme kadıya mülk değil" deyiminde olduğu gibi genellikle taşınmaz (gayrimenkul) anlamında kullanılır. Oysa Arapçada 'mülk' kelimesi devlet, düzen, ülke, egemenlik, iktidar,
saltanat anlamlarına da gelir.
Dolayısıyla "Adalet mülkün temelidir" sözüyle kastedilen şey şudur: "Devletin veya düzenin esası adalettir.“
'Esas' kelimesi için seçilmiş olan 'temel' de yanlış bir karşılıktır. Bir devletin adalet temelinde kurulmuş olması kadar adalet esası
uyarınca işlemesi ve devletin çatısını da adaletin oluşturması gerekir.
Özetle adalet bir devletin her zerresinde vücut bulması gereken bir değerdir.
• Tüm mahkemelerde görülen bir ifade “Adalet
mülkün temelidir”; anlamı: ADALET DEVLETİN
DAYANDIĞI TEMEL, VARLIK SEBEBİDİR.
• Adalet dağıtmak devletin temel işlevidir;
devlet bu işlevi yerine getirmekte başarılı
olamaz ise yurttaşlar nezdinde meşruluğunu
yitirir.
• Yargı organlarına ve adli makamlara başvurmak
zorunda kalan tüm vatandaşlara eşit davranılmalı; adil ve tarafsız biçimde hizmet verilmelidir.
• Vatandaşlar bu hususta devlete güven duymazlarsa
devletin varlığını koruyup sürdüremez.
• Bu güveni, hâkim ve savcılar kadar diğer adliye
personeli de sağlamak zorundadır.
• Zira ara mesleki personel konumundaki adliye
çalışanları devletin adalet dağıtma işlevinin yerine getirilmesinde ve adalet hizmetlerinin topluma
sunulmasında hâkim ve savcıların en önemli
yardımcısı konumundadır.
• Bu nedenledir ki adliyelerde kamu görevlisi olarak çalışacaklara mesleğe alınmaları sırasında etik
• Yukarıda belirtilen sebeplerden ötürü adalet-hukuk hizmetleri sektöründe çalışanlar için büyük önemi haiz olan ve etik kavramının Adalet Meslek
Yüksekokullarında bir ders olarak okutulmasında fayda görülerek Adalet Meslek Etiği dersi Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Adalet Meslek
Yüksekokulu müfredatına bir zorunlu ders olarak eklenmiştir.
• Birinci sınıfta ilk yarıyılda okutulan Adalet Meslek Etiği dersi ile adalet hizmetlerinin özelliği dikkate
alınarak adalet meslek personeli olarak çalışanların görevlerini ifa ederken kendilerinden uymaları
beklenen etik kurallar, ilke ve gerekler öğrencilere
Adalet Meslek Etiği
• Adalet meslek etiği adalet-hukuk hizmetleri sektöründe çalışan yardımcı mesleki personel
açısından bağlayıcı ve zorunlu olan adaletin eşit ve adil dağıtılması etik gereğini gerçekleştirmeye
yönelik çeşitli mesleki etik kurallar ile ilkeleri ifade eder.
• Adalet meslek etiği, bir meslek etiği alt dalıdır. • Adalet meslek etiği kamu görevlileri hakkındaki
genel etik düzenlemelerin yanında yargı etiği
kapsamında tüm yargı personelinin uymak zorunda olduğu bazı mesleki etik gereklilikleri de ifade eder.
