ATATÜRKÜN HAYATI Mustafa Kemal, 1881 yılında Selanik'te doğdu.
Ailesi:
Babası Ali Rıza Efendi,
Annesi Zübeyde Hanım,
Kız kardeşinin adı Makbule Hanım’dır.
Öğrenim Hayatı:
Atatürk’ün okuduğu okullar sırasıyla şöyledir:
Mahalle Mektebi (Annesinin isteğiyle gittiği ilkokul)
Şemsi Efendi İlkokulu(Babası tarafından yazdırılmıştır)
Selanik Askeri Rüştiyesi(Ortaokul)
Manastır Askeri İdadisi(Lise)
İstanbul Harp Okulu
İstanbul Harp Akademisi
1905'te İstanbul Harp Akademisi’ni kurmay yüzbaşı rütbesiyle bitirip orduya katıldı.
Mustafa Kemal Şemsi Efendi İlkokulu’nda okurken babasını kaybetti.
Babasının vefat etmesi de aileyi zor durumda bıraktı. Ailesiyle birlikte dayısının Selanik civarında çiftliğine yerleşti. Mustafa’nın okuldan geri kalması, Zübeyde hanımı oldukça tedirgin ediyordu. Bu sebeple Selanik’e geri döndü. Mustafa, Selanik Mülkiye Rüştiyesi’ne kaydoldu. Ancak asker olmak istediği için bu okulu yarıda bıraktı. Daha sonra annesinden habersiz bir şekilde, askeri rüştiyenin sınavlarına girdi. Sınavı kazanınca, annesi Mustafa’nın isteğini kabul etti. Mustafa’nın yetişmesinde ve düşünsel gelişiminde, Selanik Askeri Rüştiyesi oldukça önemli yer tutar.
Selanik Askeri Rüştiyesi’nde, yetenek ve zekası ile arkadaşlarının ve öğretmenlerinin sevgisini kazanmayı başardı. Mustafa’nın matematik öğretmeni ona şöyle dedi: “Senin de adın Mustafa, benimde arada bir fark olması gerekmektedir. Artık senin adın Mustafa Kemal olsun.” Mustafa Kemal, kendisinin sınıf arkadaşlarının karşısında gururlandırılmasına çok sevindi. Türk tarihinin onur sayfalarına geçecek “Kemal” adı bu şekilde konuldu.
Katıldığı Savaşlar:
Türkiye Cumhuriyeti Devleti kurulmadan önce devletimizin adı Osmanlı Devleti idi.Mustafa Kemal bu devletin bir askeriydi.Kurmay yüzbaşı olarak Osmanlı ordusuna katıldıktan sonra katıldığı savaşlar:
Trablusgarp Savaşı,
Balkan Savaşı,
Birinci Dünya Savaşına(Çanakkale cephesi) katıldı.
1915'te Birinci Dünya Savaşında 19. Tümen Komutanı olarak Çanakkale Savaşı'na katıldı. Gelibolu, Çimentepe ve Conkbayırı’ında düşman saldırılarını başarı ile durdurdu; "Anafartalar Kahramanı" olarak ün kazandı.Bu başarı onun halk tarafından tanınmasına ve ileride Türk milletinin lideri olmasına imkan sağladı.
Ancak Osmanlı Devleti Birinci Dünya Savaşında sadece Çanakkale Cephesini kazanmış ve diğer cephelerin tamamında yenilmişti.Bu yüzden Birinci Dünya Savaşında yenik sayılmıştı. Bunun üzerine Osmanlı Devleti Mondros Ateşkes Anlaşması ve Sevr Barış Anlaşmalarını imzalamak zorunda kaldı.Bu anlaşmalarla yurdumuz düşmanlara bırakılmış oluyordu.
1. Dünya Savaşı'ndan sonra yurdumuz işgal edilmişti. Ordularımız dağıtılmış, silahları ellerinden alınmıştı. Halkımız perişan ve çaresizdi. Bütün Bunlar Atatürk’ü yıldırmadı. O, Türk milletine güveniyordu. Bunun için Anadolu’ya gitme planları yapıyordu.Ancak Anadolu’ya nasıl gidecekti? Bu planları yaparken kendisine 9. Ordu Müfettişliği görevi verildi.Anadolu’ya gidip halkın elindeki silahları toplayacak ve düşmanların yurdumuzu almalarını kolaylaştıracaktı. Ama bu görev onun planlarını gerçekleştirmek ve halkı yurdumuzu kurtarmaya davet etmek için bulunmaz bir fırsattı.
Atatürk’ün Samsun’a Çıkışı:
1. Atatürk 15 Mayıs 1919’da Bandırma Vapuru ile İstanbul’dan yola çıktı.
Karadeniz yoluyla 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkan Mustafa Kemal Kurtuluş Savaşını balattı.
2. 22 Haziran 1919'da Amasya Genelgesi'ni yayımladı.
3. Osmanlı Hükümetinin verdiği görevden ve askerlikten istifa etti.
4. 23 Temmuz 1919'da Erzurum'da,
5. 4 Eylül 1919'da Sivas'ta toplantılar yaptı.
6. Sivas’tan Ankara’ya geldi. Burada 23 Nisan 1920'de Türkiye Büyük
Osmanlı Hükümeti ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan Mondros Ateşkes Anlaşması ve Sevr Antlaşması'nı Türk milletinin kabul etmediğini dünyaya duyurdu.Dağılan askerleri topladı. Yeni bir ordu kurdu. Yurdumuzu düşmanlardan kurtarmak için var gücüyle çalıştı. Türk halkına önder oldu.
Kurtuluş Savaşı ve Yurdumuzun Düşmanlardan Kurtuluşu:
1) 6 Ocak-10 Ocak1921'de Birinci İnönü Savaşı ve
2) 23 Mart-31 Mart 1921 İkinci İnönü Savaşlarıyla Yunan ordusu yenildi.
3) 10 Temmuz-4 Temmuz 1921 Eskişehir –Kütahya Savaşlarıyla Türk ordusu yenildi ve Atatürk’ün emriyle ordumuz Sakarya Nehrinin doğusuna çekildi.
Burada ordumuzun eksikleri halktan toplanan yardımlarla(yiyecek,giyecek, silah ve yeni askerler) tamamlandı. Ve ordumuz düşmanla savaşabilecek konuma geldi.
4) 23 Ağustos 1921'de yeniden saldıran Yunan Ordusu bozguna uğratılarak Mustafa Kemal Paşa'nın yönettiği Türk Ordusu Sakarya Meydan Savaşı'nı zaferle sonuçlandırdı. 22 gün 22 gece süren bu savaşta Yunan Ordusu ağır kayıplara uğratıldı. Bu zafer nedeniyle Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Mustafa Kemal'e ‘Mareşal’ rütbesi ve 'Gazi' unvanı verildi.
5) Türk Ordusu, vatanı düşman işgalinden kurtarmak için 26 Ağustos 1922'de karşı saldırıya başladı. Mustafa Kemal Paşa'nın yönettiği Başkomutan Meydan Savaşı'nda (30 Ağustos 1922) Türk Ordusu Yunan Ordusu'nun büyük kısmını yok etti. Ve düşman ordusu egede denize döküldü.
6) 11 Ekim 1922'de Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı ve Yunanlılar ile İtilaf Devletleri(İngiltere, Fransa ve İtalya) işgal ettikleri Türk topraklarından çekildiler.
Cumhuriyetin İlanı:
Kurtuluş Savaşı'nın ardından TBMM tarafından 29 Ekim 1923 günü Cumhuriyet ilan edildi ve Mustafa Kemal de Cumhurbaşkanı seçildi. 1938'deki ölümüne dek arka arkaya 4 kez cumhurbaşkanı seçilen Atatürk, bu görevi en uzun süre yürüten cumhurbaşkanı oldu.
Atatürk’ün Hizmetleri Yapılan Yenilikler(İnkılaplar):
ALAN YENİLİKLER
SİYASİ ALAN
Cumhuriyetin ilanı
Halifeliğin kaldırılması
Saltanatın kaldırılması
Ankara’nın başkent olması
TOPLUMSAL VE SOSYAL ALAN
Kılık ve kıyafet devrimi(Şapka kanunu)
Soyadı kanunu
TBMM bu
kanunla Mustafa Kemale
‘Atatürk’
soyadını verdi.
Takvim saat ve ölçülerde
değişiklik yapılması
Tekke
ve zaviyelerin kapatılması
EĞİTİM VEKÜLTÜR ALANI
Arap alfabesi yerine
Latin harflerinin getirilmesi
Öğretim birliğinin sağlanması Kızlarda okula gidebildi.
Millet
mekteplerinin açılması
Türk tarih kurumu ve Türk Dil Kurumu kurulması
EKONOMİK ALAN
İzmir iktisat kongresi
Aşar vergisinin kaldırılması
Sanayi teşvik kanunu
Toprak reformu
HUKUK ALANINDA
1921 ve 1924 anayasalarının kabulü
Türk medeni kanunu
Türk ceza kanunu
Kadınlara seçme ve seçilme
hakkının verilmesi
Atatürk’ün ölümü:
Atatürk 10 Kasım1938 tarihinde İstanbul’da Dolmabahçe Sarayında saat dokuzu beş geçe hayata gözlerini yumdu. Naaşı Anıtkabir yapılıncaya kadar Etnoğrafya Müzesine kondu.Daha sonra Anıtkabir yapılınca Ankara’ya taşındı.
Milli Bayramlar:
TARİH OLAY HANGİ BAYRAM KUTLANIR?
19 Mayıs 1919 Atatürk’ün Samsuna çıkışı
Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı
23 Nisan 1920 TBMM’nin açılışı Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı 30 Ağustos 1922 Başkomutanlık
Meydan Muharebesi ile düşmanın yurttan kovulması
Zafer Bayramı
29 Ekim 1923 Cumhuriyetin ilanı Cumhuriyet Bayramı
Atatürk’ün İlkeleri:
Laiklik
Devletçilik
Halkçılık
İnkılapçılık
Devletçilik
Cumhuriyetçilik
İDRİS GÖKALP 3/A SINIFI ÖĞRETMENİ
www.idrisgokalp.com
