Bu Rapor Karacadağ Kalkınma Ajansı
tarafından, Türkiye ve TRC2 (Diyarbakır,
Şanlıurfa) Bölgesi güncel ekonomik
gelişmelerinin bölge aktörlerince takip
edilebilmesi ve faydalanılması amacıyla
hazırlanmıştır. Her hakkı saklıdır.
TÜRKİYE’DE EKONOMİK
GELİŞMELER
GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA
I. DÖNEM: OCAK, ŞUBAT, MART / 2010
Cari fiyatlarla
GSYH
Gelişme hızı
Cari fiyatlarla
GSYH
Gelişme hızı
Sabit fiyatlarla
GSYH
Gelişme hızı
Dönem (Milyon TL) % (Milyon $) % (Milyon TL) %
I 209 704 -2.7 127 031 -29.4 20 913 -14.5
II 229 728 -4.0 146 207 -22.6 23 281 -7.7
III 262 720 0.1 174 636 -19.4 27 195 -2.9
IV 251 821 8.0 169 736 8.3 25 699 6.0
2009 Yıllık 953 974 0.4 617 611 -16.8 97 088 -4.7
2010 I 243 258 16.0 161 235 26.9 23 350 11.7
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Sonuçları
Kaynak: TÜİK
Üretim yöntemi ile hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla tahmininde, 2010 yılı birinci üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla %16.0’lık artışla 243 258 Milyon TL olmuştur.
2010 yılının birinci üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla
%11.7’lik artışla 23 350 Milyon TL olmuştur.
GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA
I. DÖNEM: OCAK, ŞUBAT, MART / 2010
Kaynak: TÜİK
TÜFE – ÜFE
ÜFE’ de aylık değişim %-0,50 olarak gerçekleşti.
• 2010 yılı Haziran ayında 2003 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Endeksi’nde bir önceki aya göre %-0,50 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %4,93, bir önceki yılın aynı ayına göre %7,64 ve on iki aylık ortalamalara göre %4,30 artış gerçekleşmiştir.
Aylık değişim tarım sektöründe %-0,70, sanayi sektöründe %-0,45 olarak gerçekleşti.
• Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre %12,30, bir önceki yılın aynı ayına göre %15,40 ve on iki aylık ortalamalara göre %13,08 artış gerçekleşmiştir. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın Aralık ayına göre
%3,42, bir önceki yılın aynı ayına göre %6,04 ve on iki aylık ortalamalara göre
%2,47 artış gerçekleşmiştir.
ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış %3,79 ile büro makineleri imalatı alt sektöründe gerçekleşti.
• Sanayinin üç sektöründen elektrik, gaz, su sektöründe %0,33 artış, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %-1,88, imalat sanayi sektöründe %-0,50 düşüş gerçekleşmiştir.
ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ HAZİRAN / 2010
Kaynak: TÜİK
ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ HAZİRAN / 2010
Kaynak: TÜİK
Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler,
• büro makineleri imalatı (%3,79),
• iletişim teçhizatı imalatı (%3,68),
• suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı (%2,15),
• plastik ve kauçuk ürünleri imalatı (%1,21),
• tekstil ürünleri imalatı (%1,13),
• metal cevheri (%0,71), makine ve teçhizat imalatı (%0,49) alt sektörleridir.
Buna karşılık
• ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (%-7,94),
• ana metal sanayi (%-3,56), kok kömürü,
• rafine edilmiş petrol ürünleri (%-2,74),
• taşocakçılığı ve diğer madencilik ürünleri (%-2,19),
• mobilya imalatı (%-0,79), tıbbi,
• hassas ve optik aletler imalatı (%-0,61) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler olmuştur.
ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ HAZİRAN / 2010
Kaynak: TÜİK
TÜFE’de aylık değişim %-0,56 olarak gerçekleşti.
• 2010 yılı Haziran ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi’nde bir önceki aya göre %-0,56 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %3,59, bir önceki yılın aynı ayına göre %8,37 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,41 artış gerçekleşmiştir.
Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE’de en yüksek artış
%42,93 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşmiştir.
Ulaştırma (%10,21),
Lokanta ve oteller (%9,97),
çeşitli mal ve hizmetler (9,49) artışın yüksek olduğu diğer harcama gruplarıdır.
Kaynak: TÜİK
TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ HAZİRAN / 2010
Tüketici Fiyatları Endeksi Yıllık Değişim Oranları (%)
7,73
5,24
5,73
5,39 5,27
5,08 6,13
9,50
6,53 5,53 5,33
7,89
8,37 9,10
9,56 8,19
10,13 10,19
4,00 6,00 8,00 10,00
01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12
Aylar
2009 2010
TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ HAZİRAN / 2010
Kaynak: TÜİK
• Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış %1,04 ile eğitim grubunda gerçekleşmiştir.
Haziran ayında endekste yer alan gruplardan
• haberleşmede %0,70,
• konutta %0,46,
• ev eşyasında %0,37,
• giyim ve ayakkabıda %0,35,
• lokanta ve otellerde %0,20,
• sağlıkta %0,01 artış,
• alkollü içecekler ve tütünde %-0,01,
• eğlence ve kültürde %-0,10,
• çeşitli mal ve hizmetlerde %-0,25,
• ulaştırmada %-0,42,
• gıda ve alkolsüz içeceklerde %-2,52 düşüş gerçekleşmiştir.
TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ HAZİRAN / 2010
Kaynak: TÜİK
2009 yılında kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus bir önceki yıla göre 914 bin kişi artmıştır.
• 2009 yılında Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus bir önceki yıla göre 818 bin kişilik bir artış ile 70 milyon 542 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus ise 914 bin kişilik artış ile 51 milyon 686 bin kişiye ulaşmıştır.
Tarım dışı istihdam 957 bin kişi artmıştır.
• 2010 yılı Mart döneminde istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 593 bin kişi artarak, 21 milyon 741 bin kişiye yükselmiştir. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 636 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 957 bin kişi artmıştır.
• Mart 2010 döneminde istihdam edilenlerin % 23,9'u tarım, % 19,8’i sanayi, % 5,8’i inşaat, % 50,5'i ise hizmetler sektöründedir. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payının 1,3 puan, sanayi sektörünün payının 0,2 puan, inşaat sektörünün payının 0,3 puan arttığı, buna karşılık hizmetler sektörünün payının 1,7 puan azaldığı görülmektedir.
İşsizlik oranı % 13,7’dir.
Mart 2010 döneminde işgücüne katılma oranı % 48,2’dir.
HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI 2009 YILLIK SONUÇLARI
Kaynak: TÜİK
Nisan 2010 döneminde kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus geçen yılın aynı dönemine göre 853 bin kişi artmıştır.
• 2010 yılı Nisan döneminde, Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus bir önceki yılın aynı dönemine göre 805 bin kişilik bir artış ile 71 milyon 173 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus ise 853 bin kişi artarak 52 milyon 360 bin kişiye ulaşmıştır.
Tarım dışı istihdam 1 milyon 139 bin kişi artmıştır.
• 2010 yılı Nisan döneminde istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 803 bin kişi artarak, 22 milyon 501 bin kişiye yükselmiştir. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 664 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 1 milyon 139 bin kişi artmıştır.
• Nisan 2010 döneminde istihdam edilenlerin % 25'i tarım, % 19,5’i sanayi, % 6,3’ü inşaat, % 49,2'si ise hizmetler sektöründedir. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payının 1,1 puan, sanayi sektörünün payının 0,5 puan, inşaat sektörünün payının 0,5 puan arttığı, buna karşılık hizmetler sektörünün payının 2 puan azaldığı görülmektedir.
İşsizlik oranı % 12’ye düştü.
Nisan 2010 döneminde işgücüne katılma oranı % 48,8’dir.
HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI 2010 NİSAN
DÖNEMİ SONUÇLARI (Mart, Nisan, Mayıs 2010)
HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI 2010 NİSAN DÖNEMİ SONUÇLARI (Mart, Nisan, Mayıs 2010)
İstihdam ve İşsizlik Oranı (%)
16.882
15.743
16.178 16.023
13.919
13.982
13.896 14.913 15.516 15.588 22.501
21.194 21.277
19.632
21.147
21.354 20.067 20.423 21.189 20.698
12,0 14,0
10,8 10,6 11,0
10,3 10,5 10,2 10,3
14,9
10.000 12.000 14.000 16.000 18.000 20.000 22.000 24.000
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2009
Nisan
2010 Nisan Bin Kişi
2 4 6 8 10 12 14 16 18 Yüzde
Tarım Dışı İstihdam Toplam İstihdam İşsizlik Oranı
Kaynak: TÜİK
SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ - MAYIS 2010
Mayıs 2010
(2005=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış SEKTÖR Endeks Değişim
(Yıllık)
Değişim
(Aylık) Endeks Değişim
(Yıllık) Endeks Değişim (Aylık) Toplam
Sanayi 118,0 15,6 3,7 121,5 15,1 117,5 1,9
Madencilik ve
Taşocakçılığı 125,5 13,3 8,8 124,4 13,3 128,8 2,7
İmalat Sanayi 116,9 16,5 3,6 120,7 15,9 115,2 1,7
Elektrik, Gaz, Buhar ve Sıcak Su Ürt.
ve Dağıtımı
124,3 9,4 2,6 124,3 9,4 128,4 0,4
Kaynak: TÜİK
SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ - MAYIS 2010
2010 yılı Mayıs ayında 2005=100 temel yıllı sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %15,6 artmıştır.
• Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2010 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre; madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %13,3, imalat sanayi sektörü endeksi %16,5, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi %9,4 artmıştır.
Takvim etkisinden arındırılmış endeks 2010 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %15,1 artış gösterirken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi bir önceki aya göre % 1,9 artış göstermiştir
Kaynak: TÜİK
Sanayide İstihdam bir önceki yılın aynı dönemine göre % 0,7, bir önceki döneme göre % 0,4 artmıştır.
• NACE Rev.1.1’e göre hesaplanan 2005=100 temel yıllı, Üç Aylık Sanayi İstihdam Endeksi 2010 yılı I. döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre % 0,7, bir önceki döneme göre % 0,4 artmıştır. Üç Aylık Sanayi İstihdam Endeksi 96,6 olmuştur.
Sanayide Çalışılan Saat bir önceki yılın aynı dönemine göre % 2,6 artmış, bir önceki döneme göre % 0,7 azalmıştır.
• Üç Aylık Sanayide Çalışılan Saat Endeksi, 2010 yılı I. döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre % 2,6 artmış, bir önceki döneme göre % 0,7 azalmıştır. Üç Aylık Sanayide Çalışılan Saat Endeksi 95,1 olmuştur.
Sanayide Brüt Ücret - Maaş bir önceki yılın aynı dönemine göre % 11,9, bir önceki döneme göre % 0,5 artmıştır.
SANAYİ İŞGÜCÜ GİRDİ ENDEKSLERİ 2010 YILI I.DÖNEM
Kaynak: TÜİK
KAPASİTE KULLANIM ORANI
KAPASİTE KULLANIM ORANI
Ticaret-Hizmette Ciro bir önceki yılın aynı dönemine göre % 17,4 artarken, bir önceki döneme göre % 9,2 azalmıştır.
• NACE Rev.1.1’e göre hesaplanan 2005=100 temel yıllı, Üç Aylık Ticaret-Hizmet Ciro Endeksi 2010 yılı I. döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre % 17,4 artarken, bir önceki döneme göre % 9,2 oranında azalmıştır.
Ticaret-Hizmette İstihdam bir önceki yılın aynı dönemine göre % 4,0, bir önceki döneme göre % 0,5 artmıştır.
• Ticaret-Hizmet İstihdam Endeksi, 2010 yılı I. döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre % 4,0, bir önceki döneme göre % 0,5 oranında artmıştır.
Ticaret-Hizmette Çalışılan Saat bir önceki yılın aynı dönemine göre % 1,3, bir önceki döneme göre % 3,7 azalmıştır.
• Ticaret-Hizmet Çalışılan Saat Endeksi, 2010 yılı I. döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre % 1,3, bir önceki döneme göre % 3,7 oranında azalmıştır.
TİCARET VE HİZMET ENDEKSLERİ 2010 YILI I. DÖNEM
Kaynak: TÜİK
Ticaret - Hizmet Göstergeleri
Endeks ve değişim oranları
2010 2009
Endeks Değişim (%) Endeks Değişim (%)
Ciro 136,6 17,4 116,4 -1,6
İstihdam 122,3 4,0 117,6 -1,7
Çalışılan Saat 113,0 -1,3 114,5 -3,8
Brüt Ücret - Maaş 177,9 11,0 160,3 7,0
TİCARET VE HİZMET ENDEKSLERİ 2010 YILI I. DÖNEM
Kaynak: TÜİK
TİCARET VE HİZMET ENDEKSLERİ 2010 YILI I. DÖNEM
100 110 120 130 140 150 160 170 180 190
2008-1 2008-2 2008-3 2008-4 2009-1 2009-2 2009-3 2009-4 2010-1
Ciro İstihdam Çalışılan Saat Brüt Ücret- Maaş
Ticaret-Hizmet Endeksleri, 2005=100
Kaynak: TÜİK
2010 Haziran ayında Tüketici güveni arttı.
• 2010 Haziran ayında Tüketici Güven Endeksi, bir önceki aya göre %1,68 oranında arttı; Mayıs ayında 86,58 olan endeks Haziran ayında 88,04 değerine yükseldi.
• Haziran ayında bir önceki aya göre, mevcut dönemin 6 ay öncesine göre satın alma gücüne ilişkin endeks yüzde 2,70 artarak 80,03'ten 82,19'a çıktı. Gelecek 6 aylık dönemde satın alma gücüne ilişkin endeks ise yüzde 1,57 artışla 85,63'e yükselirken, gelecek 3 ayda genel ekonomik durum endeksi yüzde 2,31 artışla 85,44 oldu.
• Gelecek 6 ayda iş bulma olanaklarının artacağı beklentisi bir önceki aya göre yüzde 1.28 azalarak 84.64'ten 83.56'ya düştü.
• Gelecek 3 aylık dönemde tüketimin finansmanı amacıyla borç kullanma ihtimali yüzde 2.99 artışla 35.03 çıkarken, mevcut dönemin tasarruf etmek için uygunluğu görüşü yüzde 2.51 azalarak 54.97 oldu.
TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ HAZİRAN/2010
Kaynak: TÜİK , Maliye Bakanlığı -ESAD
TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ HAZİRAN/2010
71.56 74.01 74.77 80.75 83.28 85.27 82.37 81.30 81.92 80.46 78.38 78.79 79.24 81.85 84.74 85.80 86.58 88.04
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
2009-1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2010-1 2 3 4 5 6
Kaynak: TÜİK, TCMB
DIŞ TİCARET
2009-2010 Mayıs Ayı Dış Ticareti
7 348
10 868 9 885
14 719
4 000 8 000 12 000 16 000 20 000
Milyon Dolar
2009 2010 2009 2010
İhracat İthalat
49 866 39 387
68 125
45 546
20 000 40 000 60 000 80 000
Milyon Dolar
2009-2010 Ocak-Mayıs Dış Ticareti
İthalat İhracat
2010 2009
2010 2009
DIŞ TİCARET
Kaynak: TÜİK
• 2009 Mayıs ayında %47,2 olan Avrupa Birliği’nin (AB) ihracattaki payı 2010 Mayıs ayında %42,1’e geriledi. AB’ye yapılan ihracat, 2009 yılının aynı ayına göre %20 artarak 4 165 milyon dolar olarak gerçekleşti.
• 2010 Mayıs ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu. Bu ülkeye yapılan ihracat 2009 Mayıs ayına göre %10,7 artarak 819 milyon dolar olurken, Almanya’yı sırasıyla İsviçre (747 milyon dolar), İngiltere (566 milyon dolar) ve İtalya (535 milyon dolar) takip etti.
• İthalatta ise, Rusya Federasyonu ilk sırada yer aldı. Bu ülkeden yapılan ithalat %3,9 artarak 1 507 milyon dolar olarak gerçekleşti. Rusya’yı sırasıyla Almanya (1 339 milyon dolar), Çin (1 301 milyon dolar) ve ABD (1 022 milyon dolar) izledi.
DIŞ TİCARET
Kaynak: TÜİK
DIŞ TİCARET – HAZİRAN 2010
Kaynak: TİM
İHRACATIMIZDA İLK 20 ÜLKE (1000 $)
ÜLKE HAZİRAN % PAY
1. ALMANYA 847,071.79 9.73
2. BĠRLEġĠK KRALLIK 558,920.69 5.85
3. ĠTALYA 509,340.98 6.24
4. FRANSA 492,966.39 5.95
5. IRAK 476,329.96 5.01
6. RUSYA FEDERASYONU 350,864.88 3.84
7. ĠRAN 303,387.00 2.45
8. ĠSPANYA 294,350.11 3.32
9. ABD 294,298.34 3.23
10. SUUDI ARABISTAN 217,390.12 2.31 11. ÇĠN HALK CUMHURĠYETĠ 208,203.14 2.04
12. HOLLANDA 205,918.52 2.23
13. ROMANYA 203,824.49 2.35
14. BIRLESIK ARAP EMIRLIĞĠ 203,809.11 2.26
15. LĠBYA 202,608.46 1.98
16. MISIR 198,003.99 2.47
17. BELÇĠKA 160,406.27 1.84
18. ISRAIL 155,977.85 1.86
19. SURIYE 134,120.98 1.57
20. AZERBAYCAN-NAHCIVAN 133,216.75 1.37
İlk 20 Ülke Toplam 67.89
Genel Toplam 100.00
İHRACAT– HAZİRAN 2010
Kaynak: TİM
(x1000 $) HAZİRAN TOPLAM
2010 I. TARIM 1,074,932 6,867,754
2009 I. TARIM 935,079 13,260,372
2010 Hububat,Bakliyat,Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 320,806 1,989,685
2009 Hububat,Bakliyat,Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 263,426 3,648,365
2010 YaĢ Meyve ve Sebze 165,440 1,104,570
2009 YaĢ Meyve ve Sebze 137,242 1,955,040
2010 Meyve Sebze Mamulleri 81,546 490,876
2009 Meyve Sebze Mamulleri 82,949 1,034,853
2010 Kuru Meyve ve Mamulleri 74,559 470,817
2009 Kuru Meyve ve Mamulleri 74,787 1,111,730
2010 Fındık ve Mamulleri 84,563 585,966
2009 Fındık ve Mamulleri 70,710 1,183,971
2010 Zeytin ve Zeytinyağı 12,510 108,914
2009 Zeytin ve Zeytinyağı 12,436 209,359
2010 Tütün 30,359 279,465
2009 Tütün 31,875 737,821
2010 Kesme Çiçek 2,550 33,031
2009 Kesme Çiçek 2,360 49,150
2010 Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 63,445 439,484
2009 Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 64,369 828,729
2010 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 239,154 1,364,946
2009 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 194,926 2,501,354
HAZİRAN AYI SEKTÖREL İHRACAT 2009 - 2010
Kaynak: TİM
HAZİRAN AYI SEKTÖREL İHRACAT 2009 - 2010
2010 II. SANAYİ 7,754,200 44,738,013
2009 II. SANAYİ 6,950,169 81,306,928
2010 Tekstil ve Hammaddeleri 531,574 3,111,076
2009 Tekstil ve Hammaddeleri 446,706 5,514,480
2010 Deri ve Deri Mamulleri 100,174 532,182
2009 Deri ve Deri Mamulleri 85,852 1,064,715
2010 Halı 97,053 553,531
2009 Halı 87,147 1,086,295
2010 Kimyevi maddeler ve Mamulleri 1,052,705 5,868,217
2009 Kimyevi maddeler ve Mamulleri 855,709 9,664,715
2010 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 1,174,890 6,980,593
2009 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 1,105,757 13,297,909
2010 Otomotiv Endüstrisi 1,369,153 8,710,542
2009 Otomotiv Endüstrisi 1,562,609 16,876,610
2010 Gemi ve Yat 187,045 650,137
2009 Gemi ve Yat 186,945 1,831,905
2010 Elektrik-Elektronik,Mak.ve BiliĢim 796,644 4,529,775
2009 Elektrik-Elektronik,Mak.ve BiliĢim 685,617 8,561,778
2010 Makine ve Aksamları 546,978 3,031,382
2009 Makine ve Aksamları 484,713 5,607,072
2010 Demir ve Demir DıĢı Metaller 474,910 2,730,760
2009 Demir ve Demir DıĢı Metaller 379,129 4,494,096
2010 Demir Çelik Ürünleri 1,065,172 5,852,310
2009 Demir Çelik Ürünleri 888,699 11,030,486
2010 Çimento ve Toprak Ürünleri 266,187 1,601,443
2009 Çimento ve Toprak Ürünleri 292,127 3,085,283
2010 III. MADENCİLİK 344,569 1,739,944
2009 III. MADENCİLİK 223,576 2,507,373
2010 Madencilik Ürünleri 344,569 1,739,944
2009 Madencilik Ürünleri 223,576 2,507,373
2009 T O P L A M 8,107,859 97,082,497
2010 T O P L A M 9,173,700 53,345,711 Kaynak: TİM
Turizm geliri geçen yılın aynı dönemine göre %2,2 azaldı
• Ocak, Şubat ve Mart aylarından oluşan I. Dönemde turizm geliri, geçen yılın aynı dönemine göre % 2,2 azalarak 2 413 524 810 $ oldu. Turizm gelirinin 1 737 060 723 $’ı yabancı ziyaretçilerden, 676 464 087 $’ı ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edilmiştir.
Ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre %3,2 arttı
• 2010 yılı I. Dönemde ülkemizden çıkış yapan ziyaretçi sayısı 3 752 720 kişidir.
Bunun 3 107 494 kişisini yabancı, 645 226 kişisini ise yurt dışında ikamet eden vatandaşlar oluşturmaktadır.
Turizm gideri geçen yılın aynı dönemine göre %10,4 arttı
• Yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşlarımızın harcamalarından oluşan turizm gideri, geçen yılın aynı dönemine göre % 10,4 artarak 989 925 988 $ olmuştur. Bunun 941 236 894 $’ı kişisel, 48 689 093 $’ı ise paket tur harcamalarıdır. Yurt dışını ziyaret eden 1 294 097 vatandaşın kişi başı ortalama harcaması 765 $’dır.
TURİZM İSTATİSTİKLERİ, 2010 YILI I. DÖNEM
Kaynak: TÜİK
Aylık turizm geliri, 2010
Çıkış yapan Kişi başına
yabancı ortalama
Turizm geliri sayısı harcama
Aylar ($) ($)
2010
Ocak 735,469,267 1,133,655 649
Şubat 721,358,120 1,105,749 652
Mart 956,697,423 1,513,316 632
Toplam 2,413,524,810 3,752,720 643
Not : Beraberinde giden ziyaretçi sayıları toplama dahil edilmiştir.
TURİZM İSTATİSTİKLERİ, 2010 YILI I. DÖNEM
Kaynak: TÜİK
Aylık turizm gideri, 2010
Giriş yapan
vatandaş Kişi başına
sayısı ortalama
Turizm gideri (yurt içi ikametli) harcama
Aylar ($) ($)
2010
Ocak 272,349,030 354,260 769
Şubat 320,836,151 444,881 721
Mart 396,740,807 494,956 802
Toplam 989,925,988 1,294,097 765
Not : Beraberinde giden ziyaretçi sayıları toplama dahil edilmiştir.
TURİZM İSTATİSTİKLERİ, 2010 YILI I. DÖNEM
Kaynak: TÜİK
2010 Haziran ayında kurulan şirket sayısında bir önceki aya göre % 6,08 artış oldu.
• Kurulan şirket sayısında bir önceki aya göre % 6,08, gerçek kişi ticari işletme sayısında % 4,61 ve kooperatif sayısında ise % 11,11’lik bir artış olmuştur.
• Kapanan şirket sayısı bir önceki aya göre % 35,84 ve kooperatif sayısı % 60,34 artmıştır. Kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısındaki % 91,27 oranındaki artış 2010 Haziran ayında 908 adet re’sen kapanışın gerçekleşmesinden kaynaklanmıştır.
Kapanan gerçek kişi ticari işletmesi sayısında geçen yılın aynı ayına göre % 64,58’lik azalış oldu.
• 2010 yılı Haziran ayında, 2009 yılı Haziran ayına göre kurulan şirket sayısında % 5,73’lük, kurulan kooperatif sayısında % 25,98’lik ve kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısında % 15,34’lük bir artış olmuştur.
• 2010 yılı Haziran ayında, kapanan şirket sayısı 2009 yılının aynı ayına göre % 14,17 ve kapanan kooperatif sayısı % 11,38 artmış olmasına karşın kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı ise % 64,58 azalmıştır.
2010 HAZİRAN AYINA AİT KURULAN VE KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ
Kaynak: TOBB
2010 yılının ilk altı ayında kurulan şirket sayısı, 2009 yılının aynı dönemine göre % 21,94 arttı.
• 2010 yılının ilk altı ayında, geçen yılın aynı dönemine göre kurulan şirket sayısı
% 21,94, kooperatif sayısı % 74,87, gerçek kişi ticari işletmesi sayısı % 19,28 oranında artmıştır. Aynı dönemler için kapanan şirket sayısı % 11,61, kooperatif sayısı % 3,27 artmış olmasına karşın kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı % 17,80 azalmıştır.
2010 Haziran ayında kurulan şirketlerin sermayelerinin toplamı, bir önceki aya göre % 1,76 oranında azaldı.
• 2010 yılının ilk altı ayında toplam 27.153 şirket kurulmuştur. Bu dönemde kurulan toplam 24.732 limited şirket, toplam sermayenin % 66,54’ünü, 1.442 anonim şirket ise % 33,44’ünü oluşturmaktadır. Haziran ayında kurulan şirketlerin sermayelerinin toplamı, Mayıs ayına göre % 1,76 oranında azalmıştır.
2010 HAZİRAN AYINA AİT KURULAN VE KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ
Kaynak: TOBB
TRC2 BÖLGESİ`NDE EKONOMİK
GÖRÜNÜM
• İBBS Düzey 2’de bölgesel gayrisafi katma değer hesaplarında 2006 yılı için TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) Bölgesi % 1.8 pay alarak, 26 Bölge içerisinde 17.
sırada bulunmuştur.
Sektörlere göre bölgesel paylar- İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması Düzey 2
İBBS2/İktisadi faaliyet kolları
2006
TARIM Agriculture
SANAYİ Industry
HİZMETLER Services
GAYRİSAFİ KATMA DEĞER
GVA
SIRA (26 BÖLGE)
TR Türkiye 100.0 100.0 100.0 100.0
TRC2 Şanlıurfa, Diyarbakır 4.9 1.0 1.7 1.8 17
İBBS2: İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması Düzey 2
BÖLGESEL GAYRİ SAFİ KATMA DEĞER: 2006
Kaynak: TÜİK
Kişi başına gayrisafi katma değer (GSKD)
2006 Kişi başına GSKD / Per capita GVA
(TL)
Kişi başına GSKD / Per capita GVA ($)
SIRA SIRA
TR Türkiye 9,628 6,684
TRC2 Şanlıurfa, Diyarbakır 4,183 23 2,904 23
İBBS2: İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması Düzey 2
BÖLGESEL GAYRİ SAFİ KATMA DEĞER: 2006
Kaynak: TÜİK
• NUTS2 düzeyinde 26 bölge içinde TÜFE’nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) (%0,35) olmuştur.
• Aralık ayına göre en yüksek artış TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) (%6,47) bölgesinde,
• bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) (%11,88) bölgesinde
• ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış
TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) (%9,17) bölgesinde gerçekleşmiştir.
TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ HAZİRAN / 2010
Kaynak: TÜİK
İstatistiki Bölgelere Göre Tüketici Fiyatları Endeksi ve Değişim Oranı (%) (2003=100)
İstatistiki bölge
Bir önceki aya göre değişim oranı
Bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim
oranı
Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı
Oniki aylık ortalamalara göre
değişim oranı
Endeks
(Haziran 2010)
(Haziran 2010/Aralık
2009)
(Haziran 2010/Haziran
2009)
(01.07.2009- 30.06.2010 /01.07.2008- 30.06.2009)
(Haziran 2010)
TÜRKİYE -0.56 3.59 8.37 7.41 177.04
TRC2 -1.02 2.56 7.88 9.17 175.18
KAYNAK: TÜİK
TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ HAZİRAN / 2010
İşgücüne katılma oranının en yüksek olduğu bölge % 60,7 ile Doğu Karadeniz’dir.
• 2009 yılında işgücüne katılma oranının en yüksek olduğu bölge % 60,7 ile Doğu Karadeniz (TR9) bölgesidir. İşgücüne katılma oranının erkeklerde en yüksek olduğu bölge (% 74,3) Akdeniz (TR6) ve kadınlarda (% 48) Doğu Karadeniz (TR9) bölgesidir.
En yüksek istihdam artışı, 72 bin kişi ile Güneydoğu Anadolu bölgesindedir.
• 2009 yılında en yüksek istihdam artışı 72 bin kişi ile Güneydoğu Anadolu (TRC) bölgesinde gerçekleşmiştir. Buna karşılık en fazla istihdam azalışının yaşandığı bölge İstanbul (TR1) bölgesidir. Bu bölgede toplam istihdam 197 bin kişi azalmış olup, bu azalışın % 82,2’si sanayi istihdamının azalışından ileri gelmiştir.
• Bölgelerdeki istihdamın sektörel dağılımına bakıldığında, tarım sektörünün payının en yüksek olduğu bölge % 58,7 ile Kuzeydoğu Anadolu (TRA), sanayi sektörünün payının en yüksek olduğu bölge % 37,9 ile İstanbul (TR1) ve % 37,3 ile Doğu Marmara (TR4), hizmetler sektörünün payının en yüksek olduğu bölge ise % 63,8 ile Batı Anadolu (TR5) bölgesidir.
HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI 2009 YILLIK
SONUÇLARI
İşgücüne katılma oranının en düşük olduğu bölgeler ,
• % 31,5 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt)
• ve % 34,4 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) bölgeleridir.
İstihdam edilenlerin % 17,5’i İstanbul’da yaşıyor.
• 15 ve daha yukarı yaştaki kurumsal olmayan nüfusun % 18,6’sını barındıran İstanbul (TR10), toplam istihdamın da % 17,5’ine sahiptir. Buna karşılık, çalışma çağındaki nüfusun % 3,5’ine sahip olan TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) bölgesinin toplam istihdam içindeki payı % 2,4’tür.
İşsizlik oranının en yüksek olduğu bölge % 22 ile TR62 (Adana, Mersin) bölgesidir.
• 2009 yılında işsizlik oranının en yüksek olduğu bölge % 22 ile TR62 (Adana, Mersin) olup, bunu % 18,8 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) takip etmektedir.
İşsizlik oranının en düşük olduğu bölge ise % 6 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesidir.
HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI 2009 YILLIK SONUÇLARI
Kaynak: TÜİK
İşgücüne katılma oranı
• İşgücünün önemli bir göstergesi olan işgücüne katılma oranı, 2009 hane halkı işgücü araştırması yıllık sonuçlarına göre Türkiye genelinde % 47,9 olarak tahmin edilmiştir.
İstihdam oranı
• 2009 yılında Türkiye genelinde istihdam oranı % 41,2’dir.
• Model çalışması sonucuna göre; istihdam oranının en yüksek olduğu iller yine sırasıyla, Rize (% 62,8), Artvin (% 60,4) ve Gümüşhane (% 59,6) olarak tahmin edilmiştir. İstihdam oranının en düşük olduğu iller ise sırasıyla, Diyarbakır (%
26), Siirt (% 25,9) ve Şırnak (% 25,5) olarak tahmin edilmiştir.
İşsizlik oranı
• 2009 yılında Türkiye genelinde işsizlik oranı % 14 olarak tahmin edilmiştir.
• Model çalışması sonucuna göre; işsizlik oranının en yüksek olduğu iller sırasıyla, Adana (% 26,5), Diyarbakır (% 20,6) ve Hakkari (% 19,7) olarak tahmin edilmiştir. İşsizlik oranının en düşük olduğu iller ise sırasıyla, Bayburt (% 4,5), Gümüşhane (% 4,4) ve Ardahan (% 4,2) olarak tahmin edilmiştir.
İL DÜZEYİNDE TEMEL İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ, 2009
Kaynak: TÜİK
YIL İL SEKTÖR Haziran USD
2010 DİYARBAKIR 1 I.TARIM 2,693,554.55
2010 DİYARBAKIR 2 A.BİTKİSEL ÜRÜNLER 2,496,021.29
2010 DİYARBAKIR 3 Hububat,Bakliyat,Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 2,496,021.29
2010 DİYARBAKIR 4 Yaş Meyve ve Sebze 0.00
2010 DİYARBAKIR 5 Meyve Sebze Mamulleri 0.00
2010 DİYARBAKIR 6 Kuru Meyve ve Mamulleri 0.00
2010 DİYARBAKIR 7 Fındık ve Mamulleri 0.00
2010 DİYARBAKIR 8 Zeytin ve Zeytinyağı 0.00
2010 DİYARBAKIR 9 Tütün 0.00
2010 DİYARBAKIR 10 Kesme Çiçek 0.00
2010 DİYARBAKIR 11 B.HAYVANSAL ÜRÜNLER 0.00
2010 DİYARBAKIR 12 Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 0.00
2010 DİYARBAKIR 13 C.AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ 197,533.26
2010 DİYARBAKIR 14 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 197,533.26
2010 DİYARBAKIR 15 II.SANAYİ 4,185,727.10
2010 DİYARBAKIR 16 A.TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER 670.00
2010 DİYARBAKIR 17 Tekstil ve Hammaddeleri 670.00
2010 DİYARBAKIR 18 Deri ve Deri Mamulleri 0.00
2010 DİYARBAKIR 19 Halı 0.00
2010 DİYARBAKIR 20 B.KİMYEVİ MADDELER VE MAMÜLLERİ 681,010.00 2010 DİYARBAKIR 21 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 681,010.00
DİYARBAKIR SEKTÖREL İHRACAT - HAZİRAN 2010
Kaynak: TİM
YIL İL SEKTÖR Haziran USD
2010 DİYARBAKIR 22 C.SANAYİ MAMULLERİ 3,504,047.10
2010 DİYARBAKIR 23 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 0.00
2010 DİYARBAKIR 24 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 409,042.73
2010 DİYARBAKIR 25 Gemi ve Yat 0.00
2010 DİYARBAKIR 26 Elektrik-Elektronik,Makine ve Bilişim 2,295,679.48
2010 DİYARBAKIR 27 Makine ve Aksamları 254,360.45
2010 DİYARBAKIR 28 Demir ve Demir Dışı Metaller 217,594.01
2010 DİYARBAKIR 29 Demir Çelik Ürünleri 209,839.09
2010 DİYARBAKIR 30 Çimento ve Toprak Ürünleri 117,531.34
2010 DİYARBAKIR 31 Değerli Maden ve Mücevherat 0.00
2010 DİYARBAKIR 32 Diğer Sanayi Ürünleri 0.00
2010 DİYARBAKIR 33 III.MADENCİLİK 8,874,148.43
2010 DİYARBAKIR 34 Madencilik Ürünleri 0.00
DİYARBAKIR SEKTÖREL İHRACAT - HAZİRAN 2010
Kaynak: TİM
YIL İL SEKTÖR Haziran USD
2010 URFA 1 I.TARIM 3,763,114.55
2010 URFA 2 A.BİTKİSEL ÜRÜNLER 3,549,115.83
2010 URFA 3 Hububat,Bakliyat,Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 1,045,950.00
2010 URFA 4 Yaş Meyve ve Sebze 101,320.00
2010 URFA 5 Meyve Sebze Mamulleri 2,334,834.49
2010 URFA 6 Kuru Meyve ve Mamulleri 0.00
2010 URFA 7 Fındık ve Mamulleri 0.00
2010 URFA 8 Zeytin ve Zeytinyağı 0.00
2010 URFA 9 Tütün 0.00
2010 URFA 10 Kesme Çiçek 67,011.34
2010 URFA 11 B.HAYVANSAL ÜRÜNLER 0.00
2010 URFA 12 Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 0.00
2010 URFA 13 C.AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ 213,998.72
2010 URFA 14 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 213,998.72
2010 URFA 15 II.SANAYİ 14,563,178.60
2010 URFA 16 A.TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER 769,343.80
2010 URFA 17 Tekstil ve Hammaddeleri 756,053.80
2010 URFA 18 Deri ve Deri Mamulleri 13,290.00
2010 URFA 19 Halı 0.00
2010 URFA 20 B.KİMYEVİ MADDELER VE MAMÜLLERİ 814,731.60
2010 URFA 21 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 814,731.60
ŞANLIURFA SEKTÖREL İHRACAT - HAZİRAN 2010
Kaynak: TİM
YIL İL SEKTÖR Haziran USD
2010 URFA 22 C.SANAYİ MAMULLERİ 12,979,103.20
2010 URFA 23 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 558,865.70
2010 URFA 24 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 124,110.20
2010 URFA 25 Gemi ve Yat 0.00
2010 URFA 26 Elektrik-Elektronik,Makine ve Bilişim 1,599,376.41
2010 URFA 27 Makine ve Aksamları 208,368.75
2010 URFA 28 Demir ve Demir Dışı Metaller 2,663.40
2010 URFA 29 Demir Çelik Ürünleri 2,626,660.15
2010 URFA 30 Çimento ve Toprak Ürünleri 7,858,670.09
2010 URFA 31 Değerli Maden ve Mücevherat 4.00
2010 URFA 32 Diğer Sanayi Ürünleri 384.50
2010 URFA 33 III.MADENCİLİK 2,225.14
2010 URFA 34 Madencilik Ürünleri 0.00
ŞANLIURFA SEKTÖREL İHRACAT - HAZİRAN 2010
Kaynak: TİM
İllere Göre Dağılımı
İL ADI
2010 HAZİRAN (BİR AYLIK) 2009 HAZİRAN (BİR AYLIK)
KURULAN TASFİYE KAPANAN KURULAN TASFİYE KAPANAN
ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL.
DİYARBAKIR 46 0 23 2 2 7 0 12 50 0 22 6 3 3 1 5466
Ş.URFA 35 5 29 2 0 1 0 13 51 2 22 3 2 3 0 10
Kaynak: Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi