Tüm Mal (Ürün) Kavramı
Malın ondan beklenen tüm faydaları
kapsayacak biçimde fiziksel, ekonomik ve psikolojik öğeler bütünü olarak ele
alınarak tanımlanmasıdır.
Malın fiziksel varlığına üretici veya
perakendeci tarafından sağlanan bakım-
tamir hizmetleri, kurma kullanma hizmeti
veya talimatı, yedek parçaları, ambalaj ve
marka gibi çeşitli özellikleri de eklenerek
tüm mal kavramına ulaşılır.
Mal Dizisi
Mal dizisi dar anlamda, kullanımda veya fiziksel özelliklerinde benzerlik olan mallar grubudur. Örneğin spor malzemeleri ve
kozmetik ürünler birer mal dizisi oluşturur.
Mal dizisi geniş anlamda ise belirli bir
ihtiyacı karşılayan, birlikte kullanılan, aynı tüketici grubuna ve aynı tür satış
kurumlarında veya belirli bir fiyat
aralığında satılan, birbiriyle yakın ilişkisi
olan bir grup maldır.
Mal Karması
Mal karması, bir işletmenin satışa
sunduğu tüm mallardır. Yani her tür
mal çeşidi ve bu çeşitlerin içinde yer
aldığı mal dizileri bir işletmenin mal
karmasını oluşturmaktadırlar.
Yeni Mal Kavramı
Gerçek anlamda yeni mallar
Pazar için yeni mallar
İşletme için yeni mallar
Malların Yaşam Dönemleri
Tanıtma Dönemi
Benimsenme Dönemi
Olgunluk Dönemi
Doygunluk Dönemi
Gerileme Dönemi
Tanıtma Dönemi
Bu dönemde mal tüketicilerce tanınmamakta ve bu yüzden de aranmamaktadır.
Malın pazara yeni sunulduğu bu dönemde ilk müşterilerin tutucu olmayan, yeniliğe açık ve yüksek
gelirli tüketiciler olacağı doğaldır. Bu dönemde reklam harcamaları
yüksektir.
Benimsenme Dönemi
Bu dönemde pazardaki müşteri
sayısı artar. Alıcılar arasına orta gelir grupları da girmeye başlar. Bu
nedenle pazar genişler ve satışlar
artar.
Olgunluk Dönemi
Aşırı rekabet aşamasıdır. Ürünlerin satışı en üst düzeye tırmanır ancak artış hızı düşer. Her işletme bu
dönemi mümkün olduğunca uzun
tutmaya gayret eder.
Doygunluk Dönemi
Ürünün satışlarında azalma başlar.
Artan rekabet, fiyat düşüşleri ve pazara yeni ve ikame mallar
sürülmesi nedeniyle ürün eski mal
niteliğine bürünür.
Gerileme Dönemi
Rekabet eden işletmelerin yeni mallar yaratmaları, eski malın
yaşamını sona erdirir. Pazar giderek daralır. Satışlar düşer, reklam ve
fiyat indirimleri de satışları
arttırmaya yetmez. İşletmeler ya
yeni mallar üretmeye başlarlar ya
da pazarı terk ederler.
Mal Planlama ve Geliştirme Aşağıdaki Alanlarda Kararlar Almayı Gerektirir
İşletme hangi malları üretmeli, hangi malları satın almalıdır?
Mal dizisi geniş mi olmalı, dar mı tutulmalıdır?
Malın kalitesi hedef pazara ve kullanım amacına uygun mudur?
Malın markası, ambalajı ve etiketi nasıl olmalıdır?
Her kalem maldan ne ölçüde üretilmelidir?
Malın biçimi, rengi, büyüklüğü ne olmalıdır? Hangi
gereçler kullanarak yapılmalıdır?
Yeni Mal Geliştirme
Malı üretme ya da satma izni almak (lisans)
Malı üretme ya da satma yetkisi satın almak (patent)
Mali işletme içinde kendi geliştirmek
Yeni mal yaratmanın aşamaları
Yeni mal düşüncesinin oluşturulması
Düşüncelerin ayıklanması
Ekonomik inceleme
Mal geliştirme
Pazarlama sınaması
Pazara sunma
Mal Çeşitlendirme
Pazarda uzun süre kalmayı isteyen
işletmelerin ürün dizi ve karmalarına
yeni ürünler ekleyerek toplam ürün
sayısını arttırma çabalarıdır.
Mal Farklılaştırma
Bir işletmenin kendi ürünlerinin rakiplerinkinden farklı olduğunu ortaya koymak için harcadığı
çabalardır. İşletmeler ambalajlama, reklam, kişisel satış yollarını
kullanarak ürünlerini farklılaştırırlar.
Ürün Nasıl Farklılaştırılabilir?
Ambalajlama
Etiketleme
Biçimlendirme
Renk
Büyüklük
Kalite
Ürüne bağlı hizmetler
Ürün Konumlandırma
Konumlandırma bir pazarda yer alan tüm ürünler birbiriyle karşılaştırıldığında
tüketicilerin ürünleri ye ürünlerin
markasını nasıl algıladıklarına ilişkindir.
Konumlandırma, tüketicilerin zihinlerinde işletme ürünleriyle ilgili belirli bir kavram yaratma ve yaratılan bu kavramı
korumaya yönelik karar ve faaliyetlerdir.
En Sık Kullanılan Konumlandırma Biçimleri
Fiyata göre konumlandırma
Kaliteye göre konumlandırma
Ürün özelliklerine göre konumlandırma
Rakiplere göre konumlandırma
Ambalaj
Ambalaj malı koruyan, taşımayı,
depolamayı, satmayı ve kullanmayı
kolaylaştıran bir malzeme ile ürünün
kaplanmasıdır.
Ambalajın Fonksiyonları
Malı koruma
Malı farklılaştırma
Tutundurmaya yardımcı olma
Fiyat ayarlanmasına yardımcı olma
