Hazırlayan: Hamit BĠRTANE Uzman KARACADAĞ KALKINMA AJANSI DEVELOPMENT AGENCY

Hazırlayan: Hamit BĠRTANE Uzman

Bu Rapor Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından, Türkiye ve TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) Bölgesi güncel ekonomik gelişmelerinin bölge aktörlerince takip edilebilmesi amacıyla hazırlanmıştır.

Her hakkı saklıdır.©

TÜRKİYE’DE EKONOMİK

GELİŞMELER

 2010 yılında kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus bir önceki yıla göre 855 bin kişi artmıştır.

 2010 yılında Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus bir önceki yıla göre 801 bin kişilik bir artış ile 71 milyon 343 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus ise 855 bin kişilik artış ile 52 milyon 541 bin kişiye ulaşmıştır.

 2010 yılında işgücüne katılma oranı % 48,8’dir.

 2010 yılında Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, bir önceki yıla göre 0,9 puanlık artışla % 48,8 olarak gerçekleşmiştir. Kentsel yerlerde işgücüne katılma oranı 1 puanlık artışla % 46,8, kırsal yerlerde ise 0,8 puanlık artışla % 53,5 seviyesinde gerçekleşmiştir.

 Tarım dışı istihdam 874 bin kişi artmıştır.

 2010 yılında istihdam edilenlerin sayısı, bir önceki yıla göre 1 milyon 317 bin kişi artarak, 22 milyon 594 bin kişiye ulaşmıştır. 2010 yılında tarım sektöründe çalışan sayısı 443 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 874 bin kişi artmıştır.

HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI - 2010

Kaynak: TÜİK, 2011a.

 2010 yılında istihdam edilenlerin

 İşsizlik oranı % 11,9 iken, tarım dışı işsizlik oranı % 14,8’dir.

 Türkiye genelinde işsiz sayısı bir önceki yıla göre 425 bin kişi azalarak 3 milyon 46 bin kişiye düşmüştür. İşsizlik oranı ise 2,1 puanlık azalış ile % 11,9 seviyesinde gerçekleşmiştir.

 Türkiye'de tarım dışı işsizlik oranı bir önceki yıla göre 2,6 puanlık azalışla % 14,8 seviyesinde gerçekleşmiştir.

 Tarım dışı istihdam 874 bin kişi artmıştır.

• 2010 yılında istihdam edilenlerin sayısı, bir önceki yıla göre 1 milyon 317 bin kişi artarak, 22 milyon 594 bin kişiye ulaşmıştır. 2010 yılında tarım sektöründe çalışan sayısı 443 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 874 bin kişi artmıştır.

HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI - 2010

Kaynak: TÜİK, 2011a.

HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI - 2010

Kaynak: TÜİK, 2011a.

13896 13982 13919 14913 15516 15588 16178 16023 16897

21354 21147 19632 20067 20423 21189 21194 21277 22594

10.3 10.5 10.8 10.6 10.2 10.3 11

14

11.9

0 2 4 6 8 10 12 14 16

0 3000 6000 9000 12000 15000 18000 21000 24000

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

istihdam ve İşsizlik Oranı %

Tarım Dışı İstihdam Toplam İstihdam İşsizlik Oranı

 Sanayide İstihdam bir önceki yılın aynı dönemine göre % 6,5, bir önceki döneme göre % 0,6 artmıştır.

 Sanayide Çalışılan Saat bir önceki yılın aynı dönemine göre % 5,3, bir önceki döneme göre % 1,8 artmıştır.

 Sanayide Brüt Ücret - Maaş bir önceki yılın aynı dönemine göre % 17,9, bir önceki döneme göre % 5,0 artmıştır.

SANAYİ İŞGÜCÜ GİRDİ ENDEKSLERİ 2010 YILI IV. DÖNEM

Kaynak: TÜİK, 2011b.

Üç Aylık Sanayi İstihdam, Çalışılan Saat ve Brüt Ücret-Maaş Endeksi, 2005=100

80 90 100 110 120 130 140 150 160 170 180

2008-1 2008-2 2008-3 2008-4 2009-1 2009-2 2009-3 2009-4 2010-1 2010-2 2010-3 2010-4

İstihdam Çalışılan Saat Brüt Ücret-Maaş

 TÜFE’de aylık değişim % 0,73 olarak gerçekleşti.

 2011 yılı Şubat ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi’nde bir önceki aya göre % 0,73, bir önceki yılın Aralık ayına göre % 1,14, bir önceki yılın aynı ayına göre % 4,16 ve on iki aylık ortalamalara göre % 7,76 artış gerçekleşmiştir.

 Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE’de en yüksek artış % 8,60 ile lokanta ve oteller grubunda gerçekleşmiştir.

 Çeşitli mal ve hizmetler (% 7,36),

 Ulaştırma (% 6,03),

 Giyim ve ayakkabı (% 5,35),

 Ev eşyası (% 4,66),

 Gıda ve alkolsüz içecekler (% 4,53),

 Konut (% 4,38) artışın yüksek olduğu diğer harcama gruplarıdır.

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - ŞUBAT 2011

Kaynak: TÜİK, 2011c.

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - ŞUBAT 2011

Kaynak: TÜİK, 2011c.

 Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış % 2,54 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşmiştir.

Şubat ayında endekste yer alan gruplardan

 ulaştırmada % 1,77,

 ev eşyasında % 0,92,

 çeşitli mal ve hizmetlerde % 0,83,

 lokanta ve otellerde % 0,45,

 haberleşmede % 0,43,

 eğitimde % 0,14 artış,

 konutta % -0,14,

 eğlence ve kültürde % -0,40,

 giyim ve ayakkabıda % -5,15 düşüş gerçekleşmiştir.

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - ŞUBAT 2011

Kaynak: TÜİK, 2011c.

 ÜFE’de aylık değişim % 1,72 olarak gerçekleşti.

 2010 yılı Şubat ayında 2003 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Endeksi’nde bir önceki aya % 1,72, bir önceki yılın Aralık ayına göre % 4,13, bir önceki yılın aynı ayına göre % 10,87 ve on iki aylık ortalamalara göre % 9,23 artış gerçekleşmiştir.

 Aylık değişim tarım sektöründe % 2,15, sanayi sektöründe % 1,63 olarak gerçekleşti.

 Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre % 5,13, bir önceki yılın aynı ayına göre % 12,86 ve on iki aylık ortalamalara göre % 19,07 artış gerçekleşmiştir. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın Aralık ayına göre % 3,91, bir önceki yılın aynı ayına göre % 10,44 ve on iki aylık ortalamalara göre % 7,17 artış gerçekleşmiştir.

 ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış % 12,15 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarımı alt sektöründe gerçekleşti.

 Sanayinin üç sektöründen, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe % 2,77, imalat sanayi sektöründe % 2,32 artış, elektrik, gaz ve su sektöründe % -4,42 düşüş gerçekleşmiştir.

ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - ŞUBAT 2011

Kaynak: TÜİK, 2011d.

ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - ŞUBAT 2011

Kaynak: TÜİK, 2011d.

Üretici Fiyatları Endeksi Yıllık DeğiĢim Oranları (%)

6,82 6,30

8,87 8,17 9,03

8,58

8,91 9,92 10,42

7,64 8,24 9,21

10,80

10,87

-4,00 -2,00

- 2,00 4,00 6,00 8,00 10,00 12,00

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12

Aylar

2010 2011

Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler,

 ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (% 12,15),

 kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı (% 5,59),

 tekstil ürünleri imalatı (% 4,98),

 ana metal sanayi (% 3,75),

 iletişim teçhizatı imalatı (% 3,19),

 büro makineleri imalatı (% 3,14),

 motorlu kara taşıtları imalatı (% 3,10) alt sektörleridir.

Buna karşılık

 suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı (% -6,64),

 elektrik ve gaz üretimi (% -4,17) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler olmuştur.

ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - ŞUBAT 2011

Kaynak: TÜİK, 2011d.

 Ülkemizde 18 ve daha yukarı yaştaki bireylerin % 61,2’si kendilerini mutlu olarak ifade etmiştir.

 2009 yılında bireylerin % 54,3’ü kendini mutlu, % 14,6’sı ise mutsuz olarak ifade ederken, 2010 yılında bu oran sırasıyla % 61,2 ve % 10,7’dir

 2010 yılında kadınlarda mutluluk oranı % 62,7 iken, erkeklerde bu oran % 59,6’dır.

YAŞAM MEMNUNİYETİ ARAŞTIRMASI - 2010

Kaynak: TÜİK, 2011e.

Grafik 1. Genel mutluluk düzeyi, 2003-2010

61,2

33,2 29,8 29,5

30,3 31,1

28,1

12,1 12,8 11,9

11,0 14,6

10,7

55,8

58,0 60,2

59,6 57,6

57,8 54,3

30,3 28,8

7,3 13,9

0 20 40 60 80 100

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Mutlu Orta Mutsuz

(%)

 Yaş gruplarına göre mutluluk düzeyi değişmektedir.

 18-24 yaş grubundaki bireylerde mutluluk oranı % 63,9 iken, 65 ve daha yukarı yaştaki bireylerde bu oran % 60’a düşmektedir.

 Eğitim düzeyi arttıkça mutluluk düzeyi de artmaktadır.

 2010 yılında ilkokul mezunu olanlarda mutluluk oranı % 60,5 iken, yüksekokul ya da üniversite mezunlarında bu oran % 67,7’ye

yükselmektedir.

 Evli bireylerin, evli olmayanlara göre daha mutlu olduğu görülmektedir.

 2010 yılında evli bireylerin % 63,7’si mutlu iken, evli olmayanlarda bu oran % 53,5’dir.

Kaynak: TÜİK, 2011e.

YAŞAM MEMNUNİYETİ ARAŞTIRMASI - 2010

 Bireyleri en çok aileleri ve sağlıklı olmak mutlu etmektedir.

 2010 yılında kendilerini en çok ailenin mutlu ettiğini ifade edenlerin oranı % 70,9 iken, kendilerini en çok sağlıklı olmanın mutlu ettiğini ifade edenlerin oranı % 71,2’dir.

 Bireylerin % 72,8’i kendi geleceklerinden umutludur.

 2010 yılında kendi geleceklerinden umutlu olan bireylerin oranı % 72,8’dir.

Kadınların %72,9’u, erkeklerin ise % 72,7’si kendi geleceklerinden umutlu olduklarını belirtmişlerdir.

 Bireyler daha ucuz ürün tüketmeye başlamışlardır.

 Ekonomik gelişmeler karşısında bireylerin % 60’ı 2009 yılında daha ucuz ürün tükettiğini belirtirken, 2010 yılında bu oran % 54,2’ye düşmüştür. Buna karşılık 2010 yılında bireylerin % 33,8’i borçlanmış, % 22,7’si eğlence ve tatil

masraflarını kıstığını ifade etmiştir.

Kaynak: TÜİK, 2011e.

YAŞAM MEMNUNİYETİ ARAŞTIRMASI - 2010

 Ticaret-Hizmette Ciro bir önceki yılın aynı dönemine göre % 25,9, bir önceki döneme göre % 12,4 artmıştır.

 Ticaret-Hizmet İstihdam Endeksi, 2010 yılı IV. döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre % 2,1 artarken bir önceki döneme göre % 1,7 oranında

azalmıştır.

 Ticaret-Hizmet Çalışılan Saat Endeksi, 2010 yılı IV. döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre % 0,3, bir önceki döneme göre % 2,6 oranında azalmıştır.

TİCARET VE HİZMET ENDEKSLERİ 2010 YILI IV. DÖNEM

Kaynak: TÜİK, 2011f.

Ticaret - Hizmet Endeksleri, 2005=100

100 110 120 130 140 150 160 170 180 190 200

2008-1 2008-2 2008-3 2008-4 2009-1 2009-2 2009-3 2009-4 2010-1 2010-2 2010-3 Ciro İstihdam Çalışılan saat Brüt ücret - maaş

SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ - OCAK 2011

 2010 yılı Aralık ayında 2005=100 temel yıllı sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre % 18,9 artmıĢtır.

 Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2011 yılı Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre; madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi

%11,9, imalat sanayi sektörü endeksi %2 0,5 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %12,0 artmıştır.



Kaynak: TÜİK, 2011g.

SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ - OCAK 2011

Kaynak: TÜİK, 2011g.

Ocak 2010

(2005=100) Arındırılmamış

Takvim Etkisinden Arındırılmış

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış SEKTÖR

Endeks

Değişim (Yıllık)

Değişim

(Aylık) Endeks

Değişim

(Yıllık) Endeks

Değişim (Aylık)

Toplam Sanayi 118,2 18,9 -13,2 119,0 18,8 128,4 0,5

Madencilik ve Taşocakçılığı 121,4 11,9 -5,0 120,0 11,9 137,6 4,7

İmalat Sanayi 114,8 20,5 -15,5 115,7 20,3 127,0 0,1

Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Ürt. ve

Dağıtımı 144,5 12,0 2,2 144,5 12,0 137,0 1,2

SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ - OCAK 2011

Kaynak: TÜİK, 2011g.

ARINDIRILMAMIġ ĠLE MEVSĠM VE TAKVĠM ETKĠLERĠNDEN ARINDIRILMIġ SANAYĠ ÜRETĠM ENDEKSĠ

80 90 100 110 120 130 140

2010-1

2010-2

2010-3

2010-4

2010-5

2010-6

2010-7

2010-8

2010-9

2010-10

2010-11

2010-12

2011-1

TOPLAM SANAYİ ENDEKSİ (ARINDIRILMAMIŞ) MEVSİM VE TAKVİM ETKİLERİNDEN ARINDIRILMIŞ ENDEKS

 İnşaat Sektöründe İstihdam % 6,3 artmıştır.

 Bina İnşaatı Sektörü İstihdam Endeksi % 5,5 artarak % 79,9’a, Bina Dışı İnşaat Sektörü İstihdam Endeksi % 7,3 artarak % 122,9’a yükselmiştir

 İnşaat Sektöründe Çalışılan Saat Endeksi 2010 yılı 4. döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre % 4,3 artmıştır.

 İnşaat Sektöründe Brüt Ücret-Maaş endeksi % 18,1 artmıştır.

İNŞAAT İŞGÜCÜ GİRDİ ENDEKSLERİ 2010 YILI IV. DÖNEM

Kaynak: TÜİK, 2011h.

Üç aylık inĢaat sektörü istihdam, çalıĢılan saat ve brüt ücret- maaĢ endeksleri, 2005=100

70 80 90 100 110 120 130 140 150 160 170 180

2005-1 2005-2 2005-3 2005-4 2006-1 2006-2 2006-3 2006-4 2007-1 2007-2 2007-3 2007-4 2008-1 2008-2 2008-3 2008-4 2009-1 2009-2 2009-3 2009-4 2010-1 2010-2 2010-3 2010-4

İstihdam Endeksi Çalışılan Saat Endeksi Brüt Ücret-Maaş Endeksi

 Ocak ayı kırmızı et üretimi 51 042 ton olarak tahmin edildi

 Hayvan türleri ayrıntısında incelendiğinde, 2010 yılı Aralık ayı kırmızı et üretim miktarının yaklaşık olarak 42 888 ton sığır ve 6 800 ton koyun etinden oluştuğu tahmin edilmektedir.

KIRMIZI ET ÜRETİM İSTATİSTİKLERİ OCAK 2011

Kaynak: TÜİK, 2011ı.

KIRMIZI ET ÜRETĠM MĠKTARI

20 000 40 000 60 000 80 000 100 000 120 000 140 000 160 000 180 000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Ay Ton

2010 2011

 2011 Şubat ayında bir önceki aya göre en yüksek reel getiri TÜFE ile indirgendiğinde Euro’da gerçekleşti.

 2011 Şubat ayında en yüksek reel getiri, ÜFE ile indirgendiğinde % 2,12, TÜFE ile indirgendiğinde ise % 3,13 oranlarıyla Euro’da gerçekleşmiştir.

 Yatırım araçlarının Şubat ayında yatırımcısına reel getirileri aşağıdaki grafiklerde gösterilmiştir.

FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİ ORANLARI - ŞUBAT 2011

Kaynak: TÜİK, 2011i

-1,18

-5,22

-0,06

2,12

0,24

-10 -5 0 5 10

MEVDUAT FAĠZĠ (BRÜT)

BORSA IMKB 100

AMERĠKAN DOLARI

EURO KÜLÇE ALTIN

2011 ŞUBAT FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ ÜFE'YE GÖRE AYLIK

REEL GETİRİLERİ ( % )

-0,21

-4,29

0,92

3,13

1,22

-10 -5 0 5 10

MEVDUAT FAĠZĠ (BRÜT)

BORSA IMKB 100

AMERĠKAN DOLARI

EURO KÜLÇE ALTIN

2011 ŞUBAT FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ TÜFE'YE GÖRE AYLIK

REEL GETİRİLERİ ( % )

 Sanayi Ciro Endeksi, 2011 yılı Ocak ayında yüzde 33,2 arttı.

 Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2011 yılı Ocak ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre; Madencilik ve Taşocakçılığı endeksi % 40,7, İmalat Sanayi endeksi ise

% 33,0 artmıştır.

 Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2011 yılı Ocak ayında en yüksek artış Enerjide görülmüştür.

 İmalat sanayi alt sektörlerinin 2011 yılı Ocak ayında 2010 yılı aynı ayına göre yüzde değişim oranları incelendiğinde, en yüksek artış oranının % 88,3 ile Makine ve Ekipmanlarının Kurulumu ve Onarımında gerçekleştiği görülmektedir. Bunu % 63,9 ile Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı takip etmektedir.

SANAYİ CİRO VE SİPARİŞ ENDEKSLERİ OCAK 2011

Kaynak: TÜİK, 2011j.

Sanayi Ciro Endeksi, 2005=100

100 120 140 160 180 200 220

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2010 2011

 Sanayi Sipariş Endeksi, 2011 yılı Ocak ayında 2010 yılı Ocak ayına göre yüzde 32,5 artmıştır.

 Sanayi Sipariş Endeksi, 2011 yılı Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre % 32,5 artmış, bir önceki aya göre ise % 16,8 azalmıştır.

 Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2011 yılı Ocak ayında en yüksek artış Ara Malı İmalatı’nda görülmüştür.

 İmalat sanayi alt sektörlerinin 2011 yılı Ocak ayında 2010 yılı aynı ayına göre yüzde değişim oranları incelendiğinde, en yüksek artış oranının % 50,6 ile Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Ekipman İmalatında gerçekleştiği görülmektedir. Bunu, % 45,7 ile Ana Metal Sanayii takip etmektedir.

Kaynak: TÜİK, 2011j.

SANAYİ CİRO VE SİPARİŞ ENDEKSLERİ OCAK 2011

Sanayi SipariĢ Endeksi, 2005=100

100 120 140 160 180 200 220

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2010 2011

 2011 Şubat ayında Tüketici güveni arttı.

 2011 Şubat ayında Tüketici Güven Endeksi, bir önceki aya göre % 2,49 oranında arttı; Ocak ayında 91,29 olan endeks Şubat ayında 93,56 değerine yükseldi.

 Tüketici Güven endeksindeki artış, , tüketicilerin mevcut ve gelecek dönem satın alma gücü, gelecek dönem genel ekonomik durum, iş bulma olanakları ve mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu durumlarına dair değerlendirmelerinin iyileşmesinden kaynaklanmaktadır.

TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ - ŞUBAT 2011

Kaynak: TÜİK, 2011k.

TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ - ŞUBAT 2011

Kaynak: TÜİK, 2011k.

Tüketici Güven Endeksi

81,85

84,74 85,80 86,58

88,04

87,48 87,35

90,41

89,02 91,34 90,99 91,29 93,56

80 84 88 92 96

02/10 03/10 04/10 05/10 06/10 07/10 08/10 09/10 10/10 11/10 12/10 01/11 02/11

 Saatlik işgücü maliyeti endeksi bir önceki yılın aynı dönemine göre % 10,3 artmıştır.

 Sektörel ayrımda endeks değerlerindeki yıllık artış oranının sanayi sektöründe

% 10,1, inşaat sektöründe % 11 ve hizmet sektöründe % 10,2 şeklindedir.

 Saatlik işgücü maliyeti endeksinde 2010 yılı IV. döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre en yüksek artış % 19,4 ile M (Mesleki, bilimsel ve teknik

faaliyetler) sektöründe gerçekleşmiştir.

Saatlik işgücü maliyeti endeksleri

İŞGÜCÜ MALİYETİ ENDEKSİ - 2010 YILI IV. DÖNEM

Kaynak: TÜİK, 2011l.

80 90 100 110 120 130

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

2008 2009 2010

işgücü maliyeti kazanç kazanç dışı işgücü maliyeti

 Geçici dış ticaret verilerinden hesaplanan 2003=100 temel yıllı dış ticaret endekslerine göre; Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre, ihracat birim değer endeksi % 7,1, ithalat birim değer endeksi % 9,9 oranında arttı.

 İlgili ayda ihracat birim değer endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre tarım ve ormancılıkta % 1,1, balıkçılıkta % 15,4, madencilik ve taşocakçılığında % 13 ve imalat sanayiinde % 7,2 arttı.

 İthalat birim değer endeksi geçen yılın aynı ayına göre, tarım ve ormancılıkta

% 36,3, madencilik ve taşocakçılığında % 20,2, imalat sanayiinde % 5,7 artış gösterdi.

DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ - OCAK 2011

Kaynak: TÜİK, 2011m.

 2011 yılı Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat miktar endeksi % 14, ithalat miktar endeksi % 31,3 arttı.

 İhracat miktar endeksi ana sektörler itibariyle, geçen yılın aynı ayına göre, tarım ve ormancılıkta % 9,9, balıkçılıkta % 62,6, madencilik ve taşocakçılığında

% 28,8, imalat sanayiinde % 14,1 arttı.

 İthalat birim değer endeksi geçen yılın aynı dönemine göre, tarım ve ormancılıkta % 2,5, madencilik ve taşocakçılığında % 18,5 ve imalat sanayiinde

% 36 arttı

 Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2011 yılı Ocak ayında, 2010 Ocak ayına göre, ihracat miktar endeksi orjinal seride olduğu gibi % 14, ithalat miktar endeksi ise % 27,4 oranında arttı

DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ - OCAK 2011

Kaynak: TÜİK, 2011m.

 2010 yılında bir önceki yıla göre bitkisel üretim azalış gösterdi.

 Tahıl ürünleri üretim miktarları bir önceki yıla göre % 2,5 oranında azalarak yaklaşık 32,7 milyon ton olarak gerçekleşti.

 buğday üretimi % 4,6 oranında azalarak 19,6 milyon ton,

 arpa üretimi % 0,8 oranında azalarak 7,2 milyon ton olurken,

 dane mısır üretimi % 1,4 oranında artarak 4,3 milyon ton,

 çeltik üretimi % 14,7 oranında artarak 860 bin ton olmuştur.

 kütlü pamuk üretimi % 24,6 oranında artarak yaklaşık 2,1 milyon ton,

 şekerpancarı üretimi % 3,9 oranında artarak yaklaşık 17,9 milyon ton,

 tütün üretimi % 32,1 oranında azalarak 55 bin ton olarak gerçekleşmiştir.

BİTKİSEL ÜRETİM İSTATİSTİKLERİ - 2010

Kaynak: TÜİK, 2011o.

16,6 26,8

33,6

16,6 26,0

32,7

0 5 10 15 20 25 30 35 40

Tahıllar Sebzeler Meyveler

2009 2010 Bitkisel Üretim 2009-2010 M ilyon ton

 Sebze ürünleri üretim miktarı bir önceki yıla göre % 2,9 oranında azalarak yaklaşık 26 milyon ton olarak gerçekleşti.

 domates üretimi % 6,5 oranında azalarak yaklaşık 10 milyon ton olmuş,

 havuç üretimi % 10,2, taze fasulye üretimi % 2,6 oranında azalmış,

 patlıcan üretimi % 3,8, kuru soğan üretimi % 2,7, sakız kabak üretimi % 2,3 oranında artmıştır.

 Meyve ürünlerinin üretim miktarı % 0,1 oranında azalarak yaklaşık 16,6 milyon ton olarak gerçekleşmiştir .

 elma % 6,6, kayısı % 31,9, erik % 2, şeftali % 1,4 oranında azalmış,

 zeytinde ise %9,6 oranında artmıştır.

 Turunçgil meyvelerden portakalda % 1,2, mandalinada % 1,5 oranında artış olmuştur. Sert kabuklu meyvelerden fındık % 20, antep fıstığı % 56,5 oranında artmıştır.

 İncir üretiminde % 4,3, muz üretiminde % 2,8 oranında artış olurken, üzüm üretiminde önemli bir değişiklik olmamıştır.

BİTKİSEL ÜRETİM İSTATİSTİKLERİ - 2010

Kaynak: TÜİK, 2011o.

İHRACAT - ŞUBAT 2011

Kaynak: TİM,2011a.

AYLAR BAZINDA TOPLAM ĠHRACAT, 2010-2011

0 2,000,000 4,000,000 6,000,000 8,000,000 10,000,000 12,000,000 14,000,000

2011 2010

İHRACAT - ŞUBAT 2011

Kaynak: TİM,2011a.

ÜLKE İHRACAT PAY, %

1 ALMANYA 1,099,278.58 10.81

2 İTALYA 646,892.12 6.36

3 BİRLEŞİK KRALLIK 605,476.00 5.96

4 FRANSA 527,413.82 5.19

5 IRAK 523,280.65 5.15

6 RUSYA FEDERASYONU 482,615.08 4.75 7 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 377,086.11 3.71

8 ABD 366,665.26 3.61

9 İSPANYA 333,318.57 3.28

10 İRAN 331,764.70 3.26

11 SUUDI ARABISTAN 251,452.77 2.47

12 HOLLANDA 247,380.67 2.43

13 BELÇİKA 208,509.29 2.05

14 ROMANYA 200,022.61 1.97

15 ISRAIL 186,420.79 1.83

16 MALTA 153,904.25 1.51

17 POLONYA 143,878.53 1.42

18 YUNANİSTAN 138,952.09 1.37

19 ÇİN HALK CUMHURİYETİ 134,920.85 1.33 20 AZERBAYCAN-NAHCIVAN 125,289.97 1.23

İlk 20 Toplam 7,084,523 69.70

Genel Toplam 10,164,614 100.0 ĠHRACATIMIZDA ĠLK 20 ÜLKE, (Bin $)

ŞUBAT AYI SEKTÖREL İHRACAT 2010 - 2011,

(Bin $)

Kaynak: TİM,2011a.

SEKTÖRLER 2010 2011

I. TARIM 1,116,600 1,361,615

A. BĠTKĠSEL ÜRÜNLER 832,696 1,022,043

Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 328,218 384,096

Yaş Meyve ve Sebze 173,670 237,592

Meyve Sebze Mamulleri 75,851 83,171

Kuru Meyve ve Mamulleri 80,859 102,391

Fındık ve Mamulleri 97,934 136,054

Zeytin ve Zeytinyağı 24,606 15,494

Tütün 45,902 55,895

Kesme Çiçek 5,655 7,350

B. HAYVANSAL ÜRÜNLER 79,107 85,552

Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 79,107 85,552

C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERĠ 204,797 254,020

II. SANAYĠ 6,865,144 8,554,939

A. TARIMA DAYALI ĠġLENMĠġ ÜRÜNLER 636,337 839,818

Tekstil ve Hammaddeleri 476,053 630,997

Deri ve Deri Mamulleri 79,688 101,939

Halı 80,596 106,882

B. KĠMYEVĠ MADDELER VE MAM. 835,821 1,194,891

C. SANAYĠ MAMULLERĠ 5,392,986 6,520,230

Hazır giyim ve Konfeksiyon 1,139,707 1,303,744

Otomotiv Endüstrisi 1,435,069 1,615,440

Gemi ve Yat 73,229 71,420

Elektrik - Elektronik 709,005 744,713

Makine ve Aksamları 473,176 577,454

Demir ve Demir Dışı Metaller 440,498 544,429

Demir Çelik Ürünleri 801,247 1,304,984

Çimento ve Toprak Ürünleri 239,545 234,698

Değerli Maden ve Mücevherat 77,441 116,375

Diğer Sanayi Ürünleri 4,070 6,972

III. MADENCĠLĠK 202,701 248,059

T O P L A M 8,184,445 10,164,614

TRC2 BÖLGESİ`NDE EKONOMİK

GÖRÜNÜM

 İşgücüne katılma oranının en yüksek olduğu bölge % 58,2 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesidir.

 İşgücüne katılma oranının en düşük olduğu bölgeler ise % 33,5 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) ve % 36 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgeleridir.

 İstihdam edilenlerin % 17,5’i İstanbul’da yaşıyor.

 Kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfusun % 18,3’ünü barındıran İstanbul (TR10), toplam istihdamın da % 17,5’ine sahiptir.

 Çalışma çağındaki nüfus içindeki payı % 6,7 olan TR51 (Ankara) bölgesi toplam istihdamın % 6,4’üne sahiptir.

 Buna karşılık, çalışma çağındaki nüfusun % 3,7’sine sahip olan TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) bölgesinin toplam istihdam içindeki payı % 2,5’tir.

 2010 yılında işsizlik oranının en yüksek olduğu bölge % 17 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) olup, bunu % 16,7 ile TR62 (Adana, Mersin) takip etmektedir.

İşsizlik oranının en düşük olduğu bölge ise % 6,1 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesidir.

HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI - 2010 BÖLGESEL SONUÇLAR

Kaynak: TÜİK, 2011a.

 TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) Bölgesinde,

 İşgücü 25 bin kişi artarak 647 bine,

 İstihdam 58 bin kişi artarak 563 bine ulaşmıştır.

 İşsiz sayısı ise 32 bin kişi azalarak 85 bin kişi olmuştur.

HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI - 2010 BÖLGESEL SONUÇLAR

Kaynak: TÜİK, 2011a.

İşgücü İstihdam İşsiz

İşgücüne Katılma

Oranı

İstihdam Oranı

İşsizlik Oranı

Bin %

2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010

TRC2 622 647 505 563 117 85 34.4 33.5 27.9 29.1 18.8 13.1

Türkiye ^24.748 25.641 21.277 22.594 3.471 3.046 47.9 48.8 41.2 43 14 11.9

 NUTS2 düzeyinde 26 bölge içinde TÜFE’nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) (%

1,62) olmuştur.

 Aralık ayına göre en yüksek artış TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) (% 1,98) bölgesinde,

 Geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) (% 6,87) bölgesinde,

 On iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) (% 9,99) bölgesinde gerçekleşmiştir.

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - ŞUBAT 2011

Kaynak: TÜİK, 2011c.

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - ŞUBAT 2011

Kaynak: TÜİK, 2011c

İstatistiki bölge

Bir önceki aya

göre değişim oranı

Bir önceki yılın Aralık ayına göre

değişim oranı

Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim

oranı

Oniki aylık ortalamalara göre

değişim oranı (Şubat 2011) (Şubat 2011/Aralık

2010)

(Şubat 2011/Şubat 2010)

(01.03.2010-28.02.2011 /01.03.2009-

29.02.2010)

TÜRKİYE 0.73 1.14 4.16 7.76

TRC2 1.04 1.98 5.09 8.75

İstatistiki Bölgelere Göre Tüketici Fiyatları Endeksi ve Değişim Oranı

(%) (2003=100)

DİYARBAKIR SEKTÖREL İHRACAT - ŞUBAT 2011

Kaynak: TİM,2011b.

Sektörler Şubat 2011 Ocak 2011

I.TARIM 3,897,563.78 3,714,873.33

A.BİTKİSEL ÜRÜNLER 3,619,721.50 3,485,051.90 Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve

Mamulleri 3,610,005.50 3,421,059.00

Yaş Meyve ve Sebze 0.00 0.00

Meyve Sebze Mamulleri 0.00 0.00

Kuru Meyve ve Mamulleri 486.00 0.00

Fındık ve Mamulleri 0.00 0.00

Zeytin ve Zeytinyağı 0.00 0.00

Tütün 0.00 0.00

Kesme Çiçek 9,230.00 63,992.90

B.HAYVANSAL ÜRÜNLER 74,690.23 93,865.36

Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 74,690.23 93,865.36 C.AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ 203,152.05 135,956.07 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 203,152.05 135,956.07

DİYARBAKIR SEKTÖREL İHRACAT - ŞUBAT 2011

Kaynak: TİM,2011b.

Sektörler Şubat 2011 Ocak 2011

II.SANAYİ 3,080,360.29 5,069,447.78

A.TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER 149,749.58 1,226,498.00 Tekstil ve Hammaddeleri 18,578.00 1,225,256.00

Deri ve Deri Mamulleri 0.00 1,242.00

Halı 131,171.58 0.00

B.KİMYEVİ MADDELER VE MAMÜLLERİ 769,729.44 878,809.99 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 769,729.44 878,809.99 C.SANAYİ MAMULLERİ 2,160,881.27 2,964,139.79 Hazır giyim ve Konfeksiyon 5,488.77 32,069.24 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 0.00 375,172.84 Elektrik-Elektronik,Makine ve Bilişim 1,313,274.07 1,464,753.58

Makine ve Aksamları 242,303.95 267,405.60

Demir ve Demir Dışı Metaller 203,610.05 361,397.52

Demir Çelik Ürünleri 189,392.01 200,113.34

Çimento ve Toprak Ürünleri 206,812.42 263,056.67

Değerli Maden ve Mücevherat 0.00 171.00

Diğer Sanayi Ürünleri 0.00 0.00

III.MADENCİLİK 2,750,164.84 5,439,117.79

Toplam 9,728,088.91 14,223,438.90

ŞANLIURFA SEKTÖREL İHRACAT - ŞUBAT 2011

Kaynak: TİM,2011b.

Sektörler Şubat 2011 Ocak 2011

I.TARIM 2,933,029.18 4,220,453.98

A.BİTKİSEL ÜRÜNLER 2,913,169.14 4,154,483.07 Hububat,Bakliyat,Yağlı Tohumlar ve

Mamulleri 869,882.50 1,881,726.00

Yaş Meyve ve Sebze 601,319.00 1,028,785.00 Meyve Sebze Mamulleri 1,401,229.49 1,233,394.59

Kuru Meyve ve Mamulleri 0.00 0.00

Fındık ve Mamulleri 0.00 0.00

Zeytin ve Zeytinyağı 0.00 0.00

Tütün 0.00 0.00

Kesme Çiçek 40,738.15 10,577.48

B.HAYVANSAL ÜRÜNLER 0.00 0.00

Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 0.00 0.00 C.AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ 19,860.04 65,970.91 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 19,860.04 65,970.91

ŞANLIURFA SEKTÖREL İHRACAT - ŞUBAT 2011

Kaynak: TİM,2011b.

Sektörler Şubat 2011 Ocak 2011

II.SANAYİ 9,861,966.73 12,223,912.49

A.TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER 224,958.39 416,020.45 Tekstil ve Hammaddeleri 58,709.10 416,020.45

Deri ve Deri Mamulleri 166,249.29 0.00

Halı 0.00 0.00

B.KİMYEVİ MADDELER VE MAMÜLLERİ 423,531.03 201,380.75 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 423,531.03 201,380.75 C.SANAYİ MAMULLERİ 9,213,477.31 11,606,511.29 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 1,506,729.93 1,020,308.20 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 96,806.11 45,571.38 Elektrik-Elektronik,Makine ve Bilişim 2,000,037.98 1,956,472.17

Makine ve Aksamları 193,906.21 361,778.80

Demir ve Demir Dışı Metaller 59,410.91 26,511.95

Demir Çelik Ürünleri 280,287.97 779,477.40

Çimento ve Toprak Ürünleri 5,076,298.20 7,375,543.02

Değerli Maden ve Mücevherat 0.00 40,848.37

Diğer Sanayi Ürünleri 0.00 0.00

III.MADENCİLİK 28,215.55 39,117.13

Toplam 12,823,211.46 16,483,483.60

Bölge İllerine Göre Dağılım

İL

2011 ŞUBAT (BİR AYLIK) 2010 ŞUBAT (BİR AYLIK)

KURULAN TASFİYE KAPANAN KURULAN TASFİYE KAPANAN

ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL.

DİYARBAKIR 74 5 24 3 0 2 0 10 43 1 20 3 0 8 2 7

ŞANLIURFA 56 1 40 3 0 3 0 6 50 1 33 2 2 2 0 15

TÜRKİYE 4899 101 5117 548 66 910 74 2135 4,082 148 4187 641 171 965 99 3144

2011 ŞUBAT AYINA AİT KURULAN ve KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ

Kaynak: TOBB,2011.

MOTORLU KARA TAŞITLARI İSTATİSTİKLERİ OCAK 2011

İllere göre motorlu kara taşıtları sayısı, Ocak 2011 Sonu (Motorsuz (römork ve yarı römork) kara taşıtları hariç)

Kaynak:TÜİK,2011n.

İl Toplam Otomobil Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon Motosiklet

Özel Amaçlı

Taşıt

Traktör

TÜRKİYE 15 095 603 7 544 871 386 973 208 510 2 399 038 726 359 2 389 488 35 492 1 404 872 Diyarbakır 97 805 41 328 6 069 1 070 17 109 6 234 7 919 379 17 697 Şanlıurfa 196 885 76 527 5 919 1 241 18 104 14 925 53 485 408 26 276

• TÜİK (2011a). “Hanehalkı İşgücü İstatistikleri 2010”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:42, 01.03.2011

• TÜİK (2011b). “Sanayi İşgücü Girdi Endeksleri 2010 Yılı 4. Dönem”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:43, 02.03.2011

• TÜİK (2011c). “Tüketici Fiyatları Endeksi Şubat/2011”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:45, 03.03.2011

• TÜİK (2011d). “Üretici Fiyatları Endeksi Şubat/2011”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:46, 03.03.2011

• TÜİK (2011e). “Yaşam Memnuniyeti Araştırması 2010”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:47, 04.03.2011

• TÜİK (2011f). “Ticaret ve Hizmet Endeksleri 2010 Yılı 4. Dönem”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:48, 07.03.2011

• TÜİK (2011g). “Sanayi Üretim Endeksi Ocak/2011”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:49, 08.03.2011

• TÜİK (2011h). “İnşaat İşgücü Girdi Endeksleri 2010 Yılı 4. Dönem”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:51, 10.03.2011

• TÜİK (2011ı). “Kırmızı Et Üretim İstatistikleri Ocak/2011”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:52, 10.03.2011

• TÜİK (2011i). “Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları Şubat/2011”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:53, 11.03.2011

• TÜİK (2011j). “Sanayi Ciro ve Sipariş Endeksleri Ocak/2011”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:55, 11.03.2011

• TÜİK (2011k). “Tüketici Güven Endeksi Şubat/2011”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:59, 16.03.2011

• TÜİK (2011l). “İşgücü Maliyeti Endeksi 2010 Yılı 4. Dönem”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:60, 16.03.2011

• TÜİK (2011m). “Dış Ticaret Endeksleri Ocak/2011”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:61, 18.03.2011

• TÜİK (2011n). “Motorlu Kara Taşıtları İstatistikleri Aralık /2010”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:62, 24.03.2011

• TÜİK (2011o). “Bitkisel Üretim İstatistikleri 2010”, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:64, 25.03.2011

• TİM (2011a). “Yıllık İhracat Rakamları”,

http://www.tim.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=625&Itemid=135, 24.02.2011

• TİM (2011b). “İller Bazında Rakamlar”,

http://www.tim.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=625&Itemid=135, 24.02.2011

• TOBB (2011). “Kurulan – Kapanan Şirket İstatistikleri”, http://www.tobb.org.tr/ist/, 25.02.2011

KAYNAKÇA