Mahalle doktorunuz veya hastahane doktorunuz tarafından kolonoskopi diye bilinen tetkik size tavsiye edilmiştir.

(1)

Kolonoskopi Açıklanılan Yöntem

__________________________________________________________________

Mahalle doktorunuz veya hastahane doktorunuz tarafından kolonoskopi diye bilinen tetkik size tavsiye edilmiştir.

Bu işlem için sizin resmi muvafakatınız gerekmektedir. Eğer randevunuza gelmeniz mümkün değilse lütfen Endoskopi düzenleme ofisine en kısa zamanda bildiriniz. Bu çalışanların sizin randevunuzu başka bir hastaya verme ve size başka bir tarih ve zamanı ayarlamalarını mümkün kılacaktır. Randevunuza geldiğinizde lütfen bu kitapçığıda yanınızda getiriniz.

Kolonoskopi randevunuz ………..tarihine verilmiştir Endoskopi Bölümü

Calcraft Suite

Royal Gwent Hospital Newport

NP20 2UB

Tel. No:- 01633 – 656331

ABHB/PIU909/2 - October 2012 (Turkish) Page Expiry Date:- October 2015

1

(2)

2

Bu kitapcık size kabul edilen tetkiklerle ilgili bilgilendirilmiş kararı verebilmeniz için yazılmıştir. Kitapçığın arkasındaki Muvafakat formudur.

Muvafakat formu yasal bir belgedir bundan dolayı lütfen dikkatlice okuyunuz.

Bütün olası komplikasyonlarıda içeren bilgileri okuyup anladıktan sonra eğer tetkikleri yaptırmayı kabul ediyorsanız lütfen muvafakat formunu imzalayıp tarih atınız. Muvafakat formunun kopyası ile bulunduğunu farkedeceksinizdir, bu da size bir kopyayı kayıtlarınızda saklama imkanı verecektir, bu yüzden de lütfen hala kitapçığa ekli iken doldurunuz.

Eğer anlamadığınız herhangi bir şey varsa veya daha ayrıntılı görüşmek istiyorsanız formu imzalamayınız fakat formu yanınızda getiriniz ve bir sağlık hizmetleri uzmanı ile konuştuktan sonra imzalayınız. Size yapılacak olan uygulamaya kolonoskopi denilmektedir.

Bu kalın bağırsağınızın(kolon) bir muayenesidir. Eğitimli bir doktor veya onun gözetimi altında gerçekleştirilecektir ve bu tetkikleri mümkün olduğu kadar sizin rahat olabileceğiniz bir şekilde yapacağız. Kolonoskopi prosedürü yapıldığında size sakinleştirici ve ağrı kesici verilecektir.

Niye kolonoskopiye ihtiyacım var?

• Kalın bağırsağınızdan sizin belirtilerinizin sebebini bulmayı denemek, tedaviyle yardım edebilmek ve eğer gerekli ise daha başka bir inceleme için bu tetkik tavsiye edilmiş olabilir.

• Daha önceki iltihabi bağırsak hastalıklarının araştırılmasının devamı için.

• Röntgende gözüken anormalliğin kliniksel öneminin değerlendirilmesi için.

Kolonoskopi nedir?

Bu test kalın bağırsağınızın (kolon) iç duvarına bakmak, mevcut olan herhangi bir hastalığın olup olmadığını tespit etmek için en doğru yoldur. Ayrıca bu test gerek görüldüğünde pataloji bölümünde incelenmesi için doku örneği (biyopsi) almamıza imkan sağlamaktadır. Bu işlem için kullanacağımız cihazın adı kolonoskoptur (skop) ve elastikidir. Her skobun içi aydınlatma kanalıdır ve bu bağırsağınızın iç yüzeyinin ışıklandırılmasını ve ayrıca fotoğrafları geri televizyon ekranına aktarılmasını sağlar. Bu da endoskopi uzmanına hastalık veya iltihabın mevcut olup olmadığının kontrolü için açık bir görüş imkanı sağlar. Bu tetkik sırasında, endoskopi uzmanı analiz için kalın bağırsağınızın iç yüzeyinden bazı örnekler alması gerekebilir: Bu ağrısızdır. Örnekler alı konulacaktır. Kayıtlarınız için video görüntüsü ve fotoğraflar çekilebilir.

(3)

3

Başka ne türlü alternatifler vardır?

Baryum lavmanı muayenesi kolonoskopiye alternative bir tetkiktir. Eğer bir anormallik bulunuyorsa, kalın bağırsağınızdan örnek alınamaması bir dezavantajdır. Eğer durum böyle ise, sonradan endoskopik inceleme gerekebilir.

Tetkikler için hazırlık Yeme ve İçme

Bağırsağın alt kısmının açıkça görülmesi gereklidir.

Randevunuzdan iki gün once

• Düşük lifli diyet yapmanız gerekecektir ve sıvı alımını da kayda değer bir şekilde arttırınız. Lütfen bu kitapçıkta bulunan diyetisyen rehberini takip ediniz.

Bir gün önceden

• Sadece açık sıvılar almalısınız (katı yiyecekler yok) örneğin, gulikozlu içecekler, Bovril, siyah çay ve şekerli kahve, açık çorbalar ve meyva jölesi.

• Ayrıca bu kitapçıkla beraber gelmeli olan ve nasıl uygulanacağı açıkla anlatılmış bulunan laksatif (ishal edici ilaç) almanız gerekecektir. Eğer herhangi bir sorunuz olduğunda endoskopi bölümünü aramaktan çekinmeyiniz ve size biri yardımcı olacaktır.

Muayanenizin olduğu gün

• Randevunuza katılana kadar açık içecekler almaya devam edebilirsiniz.

Peki benim kullandığım ilaçlar ne olucak?

Devamlı kullanılan ilaçlar

Devamlı kullandığınız ilaçları almaya devam etmelisiniz, fakat laksatif (ishal edici ilaç) almadan en az bir saat önce veya bir saat sonra almalısınız.

Eğer demir tabletleri alıyorsanız randevu tarihinizden bir hafta önce bunları almayı durdurmalısınız. Eğer bağırsak atıklarını yumuşatan müshiller (örneğin Fybogel, Regulan, Proctofibe), loperamide (Imodium), lomotil, kodeine fosfat ve benzeri;

bunları randevunuzdan üç gün önce bırakmalısınız.

(4)

4

Diyabetikler

Eğer insulin veya ilaç kullanan diyabetikseniz, lütfen Endoskopi Bölümünün bundan haberdar olduğundan lütfen emin olunuz ve böylece randevunuz listenin başına alınabilir.

Antikogülanlar/Antiplatelet ilaçlar/Alerjiler

Örneğin varfarin gibi antikogülanlar veya klopidogrel gibi antiplatelet ilaç kullanıyorsanız lütfen bölümü arayınız. Eğer lateks alerjinizin olduğunu düşünüyorsanız bilgi için telefon açınız.

Ne kadar endoskopi bölümünde olacağım?

Bu bölümün ne kadar yoğun olması ve sedasyondan ne kadar çabuk çıkmanıza büyük oranda bağlıdır. Yaklaşık olarak yarım gün kadar bölümde olmanız gerektiğini beklemelisiniz. Bölümümüz ayrıca acil durumlara da bakmaktadır ve bunlarda dışardan gelen hastalara göre öncelik alırlar.

Ben varınca ne olacak?

Bölüme varınca eğitimli bir hemşire ile karşılaşacaksınız, size bazı sorular soracaktır ve bunlardan biri eve gidiş konusunun ayarlanması ile alakalı olacaktır.

Ayrıca tetkiklerle ilgili başka sorularda sorabilirsiniz. Hemşire prosedürü anladığınız konusunda emin olacaktır ve eğer başka endişeleriniz veya sorulanız varsa onlarıda açıklığa kavuşturacaktır. Size sedasyon yapılacağından dolayı, sizin elinizin arkasına veya kolunuza daha sonra sedasyon uygulamasının yapılabilmesi için küçük bir kanula (küçük plastic tüp) konulacaktır. Size sedasyon uygulanacağı için araba veya toplu taşıma aracı kullanmanıza izin verilmeyecektir ve bu yüzden sizi alması için aile üyelerinden birini veya bir arkadaşınızı ayarlayınız. Hastahaneden çıkacağınız zaman hemşirenin onları arayabilmesi için telefon numaralarını bırakınız.

Eğitimli bir endoskopi hemşiresi tarafından kısa bir sağlık değerlendirilmesi yapılacaktır ve sağlık durumunuzla ile ilgili daha önce geçirdiğiniz ameliyat veya hastalığınızın olup olmadığı konusunda sorular sorulacaktır ve tetkiklere geçmek için uygun olduğunuzu onaylamanız gerekmektedir. Tansiyonunuz ve kalp hızınız kaydedileceklerdir ve ayrıca eğer şeker hastasıysanız kan şekeri seviyeniz de kaydedilecektir. Nefes alma problemi çekiyorsanız alınan oksijen seviyeniz de kaydedilecektir.

Eğer hala yapılmadı ise ve işlemlerin başlamasına razıysanız, bu sırada muvafakat onay formunu imzalamanız istenecektir.

(5)

5

Damardan Sedasyon

Sedasyon ve ağrı kesici elinizdeki veya kolunuzdaki bir damardan verilecektir, bu sizi uykulu yapacak ve rahatlatacaktır ama baygın hale getirmeyecektir. Bilinçli sedasyon diye tabir edilen bir durumda olacaksınız: bunun manası ise siz uykulu halde olmanıza rağmen, size söylenilenleri duyacaksınız ve bundan dolayı tetkik sırasında basit talimatları takibini yapabileceksiniz. Sedasyon nedeniyle muayene hakkında herhangibir şey hatırlama ihtimaliniz çok zayıftır. Bu süre içerisinde nefesinizi ve kalp atışınızlarını kontrol edeceğiz ve böylece değişiklikleri not edip ona görede müdehale edeceğiz.

Bu sebepten dolayı tetkik sırasında oksijen seviyenizi ve kalp atışlarnızı ölçen bir nabız oximetresi parmak probu ile bağlanacaktır. Ayrıca tansiyonunuz da kayıt altına alınabilir.

Lütfen şunu not ediniz, eğer sedasyon olduysanız tetkikten sonraki 24 saat içerisinde araba kullanmaya, alkol içmeye, ağır makine kullanmaya ve hiçbir yasal yönden bağlayıcı belge imzalamaya izinli değilsinizdir ve birinin evde size eşlik

etmesine de ihtiyacınız vardır.

Kolonoskopi Tetkikleri

Bunu takiben siz prosedürün yapılacağı odaya götürüleceksiniz ve orada endoskopist ve hemşireler kendilerini size tanıtacaklardır ve son olarakta en son sorularınız varsa sorma imkanınız olacaktır. Size bakan hemşire sol tarafınıza doğru uzanmanızı isteyecektir. O daha sonra oksijen kontrol çubuğunu parmağınıza takacaktır. Sakinleştirici ilaç kanula (tüp) yardımıyla damarınızdan uygulanacaktır.

Kolonoskopi kolonoskobun kalın bağırsağınızın uzunluğunun tümü çevresinde manevraları içermektedir. Bağırsak içinde doğal olarak oluşan bazı eğimler vardır bunlar kısa bir süre için rahatsızlığa sebep olabilir ama yatıştırıcı ve analjezi sayesinde bu rahatsızlık en aza indirilecektir. Tetkikler sırasında kolonoskobun geçişini kolaylaştırmak için bağırsağınıza hafifçe hava verilecektir. Belki laboratuvarda incelenmek için tetkik sırasında bağırsağınızın iç yüzeyinden örnek alınabilir. Bunlara alı konulacaktır.

Uygulamanın Riskleri

Alt gastrointestinal endoskopi sınıflandırılmış bir invazif muayenedir bundan dolayıdır da komplikasyonlar olma ihtimali vardır. Bu son derece nadiren ortaya çıkar; biz bunlara dikkatinizi çekmek istiyoruz ve böylece bu bilgilerle birlikte kararınızı verebilirsiniz. Size testi talep eden doktor bunu hesaba katacakır. Riskler ve uygulamanın yapılmasının faydaları karşılaştırılmalıdır. Riskler uygulamanın kendisi ve sedasyon yöntemi ve bağırsak hazırlığı öncesi ile bağlantılı olabilir.

(6)

6

Endoskopi prosedürü

Ana riskler mekaniksel hasarlardır;

• Delik açma (ortalama risk her 1,000 de 1’dir) veya bağırsağın iç yüzeyinde yırtılma. Neredeyse her zaman ameliyatta deliği tamir etmek gerekmektedir.

Polip alımında delik açma riski daha yüksektir.

• Biyopsi bölgesinde veya polip alımında kanama meydana gelebilir (bunun uygulandığı durumlarda yaklaşık olarak risk her 100-200 muayende 1’dir).

Genellikle küçük derecede kanama gibidir, kolayca kendi kendine durabilir veya eğer durmazsa yakarak veya injekte etme tedavisiyle kontrol altına alınır.

Sedasyon

Bazen sedasyon nefes almada, kalp atışlarında ve tansiyonda problemlere sebep olabilir. Eğer bu problemler meydana gelirse, normalde kısa sürer. Tam eğitimli bir endoskopi hemşiresi tarafından yapılacak olan gözetim olası problemlerin tespitini ve hızlıca tedavisinin yapılmasını sağlar. Yaşlı hastalar ve önemli sağlık problemleri olanlar (örneğin, kötü göğsünden dolayı ciddi nefes zorluğu çeken insanlar) uygulamadan önce bir doktor tarafından değerlendirilmeye alınır.

Bağırsak hazırlığı

Bağırsak hazırlığı yapıldıktan sonra ishal olmanız mümkündür. Bazı insanlar da mide bulantısı, kusma, şişkinlik, abdominal rahatsızlık, anüsünüzde kaşıntı veya uykuda bozukluğa sebep olur. Kusma ve aşırı ishal baş dönmesi, baş ağrısı ve kafa karışıklığı ile beraber sıvı kaybına (dihidrasyon), yol açabilir, bu yüzden buna önlem olarak fazlaca açık sıvı tercihen su kullanınız. Eğer bu tür problemler ısrarla devam ederse lütfen daha fazla bağırsak hazırlığı almayınız. Su tabletleri (diyüratik) alan insanlar bağırsak hazırlığında riski arttıracaklardır ve düzenli olarak sıvı alımına devam ettiklerinden emin olmalıdırlar.

Polip nedir?

Bir polip bağırsağın yüzeyini örten tabakadan çıkıntıdır. Bazı polipler sapla bağısak duvarına bağlıdır ve mantara benzerken diğerleri ise düz ve sapsızdır.

Polipler bulunduğunda genellikle endoskopi uzmanı tarafından alınır veya örneklenir çünkü büyüyebilirler ve problemlere sebep olabilirler. Düz polipler genelde çıkartılması biraz daha zordur.

(7)

7

Polipektomi

Bir polip iki yoldan biriyle ve her ikisindede elektrikli diyatermi kullanılarak alınır.

Büyük polipler için bir kıskaç (tel halka) polipin çevresine yerleştirilir, yüksek frekanslı akım uygulayarak polip çıkartılır. Düz polipler (sapsız) EMR (Endoskopik Mukozal Rezeksion) olarak bilinen işlem ile çıkartılabilir. Bu işlem düz polipleri çevreleyen bağırsağın iç yüzeyine enjekte etmeyi içerir. Buda bölgeyi yükselterek polibi tel halka kıskacı ile yakalamamızı mümkün kılar. Küçük polipler için biyopsi penseleri (çanaklı penseler) kullanılır. Bu da diyametri uygulanılırken polibi tutar ve böylece de polibi yok etmeyi sağlar.

Prosedürden sonra

Gerektiği kadar dinlenmenize izin verilecektir. Tansiyonunuz ve kalp atışlarınız kayda geçirilecektir ve eğer diyabetikseniz kan şekerinizde gözetim altına alınacaktır. Uygulama sırasında oksijen seviyeniz düşükse veya nefes zorluğu yaşıyorsanız, nefes alımınızı gözetlemeye devam edeceğiz. Sedasyonun ilk etkilerinden kurtulduktan hemen sonra (normalde 30-60 dakika sürer) size sıcak bir içecek ve bisküvi teklif edilecektir. Bölümden ayrılmanızdan önce hemşire veya doktorunuz bulguları, ilaçları veya gerekli ileri tetkikleri size anlatacaktır. Ayrıca o eğer başka randevunuz varsa sizi bilgilendirecektir.

Her sedasyon işlemi geçici olarak hafızanızı etkileyebilir, bu yüzden her ne kadar da size yazılı kısa bir rapor size verilecek olsada ailenizden biri veya arkadaşınız size bu bilgiler verilirken sizinle birlikte olması iyi bir düşünce olacaktır. Sedasyon aldığınızdan dolayı, ilaç yaklaşık 24 saat dolaşım sisteminizde duracaktır ve sonrasında aralıklı olarak hafıza hatalarıyla birlikte uykulu olabilirsiniz. Eğer yalnız başınıza yaşıyorsanız birisini ayarlayarak sizinle kalmasını deneyiniz yada eğer mümkünse ailenizde veya arkadaşınızda en az 24 saat kalmayı ayarlayınız.

Eğer size alacak kişi bölümden ayrılırsa, taburcu olmaya hazır olduğunuzda hemşire sizi alacak kişiye telefon açacaktır.

Hatırlanması gereken genel noktalar

Bizim amacımız siz vardıktan sonra en kısa zamanda görülüp muayene edilmenizdir .Ama bölüm çok meşgul olduğundan muayeniz gecikebilir. Eğer acil durumlar meydana gelir ise, tabi ki bu hastalara daha az acil durumdakilere göre öncelik verilir.

Bina içerisindeki zaman içerisinde sizin kişisel mallarınızın kaybolmasından veya zarar görmesinden dolayı hastahane hiçbir şekilde sorumlu değildir.

(8)

8

Eğer randevunuza gelmeniz mümkün değil ise lütfen endoskopi bölümüne mümkün olduğunca kısa zamanda haber veriniz.

Sedasyon aldığınız için, sizi alması için lütfen birini ayarlayınız.

• Lütfen şimdiki ilaçlarınızın listesini getiriniz.

• Lütfen kıyafetlerinizi değiştirmek için koşu pantolonu, pijama altı veya sabahlık getiriniz.

Düşük lifli diyet

Lif tahılların, meyvaların ve sebzelerin sindirilebilen bölümleridir. Lütfen muayeneden iki gün önce düşük lifli diyete başlayınız.

İzin verilen yiyecekler

Az yağlı kuzu eti, dana eti, domuz eti, tavuk eti, hindi eti, sakatatlar, domuz pastırması, domuz jambonu, balık, Yorkshire pudding, krepler; ekmek sosları; açık ve sade çorbalar; patates (kabuksuz), haşlanmış ve püre edilmiş; domates püresi (kabuksuz ve çekirdeksiz); meyva suyu (eğer tahammül edilirse); beyaz unla yapmılmış hamur işleri; beyaz ekmek, beyaz un, mısır gevreği, pirinç cipsi, şekerli krema ile kaplı düz bisküvüler, mesela Marie, Osborne; çubuk makarna ve makarna; beyaz pirinç, cipsler; kuşburnu şurubu, Ribena; az miktarda şeker veya glükoz; haşlanmış tatlılar, karamela; sade veya sütlü çikolata; kurabiye, kremalı krakerler, su bisküvüleri; pandispanya, Madeira keki; dondurma, buzlu loliler; sade veya aromalı yoğurtlar; jöle ve marmelatlar; bal, şurup; çay ve kahve (sütsüz) ve asitli içecekler.

Kaçınılması gereken yiyecekler

Kepekli, buğdaylı, tahıl ekmeği, kepekli un; kepekli bisküviler; hindistan cevizli bisküviler; kepekli olan bütün mısır gevrekleri, örneğin dilimlenmiş buğday, kepekli pulcuklar, kepekli filizler, müsli; sindirimi kolay bisküviler; Ryvita, Vita Wheat, yulaflı kekler ve benzerleri.

İzin verilen içecekler

Muayeden yirmi dört saat önce sadece açık içecekler içmelisiniz (yiyecek yok):-

Çay (süt yok) koyu kahve, su, süzme meyva suyu, süzme domates suyu, sıkılmış meyva suyu, soda suyu, tonik suyu, limonata, okso, Bovril, marmite (sıcak su ile hafif içeceklerle karıştırılır), açık çorbalar ve et suları, et suyu çorbaları. Açık kaynamış tatlıları ve açık naneleri emebilirsiniz. İçeceklerinize şeker ve glükoz ekleyebilirsiniz.

(9)

9

İzin verilmeyen içecekler

Unla veya diğer yoğunlaştırıcılarla yoğunlaştırılmış içecek veya çorbalar.

Kolonoskopiden Sonra Taburcu Olma Bilgileri

Hemşire yeterli kadar iyileştiğinizi hissettikten sonra size akrabanızın/

arkadaşınızın güvenliğinde bölümden taburcu edecektir.

Skobtan içeriye verilen havadan dolayi kendinizi şişmiş hissedebilirsiniz. Bu tetkikten sonra artan gazdan veya anüsünüzden az bir miktarda kan gelebilmesinden dolayı birtakım karınsal rahatsızlık yaşayabilirsiniz. Bu birkaç saat içerisinde düzene girecektir. Eğer kusma veya kötüleşen ağrınız gibi başka şikayetleriniz varsa, lütfen Endoskopi Bölümünü 01633 – 234225 0800-17.00 saatleri arasında, mahalle doktorunuzu veya 6.30’dan sonra mesai saatleri dışı ekibini 0845 600 1231’den arayınız.

Eğer sedasyon olduysanız tetkikten sonraki 24 saat içinde bu talimatları takip etmelisiniz

• Alkol kullanmayınız veya sigara içmeyiniz

• Hiçbir ulaşım aracını veya makinayı kullanmayınız

• Hiçbir yasal belgeyi imzalamayınız

• Size yazılan ilaçlardan başka hiçbir ilacı kullanmayınız

• Geceleyin sizinle kalacak birine ihtiyacınız olacaktır

• Lütfen hemşire veya sağlık çalışanları tarafından verilen bütün taburcu olma tavsiyelerine sadık kalınız.

• Tetkikten sonra normal bir şekilde içip yiyebilirsiniz.

• Gece boyunca dinleniniz ve eğer kendinizi iyi hissediyorsanız ertesi gün işinize dönebilirsiniz fakat araba kullanmamalısınız.