Ergenlik Döneminde
Dayanıklılık, Risk Faktörleri ve Koruyucu Faktörler:
Ekolojik Bir Değerlendirme
Risk faktörleri-koruyucu faktörler perspektifi
• Psikoloji ve eğitim bilimleri
• Bireyin davranışını anlama.
• Stresli ve zorlu yaşam koşullarında uyum sağlama kapasitesini ve işlevselliğini sürdürmede risk faktörleri ve koruyucu faktörler
arasındaki denge
• Risk faktörü: Bir sorun durumuna etki eden güçler
• Koruyucu faktör: Riske karşı koruma sağlayan içsel ve dışsal kaynaklar.
• Direnç/Dayanıklılık: Olumsuz bir yaşam olayına maruz kalınmasına karşın belirli bir yaş ve kültür için uygun sayılan gelişimsel görevlerin yerine getirilebilmesi, gelişme geriliği, öğrenme bozukluğu ya da
davranış sorunlarının olmaması.
• Risk f. – Koruyucu f.- Direnç arasındaki ilişki
Risk Faktörleri- Koruyucu Faktörler
• Mikro düzey
• Bireysel faktörler
• Atılganlık
• Sağlıklı olma
• Zeka düzeyi
• Olumlu benlik algısı-benlik saygısı
• Ailesel faktörler
• Ev içinde güvende olma
• Ev içi stabilite
• Ebeveyn kontrolü
• Bağlanma
• Ebeveynin okulla ilişkisi
• Aile içi şiddet
• Kalabalık aile
• Tek ebeveynli aile
Risk Faktörleri- Koruyucu Faktörler
• Mezzo düzey
• Mahalle
• Ekonomik dezavantaj- sosyal dezavantaj
• Madde kullanımı
• Suç davranışı
• Yetişkin izlemi- sosyal kontrol
• Sosyal destek ağları
• Tinsellik/Dini inanç
• Okul çevresi
Risk Faktörleri- Koruyucu Faktörler
• Makro Düzey
• Gelir ve istihdam
• Yoksulluk
• Sosyal politikalar ve adil bir gelir dağılımı
• Ayrımcılık
• Cinsel, etnik,dini ayrımcılık
• Ayrımcılık karşıtı yasaların varlığı
• Toplumsal ayrışma-dışlanma
Risk faktörleri ve koruyucu faktörler arasındaki mekanizma
• Telafi edici model
• Etkileşim modeli
Direnç çerçevesinin sosyal hizmette kullanımı
• Mikro-mezzo-makro düzeyde risk faktörleri ve koruyucu faktörleri belirleme
• Mikro düzeyde:
• Ergen ve ailesinin risklerini azaltma, güçlü yönlerini geliştirme
• Hizmetlere erişimlerini artırma
• Hizmet ve programların ulaşılabilirliğini artırma
• Mezzo düzeyde:
• Ailenin durumunda değişiklik
• Sosyal çevreyi değiştirme
• Sosyal çevredeki eşitsizlikleri ele alma
• Makro düzeyde:
• Bireylerin kendilerini savunma becerilerini geliştirme
• Toplulukların sosyal ekonomik eşitsizliklerini ele alma
• Ayrımcılık içermeyen, kapsayıcı sosyal politikalar geliştirme
