1. Günümüzde tat sözcü üyle ilgili olarak birçok deyim

(1)

ÖSYM TYT (1. soru) TUMAY IQ Deneme TYT2 (5. Soru)

ÖSYM TYT (2. soru) TUMAY Deneme TYT20 (1. Soru)

T Ü R K Ç E

5. Tiyatro, insan yaﬂam›yla birlikte baﬂ döndürücü bir bi- çimde ... bir sanatt›r. ‹nsanlar›n uzaya aya¤›n›

att›¤› bu ça¤da tiyatro da ... araﬂt›rmalara ve bulgulara gitmektedir.

Yukar›daki parçada boﬂlu¤u s›ras›yla anlam bak›- m›ndan en uygun biçimde aﬂa¤›dakilerden hangisi tamamlar?

A) ilerleyen-baz› yanlarda B) sürdüren-birtak›m dallarda C) devam eden-türlü taraflarda D) geliﬂen-çeﬂitli yönlerde E) giden-birçok alanda

1. Günümüzde “tat” sözcü¤üyle ilgili olarak birçok deyim vard›r. Mesela, bir parças›n› a¤z›na al›p lezzetini yokla- mak anlam›nda tad›na bakmak; çok hoﬂa gider olmak an-

I

lam›nda tad›ndan yenmemek; bir ﬂeyin ne tatta oldu¤unu II

anlamak için tad›n› ç›karmak; eski zevki kalmamak anla-

(2)

ÖSYM TYT (3. soru) TÜMAY IQ Deneme TYT2 (3. soru)

3. ‹nsanl›k tarihinde insanl›¤a zarar veren savafltan daha kötü bir eylem düflünülemez. Yine insanl›k tarihinde insanl›¤a yarar sa¤layan bar›fltan daha iyi bir eylem de düflünülemez. Çünkü savafl ölümü bar›fl ise hayat›

temsil eder. Savaﬂ ve bar›ﬂ, usa sahip olmakla yeryü- zünde en üst varl›k konumunda bulunan insan›n kendi irade ve karar›yla ortaya koydu¤u eylem biçimleridir.

Bu cümledeki alt› çizili sözü anlamca karﬂ›layabile- cek bir kullan›m aﬂa¤›dakilerin hangisinde vard›r?

A) Türk medeniyetinin mekanlar› oldu¤unu ve esas›n- da bunlar›n ruhu oldu¤unu bilirdi.

B) Öylesine güç bir tav›rla konuﬂmaya baﬂlad› ki herkes ona hemen kilitlendi.

C) Korkunç bir istençle sonunda yar›m b›rakt›¤› ﬂiiri yazmaya koyuldu.

D) ‹nsanlar art›k hayattayken bile korkusuzca kitaplar›- n› elden ç›karabiliyor.

E) ﬁiirin haricinde hiçbir çare olamayaca¤› düﬂüncesi onu kahrediyordu.

3. Bu flairimizi yak›ndan tan›yorum. fiiirinin ilkelerini belir- leyip yaln›z esinlenme yoluyla yazan flairlerden olma- mas›n›n yan› s›ra baflkalar›n›n dümen suyundan gitme- mesi sayesinde, onunla ayn› dönemde yazmaya baflla- yan pek çok flairin aksine kal›c› olmay› baflarm›flt›r.

Yukar›daki metinde alt› çizili söz öbe¤inin katt›¤›

anlam aﬂa¤›dakilerden hangisinde do¤ru olarak ve-

(3)

ÖSYM TYT (7. soru) TÜMAY Deneme TYT16 (9. soru)

3. Haldun Taner, Sait Faik kadar olmasa da ‹stanbul’u ya- ﬂat›r öykülerinde. Caddeleri, sokaklar›, semtleriyle gö- rünür k›lar ‹stanbul’u. Onun öykülerini okurken ‹stanbul foto¤raflar› sergisini gezersiniz sanki. Belki de yaﬂad›-

¤›n›z semtteki bir binay›, dükkân› keﬂfedersiniz. Ne var ki hiçbir yürek atmaz bu mekânlarda. Sonra da bu ›s- s›zl›ktan s›k›l›r, gerçek yaﬂam›n gürültüsüne dönersiniz özlemle.

Bu parçada alt› çizili sözle, Haldun Taner’in hangi yönü eleﬂtirilmiﬂtir?

A) Anlat›mda kurulu¤a düﬂmesi B) Sürükleyici bir kurgu yapmamas›

C) Öykülerinde hayat›n içindeki insana pek yer verme- mesi

D) Kiﬂilerin psikolojik çözümlemelerini eksik b›rakmas›

E) Öykülerinde kiﬂi kadrosunu çok s›n›rl› tutmas›

9. I. ‹nsanlar an›lar›n› yazarken yaﬂant›lar›n›n daha çok güzel yanlar›n› yazmay› tercih eder.

II. An› yazar›, yaﬂad›klar›n› etkileyici bir üslupla anlat- t›¤›nda daha çok okura ulaﬂ›r.

III. An›lar›n› yazmaya karar verenler, geçmifliyle he- saplaflmay› göze alan kiflilerdir.

IV. An›lara bakt›¤›n›zda, yaz›lanlar›n daha çok hayat›n olumlu taraflar› oldu¤unu görürsünüz.

(4)

11. Büyüleyici bir dil yazmak ad›na dili bozup onu anlams›z imgeler alt›nda ezmek, sanatç›n›n yar›na kalmas›n› en- gelleyen en önemli nedendir.

Bu cümledeki ögelerin do¤ru s›ralan›fl›, afla¤›daki- lerin hangisinde verilmifltir?

A) Zart tümleci - belirtili nesne - özne - yüklem B) Zarf tümleci - özne - yüklem

C) Zarf tümleci - yer tamlay›c›s› (dolayl› tümleç) - özne - yüklem

D) Özne - belirtili nesne - yüklem E) Özne - yüklem

8. Yal›nl›k; sadelik, gösteriﬂsizlik, bir düﬂünceyi herkesin anlayabilece¤i bir aç›kl›kla anlatma; süssüz ve k›sa, an-

I II lam› kuvvetli ve kesin sözdür. Hiçbir özentiye yer verme-

III

yen cümle; gereksiz süslerden, eskimiﬂ, anlam› iyi IV

bilinmeyen kelimeleri kullanmaktan çekinme yal›nl›k için V

gereklidir.

Bu parçadaki numaralanm›ﬂ sözcüklerle ilgili olarak

(5)

33. Aﬂa¤›daki dizelerin hangisinde hem s›fat tamlama- s› hem ad tamlamas› vard›r?

A) Ah çekerim resmine her bak›flta Mahzunluk var o boyun büküflte B) Akflam olur tepelerin ard›nda

Daha güneﬂ batar batmaz orday›m C) Ses gelmez oldu bahçelerden

Gök kubbesi döndü siyaha D) Ne yardan geçilir ne serden

Korkuyorum bu gecelerden E) Dallarda rüzgar h›ﬂ›rt›s› dindi

Bütün kuﬂlar yuvalar›nda ﬂimdi

8. Aﬂa¤›daki cümlelerin hangisinde bir yaz›m yanl›ﬂ›

vard›r?

A) Uzun y›llard›r Befliktafl'ta mali müflavirlik yapt›¤›n›z›

ve art›k Kad›köy'e taﬂ›nmak istedi¤inizi söylediler.

B) Ayfle Han›m, buraya geldi¤i ilk günden beri kurumun yarar›na pek çok ifl yapm›fl bir mühendisimizdir.

C) Bu süre zarf›nda sizlerden istenilen, staj›n›za devam ederek Muhasebecili¤i en ince ayr›nt›s›na kadar ö¤- renmeniz.

D) Bu davada Avukat Ahmet Bey mahkemeye önemli deliller sunmuﬂtu.

E) ‹statistiklerden yola ç›k›ld›¤›nda, doktorlu¤un, son y›llarda çok istenen mesleklerden biri oldu¤u söyle- nebilir.

15. Aﬂa¤›daki cümlelerden hangisinde bitiﬂik yaz›lmas›

(6)

9. ‹htiyar›n s›rt›nda birkaç yerinden yamanm›ﬂ bir aba , aya-– I

¤›nda iyice eskimiﬂ çar›klar, elinde sahibini , yirmi y›ld›r– II

tafl›yormufl hissi veren bir baston vard›. Toprak yolun kenar›ndaki çeflmeye , usul usul yaklaflt›¤›n› , suya uzand›-– –

III IV

¤›n› gördüm; ama bu titrek avuçlar›nda bir türlü durmu- yor , parmaklar›n›n aras›ndan kay›yordu. Koﬂtum , tas›m›– –

V VI

suyla doldurup dudaklar›na yaklaﬂt›rd›m.

Bu parçada numaralanm›ﬂ virgüllerden (,) hangileri gereksiz kullan›lm›ﬂt›r?

A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II ve III.

D) III. ve V. E) IV. ve VI.

17. Yürüme güçlü¤ü çeken Golden cinsi 8 yafl›ndaki ( ) Ba- dem ( ) adl› köpe¤e yürüteç tak›lmas›yla ilgili Niyaz› Ça- ba ( ) ( ) ‹ki aya¤› da yok. Biz asl›n› görmedi¤imiz için perdeli ayak yapt›k ve takt›k. Ac› çektirmemek için yara iyi ol- duktan sonra ( ) yaklafl›k 1 ay sonra ( ) protezlerle yürü- yecek ( ) ( ) diye konufltu.

Bu parçada parantezle ( ) belirtilen yerlere, aﬂa¤›daki noktalama iﬂaretlerinden hangisi getirilmelidir?

A) (') (') (;) (") (,) (,) (.) (") B) (") (") (:) (") (–) (–) (.) (") C) (") (") (:) (") (,) (,) (!) (") D) (') (') (;) (") (–) (–) (.) (")

E) (") (") (:) (') (,) (,) (.) (')

21. Sara birkaç senedir paﬂa babas›n› görmemektedir.

Ona devaml› mektuplar yazarak özlemini belirtir. Yan›- na çok gitmek istese de Erzurum'da k›ﬂ mevsimi çok çetin geçmektedir. Bundan dolay› babas› uygun gör-

(7)

20. (I) Servetifünun edebiyat›nda kaçma temi genifl bir yer tu- tar (II) Hayatlar›nda da ayn› temayülün ifadelerine rastla- n›r. (III) Tevfik Fikret, memuriyetten ve kalabal›ktan ka- çar; Robert Koleje Afliyan'a s›¤›n›r. (IV) Di¤erleri de hep birer tarafa kaçarlar. Bir zamanlar hepsi uzak bir adaya kaçmak istemifllerdi. (V) Bu arzular›n› maddi olarak ger- çeklefltiremeyince fikir ve hayal plan›na aktard›lar. (VI) Servetifünun edebiyat›nda hakikat ve hayal çat›flmas› temi, ortak bir tem olarak sonraki y›llarda da kendini göster- mifltir.

Bu parça iki paragrafa ayr›lmak istense ikinci parag- raf numaraland›r›lm›ﬂ cümlelerin hangisiyle baﬂlar?

A) II B) III C) IV D) V E) VI

20. (I) Egzistansiyalizm, bütün bir 20. yüzy›l boyunca bir var- l›k ya da bilgi görüflünden ziyade, bir etik teori ya da ah- lak ö¤retisi olarak anlafl›lm›flt›r. (II) Baflka bir deyiflle eg- zistansiyalizmin insana kendini tan›y›p belirlemesi, kendi seçti¤i do¤rultuda geliflmesi ve gerçekleflmesi yönünde bir ça¤r›y› ifade etti¤i söylenebilir. (III) Bundan dolay›, onu karakterize eden en önemli tema "varoluflun özden önce geldi¤i", "dünyan›n olumsal ve saçma oldu¤u" tezlerini ta- mamlayan bir tema olarak "insan›n özgürlü¤e mahkûm oldu¤u" temas›d›r. (IV) Dünya egzistansiyalizm aç›s›n-

(8)

12. Yazarlar›m›z, tarihi romanlarda iki farkl› tutum sergile- mektedir. Birincisi, tarihin kurgusal bir çerçeveye otur- tularak daha çok e¤itme amac›yla ifllenmesi; ikincisi, tarihin hareket noktas› olarak kullan›l›p yazar›n ele al- d›¤› tarihi olay› yeniden biçimlendirmesidir. Birincisinde yaz›nsal nitelik oldukça azd›r. ... . Bu tür anlat›mlar edebi nitelikten yoksun oldu¤u için, bu türün roman sa- y›l›p say›lmayaca¤› çokça tart›fl›lm›flt›r.

Bu parçada bofl b›rak›lan yere düflüncenin ak›fl›na göre afla¤›dakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Ama burada yazar, yap›t› düﬂ gücüyle zenginleﬂtirir B) Bunun en önemli nedeni, tarihi olaylar›n romanlara

konu olacak nitelik taﬂ›mamas›d›r

C) Tarihi olaylar, daha çok didaktik anlat›mla kronolojik olarak verilir

D) Bu yüzden yazar, roman›n ak›ﬂ›na s›k s›k müdaha- le eder

E) Bu yüzden, herkes tarihi roman yazamaz

30. Ercan Köksal'a ait hikâye kitaplar›n› okurken gören bir arkadafl›m: "Dostum, geçenlerde de bu sanatç›n›n baflka bir kitab› vard› elinde. Yazar› tan›man için bir iki kitap okuman yeterli de¤il mi?" diye sordu. Bu iki kitap okuyarak o sanatç› nas›l tan›nabilir ki? Ben yeterince tan›nabilece¤ini düflünüyorum. Çünkü...

Bu parçada bofl b›rak›lan yere düflüncenin ak›fl›na göre afla¤›dakilerden hangisi getirilebilir?

(9)

33. Zor bir soru... ‹nsan›n temelde bir maddi yan› var. Do- lay›s›yla insan›n insan olabilmesi için bir defa o bede- ninin sa¤l›kl› bir biçimde yaﬂ›yor olmas› gerekiyor. Ya- ni karn›n› doyurabilmesi, s›¤›nacak bir yer bulabilmesi, toplumsal iliﬂkileri sa¤l›kl› kurabilmesi gerekiyor. Bunu sa¤layamad›¤›n›z sürece insan, insan olam›yor.

Bu parça aﬂa¤›daki sorulardan hangisine verilmiﬂ bir cevap olabilir?

A) Kendinizi toplumda nas›l bir yerde görüyorsunuz?

B) Toplumda sizi etkileyen olaylar nelerdir?

C) ‹nsan› insan yapan de¤erler nelerdir?

D) ‹yi bir karakterin özellikleri nelerdir?

E) Gelecek için planlar›n›z var m›?

26. ‹flgalci kelimelerin kuca¤›nda, masallar ve ninnileri es geçerek televizyonun karmafl›k gürültüleriyle gece ya- r›lar›na kadar yorgan alt›nda fenerle kitap okuman›n yerine tabletin, telefonun ›fl›¤›nda uyuyan yeni bir nesil yetifltiriyoruz. Dile yeni giren kelimeleri an›nda kap›p günlük yaflamlar›n›n orta yerine yerlefltiren ancak bir deyim duydu¤u zaman kalakalan bir nesil... Çok satan romanlar› gö¤sünü gere gere okuyan ancak kendi öz benli¤ine, Anadolu’ya hasret bir nesil. Kendinden, kendi benli¤inden, tarihinden, kültüründen kopmufl bir ne-

(10)

24. Kendi toplumundan habersiz, etraf›nda geliflen olayla- ra karfl› kay›ts›z bir yazar, yap›tlar›nda destans› fleyler sunsa da kesinlikle hiç kimsenin gözüne giremez, hiç kimse üzerinde etkili olamaz. Çok güzel yazabilir; üslu- buyla, dili kullan›fl›yla iltifat da toplayabilir ama okurlar›

üzerinde kal›c› bir etki uyand›ramaz ve onlar› belli bir yere yönlendiremez. Okuru etkilemenin, onda kal›c› bir etki uyand›rman›n anahtar› okura, ondan farkl› olmad›-

¤›n› hissettirmektir.

Aﬂa¤›dakilerden hangisi, bu parçada belirtilen gö- rüﬂle uyumludur?

A) Bir yap›tta anlat›lanlar, gerçek yaﬂamla uyum içinde olmak zorunda de¤ildir.

B) Düﬂ gücünden yararlan›larak oluﬂturulan yap›tlar, okur için her zaman daha ilgi çekicidir.

C) Bir yazar, s›radan bir konuyu baﬂar›l› bir üslupla anlat›rsa okurlar›n ilgisini çekebilir.

D) Yazar, yap›tlar›n›, yaﬂamdan beslenerek oluﬂturur- sa okurlar› etkileyebilir.

E) Anlat›mdaki güzellik, yap›tta ele al›nan konuyu göl- gede b›rakabilir.

27. Günümüzde uyku sorunlar›n›n önemli ölçüde artt›¤›n›

belirten Nöroloji Uzman› Doç. Dr. Turan Atay, kapal›

ortamlardaki yapay ›ﬂ›k nedeniyle beyne uyku zaman›- n›n geldi¤ini gösteren ipuçlar›ndan en önemlisi olan ayd›nl›k-karanl›k fark›n›n büyük oranda ortadan kalkt›-

¤›n›, bunun da uyku - uyan›kl›k ritmini olumsuz yönde etkiledi¤ini söyledi. Özellikle 70'li y›llardan sonra mo- dern toplumlarda yaflayan insanlar›n do¤al uyku ritminin bozulmas›yla daha az uyumaya baflland›¤›n› belirten Atay, tüm geliflmelerin yan› s›ra uyku apnesi gibi uyku kalitesini bozan hastal›klar›n artmas›n›n da soru- nu kroniklefltirdi¤inin alt›n› çizdi.

Bu parçadan haraketle aﬂa¤›dakilerden hangisi söylenebilir?

A) Evrendeki tüm ›ﬂ›klar, insan beynine uyku vaktinin geldi¤inin sinyalini veren ayd›nl›k - karanl›k fark›n›

(11)

31. 2004 y›l›nda Asya’n›n do¤usunda ortaya ç›kan ve kufl gribi olarak bilinen H5N1 virüsü, insanlar aras›nda kolayca yay›lmad›¤› için flimdiye kadar pandemi yani dünya çap›nda bir salg›n yaratmad›. O dönemde 600 kadar kifli kufl gribine yakaland› ve bunlar›n % 60 kadar› hayat›n› kaybetti. Milyonlarca kuflta, baz› kedi ve çiftlik hayvanlar›nda hastal›k görülmesine ra¤men virü- sün memeliler aras›nda kolayca yay›labilen bir çeflidi ortaya ç›kmad›. Ancak yap›lan yeni bir araflt›rmada, vi- rüsün sadece befl geninde gerçeklefltirilen mutasyolar- la virüse memeliler aras›nda yay›lma yetene¤i kazan- d›r›ld›. Üstelik virüs, öldürücülü¤ünden bir fley kaybet- medi. Uzmanlar elde edilen yeni virüsün mevsimsel g- rip kadar etkin biçimde yay›labilece¤ini söylüyor.

Bu parçadan yola ç›k›larak aﬂa¤›daki yarg›lardan hangisine ulaﬂ›labilir?

A) Kuﬂ gribi, mevsimsel gripten farkl› özellikler taﬂ›- maktad›r.

B) Asya’da küçük çapta salg›na neden olan H5N1 virü- sü laboratuvar ortam›nda yarat›lm›ﬂt›r.

C) H5N1 virüsü yaln›zca baz› Asya ülkelerinde görül- müﬂtür.

D) H5N1 virüsünün, kanatl› hayvanlardan insanlara kolayca geçti¤i düﬂünülmektedir.

E) H5N1 virüsü daha çok evcil hayvanlarda görülmüﬂ- tür.

(12)

22. Lise y›llar›nda öyküye ilgi duymaya bafllad›¤›n›zda en iyi öykücü olarak Ömer Seyfettin’i sunmufllar size. Ho- flunuza gitmifl, “harika” diyerek onun öykülerine b›rak- m›fls›n›z kendinizi. Ancak bir süre sonra Ömer Seyfet- tin gibi yazmayan hiçbir öykücüyü be¤enmez olmuflsu- nuz. Bu, yaz›n dünyas›nda kabul edilebilir bir durum de¤ildir. Dahas›, yanl›fl bir tutumdur. Yanl›fl anlamay›n, Ömer Seyfettin’le bir sorunum yok benim. Ayn› fley, Sait Faik’e al›fl›p onun d›fl›ndakileri tan›mayanlar hatta küçümseyenler için de geçerlidir.

Bu parçan›n bütününde anlat›lmak istenen aﬂa¤›- dakilerden hangisidr?

A) Ömer Seyfettin ile Sait Faik’in öykü anlay›ﬂ› birbirin- den çok farkl›d›r.

B) Edebiyat›m›zda öykü alan›nda s›n›rl› say›da baflar›- l› sanatç› yetiflmifltir.

C) Yanl›fl sanat anlay›fllar› nedeniyle birçok okur, ede- biyatta belli bir düzeye gelememifltir.

D) Okurlar›n, bir öykücüye ba¤lan›p onun d›ﬂ›ndakileri görmezden gelmesi do¤ru de¤ildir.

E) Her öykücünün yo¤unlaﬂt›¤› konular farkl› oldu¤un- dan okur kitleleri de farkl›d›r.

35. Ben araman›n tedirginli¤inden buldu¤unu sanman›n sevincine koﬂup duran, coﬂkudan çökkünlü¤e kolayca geçip, üzerinde giderek artan insan olma sorumlulu¤u- nu, çocuklu¤unun uslu haylazl›¤›yla harmanlanmaya çabalayarak, akl›yla duygusu aras›nda köprü arayan bir garibim.

Kendini bu flekilde tan›tan bir kifli için afla¤›dakiler- den hangisi söylenebilir?

A) Yaﬂad›¤› ac›lar›n suçlusunu yine kendisi olarak gö-

(13)

22. Lise y›llar›nda öyküye ilgi duymaya bafllad›¤›n›zda en iyi öykücü olarak Ömer Seyfettin’i sunmufllar size. Ho- flunuza gitmifl, “harika” diyerek onun öykülerine b›rak- m›fls›n›z kendinizi. Ancak bir süre sonra Ömer Seyfet- tin gibi yazmayan hiçbir öykücüyü be¤enmez olmuflsu- nuz. Bu, yaz›n dünyas›nda kabul edilebilir bir durum de¤ildir. Dahas›, yanl›fl bir tutumdur. Yanl›fl anlamay›n, Ömer Seyfettin’le bir sorunum yok benim. Ayn› fley, Sait Faik’e al›fl›p onun d›fl›ndakileri tan›mayanlar hatta küçümseyenler için de geçerlidir.

Bu parçan›n bütününde anlat›lmak istenen aﬂa¤›- dakilerden hangisidr?

A) Ömer Seyfettin ile Sait Faik’in öykü anlay›ﬂ› birbirin- den çok farkl›d›r.

B) Edebiyat›m›zda öykü alan›nda s›n›rl› say›da baflar›- l› sanatç› yetiflmifltir.

C) Yanl›fl sanat anlay›fllar› nedeniyle birçok okur, ede- biyatta belli bir düzeye gelememifltir.

D) Okurlar›n, bir öykücüye ba¤lan›p onun d›ﬂ›ndakileri görmezden gelmesi do¤ru de¤ildir.

E) Her öykücünün yo¤unlaﬂt›¤› konular farkl› oldu¤un- dan okur kitleleri de farkl›d›r.

33. Yap›tlar›nda toplumsal konular› iflleyen Hüseyin Rah- mi, toplumdaki eksiklikleri ve aksakl›klar› gülünç yönle- riyle ele al›r. Amac› halk› e¤itmek, halk›n bilgi ve gör- güsünü gelifltirmektir. Bu bak›mdan teknik aç›dan yan- l›fl olmas›na ra¤men, yer yer roman› kesip bilgiler verdi¤i görülür. ‹stanbul’un kenar mahallelerini, halk›n ba- t›l inançlar›n›, yanl›fl düflüncelerini ve görüfllerini alay- samal› bir biçimde anlat›l›r.

(14)

Orhan Veli ve arkadafllar› taraf›ndan ortaya konulan ve Cumhuriyet Dönemi Türk fliirinde Garip Hareketi ad› verilen yeni fliir anlay›fl›na karfl› ilk edebî tenkitler, Akbaba dergisi çevresinde oluflan edebî muhit özellikle de döne- min Bab›âli'sinin etkili iki kalemi Yusuf Ziya Ortaç ve Or- han Seyfi Orhon taraf›ndan ortaya konulmufltur. Ço¤un- lukla alaya alma fleklinde geliflen bu tenkitler, 1941 y›l›- n›n ikinci yar›s›ndan itibaren Ç›naralt› dergisi ile birlikte yürütülmüfltür. Garipçilere "Bobstil" yak›flt›rmas› da Yu- suf Ziya Ortaç ve Orhan Seyfi Orhon tarf›ndan ortaya konulmufltur. Akbaba'da Bobstil olarak nitelendirilen fla- irlere, onlar›n fliirlerine ve bu fliir hareketini destekleyen Nurullah Ataç'a karfl› pek çok edebî tenkit yaz›lm›flt›r. Bu yaz›lar›n pek ço¤unu da Orhan Seyfi Orhon kaleme al- m›flt›r.

37. Bu parçada "Garip Hareketi"yle ilgili aﬂa¤›dakilerden hangisi ç›kar›lamaz?

A) Garip Hareketi, bir grup yazar taraf›ndan o güne ka- darki Türk fliirinden farkl› bir tarzda fliir yazmaya ça- l›flm›fl bir harekettir.

B) Garip Hareketi'ne karfl› yap›lan elefltiriler edebiyat dünyas›nda yer etmifl önemli yazarlar taraf›ndan ya- p›lm›flt›r.

C) Yap›lan eleﬂtiriler daha çok olumsuz tarzda ve küçük düﬂüren ifadeler ve benzetmelerle yap›lmaktad›r.

D) Nurullah Ataç, Garip Hareket'ini destekledi¤i için benzer eleﬂtirilere maruz kalm›ﬂt›r.

E) Garipçilere karfl› elefltirilerde en çok Ç›naralt› dergisi kullan›lm›fl ve derginin yazar› Orhan Seyfi Orhon en sert elefltirilerini bu dergide yay›mlam›flt›r.

37. ve 38. sorular› aﬂa¤›daki parçaya göre cevap- lay›n›z.

(15)

Zaman› aflmak, sonsuzlu¤a ulaflmak, yaz›n dünyas›na giren her sanatç›n›n gönlünde besleyip büyüttü¤ü bir yüce tutkudur. Bu tutku, yazar› yönlendirir; onun çaba- lar›n› temellendirir. Ac›lara, tedirginliklere katlan›fl› bundand›r yazar›n. Kendisiyle, çevresiyle uzlaflmazl›¤›;

yapt›klar›yla yetinmezli¤i bundand›r hep. Düfltü¤ü çelifl- kilere bakmadan yeni yeni deneyimlere giriflimi, eskiye yönelimi ya da al›fl›lm›fl biçimlere baflkald›r›s› da yine yazar›n o soylu tutkusuna, zaman› aflmak, sonsuzlu¤a eriflmek özlemine ba¤lanabilir.

39. ve 40. sorular› aﬂa¤›daki parçaya göre cevaplay›n›z.

39. Bu parçada alt› çizili sözlerle anlat›lmak istenen aﬂa¤›dakilerden hangisidir?

A) Yazar, olumsuz durumlar karﬂ›s›nda kendinden ön- ceki yazarlar›n izinden gitmeyi tercih eder.

B) Yazd›klar›yla yaﬂad›klar› aras›nda ba¤lant› bulun- mayan yazarlar, yazma eyleminde geri ad›m atmay›

tercih ederler.

C) Yazar, yazma eylemi içerisinde istedi¤i sonuçlara ulaﬂmasa bile farkl› tecrübelere do¤ru gitmekten kendini alamaz.

D) Yazar›n okuyucular taraf›ndan be¤enilen taraflar›

bazen yazar› rahats›z eder ve okurla çeliﬂmesine sebep olabilir.

E) Yeni bir eser meydana getirmekten korkan yazar, kendisini ateﬂleyecek gücü kedinde bulamad›¤›nda okuyucudan yard›m ister.

(16)

Deneme ve günlük türü ile neredeyse özdeflleflen Sa- lâh Birsel, esasen edebiyat hayat›na fliir ile bafllam›fl- t›r. fiiir kalemi de oldukça güçlü olan Birsel, ilk olarak fliirlerini 1937 y›l›nda Gündüz adl› bir dergide yay›mla- m›flt›r. 1942 y›l›nda ‹nk›lâpç› Gençlik dergisinde yaz›- lar›n› yay›mlayan Birsel, bu y›llarda yay›mlad›¤› Bulut Geçti fliirinden dolay› mahkemeye verilmifltir. Söz ko- nusu fliirde aile kavram›n›n hicvedildi¤i iddias› bulun- maktayd› ancak mahkemeler neticesinde Salâh Bir- sel'e beraat karar› verilmifltir. Daha birçok dergide fliirlerini yay›mlayan Birsel, fliire farkl› bir soluk getirmifltir.

Onun ﬂiirinde zarif bir yergi dikkat çekmektedir.

40. Bu parçada Salah Birsel ile ilgili aﬂa¤›dakilerden hangisine de¤inilmemiﬂtir?

A) Salah Birsel en baﬂar›l› eserini deneme ve günlük türünde vermiﬂtir.

B) Edebi hayat›na bir dergide fliir yazarak bafllam›flt›r.

C) Yazd›¤› baz› eserler yüzünden birtak›m suçlamala- ra maruz kalm›ﬂt›r.

D) Kendine özgü fliir anlay›fl›n› birçok dergide göster- me imkan› bulmufltur.

E) ﬁiirlerinin önemli özelli¤inden bir tanesi i¤neliyici olmas›d›r.

(17)

34. Elefltirmen yap›ta yaflam tarz›yla ve yaflad›¤› olaylarla yaklafl›r. Okur da yap›t› kendi içinde yaflar. Nedir, okurla elefltirmenin fark›? Elefltirmen yaflad›¤›n› ifller, yap›ta çevirir. Elefltirdi¤i yap›t› yaflayarak, bu yaflant›- lar›n› iflleyerek kendi yap›t›na, elefltiri yap›t›na dönüfl- türür. Herhangi bir okur, genellikle yaflant›yla yetinir, yaflant›da kal›r. Yaflant›s›n› di¤er yaflant›lara katabilir- se de yap›ta dönüfltürmeyebilir.

Bu parçada aﬂa¤›dakilerden hangisine de¤inilme- miﬂtir?

A) Eleﬂtirmen eserinde hayat›ndan kesitleri kullan›r.

B) Eleﬂtirmenle okurun fark› ortaya bir yap›t ç›kar›p ç›- karamamakla ilgilidir.

C) Elefltirmen yap›t›yla yaflad›¤› hayat› ba¤daflt›r›r.

D) Eleﬂtirmen her zaman okurdan daha zekidir.

E) Geleneksel bir okur genelde ortaya bir yap›t ç›kara- maz.

(18)

Deneme ve günlük türü ile neredeyse özdeflleflen Sa- lâh Birsel, esasen edebiyat hayat›na fliir ile bafllam›fl- t›r. fiiir kalemi de oldukça güçlü olan Birsel, ilk olarak fliirlerini 1937 y›l›nda Gündüz adl› bir dergide yay›mla- m›flt›r. 1942 y›l›nda ‹nk›lâpç› Gençlik dergisinde yaz›- lar›n› yay›mlayan Birsel, bu y›llarda yay›mlad›¤› Bulut Geçti fliirinden dolay› mahkemeye verilmifltir. Söz ko- nusu fliirde aile kavram›n›n hicvedildi¤i iddias› bulun- maktayd› ancak mahkemeler neticesinde Salâh Bir- sel'e beraat karar› verilmifltir. Daha birçok dergide fliirlerini yay›mlayan Birsel, fliire farkl› bir soluk getirmifltir.

Onun ﬂiirinde zarif bir yergi dikkat çekmektedir.

39. Bu parçaya göre Salah Birsel'in üzerinde en çok durulan özelli¤i aﬂa¤›dakilerden hangisidir?

A) Yap›lan eleﬂtirilere ra¤men bildi¤ini yapmaya devam etmesi

B) Denemelerinde ak›c› dili sayesinde her zaman oku- yucu kitle oluﬂturmas›

C) Eserleri yüzünden sürekli adli davalarda yer alma- s›

D) Eserlerindeki yergi yüzünden çekinilen bir edebi ki- ﬂilik olmas›

E) Döneminde deneme ve günlük türlerinin lider ismi olarak an›lmas›

(19)

23. Amazon ve Hachette aras›nda uzun süredir süren savafl, nihayet sona ermifl gibi görünüyor. ‹ki flirket ara- s›nda online sat›fllar ile elektronik kitap sat›fllar› konusunda aylarca süren z›tlaflma, birçok yazar›n, ajans›n ve yay›nc›n›n Amazon'a karfl› tav›r almas›na neden ol- mufltu. May›s ay›n›n bafl›nda Hachette elektronik kitaplar›n›n fiyatland›r›lmas› konusunda yetki vermeyin- ce, Amazon Fransa menfleli yay›nevi ile aras›na me- safe koymufltu. Hachette e¤er direnmeseydi, Amazon kitaplar›ndan büyük bölümünü tanesini 10 dolardan daha az bir fiyatla, yani indirimle sat›fla sunacakt›.

Amazon'u elefltiri oklar›n›n hedefine yerlefltirense be- nimsedi¤i sald›rgan müzakere taktikleriydi ki bunlar aras›nda Hachette kitaplar›n›n ön siparifl seçene¤ini kald›rmak, kitaplar› kargoya neredeyse bir ay kadar geç vermek, kitaplara yönelik indirim oranlar›n› düflür- mek gibi yöntemler bulunuyordu. Bu taktikler yay›nevi- nin sat›fllar› üzerinde olumsuz yönde büyük bir etki ya- ratm›flt›. Amazon'un Hachette kitaplar›n›n önünü t›ka- mas›na dünyan›n pek çok yerinden 1000 kadar yazar bir imza kampanyas› bafllatarak tepki göstermiflti.

Bu parçaya göre aﬂa¤›dakilerden hangisi söylene- mez?

A) ‹ki yay›nc›n›n rekabeti sonunda birçok yazar ve ya- y›nc› Amazon'a tepki göstermiﬂtir.

B) Amazon'a yap›lan tepkilerin sebebi bu firman›n uz- laﬂmak yerine sald›rgan tav›rlar sergilemesidir.

C) Amazon, Hachette yay›nevine göre daha kaliteli yay›nlar yay›mlad›¤› için rekabeti olumsuz etkilemektedir.

D) Amazon ve Hachette firmalar› aras›nda online kitap sat›ﬂ› konusunda büyük bir rekabet söz konusudur.

E) Hachette kitaplar› sat›lmad›¤› için birçok yazar›n kat›ld›¤› imza kampanyas› düzenlenmiﬂtir.

(20)

ÖSYM AYT (1. soru) TÜMAY IQ Deneme TYT2 (5. soru)

5. Tiyatro, insan yaflam›yla birlikte bafl döndürücü bir bi- çimde ... bir sanatt›r. ‹nsanlar›n uzaya aya¤›- n› att›¤› bu ça¤da tiyatro da ... araflt›rmalara ve bulgulara gitmektedir.

Yukar›daki parçada boﬂlu¤u s›ras›yla anlam bak›- m›ndan en uygun biçimde aﬂa¤›dakilerden hangi- si tamamlar?

A) ilerleyen-baz› yanlarda B) sürdüren-birtak›m dallarda C) devam eden-türlü taraflarda D) geliﬂen-çeﬂitli yönlerde E) giden-birçok alanda

ÖSYM AYT (2. soru) TÜMAY Deneme TYT1 (4. soru)

4. Kale arkas›nda topla çok oynayan, sözde çal›ml›, çok süslü gösteriler yapan yazarlar› sevmem. Sahaya in- sinler, saha yüz binlerdir. Ülkemizdeki ayd›n hastal›¤›- n›n arkas›nda hep ﬂöyle bir laf vard›r: "Ben anlaﬂ›lm›- yorum, az okunuyorum, bak ne güzel!"

Bu parçada geçen "Kale arkas›nda topla çok oyna- yan, sözde çal›ml›, çok süslü gösteriler yapan yazar- lar" sözüyle anlat›lmak istenen aﬂa¤›dakilerden hangisidir?

A) Özgünlükten ve yaz›nsall›ktan yoksun sanatç›lar B) Anlaﬂ›lmas› güç ve sanatl› eser verenler C) Kal›c› olmay› bir türlü baﬂaramayanlar D) Ülke sorunlar›na her zaman ilgi duyanlar E) Etkileyici eserler ortaya koymayanlar

(21)

27. Günümüzde uyku sorunlar›n›n önemli ölçüde artt›¤›n›

belirten Nöroloji Uzman› Doç. Dr. Turan Atay, kapal›

ortamlardaki yapay ›ﬂ›k nedeniyle beyne uyku zama- n›n›n geldi¤ini gösteren ipuçlar›ndan en önemlisi olan ayd›nl›k-karanl›k fark›n›n büyük oranda ortadan kalkt›-

¤›n›, bunun da uyku - uyan›kl›k ritmini olumsuz yönde etkiledi¤ini söyledi. Özellikle 70'li y›llardan sonra mo- dern toplumlarda yaflayan insanlar›n do¤al uyku ritminin bozulmas›yla daha az uyumaya baflland›¤›n› belirten Atay, tüm geliflmelerin yan› s›ra uyku apnesi gibi uyku kalitesini bozan hastal›klar›n artmas›n›n da soru- nu kroniklefltirdi¤inin alt›n› çizdi.

Bu parçadan haraketle aﬂa¤›dakilerden hangisi söylenebilir?

A) Evrendeki tüm ›ﬂ›klar, insan beynine uyku vaktinin geldi¤inin sinyalini veren ayd›nl›k - karanl›k fark›n›

ortadan kald›rmaktad›r.

B) Modernleﬂmeyle birlikte artan uyku sorunlar›, 70'li y›llardan sonra çok h›zl› ivme kazanarak kalp ritmini olumsuz etkilemektedir.

C) Uykunun niteli¤ini bozan hastal›klardan biri olan uyku apnesi ve uykuyu etkileyen di¤er hastal›klar uyku sorununu kronikleﬂtirmektedir.

D) Uyku apnesi ve uyku ritminin bozulmas› birçok kronik hastal›¤› beraberinde getirmektedir.

E) Ayd›nl›k - karanl›k fark›n›n yok olmas›, kalp ve uyku ritmini olumsuz yönde etkileyerek kronik uyku sorunlar›na zemin haz›rlar.

(22)

Bilim, evrende var olan olay veya durumlar› anlamam›- z›, bunlar›n birbiri ile iliflkilerini kavramam›z› sa¤lar. ‹n- san ve evren ile ilgili her bilgiyi, bilim sayesinde ö¤re- niriz. Bugün hayat›m›z› kolaylaflt›ran teknolojik aletle- rin tümü bilim sayesinde vard›r. Yol gösterici olarak bi- limi kabul edenler, her daim ilerler, ça¤dafl bir flekilde yaflarlar.Bilim, sürekli bir geliflim ve de¤iflim içindedir.

Elde etti¤i bilgiler nesnel ve gerçektir. Ancak bilim hiç- bir zaman, en do¤rusu budur demez; çünkü bilim bul- gular›n›n de¤iflme özelli¤i vard›r. Örne¤in eskiden gü- neflin, dünyan›n etraf›nda döndü¤ü düflünülürdü. Bunu iddia eden ise bilim idi. Ancak bilim ve teknolojideki ge- liflmeler, güneflin de¤il, dünyan›n güneflin etraf›nda döndü¤ünü kan›tlad›. Atatürk, bilim ve sanata çok bü- yük önem vermifltir. Bu konuda çok hakl› oldu¤unu söyleyebiliriz. Bugün evrenin bafllang›c› ile ilgili bilgi- miz varsa, tedavisi güç hastal›klar tedavi edilebiliyorsa, bu bilimin sayesindedir. ‹nsanl›k tarihi tüm bilgilerini bilim sayesinde edinmifltir. Bundan sonra da öyle ola- cakt›r.

39. Bu parçadan hareketle bilimle ilgili olarak aﬂa¤›da- kilerden hangisi söylenemez?

A) Bilim hiçbir zaman kesin konuﬂmaz, bilgilerin her zaman de¤iﬂebilece¤ini savunur.

B) Bilim sayesinde insan ve evren hakk›nda bilgilerden haberdar olabilmekteyiz.

C) Bilim sayesinde yanl›ﬂ olan bilgilerin do¤ru hâllerini ö¤renebilmekteyiz.

D) Bilim bize kan›tlanabilir bilgiler sunmaktad›r.

E) Bilimin sa¤lad›¤› teknoloji sayesinde dünyadaki tüm hastal›klar› tedavi edebiliyoruz ve tüm bilgilere ra- hatl›kla ulaﬂabiliyoruz.

39. ve 40. sorular› aﬂa¤›daki metne göre cevaplay›n›z.

(23)

ÖSYM AYT (8. soru) TÜMAY Deneme AYT17 (11. soru)

11. S›ladan geliyoruz

Ne var ne yok bizim oralarda Çiçek açm›ﬂ m› erikler

‹pek perdeli pencerenin alt›nda

Bu dörtlük için aﬂa¤›dakilerden hangisi söylene- mez?

A) Bir özlem dile getirilmiﬂtir.

B) Kiflilefltirme sanat›na baflvurulmufltur.

C) Ölçü ve uyak yoktur.

D) Birinci dize kurall› bir cümledir.

E) Üçüncü ve dördüncü dizeler, anlamca birbirini bü- tünlemektedir.

19. Yar›n r›ht›ma gitmeli Rönesans ç›kacak vapurdan Bakal›m,nas›l ﬂey Rönesans K›l›¤› k›yafeti nas›l

ﬁ›k m›, sünepe mi

Siyahi mi, bastonu var m› elinde Yoksa kaküllü, b›y›kl›

Hokkabaza m› benziyor

Ambardan m› ç›kacak, kamaradan m›

Yoksa ateﬂçi filan m›

(24)

10. XII. yüzy›l›n ilk yar›s›nda Karahanl› Türçesiyle yaz›l- m›ﬂ, dönemin hükümdar› Emir Muhammed Dad ‹speh- salar Beg’e sunulmuﬂ didaktik bir eserdir. Eserde dün- yay›, Allah’›, insan› bilmenin sadece bilim yoluyla ola- bilece¤i anlat›l›r.

Bu parçada özellikleri verilen eser ve yazar› aﬂa¤›- dakilerin hangisinde do¤ru verilmiﬂtir?

A) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacib B) Atabetü’l Hakay›k - Edip Ahmet Yükneki C) Divan-› Hikmet - Ahmet Yesevi

D) Mant›ku’t Tayr - Feridüddin-i Attar E) Divan-› Lügati’t Türk - Kaﬂgarl› Mahmut

ÖSYM AYT (14. soru) TÜMAY IQ Deneme AYT3 (9. soru)

9. Sosyal bir hiciv olan Harname, 15. yüzy›l Divan flairi fieyhi'nin mesnevi türünde verdi¤i eserdir. (II) Divan sahibi olan Necati, divan fliirine yerli ve milli bir özellik kazand›rm›flt›r. Türkçeyi, Arapça ve Farsçan›n etkisin- den korumaya çal›flm›fl ve mahallileflme ak›m›n› bafl- latm›flt›r. (III) Terki-i Bent adl› eseriyle tan›nan Naili, sosyal konulara de¤inmemifltir. (IV) 18. yüzy›l flairi Ne- dim, Lale Devrini fliirlefltiren, mahallileflme ak›m›n›

gündeme getiren, ‹stanbul a¤z›n› fliirinde baflar›yla kul- lanan ve flark› türünü fliirimize kazand›ran divan flairi-

(25)

12. I. Unesco taraf›ndan ad›na sevgi ve bar›fl günü dü- zenlenmifltir. Hem hece hem de aruzla yaz›lm›flt›r.

13-14. yüzy›llarda yaflam›flt›r. Bir divan› bir de aruz ve mesnevi türünde yaz›lm›fl Risalet-ün Nushiy- ye'si vard›r.

II. Ça¤atay Türkçesi ile yaz›lm›ﬂt›r. Dört divan› ham- sesi vard›r. 15. Yüzy›l Divan ﬂairdir. Muhakemet-ül Lügateyn adl› eserinde Türkçenin Farsçadan üs- tünlü¤ünü savunur.

III. ‹stanbul'da do¤mufl 16. Yüzy›l Divan flairidir. Din d›fl› konularda "sevgili, aflk, flarap, bahar duygula- r›, do¤a" olaylar›n› ifllemifltir. Çok istedi¤i halde fieyhülislam olamam›flt›r. Kanuni Mersiyesi onun- dur.

IV. 17. Yüzy›l divan edebiyat›n›n en büyük kaside ﬂa- iridir. Hicivleriyle de tan›n›r.

Yukar›daki aç›klamalarda sanatç› kiﬂili¤i hakk›nda bilgi verilmeyen sanatç› aﬂa¤›dakilerden hangisi- dir?

A) Baki B) ﬁeyh Galip C)Nef'i

D) Ali ﬁir Nevai E) Yunus Emre

(26)

1. Bilinç ak›fl› tekni¤i, bilinç alt›n› oldu¤u gibi okura sunan adeta sesli düflünme biçimidir. Do¤all›¤› bozmamak ad›- na noktalama iflaretleri kullan›lmayabilir. Anlat›, özgür ça¤r›fl›mlara sal›n›r, düfl ile gerçekler iç içe geçebilir.

Bu aç›klamaya göre;

I. Hayat dedi¤imiz fley olaylar silsilesi mi ? Günlük yaflay›fllar,düflüp kalkmalar, çabalar… Evet evet onlar. Bunlar› konu etmek… Öykü yazarlar›n›n ifli olur mu bunlar, neden, bu olaylar› daha iyi mi çer- çeve içine al›rlar? Belki, peki ya iyi roman bu görü- fle uyar m›, Hay›r m› çünkü ola¤anüstü konu edilir romanlarda de¤il mi? Romantizmde öyküden çok roman; realizmde romandan çok öykü, yok yok öy- küye benzemek vard›. Maupassant… Aaa evet, benzetmeyi yapan o mu ?

II. Nihal yan›lm›yordu. Beflir hastayd›, mafsallar› kopmufl gibi duran sark›k kollar›yla, omuzlar›nda daimi bir yükün kahr›n› tafl›yormuflças›na ezilen bir oyun- ca¤a benziyordu.

III. Ooo, bunlar nota, derken sevinçlimiydi Suat O, Nor- ma, Otello; Manon Lesko, Ermani Lucres Borjiya Ah, ne güzel… Fakat ne güç Yarabbim, ne güç!

Ben bunlar› beceremem ki Bir de Faust, Maskot, resmen unuttuk mu yoksa…

Bölümlerinden hangileri bilinç ak›ﬂ› tekni¤ine ör- nektir?

A) I B) II C) III

D) II ve III E) I ve III

(27)

16. (I) Dil ve üslup yönünden bu fliirin amac›, flairanelikten kurtularak tabi ve yal›n bir anlat›m gücüne ulaflmakt›r.

(II) Zaten güzel olan insan›n anlat›m›nda söz sanatla- r›yla insan› bulay›p yapmac›k hale sokmamakt›r. (III) fiair için en büyük baflar› d›fl alemi oldu¤u gibi anlata- bilmektir. (IV) Ölçü, redif ve ahenk unsurlar›n› ustaca kullanabilmek as›l flairliktir. (V) fiair olarak fliirimizin ko- nusunu tüm evrenden ç›karabilmektir.

Yukar›da numaralanm›fl cümlelerin hangisinde Ga- rip Ak›m›’n›n sanat anlay›fl›yla ilgili bir yanl›fll›k ya- p›lm›flt›r?

A) I B) II C) III D) IV E) V

24. Determinist görüflü romana getirmifllerdir. Bu görüfle göre do¤a olaylar›nda ayn› nedenler, ayn› flartlar alt›n- da, ayn› sonuçlar› do¤urur. Onlar bu felsefeyi insana uyarlamak istemifllerdir. Darwin'in evrim ve soyaçekim teorilerinden yararlanm›fllard›r. ... ak›- m›nda tiyatro silik kalm›flt›r. Dil, mükemmel de¤ildir, ki- fliler ald›klar› e¤itime ve yaflad›klar› çevreye göre ko- nuflturulur, gözlemle birlikte bilimsel deney uygulan›r.

Guy de Maupassant, Taine, A. Daudet gibi sanatç›la-

(28)

ÖSYM TYT (1. soru) TÜMAY Y›ld›zl› Deneme (1. soru)

ÖSYM TYT (2. soru) TÜMAY Matematik Soru Bankas›

(Üslü ‹fadeler) Test-5 / Soru 8

M A T E M A T ‹ K

(29)

ÖSYM TYT (7. soru) TÜMAY IQ Deneme AYT4 (1. soru)

(30)

ÖSYM TYT (14. soru) TÜMAY Matematik Soru Bankas›

(Fonksiyonlar) Test-5 / Soru 11

(31)

(32)

(33)

(34)

ÖSYM AYT (34. soru) TÜMAY Y›ld›zl› Deneme TYT30 (32. soru)

(35)

(36)

ÖSYM MSÜ (1. soru) TÜMAY IQ Deneme TYT4 (11. soru)

(37)

ÖSYM TYT (15. soru) TUMAY 9. S›n›f Baﬂar› S›nav›-19 (45. Soru)

TUMAY 11. S›n›f Ödev Sorular›-6-1 (15. Soru)

B ‹ Y O L O J ‹

(38)

ÖSYM TYT (16. soru) TÜMAY Deneme AYT11 (35. soru)

35. DNA’n›n görevleriyle ilgili,

I. Belli bir bölümü hücredeki protein sentezi için bilgi- sini m-RNA’ya aktar›r.

II. Aminoasit sentezinde do¤rudan görev al›r.

III. Taﬂ›d›¤› bilgileri yeni hücrelere aktar›r.

ifadelerinden hangileri do¤rudur?

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) I ve II E) I ve III

ÖSYM TYT (17. soru) TÜMAY 12.S›n›f Ödev Sorular›-4-1 (14. soru)

14. I. Benzer tak›mlar›n meydana getirdi¤i sistematik ka- tegoriye s›n›f ad› verilir.

II. Bir sistematik birimde beraber bulunan canl›lar daha büyük sistematik birimlerde de birlikte bulunur.

III. Hayvanlarda embriyonik dönemde öncelikle türe ait özellikler ortaya ç›kar.

Canl›lar›n s›n›fland›r›lmas› ile ilgili yukar›da verilen bilgilerden hangileri do¤rudur?

A) Yaln›z II B) I ve III C) II ve III D) I ve II E) I, II ve III

(39)

TÜMAY Baﬂar› S›nav› II - 18 (Fen-Sosyal) (51. soru)

(40)

73. Bir cisimden gelen ›ﬂ›nlar, gözde bulunan;

I. Göz bebe¤i II. Kornea III. Mercek IV. Retina

yap›lar›ndan hangi s›raya göre geçer?

A) I - II - III - IV B) IV - III - II - I C) II - III - I - IV D) II - I - III - IV

E) I - III - IV - II

39. Aﬂa¤›dakilerden hangisi kan›n görevlerinden de¤il- dir?

A) Vücut savunmas›n› sa¤lamak B) Vücut ›s›s›n› ayarlamak

C) Sindirim enzimlerini ilgili bölgeye taﬂ›mak D) Üreyi böbreklere götürmek

E) Hormonlar› hedef organlara taﬂ›mak

ÖSYM AYT (30. soru) TÜMAY Baﬂar› S›nav›-10 (73. soru)

(41)

TÜMAY Deneme AYT32 (38. soru)

(42)

32. Ökaryot hücrelerde DNA replikasyonu s›ras›nda meydana gelen olaylar ile ilgili aﬂa¤›daki ifadeler- den hangisi yanl›ﬂt›r?

A) DNA eﬂlenmesi s›ras›nda ipliklerden biri kesintisiz olarak 5′ ⎯→ 3′ yönüne do¤ru sentezlenir.

B) Tamamlay›c› ipli¤in karﬂ›s›na gelecek yeni iplik okazaki parçalar› halinde sentezlenir.

C) DNA eﬂlenmesi s›ras›nda iki ipli¤in hidrojen ba¤la- r›n›n aç›lmas›n› sa¤layan enzime polimeraz denir.

D) DNA’n›n kendini eﬂlemesi yar› korunumlu olarak gerçekleﬂir.

E) Ökaryotlar›n DNA’lar›nda replikasyon s›ras›nda, çok say›da replikasyon orjini olmas› replikasyonun daha k›sa sürede tamamlanmas›n› sa¤lar.

ÖSYM AYT (35. soru) TÜMAY Baﬂar› S›nav›-6 (67. soru)

67. Bir hücrede bulunan aﬂa¤›daki moleküllerden han- gisi genetik ﬂifreye göre sentezlenmez?

A) Aminoasit B) mRNA C) Protein

D) Enzim E) Antikor

(43)

66. I. Bir t-RNA molekülü birden fazla çeﬂit aminoasit ta- n›r.

II. Bir anlaml› kodon belli bir aminoasidi ﬂifreler.

III. Bir aminoasidi ﬂifreleyen birden fazla say›da genetik kod olabilir.

IV. Bir kodon üç nükleotitden oluﬂur.

Yukar›daki ifadelerden hangileri do¤rudur?

A) Yaln›z I B) Yaln›z IV C) II ve III D) I, II ve IV E) II, III ve IV

TÜMAY Baﬂar› S›nav›-8 (77. soru)

77. Protein sentezi ile ilgili;

I. Farkl› antikodonlara sahip farkl› tRNA’lar ayn› amino asidi tan›yabilir.

II. Antikodon ve kodon çeﬂitleri en fazla 64 çeﬂittir.

III. Farkl› kodonlar ayn› amino asitlere karﬂ›l›k gelebilir.

ifadelerinden hangileri yanl›ﬂt›r?

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) I ve II E) II ve III

TÜMAY Baﬂar› S›nav›-11 (63. soru)

63. I. Bir t-RNA molekülü birden fazla çeﬂit aminoasit tan›r.

II. Bir anlaml› kodon belli bir aminoasidi ﬂifreler.

III. Bin aminoasidi ﬂifreleyen birden fazla say›da genetik kod olabilir.

IV. Bir kodon üç nükleotitden oluﬂur.

Yukar›daki ifadelerden hangileri do¤rudur?

A) Yaln›z I B) Yaln›z IV C) I ve III D) I, II ve III E) II, III ve IV

(44)

35. Özdeﬂ 3 su bitkisinden A ve B bitkileri ayd›nl›k ortamda, C bitkisi karanl›k ortamda b›rak›l›yor.

Bu bitkilerin bulundu¤u ortamlara verilen maddelerle ilgili ﬂu bitkiler bulunuyor;

– A bitkisinin bulundu¤u ortama oksijeni iﬂaretli H2O molekülü veriliyor.

– B bitkisinin bulundu¤u ortama oksijeni iﬂaretli CO2 molekülü veriliyor.

– C bitkisinin bulundu¤u ortama oksijeni iﬂaretli O2 molekülü veriliyor.

Buna göre;

I. A bitkisinin üretti¤i glikozda iﬂaretli oksijen bulunur.

II. B bitkisinin üretti¤i O2 iﬂaretlidir.

III. C bitkisinin solunumu sonucu oluﬂan H2O molekü- lünün oksijeni iﬂaretlidir.

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) I ve II E) I ve III

(45)

F ‹ Z ‹ K

5. Afla¤›da, baz› büyüklüklerle birimler efllefltirilmifltir.

Büyüklük Birim ––––––––– ––––––––––

Uzunluk metre

S›cakl›k kalori

Kütle kilogram

Enerji kilowattsaat

Is› kelvin

Yukar›daki eﬂleﬂtirmelerden kaç tanesi do¤rudur?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

(46)

(47)

6. Telli bir müzik aletinden ç›kan sesin daha da tiz ola- bilmesi için;

I. Telin uzunlu¤u art›r›lma II. Telin kal›nl›¤› art›rma

III. Telin daha fazla gerilmesini sa¤lamal›

iﬂlemlerinden hangileri yap›lmal›d›r?

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) I, II ve III E) I ve III

(48)

(49)

14. I. Alternatif ak›mda ak›m yönü sürekli de¤iﬂir.

II. Do¤ru ak›m pilleri ve aküleri ﬂarj eder.

(50)

(51)

K ‹ M Y A

9. KF, HF ve F2 maddelerindeki güçlü etkileﬂimler han- gi seçenekte do¤ru verilmiﬂtir? (1H, 9F, 19K)

KF HF F2 ––––––––––– ––––––––––– –––––––––––

A) ‹yonik Ba¤ Polar Polar

Kovalent Ba¤ Kovalent Ba¤

B) Polar Apolar Apolar

Kovalent Ba¤ Kovalent Ba¤ Kovalent ba¤

C) ‹yonik Ba¤ Apolar Apolar

D) Polar ‹yonik Ba¤ Polar

E) ‹yonik Ba¤ Polar Apolar

(52)

10. Viskoziteyle ilgili;

I. Ak›ﬂkanl›¤a karﬂ› gösterilen dirençtir.

II. Moleküller aras› etkileﬂimler artt›kça viskozite artar.

III. S›cakl›k artt›kça viskozite artar.

yukar›da verilenlerden hangileri yanl›ﬂt›r?

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) I ve III E) II ve III

TÜMAY IQ Deneme TYT6 (11. soru)

(53)

13. 0,2 mol Mg(OH)2 içeren çözeltiye 0,3 mol HNO3 ekle- niyor.

Buna göre;

I. Nötralleﬂme tepkimesi gerçekleﬂir.

II. Son durumdaki çözeltiye mavi durnusol boyas›

damlat›l›rsa k›rm›z› renk oluﬂumu gözlenir.

III. Gerçekleﬂen tepkimenin net iyon denklemi H+(suda) + OH–

(suda) ⎯→ H2O(s) ﬂeklindedir.

A) Yaln›z I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

(54)

15. X2+ iyonunun elektron da¤›l›m›;

1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10 ﬂeklindedir.

Buna göre temel haldeki X element atomu ile ilgili aﬂa¤›daki verilen ifadelerden hangisi yanl›ﬂt›r?

A) Atom numaras› 30 'dur.

B) Elektron da¤›l›m› küresel simetriktir.

C) Aç›sal momentum kuantum say›s› (

l

) 1 ve manyetik kuantum say›s› (m

l

) 1 olan 4 elekronu vard›r.

D) Baﬂkuantum say›s› en büyük olan elektronlarla enerji de¤eri en büyük olan elektronlar farkl› kat- mandad›r.

E) Spin kuantum say›s› (ms) olan elekron say›s›

14'dür.

– 1 2

21. 0.2 M 200 mL NaCl ve 0,3 M 300 mL MgCl2 çözeltile- ri sabit s›cakl›kta kar›ﬂt›r›l›p oluﬂan çözeltiye bir miktar saf su eklenerek çözelti hacmi 1 L’ye tamamlan›yor.

Cl– iyonlar› deriﬂimi kaç molar olur?

A) 0,11 B) 0,22 C) 0,44 D) 0,65 E) 0,9

TÜMAY IQ Deneme AYT2 (19. soru)

19. 0,3 M 2L AlCl3, 0,2 M 4 L MgCl2 ve 0,4 M 4 L NaCl çözeltileri sabit s›cakl›kta kar›ﬂt›r›ld›¤›nda oluﬂan

(55)

18. 42,5 gram NaNO3 kat›s›n›n tamam› 500 gram etil al- kolde çözünmüﬂtür.

Oluﬂan çözeltinin 1 atm d›ﬂ bas›nçta kaynama nok- tas› etil alkolün kaynama noktas›ndan 2,4 °C daha fazla oldu¤una göre etil alkolün ebülyoskopi sabiti (kaynama noktas› yükselme sabiti) kaç °C/molal'dir?

(Na : 23 g/mol, N : 14 g/mol, O : 16 g/mol)

A) 0,6 B) 1,2 C) 2,4 D) 2,8 E) 3,6

(56)

21. 2C(k) + H2(g) → C2H2(g) ΔH = – 220 kj C(k) + O2(g) → CO2(g) ΔH = – 393 kj 2H2(g) + O2(g) → 2H2O(s) ΔH = – 468 kj tepkimeleri ve standart entalpi de¤erleri verilmiﬂtir.

Buna göre;

C2H2(g) + O2(g) → 2CO2(g) + H2O(s)

tepkimesi için aﬂa¤›dakilerden hangisi yanl›ﬂt›r?

A) 0,4 mol CO2 gaz› oluﬂtu¤unda ΔH = +160 kj d›r.

B) Tepkime ekzotermiktir.

C) 1,3 gram C2H2 gaz› yeteri kadar oksijenle ayn› ko- ﬂullarda tamamen yak›ld›¤›nda 40 kj ›s› aç›¤a ç›kar.

D) Standart entalpi de¤eri – 800 kj'dür.

E) 3,6 gram H2O oluﬂtu¤unda 160 ›s› aç›¤a ç›kar.

5 2

17. C(k) + O2(g) ⎯→ CO2(g) ΔH = – 394 kj

H2(g) + O2(g) ⎯→ H2O(g) ΔH = – 284 kj

2C(k) + 3H2(g) ⎯→ C2H6(g) ΔH = – 84 kj Tepkimelerine göre, C2H6(g) n›n molar yanma ental- pisi kaç kj dür?

A) – 1556 B) 1556 C) – 788 D) 788 E) – 1724 1

2

(57)

26. HNO3 + H2S → NO + S + H2O

tepkimesi ile ilgili aﬂa¤›dakilerden hangisi yanl›ﬂt›r?

A) HNO3 indirgenmiﬂtir.

B) S atomu yükseltgenme ürünüdür.

C) N atomu +5'ten +2'ye indirgenmiﬂtir.

D) 1 mol H2S, 2 tane elektron verir.

E) Elektron al›ﬂveriﬂi N ve S atomlar› aras›nda olur.

(58)

(59)