Sınai Mülkiyet Hakları
Genel Sunum
Hakan Özcan
Avrupa ve Türk Patent Vekili Makina Mühendisi
1998-2003 - Patent Uzmanı 2004-2009 - Patent Danışmanı
2009-2014 - Patent Bölüm Yöneticisi 2014-2017- Ar-ge Eğitim Danışmanı 2017-2018- Özel Statülü Müşteriler Müdürü 2018-… Başkanlık Danışmanı
Destek Patent; 1983 yılında sınai haklar alanında hizmet vermek amacıyla
kurulmuştur. Bu süreçte, tescil haklarının korunması konusunda vekillik ve
danışmanlık hizmeti verirken, bir taraftan da ülkemizde sınai haklar bilincinin
yerleşmesi ve sektöre ait sistemin kurulmasına dair birçok çalışmanın içinde
etkin olarak yer almıştır. Bugüne kadar ulusal ve uluslararası alanda 250
binden fazla marka, 45 binin üzerinde patent/ faydalı model, 320 bine yakın
tasarıma danışmanlık ve vekillik hizmeti vermiştir.
FİKRİNE SAHİP ÇIK
• Destek Patent olarak, Türkiye’de Sına Haklar ile ilgili farkındalığı sağlayarak, patent okuryazarlığının
artırılmasına katkıda bulunmak amacıyla 2019 yılında
«FİKRİNE SAHİP ÇIK» Kurumsal Sosyal Sorumluluk projesini başlattık.
• Bu proje kapsamında İzmir ve İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlükleriyle protokol imzalayarak, Meslek ve Teknik Liselerine eğitimler verdik.
• Bunun dışında Türkiye de Sına Haklar ile ilgili gerçekleşen hemen hemen tüm projelere de eğitimlerimizle destek vermeye devam ediyoruz.
FİKRÎ ESER
Şahısların ferdi tesirlerinin yansıma bulduğu şeyler
• Tescile gerek yoktur
• Kendinize aitliğin ispatı
• Evrensel
SINÂİ ÜRÜN
Bir hammadde işlenmesi ile
ortaya konan ürün veya prosesler
• Tescil şarttır
• Ülkeseldir
Eser-Copyright ©
▪ Yazılım Kodları
▪ Kullanım Kılavuzları
▪Resimler
Bir Üründeki Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları
Tasarım
▪Genel Şekli
▪Düğmelerin Düzeni ve Şekli Ticari Sır (Knowhow)
▪Yayınlanmayan Gizli Tutulan Teknik Bilgiler Markalar ve Alt Markalar ®
▪ TOGG
Patent ve Faydalı Modeller
▪Pil
▪Çalışma Sistemi
6
Patent Pending Patented
Marka Nedir?
Bir teşebbüs tarafından sunulan malların veya hizmetlerin diğer
teşebbüslerin sunduğu mallar veya hizmetlerden ayırt edilebilmesini sağlayan kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her türlü işarettir.
Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim , renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi
özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür.
Bir ürün eğer üç boyutlu bir şekle ya da bu şeklin bir parçasıyla ürün üstündeki iki boyutlu süslemelere sahipse “tasarım” kavramı içerisinde değerlendirilmektedir.
Esasen tasarım bir ürünün dış görünümünü ifade etmektedir.
Tasarımın Tanımı
9
PROBLEM YOKSA PATENTDE YOK NO PROBLEM NO PATENT
Buluş, teknik bir probleme getirilen teknik çözüm
Patent, patentlenebilirlik kriterlerini sağlayan buluşlar için verilen sınırlı süreli koruma belgeleri.
Patent Nedir?
Sorun: Normal giyilen ayakkabıların her hangi bir bağlama aparatı olmaksızın deri veya benzer şeritlerle bağlanması. Bağlama zorlu
olduğu gibi kaza anında kayağın ayakkabıdan ayrılmasını
sağlayan bir mekanizma mevcut değil.
Çözüm: Pratik bağlama sökme Kaza anında ayaktan ayrılması
TEKNİK PROBLEM
Kahve içerken bardaktan damlama olması, akan damlanın masada leke bırakması.
TEKNİK ÇÖZÜM
Bardak dış yüzeyinde oluşturulan kanal
sayesinde, akan damla kanalın içerisinde
birikmesi.
TEKNİK PROBLEM
Dış ortamda kullanılan bankların
yağmurda ıslanması ve kullanılamaması
TEKNİK ÇÖZÜM
Çevrilebilir bank yapısı sayesinde yanda
yer alan kolun çevrilmesi ile altta kalan
kuru kısmın üste getirilmesi
TEKNİK PROBLEM
Gece evde karanlıkta yürümek zorunda kalındığında zorluk çekilmesi
TEKNİK ÇÖZÜM
Işıklı terlik sayesinde yol bulmada
kolaylık
TEKNİK PROBLEM
Tarakta biriken saç tellerinin temizliğinin zor olması
TEKNİK ÇÖZÜM
Tarağa takılan, çıkarılabilir yapıda silikon yüzey biriken saçların kolaylıkla
çıkarılmasını sağlıyor
Tasarımın Patentten Farkı, ürüne biçimsel özellik kazandırılmasıdır.
Bu özellik ürüne fonksiyonel bir özellik kazandırdığı zaman bu
ürün patent ile de korunur.
Buluş Nasıl Oluşur?
Zaman/Çaba Az Zaman/Az Çaba 0 Zaman/0 Çaba
YAPILMIŞ LİSE BAŞVURULARI
1 1 1 2
10
363 2 3 138
18 53
0 10 20 30 40 50 60
2000 2010 2020 2030
YILLARA GÖRE LİSE BAŞVURULARI
İLK 10
İSKİTLER MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MÜDÜRLÜĞÜ. (6773923) 10 ULUSLARARASI MURAT HÜDAVENDİGAR ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ (6438446) 10 BURSA - NİLÜFER OTOMOTİV ENDÜSTRİSİ İHRACATÇILARI BİRLİĞİ MESLEKİ TEKNİK ANADOLU
LİSESİ (6761702) 4
İZMİT MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ (6545909) 4
KÜÇÜKKÖY KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ OKUL AİLE BİRLİĞİ (6810826) 3 MEHMET TUZA PAKPEN MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ OKUL AİLE BİRLİĞİ (6804686) 3 NAZİLLİ NAHİT MENTEŞE MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ (6792418) 3 NİŞANTAŞI RÜŞTÜ UZEL MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ (6790354) 3 T.C. KARTEPE KAYMAKAMLIĞI FEVZİYE TEZCAN MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ (6534135) 3 TOKİ ALİ DURAN MESLEK TEKNİK ANADOLU LİSESİ OKUL AİLE BİRLİĞİ (6780160) 3 ANADOLU KALKINMA VAKFI MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ. (6771820) 3
YAZILIMLAR PATENT ALABİLİR Mİ?
Yazılım eğer teknik bir probleme teknik bir çözüm getiriyor ise bir buluştur. Patent alabilir.
TEKNİK PROBLEM;
❖ Pazarlama problemi değildir,
❖ Kişisel problem değildir,
❖ Satışı çok yapma problemi değildir,
❖ Kolaylık sağlama, işlemleri hızlı yapma problemi değildir.
5 milyar $ 140,5 milyar $
«Aslanlar kendi hikayelerini
yazmadıkça, avcıların hikayelerini dinlemek zorundadır.»
Afrika Atasözü
HORIZON 2020
79 milyar Euro
BU FARK NEDEN?
ERICSSON
NOKIA
IPHONE
SAMSUNG
Avrupa Çerçeve Programlarından Doğan Teknoloji
ÜLKEY E FA YD ALARI
1997’de toplam cirosunun %16’sı olan yurtdışı satışlar, 2006’da %48’ine ulaşırken;
Arçelik patent sayıları dağılımı ve yurtdışı satış artış yüzdesi
K URUMA F A YD ALARI
US19920905479 29-06-1992
• 1851 – Londra Cihanşümûl Sergisi
• 1855 – Paris Cihanşümûl Sergisi
• 1862 – Londra II. Cihanşümûl Sergisi
• 1867 – Paris II. Cihanşümûl Sergisi
• 1873 – Viyana Cihanşümûl Sergisi
(Fuarda sergilenen buluşlar için geçici bir kânun)
• 1883 – Paris Sözleşmesi
KORUMA
GİZLİ TUTARAK PATENT BAŞVURUSU YAPARAK
Patent kavramı endüstriyel ve ticari hayatın kilit unsurlarından biri
haline gelmiştir
FLASH OF GENIUS
Amerika’nın en güçlü kurumlarından olan Detroit Otomotiv Sektörü ile mücadele eden Robert Kearnes’in gerçek hikayesi…
Üniversitede Profesör olan Robert’in mutlu bir hayatı vardır.
Boş zamanlarında bazı buluşlar üzerinde çalışmaktadır. Bir gün dünyanın her yerinde kullanılabilecek bir buluşa imza atar.
Robert bu buluşunun çok fazla pazar payı olacağını tahmin eder ve patent alır.
2018 DESTEK PATENT A.Ş.
Patent Tescili İçin Şartlar (20 yıllık koruma)
• Yenilik (Mutlak yenilik, ülke, bölge, kıta bazlı değil)
• https://portal.turkpatent.gov.tr/anonim/arastirma/patent/detayli
• Sanayiye Uygulanabilirlik (Prototip şart değil, yapılabilir olması yeterli)
• Buluş Basamağı (Sokaktaki insanın dahi düşünebileceği bir çözüm olmamalı)
31
Faydalı Model Tescili İçin Şartlar (10 yıllık koruma)
• Yenilik
• Sanayiye Uygulanabilirlik
• Sokaktaki insanın dahi düşünebileceği teknik problem çözen yenilikler olabilir.
• Dikkat! Kimyasallar, ilaçlar, usuller faydalı model ile korunamaz. Patent başvurusu gerekir.
İKİ KRİTİK SÜRE
• Hoşgörü Süresi
• Rüçhan Süresi
Buluşun gizli olmaktan çıkıp Kamuya sunulduğu tarih
Satma, sergileme, makâle yayını vb.
Yurtiçi Patent Başvuru Tarihi Patent Tescil Tarihi Değil
Yurtdışı Patent Başvuru Tarihi Patent Tescil Tarihi Değil
? ?
Hoşgörü Süresi Rüçhan Süresi
AR-GE TURKPATENT İLK BAŞVURU
İLK SUNUŞ SERGİ FUAR SATIŞ REKLAM
25.12.2020 25.12.2021 25.12.2022
12 ay 12 ay
YURTDIŞI İLK BAŞVURU
F arklılık
F ayda
+
---
2F = Patent
AZ F ARK ÇOK F AYDA
PATENT HUKUKUNDAKİ İŞLEMLER
• Gasp
• İhlal – Taklit - Tecavüz
• İptal - Hükümsüzlük
• İhlalin Varlığının/Yokluğunun Tespiti
• Hak Genişletme
35
KORUMA
PATENT (20 yıl)
FAYDALI MODEL (10 yıl)
ULUSAL BÖLGESEL
PCT EP EAPO
GCC AIPO OAPI
Türk Patent Belge Prosedürü
Geri çekme
18 ay
Yaklaşık 2-3 yıl 6 ay
Başvuru Araştırma
Raporu Yayın Belge
İtiraz süresi
İnceleme sonu Buluş yayınlarda
bulunur ve incelenir hale gelir
3 kez
PCT Patent Prosedürü
Geri çekme
18 ay
28 ay
Başvuru Araştırma
Raporu Yayın İnceleme
CH TR
R O
y
GB DE
CZ FR
Ulusal Ofislere Dosyalama Buluş yayınlarda
bulunur ve incelenir hale gelir
16 ay
30 ay Belgeleme Ülkelerde
EP Patent Belge Prosedürü
Geri çekme
18 ay
Yaklaşık 4-5 yıl 9 ay
Başvuru Araştırma
Raporu Yayın Belge
İtiraz süresi
İnceleme sonu
CH TR
R O
y
GB DE
CZ FR
Ulusal Ofislere Dosyalama Buluş yayınlarda
bulunur ve incelenir hale gelir
Uzmana bağlı
Patentte 5Y: YANLIŞ BİLİNENLER!
Worldwide
PATENT
Dünya patenti … YOKTUR. Ülkesel ve bölgesel anlaşmaya bağlı korumalar var…
Sonra patentlerim… Buluş duyurulursa yenilik özelliği gider. Patentlenemez.
Yurtdışında sonra patentlerim… 12 ay içinde başvurulmazsa patentlenemez.
Patentim var, kullanırım... Buluş konusu üründe başka(sının) patent(i) var mı?
Noterden koruma yaptırdım… noter sadece
tarih itibarıyla bildirimizi onaylıyor.
Patentte 5S: SAKIN YAPMAYIN!
Başvuru öncesi satmayın, duyurmayın… Makale, bildiri, sunum, web yayını yapmayın.
Gizlilik sözleşmesi (NDA) imzalatmadan başvuru öncesi buluşunuzu başkalarıyla paylaşmayın.
Patent araştırması yapmadan buluşunuzu değerlendirmeyin, başvuru yapmayın.
Geç kalmayın, önce siz başvurun!
Profesyonel destek almayı ihmal etmeyin!
Yarışma için başvurular 01/11/2020 tarihinde başlayıp 31/01/2021 tarihinde sona erecektir.
Yarışmaya katılım, www.turkpatent.gov.tr internet sitesi üzerinden elektronik başvuru sistemimiz olan EPATS’a e-devlet yoluyla giriş yapılarak sadece online olarak gerçekleştirilecektir.
Yarışma kapsamında alınan tüm başvuruların değerlendirmeleri tamamlandığında ödül töreni düzenlenecektir.
Ödül töreniyle ilgili bilgiler www.patentleturkiye.gov.tr ve www.turkpatent.gov.tr üzerinden açıklanacaktır.
Kimler Başvurabilir?
✓ Okullarımızda öğrenim gören ve teknik bir buluş/fikre sahip olup patent başvurusu yapacak her lise öğrencisi
yarışmaya katılım sağlayabilir.
✓ Bir patent başvurusunun yarışma kapsamında
değerlendirilmesi için başvuru sahipleri içinde en az 1 öğrenci yer almalıdır. Örneğin aşağıdaki durumlarda başvuru yarışmaya kabul edilir.
Öğrenci
Öğrenci + gerçek veya tüzel kişiler
15 Yaşından Küçük Kişiler;
Öncelikle öğrenciyle birlikte e-devlet şifresi olan herhangi bir başvuru sahibi varsa, ilgili kişi EPATS’ta başvuru yaparak kendisiyle birlikte 15 yaşından küçük öğrenciyi de başvuru sahibi olarak ekleyebilir.
Öğrencinin yanında e-devlet şifresi olan başka bir başvuru sahibi yoksa, e-Devlet şifresi olmayan öğrencilerin velileri EPATS’ta kendileriyle birlikte öğrenciyi başvuru sahibi olarak ekleyebilirler. Ayrıca her iki durumda da, ilk önce veli/vasi onay
işleminin yapılması gerekmektedir.
18 yaşından küçük kişilerin başvuru yapabilmeleri için veli izli gerekmektedir.
Değerlendirme Kriterleri Başvuru Adımları
✓ Başvuru unsurlarının hazırlanışı
✓ Teknik çözüm getirilen problemin tanımlanması
✓ Teknik çözümün uygulanmasını sağlayacak yeterlilikte anlatımı
✓ Koruma kapsamının belirlenmesi, istemlerin yazımı
✓ Tekniğin bilinen durumuna göre buluşun yenilik seviyesi
✓ Buluş basamağı
✓ Teknik etki
✓ Sanayiye uygulanabilirlik
✓ Ticarileşme potansiyeli
✓ Türk Patent ve Marka Kurumu elektronik başvuru sistemi olan EPATS a giriş yapılır.
✓ Yeni Başvuru bölümünde Patent veya Faydalı Model seçilir.
✓ Kişi/Kurum Bilgileri Girilir.
✓ Başvuru Şekli olarak Patent (Patentle Türkiye Yarışması) veya Faydalı Model (Patentle Türkiye Yarışması) seçilir.
✓ Sistemin istediği başvuruya ait gerekli tüm bilgiler doldurularak başvuru tamamlanır.
Not: Başvuru ve buluş sahibi bilgileri girilirken, yarışmaya katılım şartı olan başvuru sahiplerinden en az 1 kişinin lise öğrencisi olması gerektiği unutulmamalıdır.
Patent Başvuru Unsurlarını Nelerdir? Nasıl Hazırlarım?
Yarışmaya katılmak için yapacağınız patent başvurunuz için tarifname, istemler, özet ve
varsa(resimler) unsurlarını hazırlamanız ve bu unsurları pdf dosya formatında EPATS üzerinden başvuru yaparken ilgili kısımlara yüklemeniz gerekmektedir.
Başvuru unsurları hazırlanırken;
https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/commonContent/PAbout adresinde yer alan Patent-Faydalı Model Başvuru Kılavuzu ndan faydalanabilirsiniz. Söz konusu kılavuz ayrıntılı ve yeterlidir.
Ayrıca başvuru unsurlarını hazırlamadan önce yayımlanmış patent/faydalı model başvuruları arasında ön araştırma yapmak isterseniz aşağıdaki adresleri kullanabilirsiniz.
• TÜRKPATENT'in veritabanında kayıtlı patentler üzerinden araştırma ve dosya takibi
• Google tarafından sunulan patent araştırma modülü
• Avrupa Patent Ofisinin Patent Araştırma Hizmeti
• Dünya Fikri Mülkiyet Örgütünün Patent Araştırma Hizmeti