Egzersizlerin Amacı

(1)

Yaşlılıkta Egzersiz

Egzersizlerin Amacı

 Eklem esnekliğini arttırmak

 Kas gücü ve dayanıklılığını arttırmak

 Kardiyovasküler dayanıklılığı arttırmak

 Kemik mineral yoğunluğunu arttırmak

 Günlük aktiviteleri uygulamak için gerekli olan enerjiyi arttırmak

 Hastalıktan iyileşmeyi çabuklaştırmak ve stresle daha kolay başa çıkabilmek

 Diğer insanlarla bütünleşebilmek için fırsat oluşturmak

 Yaşlıyı daha mutlu kılmak

Egzersizin Yaşlı Üzerindeki Etkileri

 Yaşlıların sağlık durumlarının izin verdiği her türlü egzersizi yapması genellikle önerilir.

 Kas kitlesini arttırır

 Kemik yoğunluğunu arttırır

 Mental zindelik sağlar

 İmmün fonksiyonları düzeltir

 Ağrının azalmasına yardımcıdır

 Kırık riskini azaltır

 Obezite, diyabet, hipertansiyon ve hiperlipidemiyi olumlu olarak etkiler.

(2)

Yaşlılıkta Beslenme

Yaşlıların beslenme durumunun değerlendirilmesinde;

Antropometrik ölçümler, Diyet öyküsü

Biyokimyasal testler

Klinik gözlemlerden yararlanılır.

Yaşın artışı ile birlikte kişilerin fiziksel yapılarında, yaşam ve beslenme şekillerinde doğal olarak bazı değişiklikler gözlenmektedir. Bireyler yaşlandıkça, besin tüketimlerinde de değişiklikler meydana gelmektedir.

(3)

Yaşlılarda enerji ve besin öğeleri gereksinimleri:

 Atrofik gastirit nedeniyle proksimal ince barsakta PH yükselir ve bakteriler çoğalır.

Folat. B12. Fe. Ca. Cu. Zn ve protein biyoyararlığı azalabilir

 Enerji alımı ve kullanımı azalır. Kullanımın azalması yağ dokusunun artışına neden olur, beden kitle indeksi (bkı)(ağırlık[kg] / boy[m²]) 20-25 arasında olması gerekirken yükselir. Bkı’nin 30’un üzerinde olması sağlık risklerini arttırır. Bu durumda günlük alınan enerji kısıtlanmalı ancak 800-1000 kkal/gün’ün altına düşürülmemelidir.

 Protein alımı değiştirilmemeli 0.8 gr/kg/gün olan erişkin gereksinimi kg başına günlük 1gr’a çıkartılabilir. Günlük enerjinin % 12-15’i proteinlerden sağlanmalıdır.

 Günlük enerjinin % 25-30’u yağlardan karşılanmalıdır. Günlük diyette kolesterol miktarı 300 mg’ı aşmamalıdır.

(4)

Yaşlılarda enerji ve besin öğeleri gereksinimleri:

 Günlük enerji miktarının % 55-60’ı karbon hidratlardan sağlanmalıdır

 Diyetteki çözünür posa olarak ifade edilen kurubaklagiller, meyve, sebze ve yulaf kepeği arttırılmalıve günlük olarak en az 25-30 gram alınmalıdır.

 Yaşlılarda susama duyusundaki azalma, mesane kontrolünün azalması, sıcak havalarda sıvı kayıpları, ateş, enfeksiyon ve sıvı kısıtlaması gibi nedenler ile konstipasyon ve böbrek taşları oluşabilir. Yaşlılarında genç erişkinler gibi günde 8 bardak sıvı almaları önerilir (1 ml/kkal veya 30-35 ml/kg)

 Yaşlılarda D vitamini eksikliği olabilir, güneşten olabildiğince yararlanmaları sağlanmalıdır. B6 vitamini alımı önerilebilir. Erişkinlerdeki (erkekler için 2.0 mg/gün, kadınlarda 1.6 mg/gün) günlük alım % 15 arttırılmalıdır. B12 emilimi azalır, B12 alımı günlük 3 mcg’a çıkartılmalıdır.

(5)

Yaşlılara yönelik hizmetler dört ana başlıkta incelebilir;

 Barınmaya ilişkin hizmetler

 Gündüz bakımı ve destek hizmetleri

 Boş zaman değerlendirilmesine yönelik faliyetler

 Çalışma yaşamı ve ekonomik sorunlara ilişkin hizmetler

(6)

Ailelerin ve yakın çevredekilerin rolü ve sorumlukları:

Yaşlının kendi ailesinin yanında veya kendi evinde yaşaması ve bakımının sağlanması “evde bakım” olarak ifade edilmekte yaşlının psikolojik ve sosyal yönden desteklenmesini ve bakım hizmetleri için maliyetin düşürülmesini sağlamaktadır.

Yaşlının akut hastalık belirtileri düzeltildikten sonra eve çıkartılması ve tedavisinin evde sürdürülmesi evde bakım hizmetleri içindedir.

Bakımı veren kişilerin periyodik ev ziyaretleri sırasında ziyareti yapanlar tarafından ihtiyaçları olan konuda bilgilendirilmesi-eğitilmesi ve desteklenmesi önerilmektedir.

(7)

Sağlıklı yaşlılık hedeflerine yönelik olarak;

•Yaşlıların 1. basamakta rutin izleme programı kapsamına alınması,

•Yaşlıların uzun süre bakım görebilecekleri sağlık sosyal tesislerin kurulması ve hastanelerden kolay hizmet almalarını sağlayabilecek düzenlemelerin yapılması,

•Yaşlılar ve özürlüler için uygun çevre düzenlemesinin yapılması,

•Evde bakım olanaklarının geliştirilmesi,

•Yaşlıların bilgilendirilmesi stratejilerini belirlemiştir.